MA

MA’

ə. su. Mai-inəb bax maülinəb; mai-məin axar su; mai-şəir «arpa suyu» 1) pivə; 2) şirə; mai-təhur 1) çox pak su; 2) cənnətdə içilən pak şərab; mai-zülal saf su, duru su.

M
MABEYN
OBASTAN VİKİ
.ma
.ma — Mərakeşin internet kodu.
Cek Ma
Cek Ma və ya Ma Yun (çin. 马云; 10 sentyabr 1964, Hançjou[d]) — "Alibaba Group"un yaradıcısı; dünyanın ən varlı şəxslərindən biri. == Həyatı == Əsl adı Yun Ma olsa da, hazırda bütün dünya onu Cek Ma kimi tanıyır. Cek Ma 10 sentyabr 1964-cü ildə Çinin ən böyük şəhərlərindən olan Xançjouda anadan olub. Dəqiq fənlər üzrə təmayüllü məktəbdə təhsil alıb. İngilis dilini öyrənməyə üstünlük verən Ma hətta dil qabiliyyətini genişləndirmək üçün Çinə gəzməyə gələn turistlərə bələdçilik də edib. Tərcümeyi-halında qeyd edilənlərə görə, gələcəyin iş adamı 8 yaşında velisopedinə minib otel-otel gəzir və turistlərə öz xidmətlərini təklif edirmiş: "Məhz həmin vaxt xaricilərin məktəbdə bizə təqdim etdiklərindən çox fərqli olduqlarının şahidi oldum". == Şəhərin ən pis ali məktəbində == Ma iki dəfə kollecə qəbul olmaq istəsə də, cəhdləri uğursuz alınır. Sonda Xançjou Müəllimlər İnstitutuna daxil olmağı bacarır. Sözügedən ali məktəb isə özünün dedyiyinə görə, o zaman şəhərdə ən zəif təhsil müəssisəsi sayılırmış.
Ma Huanhuan
Ma Huanhuan (13 yanvar 1990) — Çini təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Ma Huanhuan, Çin yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə İtaliya yığmasını 10:8 hesabı ilə məğlub edən Çin yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını beşinci pillədə başa vurdu. Daha sonra Ma Huanhuan, Çin yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Rusiya yığmasını 16:15 hesabı ilə məğlub edən Çin yığması, London Olimpiadasını beşinci pillədə başa vurdu. Ma Huanhuan, Çin yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Braziliya yığmasını 10:5 hesabı ilə məğlub edən Çin yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasını yeddinci pillədə başa vurdu.
Ma Lin
Ma Lin (19 fevral 1980) — Çini təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Ma Lin Çini 2004-cü ildə Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 9-cu pillənin, cüt turnirdə isə qızıl medalın sahibi olub. Daha sonra Ma Lin Çini 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə və Komanda turnirində qızıl medalların sahibi olub.
Ma Lon
Ma Lon (20 oktyabr 1988) — Çini təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Ma Lon Çini 2012-ci ildə London şəhərində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və Komanda turnirində qızıl medalın sahibi olub. Daha sonra Ma Lon Çini 2016-cı ildə Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə qızıl medalın sahibi olub.
Ma Venqe
Ma Venqe (27 mart 1968) — Çini təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Ma Venqe Çini 1992-ci ildə Barselona şəhərində baş tutan XXV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə bürünc medalın, cüt turnirdə isə 5-ci pillənin sahibi olub.
Ma Yansonq
Ma Yansun (çin. 马岩松; 1975, Pekin) – çinli memar və MAD Memarları birliyinin qurucusu. == İşləri == Ma Yansunun ən tanınmış işləri "Absolute World" binaları və "Üzən ada"dır. "Üzən ada" Nyu-York Dünya Ticarət Mərkəzinin yenidən tikilməsi üçün hazırladığı dizayndır və hazırda dizayn Çin Milli Qaleriyasında saxlanılır. Onun ilk böyük uğuru Massauqa şəhərində yerləşən və iki binadan ibarət "Absolute World" olub. Bu bina Kanadanın ən hündür 6-cı binası olub 2011-ci ildə tikilmişdir. Bu bir çinli memarın xarici ölkədə ilk böyük uğuru idi və Ma 125.000$ qazandı.
Ma Yansun
Ma Yansun (çin. 马岩松; 1975, Pekin) – çinli memar və MAD Memarları birliyinin qurucusu. == İşləri == Ma Yansunun ən tanınmış işləri "Absolute World" binaları və "Üzən ada"dır. "Üzən ada" Nyu-York Dünya Ticarət Mərkəzinin yenidən tikilməsi üçün hazırladığı dizayndır və hazırda dizayn Çin Milli Qaleriyasında saxlanılır. Onun ilk böyük uğuru Massauqa şəhərində yerləşən və iki binadan ibarət "Absolute World" olub. Bu bina Kanadanın ən hündür 6-cı binası olub 2011-ci ildə tikilmişdir. Bu bir çinli memarın xarici ölkədə ilk böyük uğuru idi və Ma 125.000$ qazandı.
Ma Yinqnan
Ma Yinqnan (3 mart 1984) — Çinli cüdoçu. Ma Yinqnan Çini 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Ma Yinqnan birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında qadınlar 52 kq çəkidə, 1/16 final mərhələsində İtaliyanın nümayəndəsi Odette Cuffrida ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Ma Yinqnan rəqibi ilə 0:0 hesabı ilə bərabərə qalsa da, şido xalları ilə rəqibinə uduzdu.
Ma Yun
Cek Ma və ya Ma Yun (çin. 马云; 10 sentyabr 1964, Hançjou[d]) — "Alibaba Group"un yaradıcısı; dünyanın ən varlı şəxslərindən biri. == Həyatı == Əsl adı Yun Ma olsa da, hazırda bütün dünya onu Cek Ma kimi tanıyır. Cek Ma 10 sentyabr 1964-cü ildə Çinin ən böyük şəhərlərindən olan Xançjouda anadan olub. Dəqiq fənlər üzrə təmayüllü məktəbdə təhsil alıb. İngilis dilini öyrənməyə üstünlük verən Ma hətta dil qabiliyyətini genişləndirmək üçün Çinə gəzməyə gələn turistlərə bələdçilik də edib. Tərcümeyi-halında qeyd edilənlərə görə, gələcəyin iş adamı 8 yaşında velisopedinə minib otel-otel gəzir və turistlərə öz xidmətlərini təklif edirmiş: "Məhz həmin vaxt xaricilərin məktəbdə bizə təqdim etdiklərindən çox fərqli olduqlarının şahidi oldum". == Şəhərin ən pis ali məktəbində == Ma iki dəfə kollecə qəbul olmaq istəsə də, cəhdləri uğursuz alınır. Sonda Xançjou Müəllimlər İnstitutuna daxil olmağı bacarır. Sözügedən ali məktəb isə özünün dedyiyinə görə, o zaman şəhərdə ən zəif təhsil müəssisəsi sayılırmış.
Yun Ma
Cek Ma və ya Ma Yun (çin. 马云; 10 sentyabr 1964, Hançjou[d]) — "Alibaba Group"un yaradıcısı; dünyanın ən varlı şəxslərindən biri. == Həyatı == Əsl adı Yun Ma olsa da, hazırda bütün dünya onu Cek Ma kimi tanıyır. Cek Ma 10 sentyabr 1964-cü ildə Çinin ən böyük şəhərlərindən olan Xançjouda anadan olub. Dəqiq fənlər üzrə təmayüllü məktəbdə təhsil alıb. İngilis dilini öyrənməyə üstünlük verən Ma hətta dil qabiliyyətini genişləndirmək üçün Çinə gəzməyə gələn turistlərə bələdçilik də edib. Tərcümeyi-halında qeyd edilənlərə görə, gələcəyin iş adamı 8 yaşında velisopedinə minib otel-otel gəzir və turistlərə öz xidmətlərini təklif edirmiş: "Məhz həmin vaxt xaricilərin məktəbdə bizə təqdim etdiklərindən çox fərqli olduqlarının şahidi oldum". == Şəhərin ən pis ali məktəbində == Ma iki dəfə kollecə qəbul olmaq istəsə də, cəhdləri uğursuz alınır. Sonda Xançjou Müəllimlər İnstitutuna daxil olmağı bacarır. Sözügedən ali məktəb isə özünün dedyiyinə görə, o zaman şəhərdə ən zəif təhsil müəssisəsi sayılırmış.
Royaye Ma
A dream or Dream Or Our Dream (Fars: یک رؤیا یا رؤیای ما) Abi və Shadmehr Aghilinin sinqlidir, bu onların Navaş və Badebin mahnılarından sonra üçüncü iş birliyidir. Bu mahnının müharibə əleyhinə mövzusu var və Martin Lüter Kinqin məşhur nitqindən ilhamlanıb. Bu mahnı Abi və Şadmehr tərəfindən müxtəlif konsertlərdə ifa olunub və bu əsərin klipi də bizim xəyal turumuzda Siros Kordoni tərəfindən çəkilib. 10 milyondan çox baxışla bu mahnı YouTube-da ən çox baxılan fars musiqi videoları arasındadır. Sözsüz "Arzumuz" musiqisi 2-Sima kanalında yayımlanıb və bəzi medianın reaksiyasına səbəb olub. == Bizim Arzumuz (canlı versiya) == Bu versiya Şadmehr Aqilinin 1401-ci il inqilabi üsyanına dəstək konsertində canlı ifa olunub və 1402-ci il aprelin 22-də sinql olaraq buraxılıb.
A-Ma məbədi
A-Ma Məbədi — Makao yarımadasının cənub-qərb hissəsində 1448-ci ildə tikilmişdir. Makaonun ən qədim və ən məşhur daoist məbədidir. Məbəd dənizçilər və balıqçılar ilahəsi Matsuya həsr olunmuşdur.
Buôn Ma Thuột
Buonmetxuot — Vyetnamda şəhər. Daklak vilayətinin (Cənubi Dağlıq Mərkəzinin) inzibati mərkəzi. == Əhalisi == Əhalisi 340 min (2009) nəfərdir. == Coğrafiyası == Ölkənin cənub hissəsində, Daklak platosunun cənub qərbində, Xoşimindən 350 km şimal-şərqdə və Kamboca ilə sərhəddən 50 km məsafədədir. Avtomobil yolları qovşağında yerləşir. == Tarixi == 1975-ci ilin martında “Vyetnam müharibəsi” sonunun əsas döyüşlərindən biri burada baş vermişdi. 1990-cı illərdə Vyetnam qəhvəsinə tələbatın artması və Daklak əyalətində qəhvə plantasiyalarının genişləndirilməsi Buonmetxuotda əhalinin və iqtisadi fəallığın xeyli artmasına səbəb oldu. Şəhərdə inqilab və etnoqrafiya muzeyləri fəaliyyət göstərir. Buonmetxuotun mərkəzində Cənubi Vyetnamın azad olunması şərəfinə abidə (postamentdə tank) qoyulmuşdur; digər hərbi memoriallar (keçmiş həbsxana, yeraltı yollar) var. Plantasiya bitkiləri (qəhvə, heveya, ananas) becərilən rayonun mərkəzidir.
Yun Ven Ma
Yun Ven Ma — karyerasını İqtisadçıda davam etdirən çinli blokçu. Voleyboldan başqa Formula-1 ilə də maraqlanır. == Karyerası == Karyerasına 2000-ci ildə "Şanxay Volleyball"ın B komandasında başlamışdı. 2003-cü ildə A komanda da oynamaq hüququ qazanmışdı. 2005-ci ildə Dünya Qran Prisində bürünc, Asiya və Okeaniya çempionatında qızıl qazanmışdı. 2008 Pekin Olmipiadasında da qızıl qazanan voleybolçu turnirdəki çıxışı ilə dəyərini birə-beş artırmışdı. 2012-cü ildə Asiya kubokunda, 2013-cü ildə isə Dünya Qran Prisində gümüş medal qazanır. 2013-cü ildə İqtisadçıya transfer olunaraq Azərbaycan Superliqasında oynayan ilk çinli olmuşdu.
Ma la buddə batiniyyə
Ma la buddə batiniyyə - Seyid Yəhya Bakuvinin müəllifi olduğu bu əsər mənbələrdə həm də Əsrarül-Vudu adlandırılır. Seyid Yəhya bu əsəri təsəvvüfi mənada təmizlik, dəstəmaz və namaz kimi dini hökmlərin əhəmiyyətini öyrənmək istəyən tələbələrin suallarına cavab olaraq yazmışdır. Mövzu başlıqları bunlardır: təmiz su, niyyət, dəstəmaz, sətri-övrət, vaxt, istiqbali-qiblə, qiyam, təkbirətül-ehram, fatihətül-kitab, ruku, sücud ,əl-etidal ,ət-təşəhhüd, əs-salatun-nəbiyyi ,əs səlam. Göründüyü kimi bu risalədə dəstəmaz və namazın təsəvvüfi baxımdan məna və mahiyyəti izah olunur. Nəsrlə yazılan bu əsərin son qismində bir sıra tövsiyələr də vardır.
"Baykal-Amur magistralının tikintisinə görə" medalı
"Baykal-Amur magistralının tikintisinə görə" medalı — SSRİ Ali Sovetinin 8 oktyabr 1976-cı il tarixli qanunu ilə təsis olunmuş SSRİ medalı.
(Marie's The Name) His Latest Flame
(Marie's the Name) His Latest Flame 1961-ci ildə Elvis Presli tərəfindən audio lentə yazılmış musiqidir. Musiqinin sözləri Dok Pomus və Mort Şumana məxsusdur və ilk ifaçısı Del Şennon olmuşdur. Lakin musiqinin ən uğurlu və məşhur versiyasını məhz Elvis Presli 1961-ci ilin avqust ayında ifa etmişdir. Həmçinin mahnı nüfuzlu Billboard Hot 100 hit-paradında nömrə 4 olaraq və UK Singles Chart hit-paradında ardıcıl 4 həftə nömrə 1 olaraq qiymətləndirilmişdir. == Heyət == 1961-ci ilin 25 iyun tarixində Neşvill şəhərində yerləşən RCA studiyasında lentə alınmışdır.
...Və uşaqlar mahnı oxuyurdular (film, 1987)
== Məzmun == Film Bakıdakı uşaq evində böyüyən qızların dramatik həyatından bəhs edir. Bu uşaq evində böyümüş nənə, ana və qızın həyatlarının ən gərgin anları lentə köçürülmüşdür.
10000 manatlıq əsginas
10000 manatlıq əsginas — Azərbaycanda 1994-2006-cı illərdə işlədilən milli əsginaslardan biri. Cəmi 1 dəfə (1994-cü ildə) dövriyyəyə buraxılmışdır. == Tarixi == 10000 manatlıq əsginaslar yalnız bir dəfə – 1994-cü ildə Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən ölkədə nağd pul dövriyyəsinin nizamlanması, nağd pula olan tələbatın optimallaşdırılması məqsədilə dövriyyəyə buraxılmışdır. Bu əskinaslar Almaniyada "Giesecke & Devrient" şirkəti tərəfindən çap edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən 7 fevral 2005-ci il tarixdə imzalanmış "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" Fərmanla 1992-2001-ci illərdə dövriyyəyə buraxılmış əsginaslar - eyni zamanda 1994-cü ildə dövriyyəyə buraxılmış 10000 manatlıq əsginaslar 2006-cı ildən başlayaraq dövriyyədən çıxarılmışdır. == Təsviri == Əsginasın ön tərəfində Şirvanşahlar sarayının ümumi görünüşü təsvir olunmuşdur. Əsginasın arxa tərəfində isə ənənəvi olaraq milli ornamentlə haşiyələnmiş çərçivədə rəqəm və söz ifadəsində banknotun nominal dəyəri verilmişdir. == Ölçüləri == 10000 manatlıq əsginasın ölçüləri 130×65 mm idi. == Mühafizə elementləri == Saxta əsginasların dövriyyəyə buraxılmasının qarşısını almaq üçün bu əsginasa bir çox təhlükəsizlik ünsürləri daxil edilmişdir. == Həmçinin bax == Azərbaycan manatı == İstinadlar == == Xarici keçidlər == cbar.az — Azərbaycan Mərkəzi Bankının rəsmi saytı Pul.
1000 manatlıq sikkə
1000 manatlıq sikkə — Azərbaycan Respublikasının xatirə sikkələrindən biri. == Həmçinin bax == 1000 manatlıq əsginas == İstinadlar == == Xarici keçidlər == cbar.az — Azərbaycan Mərkəzi Bankının rəsmi saytı Pul.
1000 manatlıq əsginas
1000 manatlıq əsginas — Azərbaycanda 1993-2006-cı illərdə işlədilən milli əsginaslardan biri. Bu əsginas dövriyyəyə 2 dəfə (1993 və 2001-ci illərdə) buraxılmışdır. == Tarixi == 1000 manatlıq əsginaslar ilk dəfə 1993-cü ilin mart ayında Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən dövriyyəyə buraxılmışdır. Bu əskinaslar Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilmişdir. Həmin əsginasın eskizlərinin müəllifi azərbaycanlı xalçaçı-rəssam Eldar Mikayılzadədir. O, buna görə almalı olduğu qonorarı Dövlət Müdafiə Fonduna keçirmişdir. 2001-ci ildə Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən bir qədər fərqli təsvirdə yeni 1000 manatlıq əsginaslar dövriyyəyə buraxıldı. Amma ilk 1000 manatlıq əsginaslar da dövriyyədə qaldı. Bu əskinaslar İngiltərədə "De La Rue" şirkəti tərəfindən çap edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Prezidenti tərəfindən 7 fevral 2005-ci il tarixdə imzalanmış "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" Fərmanla 1992-2001-ci illərdə dövriyyəyə buraxılmış əsginaslar - eyni zamanda 1993 və 2001-ci illərdə dövriyyəyə buraxılmış 1000 manatlıq əsginaslar 2006-cı ildən başlayaraq dövriyyədən çıxarılmışdır.
10 manatlıq əsginas
10 manatlıq əsginas — Azərbaycanda işlədilən milli əsginaslardan biri. Bu əsginas dövriyyəyə 4 dəfə (1992, 1993, 2005 və 2019-cu illərdə) buraxılmışdır. Son iki buraxılış hazırda tədavüldədir. == Tarixi == 10 manatlıq əsginaslar ilk dəfə 1992-ci ilin avqust ayında Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən dövriyyəyə buraxılmışdır. Belə ki, Azərbaycan manatının hazırlanmasına Ayaz Mütəllibovun prezidentliyi dövründə başlanılmış, Əbülfəz Elçibəyin prezidentliyi dövründə isə bu reallaşmışdır. İlk Azərbaycan manatı 15 avqust 1992-ci ildə dövriyyəyə buraxılmışdır ki, həmin əsginaslardan biri də 10 manatlıq əsginas idi. Bu əskinaslar Fransa Mərkəzi Bankı tərəfindən çap edilmişdir. 10 manatlıq əsginasın ilk eskizlərinin müəllifi azərbaycanlı xalçaçı-rəssam Eldar Mikayılzadədir. O, buna görə almalı olduğu qonorarı Dövlət Müdafiə Fonduna keçirmişdir. 1993-cü ildə Azərbaycan Milli Bankı tərəfindən bir qədər fərqli təsvirdə yeni 10 manatlıq əsginaslar dövriyyəyə buraxıldı.
10 mart
10 mart — Qriqorian təqvimində ilin 70-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 295 gün (uzun ildə 296 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 26 fevral tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 1496 — Santo-Dominqo şəhərini təsis edəndən sonra Xristofor Kolumb komandanı qardaşına buraxaraq İspaniyaya yola düşüb. === 1601–1900 === === 1901–cari === 1922 — Mahatma Qandi Hindistanda həbs edildi, fitnəyə görə mühakimə olundu və altı il həbs cəzasına məhkum edildi, lakin appendisit əməliyyatına görə təxminən iki ildən sonra sərbəst buraxıldı. 1977 — Astronomlar Uranın halqalarını kəşf ediblər. 2000 — Dotkom köpüyü NASDAQ Composite birja indeksində 5,048,62 səviyyəsinə çatıb. 2020 — Antiqua və Barbuda, Boliviya, Honduras, Konqo Demokratik Respublikası, Monqolustan və Yamaykada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1735 — Gəncə yaxınlığında Nadir şah Əfşar və Rusiya arasında müqavilə imzalanıb. Rus qoşunları işğal olunmuş ərazilərdən çıxarılıb.
10 may
10 may — Qriqorian təqvimində ilin 130-cu günü. (uzun ildə 131-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 235 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 27 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 1291 — Şotlandiya zadəganları kral seçilənə qədər İngiltərə kralı I Eduardın səlahiyyətlərini tanıyıblar. 1534 — Jak Kartye Nyufaundlenda səfər edib. === 1601–1900 === 1774 — XVI Lüdovik və Mariya Antuanetta Fransanın kralı və kraliçası olublar. 1824 — London Milli Qalereyası ictimaiyyətə açılıb. === 1901–cari === 1922 — ABŞ Kinqmen rifini ilhaq edib. 1940 — İkinci Dünya Müharibəsi: Almaniya bombardmanları səhvən Almaniyanın Frayburq şəhərini bombalayıblar. 1941 İkinci Dünya Müharibəsi: Londonda Böyük Britaniya İcmalar palatasına Lüftvaffe tərəfindən havadan zərbələr endirilmişdir.
11 mart
11 mart — Qriqorian təqvimində ilin 71-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 294 gün (uzun ildə 295 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 27 fevral tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1851 — Cüzeppe Verdinin "Riqoletto" operasının ilk tamaşası Venesiyada keçirilib. === 1901–cari === 1990 — Litva Sovet İttifaqından müstəqilliyini elan edib. 2006 — Çilinin ilk qadın prezidenti olan Mişel Baçeletin andiçmə mərasimi keçirilib. 2020 Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) COVID-19 virusunu pandemiya elan edib. Kot-d'İvuar, Qayana, Namibiya, Sent-Vinsent və Qrenadin, Seyşel adaları və Türkiyədə ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1959 — Sumqayıtda ilk dəfə tramvay yolu istifadəyə verilmişdir. 1992 — Azərbaycan, Böyük Britaniya, Qvineya və Nigeriya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
11 may
11 may — Qriqorian təqvimində ilin 131-ci günü. (uzun ildə 132-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 234 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 28 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 330 — Konstantinopol təqdis olunub. 1502 — Xristofor Kolumb dördüncü və son səyahətinə çıxıb. === 1601–1900 === 1858 — Minnesota ABŞ-nin 32-ci ştatı olub. === 1901–cari === 1949 — Braziliya milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb. 1997 — Şahmat oynayan superkompüter Deep Blue son oyununda Harri Kasparovu məğlub edərək dünya çempionu olan şahmatçını klassik matç formatında məğlub edən ilk kompüter oldu.2013 — Türkiyənin Reyhanlı şəhərində törədilən partlayışda 52 nəfər ölüb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1974 — An-2 təyyarəsi Qax rayonunda qəzaya uğramışdır.
121-lər manifesti
121-lər manifesti (fr. Manifeste des 121, tam başlıq:fr. Déclaration sur le droit à l’insoumission dans la guerre d’Algérie, ing. Declaration on the right of insubordination in the Algerian War, azərb. Əlcəzair müharibəsində tabe olmama haqqı bəyannaməsi‎) - 121 ziyalı tərəfindən imzalanmış, 6 sentyabr 1960-cı ildə Vérité-Liberté jurnalında dərc edilmiş açıq məktubdur. Fransız hökümətini, Qollçu Mişel Debreni və ictimaiyyətini Əlcəzair İstiqlaliyyət müharibəsini qanuni istiqlaliyyət müharibəsi olaraq tanımağa çağırmışdır. Fransız ordusunun işğəncələrini qınayan, Fransa dövlət məmurlarını vicdani rəddə (siyasi, əxlaqi və ya dini səbəblərə görə hərbi xidmətdən boyun qaçırmaq) hörmət etməyə dəvət edən açıq məktubdur.Bəyannamı Dionys Maskolo, Maurise Blanşot və Jan Şüster tərəfindən hazırlanmışdır.
13 mart
13 mart — Qriqorian təqvimində ilin 73-cü günü. Bu tarixdə ilin sonuna 292 gün (uzun ildə 293 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 mart tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1781 — Vilyam Herşel Uran planetini kəşf edib. === 1901–cari === 1988 — Yaponiyanın Aomori və Hakodate şəhərləri arasında dənizaltı seqmenti ilə dünyanın ən uzun tuneli olan Seykan tuneli açılıb. 2016 — Türkiyənin paytaxtı Ankara vilayətinin Kızılay səmtində terror aktı törədilib. 2020 — Efiopiya, Keniya, Kosovo, Qazaxıstan, Qvatemala, Qvineya, Mavritaniya, Sent-Lüsiya, Sudan, Surinam, Uruqvay və Venesuelada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1909 — "Zənbur" jurnalı ilk dəfə nəşr olunub. 1995 Azərbaycan və Syerra-Leone arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. Xüsusi Təyinatlı Polis Dəstəsinin komandiri polkovnik Rövşən Cavadov rəhbərliyində Azərbaycan hərbçiləri dövlət çevrilişinə cəhd ediblər.
13 may
13 may — Qriqorian təqvimində ilin 133-cü günü. (uzun ildə 134-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 232 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 30 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1989 — Böyük tələbə qrupları Tyananmen meydanına daxil olub, aclıq aksiyasına başlayırlar. 2020 — Lesoto və Madaqaskarda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 2017 — 2017 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Diana Hacıyeva "Skeletons" mahnısı ilə 14-cü yeri tutmuşdur.
14-cü küçə (Manhetten)
14-cü küçə (ing. 14th Street) — Nyu-York şəhərinin Manhetten borosunda yerləşən əsas küçələrdən biri. O, Manhettenin Vest Sayd hissəsinin On Birinci prospekti ilə Manhettenin İst Sayd hissəsinin C prospektinin arasından keçir. O, bir neçə rayonlar arasındakı sərhədi təşkil edir və bəzən Aşağı Manhetten ilə Midtaun Manhetten arasındakı sərhəd kimi qəbul edilir. Brodvey tərəfdə 14-cü küçə Yunion skver meydanının cənub sərhədini təşkil edir. O, həmçinin Qrinviç Villic, Alfabet Siti və İst Villic rayonlarının şimal sərhədini və Çelsi, Fletayron və Qramersi rayonlarının cənub sərhədini təşkil edir. Üçüncü prospektdən qərbdə 14-cü küçə Manhettenin qərb şəbəkə sisteminin cənub ucunu ehtiva edir. 14-cü küçənin şimal hissəsində küçələr ədədi ardıcıllıqla təqib olunan mükəmməl şəbəkə ərsəyə gətirir. Nyu-York şəhəri tarixinin əvvəlində, 14-cü küçə prestijli bir yer sayılırdı. Ancaq şəhər şimala doğru böyüdükcə o, cazibəsi və statusunu itirdi və müasir günümüzdə əsasən alış-veriş küçəsi olaraq bölgələrə ayrılıb.
14 mart
14 mart — Qriqorian təqvimində ilin 74-cü günü. Bu tarixdə ilin sonuna 291 gün (uzun ildə 292 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 mart tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1974 — Zair milli futbol komandası Afrika Millətlər Kubokunu qazanıb. 1976 — Mərakeş milli futbol komandası Afrika Millətlər Kubokunu qazanıb. 2020 — Ekvatorial Qvineya, Esvatini, Konqo Respublikası, Mərkəzi Afrika Respublikası və Ruandada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1996 — Azərbaycan və Seneqal arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
14 may
14 may — Qriqorian təqvimində ilin 134-cü günü. (uzun ildə 135-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 231 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1796 — Edvard Cenner təbii çiçək xəstəliyinin ilk peyvəndini həyata keçirib. 1900 — II Yay Olimpiya Oyunları Parisdə keçirilib. === 1901–cari === 1948 — İsrail müstəqil dövlət elan edilib və müvəqqəti hökumət qurulub. 1955 — Soyuq müharibə: Sovet İttifaqı daxil olmaqla, səkkiz kommunist bloku ölkəsi Varşava Müqaviləsi Təşkilatı adlı qarşılıqlı müdafiə müqaviləsi imzalayıb. 1970 — Andreas Baader Ulrike Maynhof, Qudrun Ensslin və başqaları tərəfindən həbsdən azad edildi. Bu Qırmızı Ordu Fraksiyasının formalaşmasında mühüm məqam oldu. 1973 — ABŞ-nin ilk kosmik stansiyası olan Skylab orbitə buraxılıb.
15 mart
15 mart — Qriqorian təqvimində ilin 75-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 290 gün (uzun ildə 291 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 3 mart tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 1564 — Moğol İmperatoru Əkbər şah qeyri-müsəlman təbəələrdən cizyə vergisini ləğv edib. === 1601–1900 === 1820 — Men ABŞ-nin 23-cü ştatı olub. === 1901–cari === 1917 — Rusiya çarı II Nikolay Rusiya taxtından imtina edərək 304 illik Romanovlar sülaləsinə son qoyur. 1990 — Mixail Qorbaçov Sovet İttifaqının ilk prezidenti seçilib. 2011 — Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayıb. 2019 — Yeni Zelandiyada Kraystçerç məscidlərinə hücum nəticəsində 51 nəfər həlak olub. 2020 — Baham adaları və Özbəkistanda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb.
15 may
15 may — Qriqorian təqvimində ilin 135-ci günü. (uzun ildə 136-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 230 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1905 — Las-Veqas şəhəri ABŞ-nin Nevada şəhərində yaradılmışdır. 1940 — Makdonald qardaşları ilk McDonald's restoranını açıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycanda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı uğurlu hərbi çevriliş edib. 2009 — Bakıda Bədii gimnastika üzrə 25-ci Avropa çempionatının açılışı olmuşdur. 2022 — 2022 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Nadir Rüstəmli "Fade to Black" mahnısı ilə 16-cı yeri tutmuşdur.
15 may dövlət çevrilişi (1992)
May hadisələri (həmçinin 14–15 may hadisələri, 1992-ci il 15 may dövlət çevrilişi) — Azərbaycanda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi tərəfindən həyata keçirilən dövlət çevrilişi. == Zəmin == === Mütəllibovun istefası === Fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni dəstələri bir neçə zirehli texnikanın dəstəyi ilə Xocalı şəhərinə hücum etmiş, yerli əhaliyə soyqırım törətmişdir. Baş verən hadisələr mart ayına qədər ictimaiyyətdən gizli saxlanılmışdır. Həmin ay Azərbaycan Ali Sovetinin Milli Şurası jurnalist Çingiz Mustafayevin Xocalı soyqırımı ilə bağlı videoçarxının yayımlanmasına icazə vermişdi. Soyqırımın görüntüləri Azərbaycan ictimaiyyətini sarsıtmış, Mütəllibova qarşı nifrətə səbəb olmuşdu.Bir çox cəbhəçilər Mütəllibovu tənqid etmiş, İsgəndər Həmidov isə Mütəllibovun 20 Yanvar faciəsi nəticəsində hakimiyyətə gəldiyini və Rusiyanın maraqlarına xidmət etmək üçün Kreml tərəfindən Azərbaycan Kommunist Partiyasına rəhbər təyin edildiyini demişdir. Həmçinin, o, Mütəllibovu Azərbaycan Konstitusiyasını pozmaqda ittiham etmişdir, çünki Ali Sovetin milli ordu yaratmaq məqsədi daşıyan qanunu qəbul etməsinə baxmayaraq, Mütəllibov onu icra etməmişdi. Bu səbəblərdən Həmidov Mütəllibovun istefaya getməsini tələb etmişdir. Nəticədə, Mütəllibov müxalifətin təzyiqi ilə 6 martda prezident vəzifəsindən istefa vermişdir. Növbəti prezident seçkilərinə qədər prezident səlahiyyətləri Ali Sovetin sədri Yaqub Məmmədova həvalə edilmişdir. Müdafiə naziri vəzifəsi AXC üzvü Rəhim Qazıyevə verilmişdi.
18 mart
18 mart — Qriqorian təqvimində ilin 78-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 287 gün (uzun ildə 288 gün) qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 6 mart tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 37 — Roma senatı Tiberinin vəsiyyətini ləğv edir və Kaliqulanı imperator elan edib. 1571 — Valletta Maltanın paytaxtı olub. === 1601–1900 === === 1901–cari === 1965 — Sovet kosmonavtı Aleksey Leonov "Vosxod 2" kosmik gəmisini 12 dəqiqəyə tərk edərək açıq kosmosa çıxan ilk insan olub. 1984 — Kamerun milli futbol komandası Afrika Millətlər Kubokunu qazanıb. 2020 — Qırğızıstan, Nikaraqua, Salvador, Uqanda, Yeni Kaledoniya və Zambiyada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1991 — Xəzər Universiteti təsis edilib. 2010 — Azərbaycan və Fici arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
18 may
18 may — Qriqorian təqvimində ilin 138-ci günü. (uzun ildə 139-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 227 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 5 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1804 — Fransa Senatı Napoleon Bonapartı Fransanın imperatoru elan edib. === 1901–cari === 2009 — Tamil İlamin Azadlıq Pələngləri Şri-Lanka hökuməti tərəfindən məğlub olaraq iki tərəf arasında təxminən 26 illik vətəndaş müharibəsinə son qoydu. 2020 — Kiribati və Mavrikidə ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 Azərbaycan və Moldova arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri Laçın rayonunu işğal edib. 2013 — 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Fərid Məmmədov "Hold Me" mahnısı ilə 2-ci yeri tutmuşdur. 2019 — 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Çingiz Mustafayev "Truth" mahnısı ilə 8-ci yeri tutmuşdur.
1960 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi
1960 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi (ing. Eurovision Song Contest 1960; fr. Concours Eurovision de la chanson 1960) — 5-ci Avroviziya Mahnı Müsabiqəsidir. Teddi Sxoltenin ifa etdiyi "Een Beetje" mahnısı ilə 1959 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində qələbə qazanmasının ardınca 1960-cı ildə müsabiqəyə ev sahibliyi etmək hüququ əldə edən Niderland, daha bir il öncə müsabiqəyə ev sahibliyi etdiyini səbəb göstərərək Avroviziya 1960-a ev sahibliyi etməkdən imtina etmişdir. Rəsmi açıqlamanın ardından müsabiqəyə ev sahibliyi hüququ Avroviziya 1959-da ikinci yeri qazanan Böyük Britaniyaya keçmişdir. Müsabiqə ölkənin paytaxtı London şəhərində Royal Festival Hall-da keçirilmişdir. Müsabiqə 1960-cı ilin 29 mart tarixində baş tutmuşdur. Fransanı müsabiqədə təmsil edən Jakline Boye Tom Pillibi adlı mahnı ilə müsabiqənin qalibi olmuşdur.
1961 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi
'1961 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi (ing. Eurovision Song Contest 1961; fr. Concours Eurovision de la chanson 1961) — 6-cı Avroviziya Mahnı Müsabiqəsidir. Jaklin Boyenin ifa etdiyi "Tom Pillibi" mahnısı ilə 1960 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində qələbə qazanmasının ardınca 1961-ci ildə Fransa müsabiqəyə ikinci dəfə ev sahibliyi etmək hüququ qazanmışdı. Müsabiqə ölkənin Kann şəhərində Festival və konqresslər sarayında keçirilmişdir. Müsabiqə 1961-ci ilin 18 mart tarixində baş tutmuşdur. Lüksemburqu müsabiqədə təmsil edən Jan-Klod Paskal Nous les amoureux adlı mahnı ilə müsabiqənin qalibi olmuşdur.
A-ba-ba-qa-la-ma-qa
A-ba-ba-qa-la-ma-qa (uk. А-ба-ба-га-ла-ма-га) nəşriyyat evi İvan Malkoviç tərəfindən 1992-ci ildə yaradılmışdır. Ukraynada uşaqlar üçün kitab nəşr edən ilk müstəqil nəşriyyat evi olmuşdur. 2008-ci ildə daha geniş oxucu kütləsi üçün kitab dərc etdirməyə başlamışdır. Ivan Malkoviç nəşriyyat evinin direktoru olub, təsisçi, əsas redaktor, hər bir kitabın əl yazmasının son çap prosesinə çıxarılmasına özü nəzarət edir. Nəşriyyat evinin adı İvan Frankonun "Gritseva məktəb təhsili" (uk.Грицева шкільна наука) hekayəsinə əsaslanır. == Tarixi == A-ba-ba-qa-la-ma-qa nəşriyyat evi, 1992-ci ilin iyulunda, ilk dəfə "Ukrayna əlifbası" nı təqdim etdi. İvan Malkoviçin dediyi kimi: "Əvvəldən nəşriyyat evi düşünmürdüm, ancaq hər zaman fikrimdə "Aнгел" (Mələk) sözü ilə başlayan bir əlifba kitabı dərc etmək var idi. Mən bu kitabın Avtobus və ya Akula ilə deyil məhz Aнгел sözü ilə başlayaraq əlifbanın ilk hərfi A hərfini təsvir etmək istəmişəm. Belə ki, bu Sovet dövründə qeyri mümkün idi."A New York nəşriyyat evi, Alfred A. Knopf, 1995-ci ildə, A-ba-ba-qa-la-ma-qa'nın "The Kitten and the Rooster"(Pişik və Xoruz) uşaq kitabının nəşr haqqlarını satın aldı.
Le plus beau jour de ma vie
Le plus beau jour de ma vie (azərb. Həyatımın ən gözəl günü‎)— Belçikanı 1956-cı ildə Avroviziyada təmsil olunduğu mahnı. Moni Mark fransız dilində ifa etmişdir. 1956 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinin səsvermə nəticələri açıqlanmadığı üçün bu mahnının topladığı xal və tutduğu yer məlum deyildir.

Значение слова в других словарях

аккумуля́ция арьерга́рдный залакиро́вывание пове́рхностно позво́лить самодово́льствие хиу́с чистоплю́йский вы́доиться инди́говый мелодра́ма перерисо́вывание плю́хать проу́чивать хлороформи́рованье air-launched beading fridge plasticity Primorski Krai psychologistic vestal выпутаться штихель щёлка