Neft terminlərinin izahlı lüğəti

  • Qama

    karotaj - radioaktiv karotaj metodlarından biri. Quyu divarı boyunca yerləşən süxur laylarında qama şüalanmanın intensivliyinə əsaslanır

    Tam oxu »
  • Qapalı istismar

    quyudan çıxan neft və qazın tam qermetik boru kəmərləri ilə istehlakçıya çatdırılması üsulu. Q.i. sxemində quyu məhsulu (neft və qaz) 0,5-0,1 MH/m2 tə

    Tam oxu »
  • Qaz

    kondensat yatağı – yüksək lay təzyiqi və temperaturunda karbohidrogenləri qaz halında olan yataq.

    Tam oxu »
  • Qaz amili

    hasil edilən neftlə bərabər çıxan qazın miqdarının (m3-lə) neftin miqdarına (m. və ya m3) olan nisbəti

    Tam oxu »
  • Qaz analizatoru

    qaz qarışığının tərkibini təyin edən cihaz. Növləri: əl ilə işləyən Q.a. və avtomat Q.a. Əl ilə işləyənlərdən ən çox yayılanı absorbsiyaedici analizat

    Tam oxu »
  • Qaz analizi

    qaz qarışığının tərkibini təyin etmək üçün tətbiq olunan kimyəvi, fiziki-kimyəvi və fiziki analiz üsuları

    Tam oxu »
  • Qaz anbarı

    qazın saxlanması üçün təbi, yaxud süni rezervuar. Yerüstü (bax: Qazholder) və yeraltı olur. Yeraltı Q

    Tam oxu »
  • Qaz benzini

    bax: Qazolin.

    Tam oxu »
  • Qaz ehtiyatlarının hesablanması metodları

    laydakı qaz ehtiyatlarının hesablanmasında tətbiq edilən metodlar. Bu metodlar müxtəlifdir və qazın laydakı halından (sərbəst, qaz papağı, neftdə həl

    Tam oxu »
  • Qaz generatoru

    termik emal nəticəsində bərk və maye yanacaqdan yanar qaz alan aparat.

    Tam oxu »
  • Qaz holder

    qazı toplamaq, saxlamaq və qaz kəmərlərinə, yaxud qaz emalı qurğularına vermək üçün stansionar polad quruluş

    Tam oxu »
  • Qaz karotajı

    neft və qaz yataqlarının təyinində istifadə edilən geokimyəvi metodlardan biri. Gili məhlulda qaz və yüngül maye karbohidrogenlərin miqdarının təyin e

    Tam oxu »
  • Qaz kəməri

    bax: Magistral qaz kəməri.

    Tam oxu »
  • Qaz mühəriki

    qaz yanacağı ilə işləyən daxiliyanma mühəriki.

    Tam oxu »
  • Qaz neft seperatoru, trap

    neftlə birlikdə çıxan qazları sıxlıq fərqinə görə neftdən ayıran aparat. Qazın ayrılması və kənar edilməsi üçün təzyiqi aşağı salır, maye axınını şırn

    Tam oxu »
  • Qaz papağı

    tərkibində qaz olan neft yatağı layının üst qatı. Yatağın istismarı zamanı çıxarılan karbohidratların miqdarını artırmaq üçün bəzən neftlə çıxan qazı

    Tam oxu »
  • Qaz planlaması

    neft və qaz yataqlarının axtarışı metodu. Neft və qaz yataqlarından yer səthinə miqrasiya edən qaz halındakı karbohidrogenlərin təyininə əsaslanır

    Tam oxu »
  • Qaz sənayesi

    yanacaq sənayesi sahəsi; təbi qaz yataqlarının kəşfiyatı və istismarı, qazın kəmərlər ilə uzaq yerlərə nəql edilməsi, kömür və şistdən süni qaz alınma

    Tam oxu »
  • Qaz şəbəkəsi

    qazın nəql edilməsi və istehlakçılar arasında paylaşdırılması üçün boru kəməri, həmçinin bu kəmərlərdə istifadə edilən qurğu, aparat və armaturlar sis

    Tam oxu »
  • Qaz təchizatı

    xalq təsərüfatının ehtiyacları üçün qaz yanacağının mütəşəkil surətdə verilməsi və paylanması. İstehlakçılar təbi, süni və mayeləşdirilmiş qazlarla tə

    Tam oxu »
  • Qaz yanacaq

    bax: Yanar qazlar.

    Tam oxu »
  • Qazayırma

    qaz qarışığını öz tərkib hisələrinə və ya müxtəlif fraksiyalara ayırma prosesi. Sənayedə qazayırma havanı və müxtəlif qaz qarışıqlarını fərdi komponen

    Tam oxu »
  • Qazbalonlu avtomobil

    mühəriki sıxılmış, yaxud mayeləşdirilmiş qazla işləyən avtomobil.

    Tam oxu »
  • Qazdaşıyan gəmi

    mayeləşdirilmiş qazların (propan, butan, amonyak və s.) daşınmasında istifadə olunan gəmi. Qaz sisternlərdə özünün qaynama temperaturuna bərabər tempe

    Tam oxu »
  • Qazma

    Yer qabığında süxurları qazma aləti ilə dağıtmaqla quyu, lağım və ya şaxta lüləsinin qazılması prosesi

    Tam oxu »
  • Qazma aləti

    qazmada işlədilən alət. Qazma baltası, qazma ştanqı, genəldici və s. – qazma alətidir.

    Tam oxu »
  • Qazma baltası

    qazma zamanı quyu dibində süxuru mexaniki dağıdan qazma alətinin əsas elementi. Bir qayda olaraq qazıma kəmərinin ucuna bərkidilir, qazma qurğusunun y

    Tam oxu »
  • Qazma başlığı

    bax: Qazıma baltası.

    Tam oxu »
  • Qazma boruları

    neft və qaz quyularının qazılmasında işlədilən xüsusi borular. Suxurdağıdan aləti quyuya endirmək və qaldırmaq, fırlanma hərəkətini ötürmək, baltaya d

    Tam oxu »
  • Qazma buruğu

    quyuların qazılmasında qazma alətini, quyudibi mühərikləri və qoruyucu boruları quyuya endirib-qaldırmaq, həmçinin qazma prosesində aləti asılı vəziyə

    Tam oxu »
  • Qazma dəzgahı

    bax: Qazma qurğusu.

    Tam oxu »
  • Qazma gəmisi

    dənizin dərinliyinin 100-200 m. olan yerlərində struktur-axtarış, dərin kəşfiyat işləri aparmaq, həmçinin çox dərin akvatoriyalarda dənizdibi süxurlar

    Tam oxu »
  • Qazma qurğusu

    quyuların qazılması üçün avadanlıq kompleksi. Qazma üsularına müvafiq olaraq növlərə ayrılır: fırlanma, vibrasiya vurma və s

    Tam oxu »
  • Qazma məhlulu

    bax: Gili məhlul.

    Tam oxu »
  • Qazma məhlulu

    bax: Gili məhlul.

    Tam oxu »
  • Qazma şaxtası

    qazıma gəmisinin mərkəzində olan açıq oyuq (oradan bilavasitə dənizdə qazıma işləri aparılması üçün istifadə olunur)

    Tam oxu »
  • Qazma turbini

    bax: Turbobur.

    Tam oxu »
  • Qazmanın geofiziki öyrənilməsi

    bax: Korataj.

    Tam oxu »
  • Qazmanın geofiziki öyrənilməsi

    bax: Karotaj.

    Tam oxu »
  • Qazolin, qaz benzini

    neftin distiləsində və ya sənaye qazlarını tərkib hisələrinə ayırdıqda maye halında alınan yüngül karbohidrogenlər qarışığı

    Tam oxu »
  • Qazoturboxod

    qaz– turbin mühəriki ilə işləyən gəmi.

    Tam oxu »
  • Qazoturbovoz

    qaz – turbin mühəriki ilə işləyən lokomativ.

    Tam oxu »
  • Qazoyl

    neftin distiləsində kerosin fraksiyası ilə yüngül yağ fraksiyaları arasında alınan məhsul 200-4000C temperatur arasında qaynayır

    Tam oxu »
  • Qazpaylama stansiyası

    qazın təzyiqini, ondan təhlükəsiz istifadə üçün lazımi səviyəyə qədər alçaldan stansiya.

    Tam oxu »
  • Qaztəmizləmə

    sənaye qazlarının tərkibindəki qatışıqların təmizlənməsi. Qazı sənayedə mexaniki, elektrik və fiziki-kimyəvi üsularla təmizləyirlər

    Tam oxu »
  • Qolvari yataq

    qədim çay dərələrinin linzavari qumlu çöküntülərindəki neft-qaz yatağı.

    Tam oxu »
  • Qoruyucu kəmər

    polad boru kəməri; yeni qazılmış neft quyularının divarlarını bərkitmək, onu süxur təzyiqindən qorumaq, neftli, sulu, qazlı layları bir-birindən ayırm

    Tam oxu »
  • Qrifon

    neft geologiyasında qaz, neft, su və palçıq xaric edən konus formalı kiçik çalalar. Bu cür Q.-lar palçıq vulkanlarının yayıldığı sahələrdə daha çox ol

    Tam oxu »
  • Qudron

    neftin distiləsi prosesində yanacaq və yağ fraksiyaları çıxarıldıqdan sonra qalan (neftə görə 15-30%) özlü qara kütlə

    Tam oxu »
  • Qumdaşı

    qumun gili, karbonatlı və silisiumlu materialarla sementləşməsindən əmələ gələn çökmə süxur. Q. neft, qaz və yeraltı suların kolektor süxurlarındadır

    Tam oxu »