I
сущ.
1. пилюля (шарик из лекарственного порошка). Acı həb горькая пилюля; həb qəbul etmək (atmaq) проглотить пилюлю
2. таблетка (лепешечка прессованного лекарственного порошка). Aspirin həbi таблетка аспирина, həb atmaq проглотить таблетку
II
прил.
1. пилюльный
2. таблеточный. Həb dərmanları таблеточные лекарства
Abaşiri həbsxanası
Abaşiri həbsxanası (yaponca: 網走刑務所, Hepbörn: Abashiri Keimusho) —Hokkaydo prefekturasının Abaşiri şəhərində, 1890-cı ildə açılan və burada yerləşən həbsxanadır. Yaponiyanın ən şimal həbsxanası Abaşiri çayının yaxınlığında və Tento dağının şərqində yerləşir. On ildən az cəza alan məhkumlar orada saxlanılırdı. Həbsxananın qədim hissələri 1983-cü ildə Tento dağının ətəyinə köçürüldü və burada ölkənin yeganə həbsxana muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.
== Tarixi ==
1890-cı ilin aprelində Meici hökuməti təcrid olunmuş Abaşiri kəndinə 1000-dən çox siyasi məhbus göndərdi və onları daha cənuba bağlayan bağlayan yollar çəkməyə məcbur etdi. Abaşiri həbsxanası daha sonra özünün yetərli əkinçilik sahəsi olan həbsxana olmağı ilə tanındı və Yaponiyadakı digər başqa həbsxanalara nümunə göstərildi.Həbsxananın çox hissəsi 1909-cu ildə baş verən yanğın zamanı yanmış, lakin 1912-ci ildə yenidən qurulmuşdur. 1922-ci ildə indiki adını aldı. 1984-cü ildə həbsxana müasir dəmir-beton kompleksinə köçdü.1965-ci ildə çəkilən Abaşiri həbsxanası filmi səbəbiylə həbsxana məşhur turistik məkana çevrildi. Həbsxana həm də məhkumları tərəfindən hazırlanan oyma taxta – nipopo (ニポポ) gəlincikləri ilə məşhurdur.
== Muzey ==
1983-cü ildə həbsxananın köhnə hissələri Tento dağının ətəyindəki bazasına köçürülür və Abaşiri Həbsxana Muzeyi (博物館網走監獄) kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır.
Aleksandr Həbibov
Aleksandr Həbibov (azərb. Həbibov Aleksandr Həbib oğlu; d. 31 avqust, 1955-ci il) - Kimya elmləri doktoru, professor. Rusiya Elmlər Akademiyasının akademiklər M.M.Şemyakin və Y.A.Ovçinnikov adına Bioüzvi Kimya İnstitutunun biokataliz laboratoriyasının rəhbəri.
== Həyatı ==
Həbibov Aleksandr Həbib oğlu 1955-ci il avqustun 31-də Moskvada anadan olub. 1977-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin kimya fakültəsini bitirib. 1982-ci ildə "molekulyar biologiya" ixtisası üzrə kimya elmləri namizədliyi, 1992-ci ildə isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. 1996-cı ildən professordur. 1977-1997-ci illərdə Rusiya Elmlər Akademiyasının Molekulyar Biologiya İnstitutunda əvvəlcə stajor tədqiqatçı, E.S.Severin və A.Y.Braunşteynin rəhbərliyi altında kiçik elmi işçi, sonra isə böyük elmi işçi və biokatalizin kimyəvi əsasları laboratoriyasının müdiri işləyib.
1997-ci ildən M.M.Şemyakin və Y.A.Ovçinnikov adına Bioüzvi Kimya İnstitutunun biokataliz laboratoriyasının müdiri, M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinin təbii birləşmələr kimyası kafedrasının professorudur.
Aleksandr Lapşinin həbsi
Aleksandr Lapşinin həbsi — səyyah və blogger Aleksandr Lapşin Azərbaycan hakimiyyətinin tələbi ilə 2016-cı il dekabrın 15-də Minskdə həbs edilmiş və 7 fevral 2017-ci ildə Azərbaycan hakimiyyətindən icazə almadan Dağlıq Qarabağa (2011-2012-ci illərdə) səfər etdiyi üçün Bakıya ekstradisiya edilmişdir. Bu, Ermənistan və Belarusiya münasibətlərində gərginliyə səbəb oldu, həmçinin İsrail və Rusiyada xarici siyasət gündəminin mövzusuna çevrildi. Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov bildirib ki, Rusiya bloqqerin Azərbaycana verilməsinin, həmçinin rusların dünyanın bu və ya digər bölgələrinə səfərlərinin kriminallaşdırılmasının qəti əleyhinədir. Həmçinin İsrail Lapşinin ekstradisiyasına etiraz etdi. Nəticədə, blogger ətrafındakı beynəlxalq skandala beş dövlət cəlb edilmiş oldu.
Bakı məhkəməsi Lapşini "Azərbaycan Respublikasının dövlət sərhədi haqqında" və "Pasportlar haqqında" qanunların müddəalarını pozmaqda təqsirli bilərək 3 il müddətinə azadlıqdan məhrum etdi. 11 sentyabr 2017 -ci il tarixində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev əfv sərəncamı imzaladı və bundan sonra Aleksandr Lapşin İsrailə uça bildi. 20 may 2021 -ci ildə Strasburq AİHM bloggerin Azərbaycan Respublikasına qarşı şikayəti ilə bağlı, Lapşinə qarşı qanunsuz həbs, işgəncə və adam öldürməyə cəhddə ölkə rəhbərliyinin məsuliyyət daşıdığı haqqda qərar qəbul etdi.
== Haqqında ==
Aleksandr Lapşin 1976-cı ildə Sverdlovsk şəhərində (indiki Yekaterinburq) anadan olub. O, çoxmillətli ailədə (atası rus, anası yəhudi) doğulub.
Alkatraz həbsxanasından qaçış (1962)
Alkatraz həbsxanasından qaçış — 1962-ci ilin iyun ayının 11-i 4 məhbus - Frenk Morriz, Enqlin qardaşları və Alen Vestin həbsxanadan qaçması hadisəsi. Frenk Morriz və Enqlin qardaşlarının qaçış planı uğurla alınsa da, Alen Vest həbsdən qaça bilmir. 1962-ci ildən indiyə kimi 3 məhbus - Frenk Morriz və Enqlin qardaşlarını görən olmayıb. FTB uzun müddət davam edən istintaqın nəticəsində həbsxana qaçaqlarının San Fransisko Körfəzində batdığı qərarına gəlib.Ancaq bu gün də yüksək səviyyədə qorunan bu həbsxanadan qaçan 3 nəfərin taleyi müəmmalı olaraq qalır.
Alkatraz həbsxanasından qaçış (iyun, 1962)
Alkatraz həbsxanasından qaçış — 1962-ci ilin iyun ayının 11-i 4 məhbus - Frenk Morriz, Enqlin qardaşları və Alen Vestin həbsxanadan qaçması hadisəsi. Frenk Morriz və Enqlin qardaşlarının qaçış planı uğurla alınsa da, Alen Vest həbsdən qaça bilmir. 1962-ci ildən indiyə kimi 3 məhbus - Frenk Morriz və Enqlin qardaşlarını görən olmayıb. FTB uzun müddət davam edən istintaqın nəticəsində həbsxana qaçaqlarının San Fransisko Körfəzində batdığı qərarına gəlib.Ancaq bu gün də yüksək səviyyədə qorunan bu həbsxanadan qaçan 3 nəfərin taleyi müəmmalı olaraq qalır.
Ankara Mərkəzi Qapalı Həbsxanası
Ankara Mərkəzi Qapalı Həbsxanası və Gözaltı Evi ya da Ulucanlar Həbsxanası — Ankaranın Altındağ mahalının Ulucanlar səmtində 1925–2006 arasında fəaliyyət göstərən bir həbsxanadır . Türk siyasi və ədəbi həyatında əhəmiyyətli bir yeri olan Ulucanlar Həbsxanasını bərpa edərək muzey və mədəniyyət və sənət mərkəzinə çevirmək layihəsi Altındağ Bələdiyyəsinə verildi. 2009-cu ildə başlanan bərpa işləri 2010-cu ildə tamamlandı.
== Tarix ==
Hərbi anbar kimi xidmət etmək üçün 1923-cü ildə tikilən bir binada qurulan həbsxana, 1925-ci ildə edilən təmirdən sonra həbsxana olaraq istifadə olunmağa başladı.68 nəslin öndə gələn adlarından Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan və Hüseyin İnan, 6 May 1972-ci ildə həbsxana həyətindəki qovaq ağacının altında edam edildi. 1980 İnqilabının ilk edamları bu həbsxanada 8 oktyabr gecəsi solçu Necdet Adalı və sağçı Mustafa Pehlivanoğlunun edamı ilə baş verdi. 13 dekabr 1980-ci ildə Erdal Erenə verilən ölüm cəzası burada icra edildi.
Həbsxanada Cüneyt Arcayürek, Mahmut Alınak, Fakir Baykurt, Hatip Dicle, Orhan Doğan, Bülent Ecevit, Yılmaz Güney, Nâzım Hikmet, Yaşar Kamal, Yavuz Öbekci, Selim Sadak, Sırrı Sakık, Kamal Tahir, Metin Toker, Muhsin Yazıcıoğlu və Leyla Zana Bir çox məşhur məhbus və məhkum qaldı.
29 sentyabr 1999-cu ildə başladılan Həyata Dönüş Əməliyyatı zamanı 10 nəfər həbsxanada öldü, 100-ə yaxın insan yaralandı.Ulucanlar Həbsxanası 1 iyul 2006-cı ildə bağlandı. Daha sonra bərpa edildi və muzeyə çevrildi.
== Populyar mədəniyyətdə ==
Uçurtma vurmayın filmi 1989-cu ildə bu həbsxanada çəkilib.
Arif Həbibi
Həbibi Arif İzzət oğlu (1 iyun 1943 – 27 yanvar 2021) — Azərbaycan aktyoru, rejissor dublyajist, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi (2007).
== Həyatı ==
Arif Həbibi 1943-cü il iyunun 1-də İran Astarasında anadan olmuşdur. 1967-ci ildə indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin rejissor fakültəsini bitirmiş və həmin ildən "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında işə başlamışdır. Dublyaj üzrə ali dərəcəli kinorejissordur.
Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının üzvüdür. Xarici ölkələrdə istehsal olunan bədii, sənədli və cizgi filmlərini ana dilinə dublyaj, tərcümə və "ukladka" etmişdir. Kinostudiyanın istehsal etdiyi bədii filmlərin və Vaqif Mustafayevin filmlərinin səsləndirilməsində məsləhətçi-rejissor olmuşdur. R.İbrahimbəyevin "Sınıq körpülər" filminin rus dilindən tərcüməçisi və səslənmə rejissoru olmuşdur. Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində dublyajdan dərs demişdir.10 ildən çox "Space" "Lider", "ANS", "ATV" tele kanallarında dublyajla məşğul olmuşdur. 1000-ə yaxın müxtəlif filmləri dublyaj etmişdir.
Auşvits həbs düşərgəsi
Auşvitz həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Auschwitz, pol. Obóz Koncentracyjny Auschwitz) — ikinci dünya müharibəsi və holokost zamanı nasistlərin yaratdığı ən böyük ölüm düşərgəsi. Polşanın Krakov şəhərindən 60 km. qərbdə yerləşir. Bu həbs düşərgəsi Auşvitz I (əsas həbs düşərgəsi), Auşvitz II-Birkenau (məhvetmə düşərgəsi), Auşvitz III-Monovitz (işçi düşərgəsi) və 45 peyk düşərgədən ibarət idi.
Auşvitz I ilk olaraq 1940-cı ilin may ayında polyak siyasi məhbusların saxlanılması məqsədilə inşa olunmuşdur. Burada ilk dəfə kütləvi məhv etmə prosesinə 1941-ci ilin sentyabrında başlanılıb. 1942-ci ilin əvvəlindən 1944-cü ilin sonlarına qədər almanlar tərəfindən işğal olunmuş Avropanın hər yerindən qatarlar vasitəsilə yəhudilər buradakı qaz kameralarına gətirilir və burada zəhərli maddə olan Siklon B vasitəsilə zəhərlənirdilər ki, bu da məhbusların kütləvi şəkildə ölməsinə səbəb olurdu. Hesablamalara görə bu düşərgədə saxlanılan 1.3 milyon nəfərdən 1.1 milyon nəfəri öldürülmüşdür.
Auşvitz həbs düşərgəsi
Auşvitz həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Auschwitz, pol. Obóz Koncentracyjny Auschwitz) — ikinci dünya müharibəsi və holokost zamanı nasistlərin yaratdığı ən böyük ölüm düşərgəsi. Polşanın Krakov şəhərindən 60 km. qərbdə yerləşir. Bu həbs düşərgəsi Auşvitz I (əsas həbs düşərgəsi), Auşvitz II-Birkenau (məhvetmə düşərgəsi), Auşvitz III-Monovitz (işçi düşərgəsi) və 45 peyk düşərgədən ibarət idi.
Auşvitz I ilk olaraq 1940-cı ilin may ayında polyak siyasi məhbusların saxlanılması məqsədilə inşa olunmuşdur. Burada ilk dəfə kütləvi məhv etmə prosesinə 1941-ci ilin sentyabrında başlanılıb. 1942-ci ilin əvvəlindən 1944-cü ilin sonlarına qədər almanlar tərəfindən işğal olunmuş Avropanın hər yerindən qatarlar vasitəsilə yəhudilər buradakı qaz kameralarına gətirilir və burada zəhərli maddə olan Siklon B vasitəsilə zəhərlənirdilər ki, bu da məhbusların kütləvi şəkildə ölməsinə səbəb olurdu. Hesablamalara görə bu düşərgədə saxlanılan 1.3 milyon nəfərdən 1.1 milyon nəfəri öldürülmüşdür.
Bayıl həbsxanası
Bayıl həbsxanası — Müxtəlif mənbələrdə tikilməsi 1874, 1880 və 1886-cı illərə aid edilən penitensiar müəssisə.
== Tarixi ==
Rəsmi olaraq Bakıda həbsxananın tikilməsi, bu işə kapital qoyuluşu XIX əsrin 80-ci illərinə təsadüf edir. Bakı şəhərinin ilk həbsxana müəssisələrindən biri Bayıl həbsxana qəsridir ki, buranı çox vaxt Bayıl həbsxanası adlandırıblar. Qəsrin inşası haqqında Azərbaycan Respublikasının Dövlət Arxivində xeyli material saxlanmışdır. Əvvəllər at tövləsi kimi istifadə olunub.Bu sənədlərdə qeyd olunduğuna görə Rusiya imperatorunun 1 sentyabr 1885-ci ildə irəli sürdüyü təklifə əsasən Xəzər hərbi gəmiçiliyinin nəzdindəki aşağı çinlilərinin ixtisara düşməsilə əlaqədar onların 62, 63, 64, 65, 66, 67 saylı ailə kazarmaları müvafiq avadanlıqları ilə birgə həbsxanaya çevrilməkdən ötrü Vətəndaş İdarəsinə təhvil verildi. Məhz Bayıl burnundakı həmin kazarmaların əsasında müvafiq tələblərə uyğun yenidənqurma, təmir, bərpa işləri aparmaqla, yeni, əlavə tikililər inşa etməklə həbsxana binası qurulmalı idi. Respublikanın Tarix Arxivində saxlanılan sənədlərə diqqət yetirək: 1888-ci il dekabrın 31-də Bakı Qubernatoru idarə heyətinin tikinti üzrə bölməsində Bakı 1-ci tacir gildiyasının qəyyumu (səlahiyyətli nümayəndəsi) tacir Musael Danilov — Şagedanov, andlıların səlahiyyətli nümayəndəsi Nikolay Karlov Qauzen Bakı Qubernatoruna cari ilin 18 noyabrında dinlənilmiş məsələ ilə əlaqədar aşağıda dərc olunanları bildirir: Bayıl burnunda 38484 rubl dəyərində həbsxana tikintisi Bakı Quberniya İdarəsinin 29 noyabr 1886-cı ildə Musael Şagedanov tərəfindən icraata qəbul edilmiş və bütün işlər heç bir şərtsiz 1888-ci il yanvarın 1-də başa çatdırılmalıdır. Çünki, əvvəllər Krasilnikovun evində icarəyə götürülmüş otaqların müqavilə vaxtı 1 yanvar 1888-ci ildə başa çatır. Həmin müqavilə dəqiqliklə, vaxtında icra olundu, çünki, tutulanlar, həbsdə olanlar yeni inşa olunmuş həbsxanaya bu ilin (1888-ci ilin) yanvar ayının 14-də keçirilmişlər və görülən işlərin tələblərə tam cavab verdiyi 31 dekabr 1887-ci ildə tərtib olunan aktla təsdiq olunur. Həbsxananın binası həbsxana müdiriyyətinin tabeçiliyinə 19 fevral 1888-ci ildə qəbul edilmişdir.
Bergen-Belzen həbs düşərgəsi
Bergen-Belzen (alm. Bergen-Belsen) və ya sadəcə Belzen (alm. Belsen) — Almaniyanın Hannover vilayətində (indiki Aşağı Saksoniya), Belzen kəndindən 1 mil (1.6 km) məsafədə və Bergen şəhərindən bir neçə kilometr cənub-qərbdə yerləşən nasist həbs düşərgəsi.
== Məhbuslara rəftar ==
Hazırkı hesablamalara görə, həbs düşərgəsinin 1943-cü ildən 1945-ci ilə qədər fəaliyyət göstərdiyi dövrdə orada olan məhbusların sayı 120 min nəfərə yaxındır. SS qulluqçularının düşərgənin dosyelərini məhv etməsi səbəbilə onların demək olar yarısının, təxminən 55 min nəfərinin adı məlum deyil.:269 SS-nin məhbuslarla rəftarı düşərgənin ayrı-ayrı hissələrinə uyğun olaraq dəyişirdi. Düşərgəyə mübadilə ilə gələn məhbuslara, ən azı ilkin vaxtlarda digər məhbuslardan daha yaxşı rəftar edirdilər.:187
Müharibədən sonra düşərgənin və ya bəlkə də bir hissəsinin digərləri ilə müqayisədə "imtiyazlı xarakter"ə malik olduğu iddiaları yayılmışdır. Saloniki yəhudi icması kollaborator olduğu 55 nəfərin 53-nün almanlar tərəfindən Bergen-Belzenə "xüsusi lütfkarlıq" kimi göndərilməsi iddiasına görə kollaborator olduğu iddia olunan şəxslərə qarşı məhkəmə işi açmışdır.
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
Bergen-Belsen Memorial
NEW Online archive relating and dedicated to the men and women service personnel and the part they played at the Liberation and subsequent Humanitarian Effort of the Bergen Belsen Concentration Camp
The United States' Holocaust Memorial website on Belsen
Bergen-Belsen on YouTube
Bergen-Belsen Death Camp from Holocaust Survivors and Remembrance Project: "Forget You Not"
Film footage of Belsen concentration camp and its destruction
Harold Le Druillenec, from the Channel Islands, was the only British survivor of Bergen Belsen. This link is to his testimony at the Bergen-Belsen trial of his experience there.
Bilal Həbəşi
Bilal ibn Rubah əl-Həbəşi (ərəb. بلال بن رباح Bilal ibn Rabah al-Habaşi) — Məhəmməd peyğəmbərin səhabəsi. İlk müəzzin.
== Həyatı ==
Bilal əslən Afrika həbəşlərindən olan Rəbbahın oğlu idi. Bilalın Fil ilindən on il ötmüş dünyaya gəldiyi bildirilir. Bilalın ata-anası qul olmuşdur.
Bilalın fitri paklığı qul olmasına baxmayaraq, onu nəzərə çarpdırırdı. Ona ehtiram göstərir, böyük işlər tapşırırdılar. Bilal məhrumluq və təhqir nəzərincə başqa qullardan fərqlənməsə də, yaxşı xüsusiyyətlərinə görə seçilirdi. Onun qəlbində müşriklərə, zalım ağalara qarşı daim qəzəb alovlanırdı.
Bilal ibn Rubah əl-Həbəşi
Bilal ibn Rubah əl-Həbəşi (ərəb. بلال بن رباح Bilal ibn Rabah al-Habaşi) — Məhəmməd peyğəmbərin səhabəsi. İlk müəzzin.
== Həyatı ==
Bilal əslən Afrika həbəşlərindən olan Rəbbahın oğlu idi. Bilalın Fil ilindən on il ötmüş dünyaya gəldiyi bildirilir. Bilalın ata-anası qul olmuşdur.
Bilalın fitri paklığı qul olmasına baxmayaraq, onu nəzərə çarpdırırdı. Ona ehtiram göstərir, böyük işlər tapşırırdılar. Bilal məhrumluq və təhqir nəzərincə başqa qullardan fərqlənməsə də, yaxşı xüsusiyyətlərinə görə seçilirdi. Onun qəlbində müşriklərə, zalım ağalara qarşı daim qəzəb alovlanırdı.
Buhenvald həbs düşərgəsi
Buhenvald həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Buchenwald) — Üçüncü Reyx tərəfindən İkinci dünya müharibəsi dövründə Almaniyada yaradılmış Nasist həbs düşərgəsi. Düşərgə 1937-ci ilin iyun ayından 1945-ci ilin aprel ayına qədər fəaliyyət göstərmişdir. Buhenvald düşərgəsi əvvələr Veymar şəhəri yaxınlığında Etersburq fəhlə düşərgəsi adı ilə yaradılmışdır. Fəaliyyət göstərdiyi 8 il ərzində Buhenvald həbs düşərgəsinə 250 min məhkum gətirilmişdir. 250 min məhkumdan 11 mini yəhudi olmaqla, 56 mininin öldürüldüyü güman olunur. 11 aprel, 1945-ci ildə ABŞ ordusunun III tağımı Buhenvald düşərgəsində saxlanılan məhkumları xilas etmişdi. Həmin ilin mart ayından etibarən bir qrup yəhudi amerikan əsgərləri ilə ratsiya əlaqəsinə girmiş və düşərgədə olan vəziyyət haqqında onlara ətraflı məlumat verərək xilas olunmaları üçün kömək istənmişdir Almaniya Demokratik Respublikası tərəfindən 1958-ci ildə Buhenvald həbs düşərgəsinin yerində anma mərkəzi açılmışdır. 1991-ci ildə isə düşərgə muzey şəklində yenidən yaradılmışdır.
Burrel həbsxanası
Burrel həbsxanası (alb. Burgu i Burrelit) ― Albaniyanın şimal-şərq şəhəri Burreldən kənarda, Mata Rayon Polis İdarəsində yerləşən 198 məhbus tutumlu maksimal təhlükəsizlik həbsxanası. 2011-ci ildə həbsxanada 182 məhkum vardı və 120 islah məmuru işləyirdi. Birmərtəbəli qurum 21.000 kvadratmetr ərazini əhatə edən üç sahəyə bölünür.Burrel həbsxanası 1992-ci ildə Albaniya İşçi Partiyasınının hakimiyyətdən getdikdən sonra bağlandı. Həbsxana 1997-ci ildə yenidən açıldı və Albaniyanın hazırda fəaliyyət göstərən 21 həbsxanasından biridir, ölkədə ömürlük həbs edilmiş məhkumların olduğu beş həbsxanadan biri və mütəşəkkil cinayətlərə görə mühakimə olunanların olduğu iki həbsxanadan biridir. Bəzi ictimai fəallar həbsxananın bağlanmasını və buranı 1944–1992-ci illər arasında işgəncə verilərək öldürülənlərin xatirə yerinə çevrilməsini tələb edirdilər.2013-cü ilin may ayında Burrel həbsxanasının direktoru Dəmir Çupi istefaya göndərildi. Buna məhbus Zenelinin Kukes şəhərində yaşayan həyat yoldaşını ziyarət etmək üçün 5 günlük məzuniyyət alması, lakin həbsxanaya qayıtmaması səbəb oldu. Bu, 2013-cü ildə təkrarlanan üçüncü belə hadisə idi.
== Tarixi ==
Həbsxana planları kral Əhməd Zoğun hakimiyyəti dövründə 1937-ci ildə başlamışdı, lakin tamamlanmasının maliyyələşdirilməsində problemlərin yarandığı səbəbindən layihə 1939-cu ilə qədər uzandı.Həbsxana, Ənvər Xoca rejimi öncəsi və dövründə siyasi məhbusların həbsdə saxlandığı yer idi, onlardan bir çoxu məhkəmə prosesi olmadan həbs olundu, işgəncə gördü və qeyri-insani şərtlərə dözməyə məcbur edildi. Albaniya bu dövrdə 100-dən çox həbsxanaya sahib olsa da, lakin Burrel həbsxanası Qafe Barit və Spaç həbsxanası ilə birlikdə ən qəddar yerlərdən idi.
Daxau həbs düşərgəsi
Daxau həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Dachau) - Üçüncü Reyx tərəfindən İkinci dünya müharibəsi dövründə Almaniyada yaradılmış Nasist həbs düşərgəsi. Daxau düşərgəsi Münhen əyalətinin 16 km şimalqərbində istifadə olunmayan ağırtexnika zavodunun yerində açılmışdır. Daxau həbs düşərgəsini digərlərindən fərqləndirən əsas cəhətlərdən biri bu düşərgənin fəaliyyətə başlayan ilk düşərgə olmasıdır. 22 mart, 1933 Alman Nasional Sosialist Fəhlə Partiyasının qərarı ilə açılan düşərgədə Yəhudilər başda olmaqla əsasən siyasi məhbuslar saxlanılırdı. Daxau düşərgəsi Yohannes Hesters tərəfindəndə ziyarət olunmuşdur. Azərbaycanlı partizan Əhmədiyyə Cəbrayılovda Daxu həbs düşərgəsində bir müddət saxlanılmışdır.
Ebense həbs düşərgəsi
Ebense həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Ebensee) - Üçüncü Reyx tərəfindən İkinci dünya müharibəsi dövründə Avstriyada yaradılmış Nasist həbs düşərgəsi.
Ebenzee həbs düşərgəsi
Ebense həbs düşərgəsi (alm. Konzentrationslager Ebensee) - Üçüncü Reyx tərəfindən İkinci dünya müharibəsi dövründə Avstriyada yaradılmış Nasist həbs düşərgəsi.
Elman Həbib
Hacıyev Elman Həbib oğlu (4 may 1949, Tivi, Ordubad rayonu – 18 sentyabr 2009, Naxçıvan) — şair, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1989), Jurnalistlər Birliyinin üzvü (1979), Naxçıvan MR-in Əməkdar incəsənət xadimi (1989), Azərbaycan Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi (1999).
== Həyatı ==
Elman Həbib 4 may 1949-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunun Tivi kəndində anadan olmuşdur. 1970-ci ildə indiki Azərbaycan Pedaqoji Universitetini, 1979-cu ildə isə Azərbaycan Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunu fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1970-ci ildə Naxçıvan MR Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində kiçik redaktor kimi işə başlamış, burada müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. 1991-ci ildən 2001-ci ilədək Naxçıvan MR Dövlət Teleradio Verilişləri Komitəsinin sədri olmuşdur. 2001-ci ildən Naxçıvan MR Həmkarlar İttifaqları Şurasının sədri vəzifəsinə seçilmişdir.
1990-cı ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi, 1999-cu ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi fəxri adlarına layiq görülmüş, 2005-ci ildə "Tərəqqi" medalı, 2008-ci ildə isə "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilmişdir. Birinci çağırış Naxçıvan MR Ali Məclisinin deputatı seçilmişdir. Ailəlidir, 3 övladı var.
Elman Həbib 18 sentyabr 2009-cu ildə Naxçıvan şəhərində vəfat etmişdir.
Faşist həbs düşərgələri
Faşist həbs düşərgələri — alman faşistlәrinin siyasi düşmәn hesab etdiklәri şәxslәri vә hәrbi әsirlәri xüsusilә sәrt rejimdә saxladıqları düşәrgәlәr. Faşist həbs düşərgələrinin mәhbusları sırasına faşizm әleyhdarları, kommunistlәr, hәmçinin әqidәsinә, dininә, irqinә vә s. görә tәqib olunanlar daxil idi. İlk hәbs düşәrgәsi 1933 ilin martında Daxau yaxınlığında yaradılmışdı. Faşist həbs düşərgələrinin çoxu insanları kütlәvi surәtdә qırmaq üçün qaz kameraları, krematorilәr vә s. vasitәlәrlә tәchiz edilmişdi. Faşist həbs düşərgələrindә mәhbuslara mәnәvi, fiziki әzab vә işgәncә verir, onları aclıqdan öldürür, üzәrlәrindә müxtәlif tibbi “tәcrübә”lәr aparır, qaz ilә boğurdular. Osventsim, Maydanek, Treblinka, Mauthauzen, Buxenvald, Zaksenhauzen, Ravensbrük, Flossenburq, Ştuthof vә s. düşәrgәlәr әsl ölüm fabriklәri idi. Faşist həbs düşərgələrinә düşmüş 18 mln.
Füzuli Həbibi
Füzuli Nizami oğlu Həbibi (8 mart 1995, Cəlilabad, Azərbaycan — 31 oktyabr 2020, Qubadlı, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi.
== Həyatı ==
Həbibi Füzuli 8 mart 1995-ci ildə Cəlilabad şəhərində anadan olub.
2012-ci ildə Cəlilabad şəhər 8 saylı məktəb-liseyi bitirmişdir. 2013-ci ilin aprel ayında həqiqi hərbi xidmətə çağırılmış, 2014-cü ildə hərbi xidmətini başa vurub evinə dönmüşdür. Nişanlı idi.
Ailədə 3 qardaş idilər.
== Hərbi xidmətləri ==
2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzuli Həbibi Cəbrayıl və Qubadlının azad edilməsində savaşıb. 4 noyabr 2020-ci ildə Qubadlı istiqamətində gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına şəhid olub. Cəlilabadda dəfn edilib.Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı verilmiş tapşırıqları şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Füzuli Həbibi ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Cəbrayıl rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 24.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Füzuli Həbibi "Cəbrayılın azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Qubadlı rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 29.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Füzuli Həbibi ölümündən sonra "Qubadlının azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.
Halden həbsxanası
"Halden" həbsxanası (norv. Halden fengsel) — Norveçdə həbsxana; dünyanın "ən humanist və lüks" həbsxanası sayılır.
Norveçin paytaxtı Oslo yaxınlığında yerləşən "Halden" həbsxanası 252 məhbus üçün nəzərdə tutulmuşdur. Həbsxananın ətrafında 6 metr hündürlüyündə hasar var. Layihə müəllifləri beton-blok inşaatından imtina edərək ağacla üzlənmiş ikimərtəbəli kərpic korpuslar tikiblər.
Bu həbsxanada hər məhbusun vanna otaqlı əlahiddə kamerası var və bu kameralar üç ulduzlu otel otaqlarına bənzəyir. Kameralarda DVD pleyerlər, internetə qoşulmuş kompüter də var. Hər 12 məhbus üçün ayrıca qonaq otağı da nəzərdə tutulub.
Həbsxana nəzarətçilərinin yarısı qadınlardır. Üstəlik, nəzarətçilərə silah verilməyib və onlar çox vaxt məhbuslarla birlikdə nahar edir, idmanla məşğul olurlar.
Həbbab ibn əl-Əratt
Həbbab ibn əl-Əratt (587, Nəcd – 658, Kufə, ərəb. خبّاب بن الأرت) — Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri. Əbu Yəhya, Əbu Abdullah, Əbu Məhəmməd və ya Əbu Əbd-Rəbbihi ləqəblərini daşıyırdı.
== Bioqrafiya ==
Bənu Təmim qəbiləsindən olmuşdur. Kiçik yaşlarından əsir düşmüş, Məkkəyə gətirilmişdir. Xuza qəbiləsindən olan Ümmü Ənmarın qulu olmuşdur.
Həbbab 15 yaşında İslamı qəbul etmişdir. O, İslamı qəbul edən altıncı şəxs olur. Sahibəsi və digər Məkkəli müşriklər tərəfindən işgəncələrə məruz qalan ilk müsəlmanlardan biri idi. Şüheyb ər-Rumi, Bilal Həbəşi, Əmmar ibn Yasir, Süməyyə binti Həyat kimi o da Məkkəli olmadığı və heç bir Məkkəli ailənin və ya qəbilə himayəsində olmadığı üçün Həbbabın mövqeyini çətinləşdirirdi.
Həbib
Həbib — Azərbaycanlı kişi adı.
Həbib Bayramov — Tarzən. Azərbaycanın xalq artisti (1983).
Həbib Elqaniyan — Tehran yəhudi Cəmiyyətinin prezidenti
Həbib İbrahimov — Sədərək rayonu İcra hakimiyyətinin başçısı
Həbib İsrafilov — Geologiya elmləri doktoru, professor
Həbib Şirinov — iqtisad elmləri doktoru, professor.
Həbib Qaramani — XV əsr xəlvəti şeyxlərindən biri.
Həbib bəy Səlimov — general-mayor, ADR ordusunun ilk baş qərargah rəisi,
Həbib Rəhimoğlu — Ermənistanın əməkdar jurnalisti.
Həbib İsmayılov — Azərbaycan kino rejissoru.