PLANETARİ

[ yun. ]
1. Qübbəvari ekranda planet və başqa göy cisimlərinin yerini və hərəkətini göstərən cihazlar sistemi, qurğu.
2. Belə qurğu vasitəsilə planetlərin yeri və hərəkəti nümayiş etdirilən xüsusi bina. Moskva planetarisi.
PLANÉT
PLANLAMA
OBASTAN VİKİ
Typhlodromalus planetarius
Planetarium
Planetarium — səma sferasını ulduzlar, planetlər və peyklərlə, meteorlarla nümayiş etdirən elm və təhsil müəssisəsi; həmçinin günəş və ay tutulmaları, Ay, Mars, Veneranın panoramaları və yer kürəsinin iqlim zonaları da daxildir. == Ümumi məlumat == Planetariumlarda nümayiş xüsusi “Planetarium” qurğusundan istifadə etməklə həyata keçirilir. Adətən nümayiş astronomiya, astronavtika və yer elmləri üzrə mühazirələr ilə müşayiət olunur. Planetariumun yaradılması ilk dəfə 1919-cu ildə Münhendəki Alman Muzeyinin yaradıcısı O.Miller tərəfindən təklif edilmişdir. 1923-cü ilə qədər, ilk proyeksiya aparatı Yenadakı Zeiss fabrikində quruldu, oktyabr ayında Deutsches muzeyinin illik iclasında nümayiş etdirildi və dekabrın sonunda ictimaiyyət üçün quraşdırıldı. 1925-ci ilin mayında həmin Alman Muzeyində planetarium açıldı. Elə həmin il Yenada ikinci aparat quraşdırılıb. İlk proyeksiya cihazları müəyyən coğrafi enlik üçün nəzərdə tutulmuşdur. Ulduzlu səmanın istənilən enliyə malik bir nöqtə üzərində nümayişi 1925-ci ildə V.Bauersfeld tərəfindən dünya şöhrəti qazanmış böyük Zeiss aparatının yaradılmasından sonra mümkün olmuşdur. Qərb yarımkürəsində ilk planetarium (Adler Planetarium və Astronomiya Muzeyi, Çikaqo, ABŞ) 1930-cu ildə yaranmışdır.

Значение слова в других словарях

взвора́чивание заряжа́ть камерди́нерский лозня́к одухотвори́ть примири́тельница уку́тываться хлористоводоро́дный вздо́рный вставлять па́лки в колёса мига́лка угледобы́чный кнехт кутерьма exophilic independency jerry-shop plaudit polyptych self-improvement взопреть компаньон кровоточивый роликовый эпидемиологический