Этимологический словарь азербайджанского языка

  • CA

    Bu şəkilçi cür sözünün zəminində yaranıb (rusca, yəni “rus cür”…). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CABBAR

    Allahın adlarından biridir. Ərəbcə “hər şeyə qadir olan” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CADAR

    Cad sözü “qırılan, ovxalanan, hissələrə bölünən” kimi anlamlarda işlədilir. Qarğıdalı və darı unundan bişirilən əppəyə cad deyirlər (tez parçalanır)

    Полностью »
  • CADU-PİTİ

    İlk komponenti fars dilindən alınmadır və cadugər sözünün köküdür. Piti isə türk mənşəlidir. Qədim mənbələrdə “müqəddəs yazı, mətn” mənalarında (bitik

    Полностью »
  • CAĞ

    Bu, araba laydırının alt və üst hissələrini (qollarını) birləşdirən taxtalardan iba­rət­dir. Təkərin topu ilə qasnağını (el arasında qəsək kimi də işl

    Полностью »
  • CAĞBACAĞ

    Farscadır. Ca fars dilində “yer” deməkdir, sözün əsli ca-be-ca olub, sonra cağbacağ şəklinə düşüb. Kəlmə “yerbəyer” mənasını əks etdirir

    Полностью »
  • CAHAL

    Qərb dialektlərində “cavan” anlamında işlədilir, ərəbcə olan cahil sözünün təhrifi ilə bağlı yayılıb

    Полностью »
  • CAHANBAXŞ

    Fars mənşəlidir, iki yozumu var: 1) İlahinin dünyaya (cahana) bəxş etdiyi (şəxs); 2) Elə bir şəxs ki, cahanı ona bəxş etməyə dəyər

    Полностью »
  • CAHANGİR

    Gir hissəsi farsca qereftən (götürmək, almaq) məsdərinin əsasıdır. Cahan isə “dünya” deməkdir. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • CALAL

    Ərəbcə “böyüklük” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CALAMAQ

    Güman olunur ki, yamamaq sözü ilə qohum olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAMAŞIR

    Farsca camə “paltar” deməkdir, şur isə şostən (yumaq) feilinin əsasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAMI-CƏM

    Rəvayətə görə, şərabın ilk ixtiraçısı Cümşüd (Cəmşid) olub. Cami-cəm sözündəki birinci hissə qab deməkdir, cəm isə Cümşüd (Cəmşid) sözünün ixtisarıdır

    Полностью »
  • CAMIŞ

    Əsli qavmış kimidir. Farsca inəyə qav, camışa qavmış deyirlər. Bizdə isə mü­vafiq qaydada sığır və su sığırı (bəzən də qara sığır) deyilib

    Полностью »
  • CAMIŞQIRAN

    Qarı nənə deyərmiş: “mart gözünə barmağım, yaza çıxdı oğlağım”. Sonra soyuq olur, oğlaqlar qırılır. Camışqıran buna tam uyğun gəlir: aprelin 1-ci ongü

    Полностью »
  • CAMO

    Cümə sözü ilə qohumluğu ehtimal olunur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAN

    Dilimizdə can, canan və cənan sözləri var. Mənbələrdə sonuncu (cənan) ərəb, əvvəlkilər isə fars mənşəli hesab olunur

    Полностью »
  • CANAMAZ

    Farscadır,ca“yer” deməkdir, canamaz “namaz xalçası” (namaz zamanı yerə salınan kiçik xalça) deməkdir

    Полностью »
  • CANAVAR

    Bu sözü fars mənşəli hesab edənlər var. Lakin qədim mənbələrdəki hə­min sözü rus dilinə “кровожадный” kimi tərcümə ediblər

    Полностью »
  • CANİ

    Yəqin ki, can sözü ilə bağlıdır, “canı məhv edən” deməkdir, cinayət sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • CANİŞİN

    Farsca ca (yer) və neşen (oturma) sözlərindən əmələ gəlib, “müavin” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CANPOLAD

    Farscadır, “canı polad kimi möhkəm olan” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CANTARAQ

    Əsli can-lı-raq kimi olub. Yaxşıraq kəlməsi “çox yaxşı” mənasını əks etdirib. İndi -raq şəkilçisi tamam əks mənada işlədilir, kiçiltmə bildirir

    Полностью »
  • CARÇI

    Şəmkirdə aşırım adıdır, car (çəkmək) sözü ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CARULLA

    Ərəbcə “Allahın car çəkəni” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAVABDEH

    Cavab ərəbcədir, deh isə farsca dadən (vermək) məsdərinin əsasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAVAN

    Fars mənşəlidir, gənc sözünün sinonimidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAVANŞİR

    Farsca “gənc şir”, “qüvvətli şir” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAVİD

    Ərəbcə cavidan sözü ilə kökdaşdır. “Əbədi”, “ölməz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CAZVA

    El arasında cezva kimi də işlədilir. Ərəbcə “isterika” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CECİM

    Fars mənşəlidir, yun ipdən toxunmuş zolaqlı, ala-bəzək, nazik palazdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CEHİZ

    Ərəbcədir və təchiz sözü ilə kökdaşdır. Bizdə onun yerinə qoşunqu (qoşuntu) işlədilib, (gəlin gedəndə ona qoşulan şeylər)

    Полностью »
  • CENTLMEN

    Keçmişdə insan özünü böyük vahid bir aləmin – öz ailəsinin bir parçası hesab edirdi. Onun ünsiyyətdə olduğu insanlar, ilk növbədə, ailə üzvləri ilə mə

    Полностью »
  • CESPİLİT

    ing. jasper – yəşəm, yaşma + yun. lithos – daş

    Полностью »
  • CEZVANI QATMAQ

    Qərb dialektlərinda “aşına soğan doğramaq”,“kefini pozmaq” anlamlarında işlədilir. Ərəblərdə evza (hallar) sözü var

    Полностью »
  • CƏBİ

    Cəbrayılın ixtisar formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CƏBR

    Ərəb sözüdür, icbari, məcburi sözləri ilə kökdaşdır, “əziyyət” anlamında işlə­di­lir. Riyazi elmlərdən olan cəbr fənni də çətin mənimsənildiyindən (əz

    Полностью »
  • CƏBRAYIL

    İki mənası var: 1. “Cəbr edən”,“əzab verən” 2. “Allahın qulu”. Şəxs adı kimi 2-ci əsas götürülür. Qədim yəhudi dilində “mənim gücüm” (yəni Allah) demə

    Полностью »
  • CƏDD

    Ərəbcə əcdad sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CƏFƏR

    Ərəbcə “behişt bulağı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CƏFTƏ

    Farsca “əymək” mənasını verən cəftən məsdəri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • CƏHRƏ

    Güman edirlər ki, fars dilindən alınma sözdür, bizdə cığırcıq işlədilib (cəh­rənin çıxartdığı səslə, cırıltı ilə bağlıdır)

    Полностью »
  • CƏLLAD

    Ərəb dilindən alınma sözdür, bizdə qabaqlar onun yerinə yarğan (yaran, kəsən) sözlərindən istifadə olunub

    Полностью »
  • CƏM

    Farsca – İran əsatirində Cəmşid adlı mövhum bir hökmdarın adından.

    Полностью »
  • CƏMO

    Ərəbcə cümlə, cəm sözləri ilə bağlıdır. Çoxluq anlamında işlədilir (Cümə məscidində namaz qılanlar çox olurlar)

    Полностью »
  • CƏNGAVƏR

    Farsca hərfi mənası döyüş (cəng) və gətirən (avər) deməkdir. “İgid” anlamında işlədilir. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • CƏNGCU

    Farsca cəng “hərb” deməkdir, cu isə costən (axtarmaq) feilinin əsası­dır.“Dava axtaran” deməkdir. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • CƏNGƏLLİK

    sanskr. jangala – kobud və quraqlıq

    Полностью »
  • CƏNNƏT

    Ərəbcədir, soğdaq dilində buna uçmaq deyiblər, biz də belə işlətmişik (“Dədə Qorqud”da da var). (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • CƏSƏD

    Meyit kəlməsi ilə sinonimdir, ərəbcədir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »