XE

сущ. ха (название буквы “x”)
XAYIR
XET-TRİK
OBASTAN VİKİ
Am- xe
Am- xe — Misir mifologiyasında Am-he, yeraltı dünyasından olan kiçik bir tanrı idi. Adı "milyonları yeyən" və ya "əbədiliyi yeyən" deməkdir. O, odlu göldə yaşayan, başı ov iti başına oxşayan adam kimi təsvir edilmişdir. O, bəzən ilahi cəzanın təcəssümü olan Ammitin bir tərəfi kimi görünür. Am-xe ancaq tanrı Atum tərəfindən dəf edilə bilərdi.
Xe (hərf)
Խ, խ (Adı: xe, erm. խէ) — erməni əlifbasının 13-cü hərfi. Transkripsiya "x". Tələffüzü "X". Rəqəm işarəsi "40".Mesrop Maştots tərəfindən 405-406-ci illərdə yaradılıb. Orta əsrlərdə "erkatagir", "qrçagir", "notrgir", "şhagir" yazı növləri istifadə olunub.
Xe Pinpin
Xe Pinpin (13 iyul 1988, Huade[d], Daxili Monqolustan Muxtar Rayonu – 13 mart 2010, Roma) — 2009-cu ildə onun adı dünyanın ən balacaboy kişisi kimi "Ginnesin Rekordlar Kitabı"na salınıb. Hazırda Pinpinin 22 yaşı var və onun boyu 73 santimetrdir. O, doğulandan bəri çəkisini cəmi 6,5 kiloqram artıra bilib – doğulanda çəkisi 500 qram olan Xe Pinpin hazırda 7 kiloqramdır. Həkimlər güman edirlər ki, Pinpinin anomal inkişafının səbəbi skeletin inkişafını gecikdirən nadir xəstəlikdədir. Xe Çinin Daxili Monqolustan muxtar regionunda məşhur olub. Amma qohumları qərara gəliblər ki, onu bütün dünya tanımalıdır. Bunun üçün onlar "Ginnesin Rekordlar Kitabı"nın mütəxəssislərinə müraciət ediblər. Artıq bütün dünyada məşhur olan Xe Pinpin "ulduz xəstəliyi"nə tutulmayıb. O, əvvəlki kimi kafedə işləyir və fasilələr zamanı hansısa stolun altında dincəlir.
Çjen Xe
Çjen Xe (1371[…], Kunminq[d], Yuan – 1433[…] və ya 1435, Nankin, Min sülaləsi) — Çin səyyahı, dənizçi və diplomatı, Min imperatorları tərəfindən Hind-Çin, Hindistan, Ərəbistan yarımadası və Şərqi Afrikaya göndərilmiş Yeddi böyük ekspedisiyaya rəhbərlik etmiş şəxs. Və üstəlik, Çjen Xe Amerikanın 9-cu kaşifidir. Fərdi Çin gəmiləri hələ Sun İmperiyası zamanından Cənubi Çinlə Cənub-Şərqi Asiya ölkələri arasında səfər etsələr, Yuan İmperiyası zamanında isə hətta Cənub Şərqi Asiya və Şri-Lankaya hərbi ekspedisiyalar göndərilsə də, Çjen Xenin ekspedisiyasının miqyası da, imperator Çju Dinin ona verdiyi qiymət də əvvəlkilərdən fərqlənirdi. Bu ekspedisiyalar qısa müddət ərzində belə olsa, Malay yarımadası, Cənubi Hindistan, İndoneziya və Şri-Lankadakı dövlətləri Min İmperiyasının vassalına çevirmiş, Hind Okeanı sahilində yaşayan xalqlarla bağlı Çində mövcud olan məlumatları zənginləşdirmişdi. Belə qəbul edilir ki, Çjen Xenin ekspedisiyası Malay yarımadası, yava və Sumatranın tarixi inkişafına xeyli töfhə vermiş, çinlilərin bu ərazilərə miqrasiyası və orada Çin mədəniyyətinin rövnəqlənməsinə yardım etmişdi. Hətta Çjen Xenin əsas himayədarı olan imperatorun Çju Dinin dövründə də bu ekspedisiyalar Çinin konfusionist elitası tərəfindən sərt tənqid edilirdi. Onlar irəli sürürdülər ki, bu səfərlər lazımsız və çox məsrəfli imperator şıltaqlığıdır. Çjen Xenin və imperator Çju Çjanzinin (Çju Dinin nəvəsi) olümlərindən sonra bu təcrid fikirləri yüksək dairələrdə rəğbət qazandı. Nəticədə dəniz ekspedisiyaları dayandırıldı, donanmaya aid olan texniki məlumatlar məhv edildi və ya unuduldu. XVII–XVIII əsrlərdə tərtib edilmiş rəsmi Min Tarixi bu səfərlərə çox tənqidi mövqedən yanaşır, lakin Çindəki bir çox insanlar, xüsusilə də Cənub-Şərqi Asiyada yerləşən Çin diasporası üzvləri bu xədim dənizçiyə qəhrəman kimi baxırdılar.
"Əlincə" Azərbaycan Xeyriyyə Cəmiyyəti
Əlincə — 1990-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasında yaranan ictimai təşkilat, xeyriyyə cəmiyyəti == Haqqında == Azərbaycan xalqının yenilməzlik, mətinlik, və mübarizə rəmzi olan Əlincəqalanın adınadır. Proqram və Nizamnaməsi 6 aprel 1990-ci ildə keçirilmiş təsis konfransında qəbul olunmuşdur. Əsasən respublikanın sərhəd rayonlarında fəaliyyət göstərir. === Yaradılmasında məqsəd === Nizamnaməsində göstərdiliyi kimi, sərhəd rayonlarının sosial-iqtisadi və mədəni inkişafına yardım etmək, həmin rayonların əhalisini erməni quldur basqınından qorumaq üçün tədbir görmək, sərhəd kəndlərinin boşalmasının, işsizliyin qarşısını almaq, təbii ehtiyatlardan, yerli xammaldan istifadə etməklə istehsalat sahələri açmaq, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalını artırmaq, məhsul satmaqda əhaliyyət kömək etmək, erməni təcavüzündən zərər çəkənlərə, qocalara, əlillərə, ehtiyacı olanlara yardım göstərmək, müxtəlif xeyriyyə tədbirləri keçirmək,elm və texnikanın nailiyyətlərinə əsaslanmaqla sərhəd rayonlarında iqtisadiyyatın intensiv inkişafına kömək göstərmək, bu rayonlar haqqında normativ aktlar tərtib etmək və s.cəmiyyətin əsas vəzifələridir. == Cəmiyyətin strukturu == "Səs" adlı qəzeti nəşr olunur. Ali orqanı iki ildən bir çağırılan konfransdır. Rəhbər orqanları cəmiyyətin məclisi, idarə heyəti və ağsaqqallar şurasıdır. == Mənbə == Naxçıvan Ensiklopediyası. Bakı. 2002.
Artemisia xerophytica
Artemisia xerophytica (lat. Artemisia xerophytica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.
Artur Xenderson
Artur Henderson (13 sentyabr 1863, Qlazqo, Şotlandiya — 20 oktyabr 1935, London, İngiltərə, Britaniya) — İşçi Partiyasını təşkilatlandıran başlıca siyasət adamlarından biri olmuşdur. 1929 iyun-1931 avqust arasında Xarici İşlər Naziri olmuş, 1934-cü ildə Nobel sülh mükafatını almışdır. == Həyatı == Robert Stephensonun Newcastle upon Tynedakı(Northumberland) parovoz təsislərində çuğunəridən olan Henderson, Çuğunəridənlər İttifaqının Newcastle şöbə katibi oldu.Darlington,Durham və Newcastle bələdiyyə yığıncaqlarında Liberal Partiya üzvü olaraq vəzifə aldı.1903də Darlington icra numayəndəsi seçildi. Eyni ilin sonunda Durhamdakı Bernard Castle`dən İşci Partiyasının nazizədi olaraq Avam Kamrasına girdi. Beləcə ilk dəfə həm İşci Partiyası üzvü həm Mühavizəkarların, həm də Liberalların namizədliyi qarşısında seçimlərdə müvəffəqiyyət təmin edirdi. Henderson Natiq olmaqla bərabər 1914, 1921–23 və 1925–27də Avam Kamrasında Partiyasının qabaqcıl idarəçiləri arasına girdi.1908–1910 və 1914–1917 vaxtlarənda İşci Partiyasına umumi başcılıq edən Henderson,1911dən 1934-ə qədər Partiya katibəliyi vəzifəsini icra etdi. Henderson, Avam Kamarasındaki İşci Partiyalı namizədlərin əksəriyyəti ilə birlikdə Birləşmiş Krallıqın birinci dünya müharibəsindəki mövqeyini dəstələdi. Beləcə o sırada İşçi Partiyasındaki sülhsevər azlığın öndəri Ramsey MaCDonalddan partiyanın parlament qrup başcılığını götürdü. Müharibə vaxtlarında Herbert Henry Asquith`in koalisyalı hökuməti vaxtlarında(May1915-Dekabr1916) əvvəl təhsil heyətə başçısı, daha sonra da dövlət mühasibi və işçi problemləri mövzusunda ümumi məsləhətçi olaraq vəzifəyə alındı. Asquithin yerinə David Lloyd George keçincə yeni başçını dəstəkləyən Herson, beş nəfərlik müharibə kabinetində kürsüsüz başcı oldu.1917nin yazında Rusiyaya getdi.
Azərbaycan Qadın Xeyriyyə Cəmiyyəti
Azərbaycan qadın xeyriyyə cəmiyyətlləri — XIX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda fəaliyyət göstərmiş qadın xeyriyyə cəmiyyəti. == Fəaliyyəti == Azərbaycanda 1908-ci ildə ilk qadın xeyriyyə cəmiyyəti yaradılmışdır. Bu tip qadın təşkilatının yaradılmasının təşəbbüsçüsü Azərbaycanın ictimai xadimi Həsən bəy Zərdabinin həyat yoldaşı Hənifə xanım Məlikova olmuşdur. Təhsilli müsəlman qadınlar(onlar isə görkəmli çar məmurları, generalları, iri sənayeçilərin arvadları və qızları idi) təkcə yoxsullara yardım etmək üçün bir yerə yığışmamışdılar. Gənc qadınlar qarşılarında məqsəd qoymuşdular: qadınların mədəni səviyyəsini qaldırmaq, onlarda elmi biliklərə həvəsi oyatmaq. Qadın xeyriyyə cəmiyyətinin ilk fəxri sədri isə məşhur sahibkar Murtuza Muxtarovun həyat yoldaşı Liza xanım Tuqanova olmuşdur.
Bakı Müsəlman Qadın Xeyriyyə Cəmiyyəti
Bakı Müsəlman qadın xeyriyyə cəmiyyəti — Valideynlərini itirmiş uaşaqlara, yoxsul ailələrə və qaçqınlara yardım etmək məqsədilə yaradılmış qeyri-hökumət xeyriyyəçilik qurumu. == Yaradılması == Bakı Müsəlman qadın xeyriyyə cəmiyyəti 1914 il noyabrın 21-də təsis edilmişdir. Təsisçi Rəhilə Hacıbababəyova idi. == Tərkibi və Fəaliyyəti == M.S.Tağıyeva cəmiyyətin idarə heyətinin sədri, Rəhilə Hacıbababəyova sədrin müavini, Əminə Ağayeva katib, Pəri Topçubaşova xəzinədar seçilmişdilər. Cəmiyyət xəstə və yaralı əsgərlərə, yetim və yoxsul uşaqlara yardım göstərir, tez-tez müxtəlif tədbirlər keçirirdi. Cəmiyyət Birinci dünya müharibəsi (1914–18) illərində Rusiyaya əsir düşmüş yaralı türk əsgərlərinə də yardım göstərmişdir. 1917 ilin oktyabrında Liza xanım Muxtarovanın (neft sənayeçisi, milyonçu Murtuza Muxtarovun həyat yoldaşı) sədrlik etdiyi Bakı müsəlman qadın xeyriyyə cəmiyyəti yoxsul qızlar üçün peşə məktəbi açmışdır. Məktəbdə 4 ümumtəhsil sinfi və 6 peşə bölməsi fəaliyyət göstərirdi. Türk dili, hesab, əl işi biçmə və tikiş üzrə dərslər keçirilirdi. 1918 ilin qanlı mart qırğınları zamanı məktəb öz fəaliyyətini dayandırmışdı.
Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti
Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti və ya Qafqaz Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti — mədəni-maarif və sosial yardım sahələrində fəaliyyət göstərən könüllü ictimai qurum. == Tarixi == Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü nəticəsində 1905-ci ildə "Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti" yaradılır. Nizamnaməsi həmin iln 10 oktyabr tarixində Tiflisdə Qafqaz canişini qraf Vorontsov-Daşkov tərəfindən təsdiq edilmişdi. Cəmiyyətin ilk iclasında onun 11 nəfərdən ibarət idarə heyəti seçilmişdi. Hacı Zeynalabdin Tağıyev idarə heyətinin sədri, İsrafil Hacıyev müavini, Hacı Mustafayev xəzinədar, Əhməd bəy Ağayev katib, Əsədulla Əhmədov, İsmayıl bəy Səfərəliyev, Həsən bəy Zərdabi, Əlimərdan bəy Topçubaşov və Əsədulla Əhmədov idarə heyətinin üzvləri seçilmişdilər. Cəmiyyəti, əsasən, Hacı Zeynalabdin Tağıyev və digər Bakı milyonçuları maliyyələşdirirdi. Bu cəmiyyətin müəssisələri sırasında Həsən bəy Zərdabi özü, Əli bəy Hüseynzadə, Hacı Aslan Aşurov,İsa bəy Hacınski, Kamil bəy Səfərəliyev, Əbdülxalıq Axundov, Məmmədrza ağa Vəkilov, Həsən bəy Ağayev, Nəcəfqulu Sadıqov, Mirzə Əsədullayev, Əsəd bəy Səlimxanov, Ağabala Quliyev, Hacı Həsən Ağamalıyev, Nəcəf Əmiraslanov da var idi. Cəmiyyətin ideya istiqamətini Həsən bəy Zərdabi və onun həmfikirləri müəyyənləşdirirdi. Cəmiyyətin məqsədi, maliyyə mənbəyi, fəaliyyət mexanizmi onun nizamnaməsində dəqiq ifadə olunmuşdur. Cəmiyyətin idarə heyəti "İsmailiyyə"də (hazırda Milli Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin istiqlaliyyət küçəsindəki binası) yerləşirdi və bütün tədbirləri bu binadan keçirilirdi.
Bakı İslam Xeyriyyə Cəmiyyəti
Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti və ya Qafqaz Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti — mədəni-maarif və sosial yardım sahələrində fəaliyyət göstərən könüllü ictimai qurum. == Tarixi == Hacı Zeynalabdin Tağıyevin təşəbbüsü nəticəsində 1905-ci ildə "Bakı Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti" yaradılır. Nizamnaməsi həmin iln 10 oktyabr tarixində Tiflisdə Qafqaz canişini qraf Vorontsov-Daşkov tərəfindən təsdiq edilmişdi. Cəmiyyətin ilk iclasında onun 11 nəfərdən ibarət idarə heyəti seçilmişdi. Hacı Zeynalabdin Tağıyev idarə heyətinin sədri, İsrafil Hacıyev müavini, Hacı Mustafayev xəzinədar, Əhməd bəy Ağayev katib, Əsədulla Əhmədov, İsmayıl bəy Səfərəliyev, Həsən bəy Zərdabi, Əlimərdan bəy Topçubaşov və Əsədulla Əhmədov idarə heyətinin üzvləri seçilmişdilər. Cəmiyyəti, əsasən, Hacı Zeynalabdin Tağıyev və digər Bakı milyonçuları maliyyələşdirirdi. Bu cəmiyyətin müəssisələri sırasında Həsən bəy Zərdabi özü, Əli bəy Hüseynzadə, Hacı Aslan Aşurov,İsa bəy Hacınski, Kamil bəy Səfərəliyev, Əbdülxalıq Axundov, Məmmədrza ağa Vəkilov, Həsən bəy Ağayev, Nəcəfqulu Sadıqov, Mirzə Əsədullayev, Əsəd bəy Səlimxanov, Ağabala Quliyev, Hacı Həsən Ağamalıyev, Nəcəf Əmiraslanov da var idi. Cəmiyyətin ideya istiqamətini Həsən bəy Zərdabi və onun həmfikirləri müəyyənləşdirirdi. Cəmiyyətin məqsədi, maliyyə mənbəyi, fəaliyyət mexanizmi onun nizamnaməsində dəqiq ifadə olunmuşdur. Cəmiyyətin idarə heyəti "İsmailiyyə"də (hazırda Milli Elmlər Akademiyası Rəyasət Heyətinin istiqlaliyyət küçəsindəki binası) yerləşirdi və bütün tədbirləri bu binadan keçirilirdi.
Barbaros Xeyrəddin Paşa türbəsi
Barbaros Xeyrəddin Paşa türbəsi İstanbul şəhərinin Beşiktaş adlı səmtinin Sinan Paşa Məscidinin qarşısında yerləşir. Türbə XVI əsrin ortalarında Aralıq dənizində Osmanlı İmperiyasına bir çox önəmli qələbələr qazandırmış donanma admiralı Xeyrəddin Paşanın məzarının yerləşdiyi məkandır. Türbə 1541-ci ildə görkəmli memar, Memar Sinan tərəfindən inşa edilmişdir. Türbə 8 küncdən, tək qübbəli, 14 pəncərədən ibarətdir. Giriş qapısının üzərində ərəbcə "Ona cənnətin qapılarını aç" yazılmışdır. Türbənin daxilində 4 məzar yerləşir. Buraya Xeyrəddin Paşa, onun oğlu və həyat yoldaşı həmçinin Cəfər Paşa daxildir. Türbənin yaxınlığında həmçinin İstanbul Dəniz Muzeyi və Barbaros Xeyrəddin Paşa abidəsi yerləşir. Abidə 1944-cü ildə inşa edilmişdir.Keçmişdə Osmanlı donanması mühüm səfərlərindən öncə abidəni ziyarət edirdi. Bu gün bu ənənə Türk Dəniz Qüvvələri tərəfindən davam etdirilir.
Bone-yi Xeyrüllah
Bone-yi Xeyrüllah (fars. بنه خيراله‎) — İranda, Xuzistan ostanında, Həftkel şəhristanının Mərkəz bəxşinin Hövmə dehestanında kənd. 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən kənddə əhali yaşamır.
Boris Xetaqurov
Boris Xetaqurov — Azərbaycanın Əməkdar Həkimi Boris Xetaqurov Naneeviç 12 avqust 1940-cı ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1964-cü ildə Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetini bitirib. 1965-ci ildən 2003-cü ilə qədər "Neftçi" FK-da həkim vəzifəsində çalışıb. 1992-ci ildən Azərbaycan milli futbol komandasının həkimidir. 2004-cü ilin iyulundan 2005-ci ilin yanvarınadək Xəzər-Lənkəran klubunda işləyib. Azərbaycanın Əməkdar Həkimidir.
Brittani Xeys
Brittani Xeys (7 fevral 1985) — Birləşmiş Ştatları təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Brittani Xeys, ABŞ yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Final görüşündə Niderland yığmasına 10:11 hesabı ilə məğlub olan ABŞ yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarının gümüş medalına sahib oldu.
Bulbophyllum xenosum
Bulbophyllum xenosum (lat. Bulbophyllum xenosum) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Böyük Xextsir Dövlət Təbiət Qoruğu
Böyük Xextsir Dövlət Təbiət Qoruğu – Rusiya Federasiyasında dövlət təbiət qoruğu. Xabarovsk şəhərinin şəhərətrafi zonasında (15–20 km cənubda), Böyük Xextsir dağ massivində yerləşir. Sahəsi 454² km. 1963-cü ildə təşkil olunmuşdur. == Ümumi məlumat == Səthi dağlıq sahələrdən (hündürlük 500 metrə qədər) və düzənliklərdən ibarətdir; çılpaq qayalıqlarvar. Böyük Xextsir Dövlət Təbiət Qoruğu üçün müxtəlif bitki növləri səciyyəvidir. Dağlarda sidr, küknar və enliyarpaqlı meşələr, sıx kolluqlar və zəngin ot örtüyü üstündür. Dağətəyi zonalarda qarışıq və törəmə tipli meşələr yayılmışdır. Dərələrdə qaraşam ağacları, cil çəmənləri, ağcaqovaq-küknar talaları və paralel uzanmış ensiz yüksəkliklərdə palıdlıqlar var; qızılağac cəngəlliyinə və bataqlıqlara rast gəlinir. Əsas meşə massivlərindən tam, yaxud qismən təcrid olunmuş Mancuriya florası qalmaqdadır.
Bədi Xeyri
Bədi Xeyri (ərəb. بديع خيري‎; 17 avqust 1893 və ya 1893 – 1966[…] və ya 1 fevral 1966) — Misir dramaturqu.
Chardinia xeranthemoides
Chardinia (lat. Chardinia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Chardinia orientalis (L.) Kuntze SinonimChardinia macrocarpa K.Koch Chardinia orientalis (L.) Briq. Chardinia xeranthemoides Desf. Xeranthemum annuum var. orientale L. Xeranthemum orientale (L.) Mill.
Ciqme Xesar Namqyel Vanqçuk
Ciqme Xesar Namqyel Vanqçuk (dz. འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག; 21 fevral 1980[…], Katmandu[…]) — Butan Krallığının Kralı. == Həyatı == Xesar Butanın dördüncü Kralı Jiqme Sinqye Vanqçuk və üçüncü həyat yoldaşı Kraliça Aşi Tserinq Yanqdonun böyük oğludur. Kiçik bacısı Şahzadə Aşi Deçen Yanqzom və qardaşı Şahzadə Jiqme Dorjidən başqa 4 bacı və 3 qardaşı var.Yanqçenfuq Liseyində orta təhsilini başa vurduqdan sonra Xesar 1998-ci ildə təhsilini davam etdirmək üçün Filips Akademiyasına getdi, daha sonra dərəcəsini başa vurmaq üçün Kuşinq Akademiyasına daxil oldu. Daha sonra Oksford Universitetinin nəzdində Maqdalen Kollecini bitirməzdən öncə Uiton Kollecinə daxil oldu və burada Xarici Xidmət və Beynəlxalq Əlaqələr proqramları üzrə təhsilini tamamladı. == Vəliəhd şahzadə fəaliyyəti == Butan xalqı tərəfindən "Daşo Xesar" adlandırılan vəliəhd xalqla görüşmək və onlarla danışmaq üçün krallıq boyunca etdiyi çoxsaylı səfərlərdə atasını müşayiət etdi. Butanı rəsmi olaraq bir neçə beynəlxalq tədbirdə təmsil etmişdir. 8 may 2002-ci ildə Butanı 27-ci BMT Baş Məclisində təmsil etdi və dünyada milyonlarla uşağın rifahı ilə əlaqəli məsələlərə toxunaraq Birləşmiş Millətlər Təşkilatında ilk çıxışını etdi. 12 – 13 iyun 2006-cı il tarixlərində Banqkokda Tayland Kralı Bhumibol Adulyadeyin 60 illik yubileyinə qatıldı.25 iyun 2002-ci ildə vəliəhd atası tərəfindən Kabni ilə təltif edildi. == Tronqsa vilayətinin valisi fəaliyyəti == 31 oktyabr 2004-cü ildə Xesar Tronqsa Dzonqda 16-cı Tronqsa valisi olaraq təyin edildi.
Corc Xeylmeyer
Corc Heylmeyer (22 may 1936, Filadelfiya, Pensilvaniya – 22 aprel 2014 və ya 21 aprel 2014, Plano) — maye kristal texnologiyasının yaradıcısı. == Həyatı == 1960-cı illərin ortalarında Heylmeyer Radio Corp of America (RCA) şirkətinin tədqiqat laboratoriyasında işləyib. Artıq o zaman Heylmeyer ekranda təsvirin formalaşdırılması üzərində təcrübələrə başlayıb.1968-ci ilin mayında RCA şirkətinin nümayiş etdirdiyi yeni texnologiyanı elektron cihazlarda istifadə etmək mümkün idi. Artıq o zaman bir sıra alimlər LCD ekranların gələcəyinə inanırdılar. 1960-cı illərdə maye kristal texnologiya məhdud şəkildə tətbiq edilirdi və ekranlarda uzun müddət işıqlandırıcı olmayıb, amma texnologiya daim təkmilləşirdi. Hazırda bütün monitorlar və televizorlar bu texnologiya əsasında buraxılır.Heylmeyer 2014-cü il aprelin 21-də öz evində ölmüşdür. Mühəndis altsheymer xəstəliyindən əziyyət çəkirdi.
Cəlil Xeyrullayev
Cəlil Mürvət oğlu Xeyrullayev (16 may 1989, İkinci Nügədi, Quba rayonu – 15 oktyabr 2020, Füzuli rayonu) — Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının çavuşu, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Cəlil Xeyrullayev 1989-cu il mayın 16-da Quba rayonunun II Nügədi kəndində anadan olub. 1996-2007-ci illərdə II Nügədi 3№-li kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Məktəbdə oxuduğu illərdə "Cəsurlar" komandasının üzvü olan Cəlil Xeyrullayev "Şahin" hərbi-idman oyunlarının rayon birinciliyindəki müvəffəqiyyətli çıxışlarına görə məktəb rəhbərliyi tərəfindən fəxri fərmanla təltif olunub.Nişanlı idi. == Hərbi xidməti == Cəlil Xeyrullayev 2007-2009-cu illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Gədəbəy rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2012-ci ildən isə Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının sıralarında müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu olaraq xidmət edirdi. 2012-2018-ci illərdə Quba rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissədə "Bəbir" Xüsusi Təyinatlı Dəstəsinin, 2018-ci ildən isə Gəncə şəhərində yerləşən "N" saylı hərbi hissədə "Pələng" Xüsusi Təyinatlı Dəstəsində xidmət edirdi. Hərbi xidməti zamanı o, 2012-ci ildə "Meşə qardaşları" adlandırılan terrorçu qrupun zərərsizləşdirilməsi əməliyyatlarına, həmçinin 2015-ci ildə Qubada və 2018-ci ildə Gəncədə baş tutan iğtişaşların qarşısının alınması tədbirlərinə qatılıb. Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyinin Daxili Qoşunlarının çavuşu olan Cəlil Xeyrullayev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Murovdağ istiqamətində gedən döyüşlərdə, həmçinin Cəbrayılın, Hadrut qəsəbəsinin və Füzulinin azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Cəlil Xeyrullayev oktyabrın 15-də Füzulinin azad edilməsi zamanı şəhid olub.
David de Xea
David de Xea Kintana (isp. David de Gea Quintana; d. 7 noyabr 1990, Madrid, İspaniya) — ispan futbolçu, İngiltərənin Mançester Yunayted klubunun və İspaniya milli yığmasının qapıçısı. Dünyanın ən yaxşı qapıçılarından biri hesab olunur.
Gecəniz xeyrə qalsın, uşaqlar! (veriliş, 1964)
"Gecəniz xeyrə qalsın, uşaqlar!" (rus. Спокойной ночи, малыши!) — 1964-cü il sentyabrın 1-dən yayımlanan SSRİ və Rusiya uşaq verilişi. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Gecəniz xeyrə qalsın, uşaqlar!
Georq de Xeveşi
Georq de Xeveşi- (alm. Georg Karl von Hevesy‎, 1 avqust 1885[…], Budapeşt, Avstriya-Macarıstan – 5 iyul 1966[…], Frayburq im Breisqau, Qərbi Almaniya) Nobel mükafatı laureatı olan macar alim. Hollandiyalı alim Dirk Koster ilə birlikdə Hafnium kimyəvi elementini kəşf etmişdir. == Həyatı == Georq de Xeveşi 1885-ci ilin avqustun 1-də Budapeştdə anadan olmuşdur. 1908-ci ildə Budapeşt universitetini bitirmişdir. Sonra mühəndis-kimyaçı olmaq qərarına gələn Xeveşi Berlin texnologiya universitetində təhsilini davam etdirir və bundan sonra Almaniyanın cənubunda yerləşən Frayburq universitetində oxuyur və burada fiziki kimya onun əsas fənni olur. 1908-ci ildə ərimiş natrium hidroksid ilə metallik natriumun qarşılıqlı təsirinə həsr olunmuş dissertasiya işini müdafiə edərək doktorluq dərəcəsi alır. O, 1911-1913-cü illərdə Sürix universitetində, Karlsruedə Ali texniki məktəbdə F. Qaberin laboratoriyasında, Mançester universitetində E. Rezerfordun yanında işləmişdir. 1913-cü ildə isə Vyanada Radium institutunda F.A. Panetin yanında çalışmışdır. Georq de Xeveşi Birinci Dünya Müharibəsi zamanı Avstriya-Macarıstan ordusunda xidmət etmişdir.
Gültəpə-i Xeyrabad (Miyanə)
Gültəpə-i Xeyrabad (fars. گل تپه خيراباد‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Miyanə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 88 nəfər yaşayır (29 ailə).
Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti
Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti — 1904–1919-cu illərdə fəaliyyət göstərmiş qeyri-hökumət humanitar qurumu. == Haqqında == Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti Ələkbər bəy Rəfibəylinin təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Nizamnaməsi 1906-cı il iyunun 30-da Gəncə qubernatoru tərəfindən təsdiq edilmişdi. == İdarəetmə == Cəmiyyət İdarə Heyəti və ümumi iclas tərəfindən idarə olunurdu. Nizamnaməyə görə, idarə heyəti sədr, onun müavini, xəzinədar, katib və cəmiyyət üzvləri sırasından ümumi iclasda bir il müddətinə seçilən 3 üzvdən ibarət idi. Cəmiyyətin 4 nəfər ömürlük-fəxri üzvü vardı. 1914-cü ildən 1919-cu ilə kimi Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin İdarə Heyətinin tərkibi aşağıdakı şəxslərdən ibarət idi: Nəzarət-Təftiş Komissiyası: Cəmiyyətin fəxri üzvləri (ömürlük üzvlər ayda 200 manat, digər üzvlər 20 manat üzvlük haqqı ödəyirdilər): Sadəcə üzvlər (ayda 5 manat üzvlük haqqı ödəyirdilər): == Faəliyyət == Nizamnamədə cəmiyyətin kasıb müsəlman uşaqlarının Rusiya və onun hüdudları xaricindəki orta və ali təhsil müəssisələrinə daxil olub oxumalarına, habelə xəstəxana və başqa səhiyyə ocaqlarında müalicə olunanlara yardım etmək məqsədilə yaradıldığı göstərilirdi. Cəmiyyətin vəsaiti üzvlük haqlarından, habelə şəhər sakinlərinin köçürdüyü ianələrdən, cəmiyyətin təşəbbüsü və iştirakı ilə keçirilən tamaşalardan, konsert və rəqs gecələrindən və s.-dən əldə edilən gəlirlərdən ibarət idi. Xeyriyyə məqsədi ilə keçirilən hər bir konsert və ya digər tədbir üçün əvvəlcədən Gəncə qubernatorundan icazə alınmalı idi. Cəmiyyət şəhərdəki ikisinifli müsəlman məktəbinin şagirdlərinə, Qarabağ və Zəngəzurda erməni-daşnaklar tərəfindən soyqırıma məruz qalmış türk-müsəlman əhaliyə yardım məqsədilə tamaşalar və konsertlər təşkil edirdi.
Hidayət xeyriyyə cəmiyyəti
Hidayət xeyriyyə cəmiyyəti - əsas məqsədi qoçular və qatillərlə mübarizə aparmaq, dini fanatizmə qarşı çıxmaq olan cəmiyyət. 1904-cü ildə yaradılan cəmiyyətin idarə heyətində Hacı Zeynalabdin Tağıyev, İsa bəy Hacınski, Mirməhəmməd Kərim Bakuvi, Molla Ruhulla Məmmədzadə, Əhməd bəy Ağaoğlu, Mustafa bəy Əlibəyov və digərləri olub. Cəmiyyətin üzvləri daima öz fikirlərinə və əməllərinə görə cinayətkarlar və dini radikallar tərəfindən təqiblərə məruz qalıblar. == Haqqında == Hidayət Xeyriyyə Cəmiyyəti 1904-cü ildə Bakıda yaradılıb. Cəmiyyətin yaradıcıları əsasən ruhanilər və ziyalılar idi. Onların əsas məqsədi Bakıda insanları narahat edən qoçular və qatillərlə mübarizə aparmaq, dini fanatizmin qarşısını almaq olub. Camaatı incidən, küçələrdə qadınları təhqir edən şəxslər cəmiyyətin üzvləri tərəfindən müəyyən edilir və onların barəsində cəza tədbirləri görülməsi üçün adları general-qubernatora təqdim olunurdu. Hidayət Xeyriyyə Cəmiyyətinin on nəfərdən ibarət idarə heyəti var idi. Bunlar Hacı Zeynalabdin Tağıyev, İsa bəy Hacınski, Mir Məhəmməd Kərim, Molla Ruhulla Məmmədzadə, Əhməd bəy Ağaoğlu, Mustafa bəy Əlibəyov və digərləri idilər. Cəmiyyətin nizamnaməsini Əhməd bəy Ağaoğlu yazıb.

Значение слова в других словарях

горбу́ша потасова́ть при́куп шту́церник граби́нник демаски́роваться ду́мушка лабрадо́ровый манси́ец облиня́лый ока́рмливать отлива́ться переродни́ться подпи́хиваться полиня́лый посади́ть стерво́зность толстогу́бый минога ямь bigfoot deleatur ghost myalgia naked-fruited