AMERİKAN

I
сущ. американец
II
прил. американский. Amerikan adətləri американские нравы
AMERİKALI
AMERİKANİZM
OBASTAN VİKİ
Amerikan
ABŞ amerikalıları — ABŞ-nin əsas vətəndaşları, əhalisi. == Tarixi == Müasir amerikan millətinin tərkibində 3 əsas komponent ayrılır: ABŞ amerikanları; Aborigenlər; İmmiqrantlar.ABŞ amerikanları ölkə əhalisinin 89 %-ni təşkil edir və burada 4 qrup ayrılır: === Birinci qrup === I qrup – Avropa-Kanada mənşəli "ağ" amerikanlar. 1980-ci il Siyahıya alınması proqramına etnik mənşə ilə bağlı məsələ daxil olmuşdur. "Ağ" amerikanların göstəriciləri 1980-ci il Siyahıya alınmasında 83 %; 1990-cı ildə 76 %; 2000-ci ildə isə 71 % olmuşdur (2050-ci ildə 53 % proqnozlaşdırılır). Hal-hazırda almanlar 23 %, irlandlar 16 %, ingilislər 13 %, italyanlar 6 %, digər xalqlar isə 42 % təşkil edir. Alman mənşəlilər Minnesota, Ayova, Nebraska ştatlarında, italyanlar Nyu-York, Nyu-Cersi, Pensilvaniya, Rod-Aylend, Konnektikutda, fransızlar Luiziana, Texasda, isveçlər İllinoys, Minnesota, Ohayo, Viskonsində, hollandlar Miçiqanda, polyaklar İllinoys, Viskonsin, Miçiqanda yaşayırlar. Ruslar Nyu-York, Texas, Nyu-Cersi, Florida, Kaliforniya, İllinoys ştatlarında, həmçinin Nyu-York, Boston, Filadelfiya, Çikaqo, Detroyt, Los-Ancelos, San-Fransisko və Sietl şəhərlərində cəmlənib. === İkinci qrup === II qrup – Afrika mənşəli amerikanlar (qarışıq nikahlar nəticəsində yaranan mulatlar). Doğum və təbii artımın yüksək göstəriciləri ilə əlaqədar bu qrupun payı 12,7 %-dir (36 mln. nəfər).
Amerikan Samoası
Amerikan Samoası (samoa Amerika Sāmoa, həmçinin Amelika Sāmoa və ya Sāmoa Amelika) — Sakit okeanın cənubunda yerləşən ada ölkəsidir. Paytaxtı Paqo Paqo şəhəridir. Ən böyük və inkişaf etmiş adası isə Tutuila adasıdır. == Tarix == Avropalılar buranı kəşf etməzdən əvvəl Manua Adaları yerli tayfalar tərəfindən idarə edilirdi. 1722-ci ildə hollandiyalı dənizçi Yakob Roqqeveen Manua Adalarını kəşf edir. 1768 və 1787-ci illərdə bu adalara səyahət etmiş fransalı səyyahlardan 11-i öldürüldü. Sonralar bu adalar qaçaq dənizçilər və məhkumlar üçün sığınacaq olur. London Missioner Cəmiyyətinin missionerləri 1830-cu ildə bu adalara gəldilər. Missionerlərin təsiri artdıqca Tatuila ve Manua adalarına gələn xristian missionerlərin sayı da artır. 1889-cu ildə ABŞ, İngiltərə və Almaniya Samoanın bitərəf zona olması barədə birgə müqavilə imzalayır və adalar bu üç dövlətin protektoratına verilir.
Amerikan dolları
ABŞ dolları ($, USD: United States Dollar) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının pul vahididir. == Tarixi == == Baxış == ABŞ Konstitusiyasının 8-ci Maddəsi, Konstitusiyanın 8-ci bəndində "Paraya pul vermək" Bu güc tətbiq edən qanunlar hazırda 31 ABŞ-də kodlaşdırılır. § 5112. Bölmə 5112 ABŞ dolları verilməsi lazım olan formaları təyin edir. Bu sikkələr həm 5112-ci bölmədə borcların ödənilməsində "qanuni tender" kimi təyin edilir. Sakaqavea dollarları mis yüngül lehimli dolların bir nümunəsidir. Saf gümüş dolları, Amerikalı Gümüş Qartal olaraq bilinir. Bölmə 5112 də bir centdən 100 dollara qədər olan dəyərlərə malik olan digər sikkələrin zərbəsini və buraxılmasını təmin edir. Bu digər sikkələr ABŞ dolları ilə müqayisədə daha tam olaraq təsvir olunur. Konstitusiya "hər zaman ictimai pulların daxilolmaları və xərclərinin müntəzəm Bəyanatı və Hesabatı vaxt-zaman dərc ediləcək".
Amerikan futbolu
Amerika futbolu — kontakt idman növüdür. ABŞ-də və Kanadada yayılmışdır. Oyunun məqsədi uzunsov topu rəqibin hal zonasına doğru yürütməlidir. Topu əllərdə saxlamaq və ya yoldaşlara ötürmək olar.On bir oyunçudan ibarət iki komanda arasında, özünə xas oyun sahəsi olan düzbucaqlı bir sahədə oynanan komanda idman növüdür. Oyunun əsas məqsədiː müəyyən qaydalar və mexanika çərçivəsində daha çox bal toplayan tərəf olmaqdır. Bu hədəfə hücum edən komanda topu ötürmə və ya qaçışla irəlilətməklə nail olur. Topu irəli aparan zaman hücum komanda on metrlik məsafəni keçmək üçün dörd hücum hüquqlarına malikdir, və bu dörd qarşıdurma içərisində on metr məsafəni keçərsə, hücum komandası dörd yeni hücum haqqı qazanır. Müdafiə komandasının məqsədi hücum komandasının irəliləməsinə mane olmaqdır. Xal qazanmağın əsas yolları isəː topun sahənin sonuna çatması, yəni touchdown və ya topun müəyyən bir nöqtədən vurularaq sayı dirəkləri arasından keçirilməsidir. Bir touchdownun dəyəri 6 xal, bir field qolun dəyəri 3 xaldır.Amerika futbolu reqbi və futbolun erkən formalarından inkişaf edən, hansı ki, adətən ABŞ-də "Sokker"(futbol) adlandırırlar.
Amerikan güləşi
Peşəkar güləş (ingiliscə professional wrestling) toxumları Avropada atılmış, sonra isə ABŞ-yə qədər gedib çıxmış ən çox Amerikan güləşi və ya Pankreas güləş kimi tanınan idman növü. Günümüzün ən çox tanınan peşəkar güləş federasiyası WWE yəni; World Wrestling Entertainmentdir. Peşəkar güləş, digər güləş növlərinin əksinə bir "əyləncə idmanı"dır yəni, şoudur. Edilən matçların, yaşanan hadisələrin, danışmaların hamısı, çox ağıllıca hazırlanmış bir ssenarinin məhsuludur və nəticələri güləşçilər, ssenari qrupu və bəzi vəzifəlilər xaricində kimsə bilməz. İdmançılar ümumiyyətlə çox çalışqan şəxsiyyətlərdir və həftənin böyük bir hissəsinini ring içində tətbiqləri lazım olan hərəkətləri, ssenariləri çalışmaq üçün keçirərlər.WWE-in xaricində ən tanınmış güləş federasiyaları; Total Nonstop Action, Ring of Honor kimi ABŞ əsaslı güləş quruluşlarıdır. Hər idmançının bir gimmicki yəni; xarakteri vardır. Buna ən yaxşı nümunə, əfsanə ad Undertakerdir. Undertaker, ring içində Dead Man(Ölü adam) xarakterinə malikdir amma əslində o da hər kəs kimi normal bir insandır. Mikrofon performansı, karizma və ring içi qabiliyyəti, bu idman da müvəffəqiyyət üçün lazımlı olan ən əhəmiyyətli meyarlardır.
Amerikan hinduları
Hindular (ing. Indians), Yerli amerikalılar (ing. Native Americans), Amerika hinduları (ing. American Indians), Qırmızı dərililər (ing. Red skins) Qırmızı hindular (ing. Red Indians) — Amerikanın yerli əhalisinin, Amerika qitəsinin, Cənubi və Şimali Amerikanın yalnız bəzi rayonlarında qalan ən qədim yerli əhalisini təşkil edən tayfa və xalqların ümumi adı. Adları Xristofor Kolumb və başqalarının (15-ci əsr) Amerikanı səhvən Hindistan güman etmələri ilə əlaqədar yaranmışdır. Dil baxımdan bir-biriylə qohum olmayan iki ayrı əsas qrupa bölünürlər: Sibir mənşəli na-dene dilləri və na-dene istisna olmaqla özündə bütün hindu dillərini ehtiva edən amerind dilləri. Alyaska yerliləri adı Alyaskada yaşayan eskimos-aleut xalqlarını və hinduları topluca xarakterizə etmək üçün istifadə edilir. ABŞ-nin digər əyalətlərində "Native Americans", "American Indians" ya da qısaca olaraq "Indians" adlanırlar.
Amerikan ingiliscəsi
Amerika ingiliscəsi — əsasən ABŞ-də istifadə olunan bir sıra ingilis dilinin dialektləri.Təxminən dünyada ingiliscə anadilləri olan şəxslərin üçdə ikisi Amerika Birləşmiş Ştatlarında yaşayır.
Amerikan istisnaçılığı
Amerikan istisnaçılığı bir-biri ilə əlaqəli üç düşüncədən biridir Birincisi, Amerika Birləşmiş Ştatlarının tarixi təbii olaraq digər xalqların tarixlərindən fərqlidir. Bu baxımdan Amerika azadlığı (istisnaçılığı) Amerika inqilabından başlamış və bu baxımdan, politoloq Seymur Martin Lipsetin “ilk yeni millət” adlandırdığı şeyə meydan açmış və azadlıq, siyasi və sosial bərabərlik, fərdilik, respublikaçılıq, demokratiya və azad sahibkarlıq dəyərləri əsasında Amerika ideologiyası Amerikanizm adı altında inkişaf etmişdir. İkinci fikir ABŞ-nin dünyanı dəyişdirmək üçün özünəməxsus missiyasının olmasıdır. Avraam Linkolnun, Gettysburg nitqində (1863) söylədiyi kimi, Amerikalılar “Allahın şahidliyində olan bu ölkənin yeni bir azadlıq doğuluşuna imkan verək və xalqın xalq üçün idarəçi olduğu bu dövlət yer üzündən silinməməlidir” ifadəsini reallaşdırılmaqla missiyalanmışlar. Üçüncü düşüncəyə görə, onun, yəni Amerikanın tarixi və missiyası ABŞ-yə digər millətlərə görə üstünlük verir.
Amerikan musiqisi
ABŞ musiqisi — Dünyanın ən inkişaf etmiş ölkəsi olan Amerika Birləşmiş Ştatları da öz musiqisinin rəngarəngliyinə görə daha çox seçilir. Amerikadakı "Azadlıq" heykəlinin rəsmi simvolu, kəsb etdiyi məna dünyanın müxtəlif yerlərindən müxtəlif irqi əlamət və xüsusiyyətlərə malik olan insanları bir araya gətirmək, həmrəylik yaratmaqdır. Bu müxtəliflik, bu rəng çaları Amerika musiqisində də öz əksini tapır. ABŞ musiqisində Şimali Amerikada yaşamış hindilərin musiqi folkloru, sonralar isə Avropa mühacirlərinin musiqi mədəniyyəti öz əksini tapmışdır; zənci xalq yaradıcılığı ənənələri (caz, spiriçuels, bluz, reqtaym və s.) əhəmiyyətli yer tutur. 16–17-ci əsrlərdə ilk mühacirlərin həyat və məişət şəraiti musiqi sənətinin inkişafı üçün az əlverişli idi. Bu dövrdə yalnız ingilis puritanlarının himnləri yayılmışdı. 18-ci əsrdə mühacirətin artması ölkədə peşəkar musiqi sənətinin formalaşmasına şərait yaratdı. Dini mahnılar müəllifi U. Billinqs, "Minervanın məbədi" (1781) operasının müəllifi F. Hopkinson, populyar lirik mahnılar müəllifi S. K. Foster, fortepiano əsərləri müəllifi L.M. Qotşalk ilk Amerika bəstəkarlarıdır. 19-cu əsrin 2-ci yarısında ABŞ-yə köçən bir çox Avropa musiqiçisi burada simfonik orkestrlər, musiqi təhsili müəssisələri və cəmiyyətlər yaratdı. 1883-cü ildə Nyu-Yorkda "Metropoliten-opera" teatrı açıldı.
Amerikan mətbəxi
ABŞ mətbəxi (ing. Cuisine of the United States) və ya amerikan mətbəxi (ing. American cuisine) — ABŞ-də müxtəlif yemək üslublar. Dünyanın müxtəlif hissələrindən mədəniyyət, irq və dinlərin qarışığı Amerika mətbəxinin müxtəlifliyini asanlıqla izah edir. == Bir çox millətlərin mətbəxi == Amerika mətbəxinin zənginliyi Hindililər, Afrikalılar, və həmçinin Avropa və Asiya immiqrantların tə’siri nəticəsində formalaşıb. Müxtəlif regionlarda məskən salan etnik qruplar aşpazlıq mədəniyyətinə tə’sir göstəriblər. Əlavə olaraq, ölkənin böyük ərazisi də Amerika mətbəxinin müxtəlifliyinin səbəblərindən biridir. == Fəstfud == Şübhəsiz, fəstfud anlayışı birbaşa Amerika mətbəxi ilə asosiassiya edilir. Fastfud dedikdə, dərhal ən populyar Amerikan yeməkləri olan hot-doq, hamburger yada düşür. Bu yeməklər hal hazırda bütün dünyada çox populyardır və onları dünya ölkələrin əksəriyyətində dadmaq olar.
Amerikan Coğrafiya Cəmiyyəti
Amerikan Coğrafiya Cəmiyyəti (ing. American Geographical Society) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının coğrafi sahədə fəaliyyət göstərən ictimai təşkilatlarından biri. Mərkəzi ofisi Nyu-York şəhərində yerləşir. == Tarixi == Cəmiyyətin əsası 1851-ci ildə qoyulmuşdur.
Amerikan Psixoloqlar Birliyi
Amerikan Psixoloqlar Birliyi (APB) ing. American Psychological Association — ABŞ-nin ən böyük elmi və profissional psixoloqlar birliyidir. Birliyin 118 mindən çox üzvü var. Bunlara alimlər, müəllimlər, klinisyenlər, konsultantlar və tələbələr daxildir. APB-in illik büdcəsi təxminən 115 milyon amerika dollarıdır. APB-in 54 bölməsi var. Bu bölmələrin hər biri psixologiyanın xüsusi alt sahələri ilə məşğuldur.
Amerikan depozitar qəbzi
Amerikan evdar qadın
Amerikan Samoası Milli Parkı
Amerikan Samoası Milli Parkı — ABŞ-yə məxsus Amerikan Samoasında üç adada: Tutuila, Ofu-Oloseqa və Tau adalarında yerləşən milli park. Sahəsi 3600 ha-dır (2600 ha quru, 1000 ha su). ABŞ-nin Milli Park Xidməti tərəfindən idarə olunur. == Haqqında == Bu ABŞ-nin ekvator xəttindən cənubda yerləşən yeganə milli parkıdır. Bu milli park ekvatorial meşələri əhatə etmiş olub, yürüyüş, trekking, dalğıclıq kimi idman sahələri ilə məşhurdur. Amma əsas məqsəd Amerikan Samoasının təbiətini qorumaqdır. Amerikan Samoası Milli Parkı üç ayrı adadan ibarətdir: Tutuila, Ofu-Oloseqa və Tau. Parkın ən böyük adası Tutuila adasıdır və bura motorlu qayıqla çatmaq mümkündür. Bu adada iki yürüyüş zolağı möcuddur. Ofu adasına getmək üçün Tutuila adasındakı kiçik beynəlxalq hava limanında təyyarəyə minmək lazımdır.
Amerikan ata! (cizgi serialı, 2005)
"Amerikan ata!" (ing. American Dad!) — «Anderdoq» (Underdog Productions) və «Fazzi Dor» (Fuzzy Door Productions) studiyaların istehsalı və 20th Century Foxun sifarişi olan komediya janrında amerikan cizgi serialı. Tərtib üzrə işlər «Qriffinlərin» yaradıcısı Set Makfarleyn tərəfindən işlənib hazırlanmışdı. == Məzmun == Amerikan ata! multserialı tipik amerikan ailəsinin həyatından bəhz edir. Əsas süjet xətti 4 insan, bir yadplanetlini və danışan qızıl balığı birləşdirən Smit ailəsi ətrafında cərəyan edir. Cənubi Park və Simpsonlara analoji olaraq, multserialda əsasən din, siyasət, pop-mədəniyyət və cəmiyyətdə baş verən digər əhəmiyyətli hadisələri də nümayiş etdirilir. Serialda tez-tez "lağ" və tipik amerikan yumoru göstərilir. Məsələn «Pilot» epizodunda Tanrı ABŞ prezidenti Corc Buşa zəng edərək, ondan bir şey xahiş etmək istəyir. Lakin elə o anda Tanrıya daha bir zəng gəlir; bu dəfə ABŞ vitse-prezidenti Riçard Çeynidən.ABŞda serialın ilk pilot buraxılışı 6 fevral 2005-ci ildə Fox telekanalında baş tutmuşdu.
Amerikan pankeyki
Pankek — adətən yumurta, süd və kərə yağı olan bir nişasta əsaslı xəmirdən hazırlanan və tava kimi isti bir səthdə bişirilən, adətən yağ və ya kərə yağı ilə qızardılmış nazik və yuvarlaq bir düz tortdur.
Amerikan pendiri
Amerikan pendiri (ing. American cheeses) — kəsmik, yağ və digər süd məhsulları əlavə olunmaqla hazırlanan süd məhsulu. 75—95 °C temperaturda hazırlanır. Bu günkü Amerikan pendiri, qanunla, ən azı iki növü pendirdən istehsal edilməlidir. Çünki istehsal prosesi "işlənməmiş" / xammal / təbii pendirlərdən fərqlənir, Amerikan pendiri ABŞ-də "pendir" adı ilə qanuni olaraq satıla bilməz. == Həmçinin bax == ABŞ mətbəxi == Xarici keçidlər == Making American cheese on the farm for home consumption, Farmers' Bulletin No. 1734, U.S. Department of Agriculture, October 1934. Hosted at University of North Texas Government Documents Department. An American-type cheese: how to make it for home use, Farmers' Bulletin No. 2075, U.S. Department of Agriculture, October 1954.
Amerikan qotikası
Amerikan qotikası (ing. American Gothic) — Çikaqo İncəsənət İnstitutunun kolleksiyasına daxil edilmiş, Qrant Vudun 1930-cu ildə rəsm etdiyi əsər. Rəsmdə Vudun bacısı olaraq düşünülən gənc qızla yanında dayanan orta yaşlı fermer təsvir edilmişdir. Əsər regionalizm cərəyanının nümunəsidir. == Tarixi == Regionalizm axımına xas rəsm nümunəsi yaratmaq qərarına gələn Qrant Vud 1930-cu ildə ayovalı gənc rəssam Con Şarpla birgə Ayova və ətrafının maşınla gəzir. Bu zaman onlar, dülgər qotikası adlanan memarlıq tərzində inşa edilmiş Dibl evinə rast gəlirlər. Vud bu evdən "dözümsüz incə odunda inşa edilmiş və rahatlıqla boyanan bir ev" olaraq bəhs etmişdir. Evin sahiblərindən icazə aldıqdan sonra rəssam ertəsi gün evin eskizini yağlı boya ilə müqəvva üzərinə rəsm edir. Bu eskizdə pəncərə olduğundan daha iti və dik quruluşda təsvir edilmişdi. Əsərdə qadın obrazı kimi Vudun bacısı Nan Vud, yaşlı adam isə diş həkimi Bayron Mekkibi təsvir edilmişdir.Rəsm ABŞ-dən kənarda ilk dəfə 2016–2017-ci illərdə Parisdəki Musée de l'Orangerie və London Kral İncəsənət Akademiyasında nümayiş etdirilmişdir.
Amerikan tarakanı
Amerikan Tarakanı (Lat. Periplaneta americana) — == Haqqında == Adına baxdıqda Amerikan tarakanı olmasına baxmayaraq bu növün vətəni Amerika deyil, Afrika olduğu və bu qitədən əsirlərlə birlikdə Amerikaya soxulduğu və daha sonra gəmilərlə edilən ticarət vasitəsiylə dünyanın hər tərəfinə yayıldığı qəbul edilməkdədir. == Forması == Böyük qırmızımtıl qəhvəyi rəngdə və tam inkişaf etmiş olan qanadlara sahib bir növdür. Başlarının arxasındakı hissə isə sarı rəngdədir. Pronotumun kənarları diqqətə çarpan olmayan açıq rəngli bir lentlə çevrili, erkəklərin qanadları bədəndən 4–8 mm qədər çölə çıxır, dişilərin qanadları abdomenin son halqasına qədər uzanmaqla, abdomenin sonunda və alt tərəfindən və bunun yanında uzunlamasına çuxur tərəfindən bir xətt var. Yetişkinlər, 35–50 mm boyunda olurlar. == Törəməsi == Dişi Amerikan tarakanları yumurtaları üçün qoruyucu kisələr hazırlayırlar. Bu kisələr kapsul formasındadır. Tarakanlar kapsulu hazırladıqdan sonra isti və nəmli bir yerə qoyurlar. Ortalama hesabla bir kapsulda təxminən 16 yumurta olur.
Amerikan xəyalı
Amerika xəyalı (American Dream) həyat tərzinin seçim azadlığı və iqtisadi çiçəklənməyə bərabər imkanlar kimi ümumiyyətlə müəyyənləşdirilir. Lakin həmin anlayış tez-tez cürbəcür olur.
Amerikan zantoksilumu
== Ümumi yayılması == Şimali Amerikada Kvebekdən Nebraska və Virciniyaya qədər yayılmışdır. == Botaniki təsviri == 8-12 m hündürlükdə yarpağını tökən, çoх iri olmayan ağac, bəzən koldur. Gövdəsinin qabığı açıq boz rəngdə olub, üzəri şişə oхşar çıхıntılarla örtülüdür. Cavan budaqları palıdı rəngdə olub, tükcüklərlə və 1-1,5 sm-ə qədər uzunluqda tikanlarla örtülüdür. Yarpaqları təklələkvari, 12-25 sm uzunluqdadır. Hər yarpaq tamkənarlı və dişli, 3-6 sm uzunluqda, 5-11 ədəd yumurtavarı və ya enli ellips formalı yarpaqcıqdan ibarətdir. Yarpaqcıqlar üstdən tünd yaşıl, altdan bir qədər açıq rəngli, tükcüklüdür. Tükcüklər əksərən damarların üzərindədir. Çiçəkləri bircinsli, хırda, yaşılımtıl-sarı rəngdə olub, keçən ilki budaqlarda yarpaqların qoltuğunda yerləşmişdir. Yarpaqlamadan qabaq çiçəkləyir.
Amerikan şirinsu tısbağaları
Amerikan şirinsu tısbağaları (lat. Emydidae) — Tısbağalara aid fəsilə. Onlar kiçik və orta ölçülərə malik olurlar. Bir sıra növlərinin başları rəngərang olur dəriləri isə hamardır. Fəsiləyə aid növlər geniş arealda yayılmışdır. Onlara Şimali Amerika, Cənubi Amerika, Avropa və Asiya ərazilərində rast gəlinir. Bu fəsiləyə daxil olan növlər əsasən lal axan su tutarlarında yaşayırlar. Bir sıra heyvan və bitki növləri növləri ilə qidalanırlar. Bir çox növlər isə sırf bitkilərlə qidalanır.
Kiriniya Amerikan Universiteti
Kiriniya Amerikan Universiteti (türk. Girne Amerikan Üniversitesi, ing. Girne American University) — Şimali Kipr Türk Respublikasının Kiriniya şəhərində yerləşən özəl universitet. Universitet 1985-ci ildə Sərhad Akpınar tərəfindən amerikan tipli ali təhsil müəssisəsi olaraq qurulmuşdur. 31-ci ili ilə bağlı xüsusi tədbirlər keçirən universitet tabeliyində 10 fakültə və kollec var.Həmçinin universitetin tərkibində GAU TV adlı televiziya kanalı fəaliyyət göstərir. Kanalı bütün Kipr adasından izləmək mümkündür. Universitet bina adlarına verilən "Freedom, Millenium, Spectrum" kimi müxtəlif adlarla diqqəti cəlb etmişdir. Universitet Qafqaz Universitetlər Birliyinin üzvüdür. == Fakültələr == Universitetin tərkibində 10 fakültə və kollec fəaliyyət göstərir. Biznes və iqtisadiyyat fakültəsi Mühəndislik fakültəsi Memarlıq, dizayn və incəsənət fakültəsi Pedaqoji fakültə Rabitə fakültəsi Humanitar elmlər fakültəsi Hüquq fakultəsi Dənizçilik və nəqliyyat kolleci İdman və bədən tərbiyə kolleci Musiqi kolleci == Araşdırma mərkəzləri == GAU tədqiqat mərkəzləri və laboratoriyalarında tətbiqi elm, mühəndislik və texnologiya sahələri üzrə qabaqcıl tədqiqatlar aparılır.
Heyli Smit (Amerikan ata!)
Heyli Arzuməhvedən Smit-Fişer (ing. Hayley Dream-Smasher Smith-Fischer) — Amerikan ata! televiziya serialında Sten və Fransin Smitin qızı. Serialın yaradıcısı Set Makfarleynin bacısı Reyçel Makfarleyn tərəfindən səsləndirilib. == Xarici görünüş == Heyli bütün serialarda başının alın nahiyyəsində çəhrayi güllərlə bəzədilmiş yaşıl rəngli hippi bandajı gəzdirir (hayrat bandajı). Onun orta uzunluqda qara saçları var, boynunda isə "Pasifik" işarəsi olan zənciri, göbəyində isə qızıl üzük formasında pirsinqi var. Geyiminə gəldikdə isə, o çox vaxt boz rəngli kofta və tünd mavi cins geyinir və şalvarın üstündən ağ rəngli kəmər taxır. Ayaqlarında həmişə qəhvəyi sandal ayaqqabılar olur. == Bioqrafiya == Heyli — müasir amerikan gənclərinin tipik nümayəndəsidir. O özündən başqa hər kəsə çox tələbkardır.
Agava amerikana
== Sinonim == Agave altissima Zumagl. Agave americana subsp. americana Agave americana var. americana Agave americana var. marginata Trel. Agave americana var. mediopicta Trel. Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc. Agave americana f.
Amerikansayağı gözəllik (film musiqisi)
“American Beauty: Music from the Original Motion Picture Soundtrack” 1999-cu ildə Kevin Speysi və Anetta Beninqin baş rollarını canlandırdığı filmin musiqi albomudur. Kris Duridas, Sem Mendes və Maykl Ostinin prodüsserliyi ilə istehsal edilmiş albom 2000-ci ildə “Bədii film, televiziya və ya digər vizual mediada ən yaxşı film musiqisi albomu” nominasiyasında Qremmi mükafatına (mükafatın təsisatı) namizəd göstərilmişdir. Film musiqisinə Tomas Nyumanın bir neçə mükafata layiq görülmüş orijinal film musiqisindən də bəzi parçalar daxil edilmişdi. “Beatles” qrupunun “Because” mahnısının Elliot Smitin ifasında kover versiyası filmin bağlanış musiqisi kimi istifadə edilmişdir. Filmdə istifadə olunmuş "Dead Already" mahnısı isə sonradan 2005-ci ildə istehsal edilmiş “Madaqaskar” filmində də istifadə olunmuşdur. Nyumanın "Any Other Name" və "Dead Already" musiqiləri DJ Jakatta tərəfindən 2000-ci ildə çıxarılmış “American Dream” musiqisində istifadə edilmişdir.
Amerikansayağı gözəllik filminin qazandığı mükafatların siyahısı
Amerikansayağı gözəllik 1999-cu ildə Sem Mendesin rejissorluğu, Alan Bolun ssenari müəllifliyi ilə istehsal edilmiş ABŞ drama filmidir. Filmdə Kevin Speysi orta yaş böhranı yaşayan və yeniyetmə qızı Angela Heyesin (Mena Suvari) ən yaxşı rəfiqəsinə vurulan ofis işçisi Lester Bernham obrazını canlandırır. Anetta Beninq Lesterin materialist arvadı Karolin, Tora Birç isə onların etibarsız qızı Ceyn obrazını canlandırmışlar. Filmdə həmçinin Uez Bentli, Kris Kuper və Ellison Cenni də rol almışdır. Film ziyalılar tərəfindən Amerikan orta təbəqəsinin gözəllik və şəxsi məmnunluq hissinə satirik tanaşma kimi dəyərləndirilmişdir; filmdə romantik və valideyn sevgisi, seksuallıq, gözəllik, materializm, özünüifadə və ehtiras məsələlərinin təsviri tədqiq edilmişdir. Şimali Amerikada 15 sentyabr 1999-cu ildə təqdim edilən film tənqidçilər və izləyicilər tərəfindən müsbət qarşılanmışdır; ilin ən yaxşı rəy alan filmi olan "Amerikansayağı gözəllik" bütün dünyadan $350 milyondan çox gəlir əldə etmişdir. Rəylərdə filmin müxtəlif xüsusiyyətləri xüsusilə Mendes, Speysi və Bolun fəaliyyətinə diqqət yetirilmişdir; tənqid isə daha çox obrazlar və quruluşa yönəlmişdir. Oskar mükafatına aparan yolda filmin şanslarını artırmaq üçün "DreamWorks" geniş təbliğat işlərinə başlamışdır; növbəti il keçirilən LXXII Oskar mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimində film İlin Ən Yaxı Filmi, Ən Yaxşı Rejissor işi, Ən Yaxşı Aktyor (Kevin Speysi üçün), Ən Yaxşı orijinal Ssenari və Ən Yaxşı Operator işi nominasiyalarında mükafata layiq görülmüşdür. Film, rejissor, ssenari və aktyor işinə görə bir çox başqa mükafatlara da namizəd göstərilmiş və uğur qazanmışdır. "DreamWorks" "Amerikansayağı gözəllik" filminin əsas təbliğat kompaniyasını 5.600 Akademiya Film Mükafatı seçicilərinə bülletenlərin göndərilməsindən beş həftə əvvəl başladı.
Amerikanskaya Koşka
Amerikanskaya Koşka (rus. Американская Кошка) — Çukot Muxtar Dairəsinin cənubunda yerləşən burun. Sahillərini Anadır körfəzinin suları yuyur. Anadır çayının sağ sahili boyunca uzanan dilin sonucunu təşkil edir. Burunun sahilə sularında dərinlik 0,6 – 2 m arasında dəyişir. Əsasən çınqıl və qumdan təşkil olunmuşdur. Burun Markov kəndinin sakinləri tərəfindən adlandırılmışdır. Belə ki, 1865-ci ildə buradan transberinq telefon xəttini çəkərkən amerikalı işçilər işləmişdir. Kazaklar isə dil və ya dayazlığı "Koşka" olaraq adlandırırdılar. Burunda RF Müdafiə Nazirliyi tərəfindən naviqasiya işarəsi qoyulmuşdur.
Amerikanın Səsi
Amerikanın Səsi (ing. Voice of America) — ABŞ hökumətinin xarici auditoriya üçün nəzərdə tutulmuş xəbər yayımlama təşkilatı. Amerikanın Səsinin nizamnaməsinə əsasən yayımların məqsədi "Amerika və dünya haqda xaricdəki auditoriyaya multimedia formatında səhih, obyektiv və balanslı məlumat verməklə azadlıq və demokratiyanı təşviq etməkdir." == Tarixi == Təşkilat 1942-ci ildən fəaliyyət göstərir. Amerikanın Səsi hazırda 43 dildə İnternetdə, televiziyada və radioda verilişlər yaymlayır. Hesablamalara görə dünya boyu hər həftə Amerikanın Səsinin verilişlərini 123 milyon adam izləyir. == Azərbaycanca == Amerikanın Səsinin Azərbaycan xidməti müəyyən fasilələr istisna olmaqla 1952-ci ildən fəaliyyət göstərir. Sovet İttifaqı 1991-ci ildə dağılanadək Amerikanın Səsinin Azərbaycan xidmətinin verilişləri qısa dalğalı radiolarda yayımlanırdı. Bundan sonra Amerikanın Səsi Azərbaycanda meydana çıxan FM radiosunda və bir müddət ANS TV və AZTV-də verilişlər yayımladı. 2008-ci ildə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin fərmanına əsasən xarici yayım şirkətləri Azərbaycanın yerli dalğalarından xaric edildikdən sonra Amerikanın Səsi öz verilişlərini İnternetdə (www.amerikaninsesi.org) və peyk televiziyasında (Hotbird) yayımlayır. Amerikanın Səsinin vebsaytında Azərbaycan auditoriyası üçün maraq doğuracaq gündəlik xəbər və reportajlardan əlavə "Dünyaya baxış", "Şoubiz" və "Amerikana" proqramları yer alır.
Amerikanın adlandırılması
Amerika — Qərb yarımkürəsində qitə. O, Şimali və Cənubi Amerika qitələrinə bölünür. Qitə Xristofor Kolumbun 1492-ci il səfərindən əvvəl yerlilər tərəfindən bir çox ada malik idi. O tarixdən sonra gələn əcnəbilər isə qitəni Amerika adlandırdılar. Ümumi olaraq, Amerika adının XVII əsrdə, bu iki qitədə tədqiqatlar aparmış İtaliya səyyahı Ameriqo Vespuççidən gəldiyi qəbul edilir. Buna baxmayaraq, bəzi tarixşünaslar müxtəlif açıqlamalar irəli sürüblər. == İstifadəsi == Müasir Azərbaycan dilində, Şimali və Cənubi Amerika ayrı qitələr hesab edilir. Bu, ingilis dilində də eynidir, amma onlar cəmdə "Americas" (azərb. Amerikalar‎) adlanır. Addan tək formada istifadə edən zaman, bu ad sadəcə Amerika qitəsinə aid edilir.
Amerikanın kəşfi
Amerikanın kəşfi — XV əsrin sonunda Amerika kəşf olunmaqla dünya xəritəsində öz əksini tapır. Bu mərhələ Amerikanın əslində kimlər tərəfindən aşkar olunmasının mübahisəli dövrüdür. Əslində həllini tapmamış bu məsələ hələ də qaranlıq qalmaqdadır. Amerikanın skandinaviyalılar, ispanlar, portuqallar, irlandlar, italyanlar, yaponlar tərəfindən aşkar olunması haqqında müxtəlif versiyalar vardır. Yaponlar Ekvador sahillərində qədim yapon keramikasının tapılmasına əsaslanaraq materikin kəşfinə iddialıdırlar. Əgər deyilənlər doğru olsa belə, bu kəşflər kiçik əraziləri əhatə etdiyindən və dəqiqləşdirilməmiş məlumatlar olduğundan coğrafiya tarixində materikin kəşf olunması X.Kolumbun adı ilə bağlanılır. Hər halda, Amerikanın 985-ci ildə normann dənizçisi Byarnı tərəfindən kəşf olunması haqqında dəqiqləşdirilmiş məlumatlar var. Byarnı 985-ci ildə Qrenlandiyaya üzərkən duman və qüvvətli küləklərin təsirindən götürdüyü istiqamətdən kənara çıxaraq, ilk dəfə Nyufaundlend sahillərinə çatır. O, Amerikanın kəşfində hətta Leyf Eriksonu 18 il qabaqlamışdır. Bu gün Xristofor Kolumbun "Qərbi Hindistan" kimi Amerika qitəsini kəşf etməsi coğrafiya tarixində aşağıdakı kimi səciyyələndirilməkdədir.
Amerikanın səsi (film, 2015)
Amerikanın səsi sənədli filmi 2015-ci ildə İzmediada istehsal edilmişdir. Film Amerika ölüm fabriki olan Quantanamo həbs düşərgəsinin gizlinlərindən bəhs edir. == Məzmun == Film Amerika ölüm fabriki olan Quantanamo həbs düşərgəsinin gizlinlərindən bəhs edir. ABŞ prezidenti Barak Obamanın müvafiq qərarının ziddinə olaraq Amerikanın bu liberal “millətçi düşərgəsində” məhkəmədə günahları hələ sübut olunmamış təqsirləndirilən şəxslərə amansız divan tutulması davam edir.
Amerikanın İspaniya sahilləri
Amerikanın İspaniya sahilləri — İspaniya imperiyasının Amerika qitəsindəki koloniyalarının Karib dənizi və Meksika körfəzinin sahillərini əhatə edən kontinental əraziyə verilən ad. XLVII və XLVIII əsrlərdə bu sahilyanı ərazilərin cənub hissəsi Tyerra Firme vilayəti və ya "kontinental vilayət" olaraq bilinirdi. == Konsepsiya == Termin ABŞ-nin indiki Florida ştatını, Meksika körfəzinin Texas ştatı və Meksikadakı qərb sahillərini, Mərkəzi Amerika və Cənubi Amerikanın şimal sahillərini əhatə edirdi. XLVII əsrdən XIX əsrə qədər Amerikanın İspaniya sahilləri Amerikanın qızıl, gümüş, odun və heyvan dəriləri kimi təbii sərvətlərinin İspaniyaya göndərildiyi yer idi. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Karl Zauer. The Early Spanish Main. Berkeley and Los Angeles: University of California Press 1969. == Xarici keçidlər == "Reefs, Wrecks and Rascals". Melfisher.org. Archived from the original on 2012-02-06.

Значение слова в других словарях

бельмо́ зака́рмливание маятникообра́зный му́торный надпо́чвенный переразвива́ться расчехлённый скальки́ровать четы́ре взира́ние вкла́дываться невысоко над пережа́риться перестира́ть ри́зный убие́нный animus semiclassic step-by-step дотоле накат подряд подстрекательство сжиться трясти