opsion

Qiymətli kağızlar, mallar və ya pul vəsaitləri gələcəkdə müəyyən şərtlərlə bu cür opsionun bağlanması anına və ya tərəflərin qərarına əsasən bu cür əldə etmənin anına satış qiymətlərinin təsbit edilməsi ilə əldə etməyə (satmağa) hüququ təsdiq edən sənəddir

operativ nəqliyyat vasitələri
optik rabitə
OBASTAN VİKİ
Opsion
Opsion (ing. option) – Opsion sahibinə müəyyən edilmiş tarixdə müəyyən baza aktivinin əvvəlcədən razılaşdırılmış qiymətlərlə almaq və ya satmaq hüququnu ifadə edən qiymətli kağızdır. Opsion sahibi əmtəənin və ya xidmətin alınmasını və ya satılmasını deyil, alınma və ya satılma hüququnu əldə edir. Aşağıdakı sadə misalla daha aydın olacaq:Məsələn siz hər hansı bir səhmin bir ildən sonra 100 şərti pul vahidinə almaq ilə bağlı opsion imzalayırsınız. Deyək ki, həmin bir il ərzində səhmin qiyməti bahalaşaraq bazarda 120 şərti pul vahidi təşkil edir, amma siz onları razılığa gəldiyiniz tərəfdən 100 ş.p. vahidinə alır və beləliklə hər səhmə görə 20 ş.p. vahidi qazanc əldə edirsiniz. Amma qiymətlər 100 ş.p.vahidindən aşağı düşdüyü halda belə siz onları almağa məcbur deyilsiniz. Çünki opsion sizin üzərinə bu öhdəçiliyi qoymur və siz heç bir itkiyə məruz qalmırsınız. Müqavilənin belə şərtlərinin belə deyək ki, kompensasiya olunması üçün satıcı hər səhmin satış qiymətinə edilən əlavədən 5 ş.p.
Binar opsion
Binar opsion (təyin edilmiş gəlir opsionu) – təyin edilmiş vaxtda təyin edilmiş şərtlərin həyata keçirilməsindən asılı olaraq ya gəlirin təyin edilmiş həcmini təmin edir, ya da heç bir gəlir gətirmir. Opsion əvvəlcədən təyin edilmiş qiymət üzrə alındığından ümumi nəticə ya müsbət, ya da mənfi olacaq. Qaydalara əsasən, müsbət nəticənin həcmi mənfi nəticədə olduğundan aşağıdır. Binar opsionlar müqavilə bağlanmadan öncə ödəniş həcmini və mümkün riskləri dəqiq olaraq öyrənmək imkanı verir ki, bu da çoxlu sayda ticarət əməliyyatını asanlıqla idarə etmək imkanı qazandırır. Hesablamanın asan olması üçün adətən, həyata keçirilmiş opsion üçün 100, həyata keçirilməmiş opsion üçün isə 0 təyin edilir. Əgər dəyəri 10 olan opsion alınıbsa, onun həyata keçirilməsi zamanı opsionun dəyəri 100-ə bərabər qəbul edilir və treyder məhz bu məbləği əldə edir. Yox əgər opsion həyata keçməyibsə onun dəyəri 0-dır və treyder heç nə əldə etmir. Bəzi ticarət platformalarında opsionun həyata keçməməsi halında onun alınmasına sərf edilmiş vəsaitin 15%-nin geri qaytarılması mümkündür. Əgər opsion qiymətin enmə/qalxma mərhələsində olarsa, lakin etalon qiymətə bərabər həddə bağlanarsa treyderə ilkin məbləğin hamısı və ya bir hissəsi qaytarıla bilər (bu müqavilənin şərtlərindən asılıdır). Bazarın cari vəziyyətindən asılı olaraq binar opsionun alış/satış qiyməti arasında böyük fərq ola bilər.
Call-opsion
Coll opsions – şərtləri alan qoyur, yəni alamq hüququ verir (yəni alan deyir ki, gəlib oktyabr ayında səndən pomidorları alacam).Onun reallaşması zamanı səhmlərin alınma məzənnəsi Roe=R0+P, burada: R0 – icra qiyməti, P – ödənilmiş mükafatdır. Opsionun reallaşmasından imtina R0>Rm, burada Rm – səhmlərin toplam bazar qiymətidir. == Misal: == 90 gün sonra hər səhmə görə R0= 510 rubl qiymətlə səhm alınması üçün opsion əldə edilmişdir. Ödənilmiş mükafat hər səhmə görə P= 5 rubldur. Əgər 90 gün sonra səhmlərin məzənnəsi Rm=530 rubl olarsa, o zaman R0 < Rm (510 < 530). Buna görə də opsion səhmlərin hər səhmə görə Roe = R0 + Р= 510 + 5 = 515 rubl məzənnəsində reallaşır. Opsionun alıcısının gəliri -515 (opsionun icrası)+ 530 (səhmlərin bazar məzənnəsi ilə satışı)= hər səhmə görə 15 rubl təşkil edir. Əgər 90 gün sonra səhmlərin məzənnəsi Rm=500 rubl olarsa, o zaman opsionun reallaşdırılmasından imtina şərti yerinə yetiriləcək R0 > Rm (510 > 500). Buna görə də opsion baş tutmayacaq. Opsionun alıcısının ziyanı ödənilmiş mükafatın ölçüsünə, yəni hər səhm üzrə 5 rubla bərabərdir.
Opsion müqaviləsi
Opsion müqaviləsi — (ingilis dilindən tərcümədə option - seçim) onun tərəflərinə alternativ (seçim) təqdim edən alətdir. Bu seçim şərtsiz olaraq müqavilə tərəflərinin birinə məxsus olur və digər kontragentin iradəsindən asılı deyildir. Məhz bu seçim imkanı üçün tərəflərdən biri digərinə opsion mükafatı (option premium) ödəyir. Yəni ödəyən şəxs seçim hüququnu (opsionu) əldə edir. == Haqqında == Opsion müqaviləsinə müxtəlif korporativ münasibətlərin tənzimlənməsində rast gəlmək olar. Opsion hüququnu müəyyən edən şərtlərə, əsasən, özəl investisiyalar (private equity), riskli kapital (venture capital) və investisiya yatırımları çərçivəsində bağlanan müqavilələrdə əks olunur. Almaniya hüququnda opsion müqaviləsi (optionsvertrag) geri çağırılmayan (geri götürülə bilməyən) oferta kimi qiymətləndirilir. Opsion müqaviləsinə bu yanaşma ABŞ hüququnda da var. Opsion müqaviləsi sahibkarların tam praktiki məqsədlərini güdür. Biznes sahibləri və investorlar opsion vasitəsilə öz kapitallarının və korporativ nəzarətin çevik idarəetmə imkanlarını əldə edirlər.
Put-opsion
Put options – şərtləri satan qoyur, yəni satmaq hüququ verir (yəni satan deyir ki, sən məndən gəlib oktyabr ayında pomidorları almalısan)Onun reallaşması zamanı satış məzənnəsi Roe= R0- P, burada: R0 – icra qiyməti, P – ödənilmiş mükafatdır. Opsionun reallaşmasından imtina şərtləri R0 < Rm, burada Rm – səhmlərin toplam bazar qiymətidir. == Misal: == 90 gün sonra satış üçün hər səhmə görə R0=570 rubl qiymətinə səhmlər əldə edilmişdir. Ödənilmiş mükafat hər səhmə görə P= 5 rubldur. Əgər 90 gün sonra səhmlərin məzənnəsi Rm= 550 rubl olarsa, o zaman R0 > Rm (570 > 550). Buna görə də opsion səhmlərin satış məzənnəsinin hər səhmə görə Roe= R0-P=570-5=565 rubl məzənnəsində reallaşır. Opsionun alıcısının gəliri -550 (səhmlərin bazar qiyməti ilə alışı) +565 (opsionun icrası) = hər səhm üzrə 15 rubl təşkil edir. Əgər 90 gün sonra səhmlərin məzənnəsi Rm= 580 rubl olacaqsa, bu zaman opsionun reallaşmasından imtina şərti icra olunacaq R0 < Rm (570 < 580). Ona görə də opsion baş tutmayacaq. Opsionun alıcısının ziyanı ödənilmiş mükafatın ölçüsünə, yəni hər səhm üzrə 5 rubla bərabərdir.
Alış üçün opsion
Alış üçün opsion — müəyyən hallarda və müəyyən şəraitdə səhmdarların bəzi şirkətlərin səhmlərini aşağı qiymətə almaq hüququnun təmin edilməsi. Bu həmçinin, müəyyən şəxsin məhsulu ya müəyyən səviyyəli qiymətə, ya da müəyyən tarixə qədər almaq hüququdur. Satıcı həmin tarixə qədər bu malı heç bir başqa alıcıya satmamağı və onu satışdan çıxarmamağı öhdəyə götürür.

Значение слова в других словарях

борть бюрократизи́ровать изоля́ция панора́мный подморо́женный твердосе́рдый что́-нибудь вроде боро́ть намори́ть не идти́ дальше обвола́кивание свой в до́ску сенсуали́ст спирт-сыре́ц тестообра́зный человеколюбие contravention deceptious four-ale herringer hobbits prithee rug Wodan волоокий