Толковый словарь азербайджанского языка

  • İRAD₁

    is. [ər.] Söyləmə, demə, danışma. □ İrad eləmək (etmək) – demək, söyləmək. İngiltərə vaizi Ser Deterdinq öz moizələrinin birində irad edirmiş ki, düny

    Полностью »
  • İRAD₂

    is. [ər.] Nöqsan, kəsir, eyib, qüsur. □ İrad eləmək (tutmaq, saymaq) – nöqsan tutmaq, kəsrini, eybini demək

    Полностью »
  • İRADCIL

    sif. Hər şeyə irad tutmağı, irad tapmağı sevən. İradcıl adam

    Полностью »
  • İRADÇI

    sif. Hər şeyə irad tutan, hər şeydə bir nöqsan, eyib, qüsur tapmağa çalışan. İradçı adam

    Полностью »
  • İRADÇILIQ

    is. Hər şeydə irad tutma, hər şeydə bir nöqsan, eyib, qüsur tapmağa çalışma

    Полностью »
  • İRADƏ

    is. [ər.] 1. İnsan psixikasının, insanın öz qarşısına qoyduğu məqsədə nail olmaq, arzu və istəklərini həyata keçirmək qabiliyyətində təzahür edən xüsu

    Полностью »
  • İRADƏLİ

    sif. Möhkəm iradəyə, xarakterə sahib olan (bax iradə 1-ci mənada). İradəli oğlan. – [Günəş] nəzakətli, ciddi və iradəli bir qadın olmuşdu

    Полностью »
  • İRADƏLİLİK

    is. Möhkəm iradəyə malik olma, iradəcə möhkəmlik; səbatlılıq

    Полностью »
  • İRADƏSİZ

    sif. İradəsi olmayan, iradəsi zəif, qətiyyətsiz. Zeynal iradəsiz bir gəncdi. S.Hüseyn

    Полностью »
  • İRADƏSİZLİK

    is. İradəsi olmayan adamın hal və keyfiyyəti; iradə zəifliyi, qətiyyətsizlik. Toğrul artıq hökumət işlərindəki dəyərsizliyini və həddindən artıq zəifl

    Полностью »
  • İRADƏT

    [ər.] klas. Arzu, istək, könüldən gələn razılıq. Öz iradəti ilə (öz razılığı ilə). – Hüsn afəti-eşq olub dəmadəm; Gəldikcə iradət oldu möhkəm

    Полностью »
  • İRADİ

    sif. İradəyə aid, iradədən asılı olan, iradə ilə bağlı olan; ixtiyari. İradi hərəkət

    Полностью »
  • İRADSIZ

    sif. Heç bir iradı, nöqsanı olmayan; nöqsansız, qüsursuz, eyibsiz. İradsız iş. İradsız əsər. İradsız adam olmaz

    Полностью »
  • İRADSIZLIQ

    is. Nöqsansızlıq, qüsursuzluq, eyibsizlik

    Полностью »
  • İRAQ

    zərf Uzaq, uzaqda. İraq olmaq. İraq durmaq. – Gül əkdim, şaxta vurdu; Nə yaman vaxtda vurdu; Bimürvət ovçu məni; Yardan iraqda vurdu

    Полностью »
  • İRAQLAŞDIRILMA

    “İraqlaşdırılmaq”dan f.is

    Полностью »
  • İRAQLAŞDIRILMAQ

    məch. Uzaqlaşdırılmaq

    Полностью »
  • İRAQLAŞDIRMA

    “İraqlaşdırmaq”dan f.is

    Полностью »
  • İRAQLAŞDIRMAQ

    f. Uzaqlaşdırmaq

    Полностью »
  • İRAQLAŞMA

    “İraqlaşmaq”dan f.is

    Полностью »
  • İRAQLAŞMAQ

    f. Uzaqlaşmaq

    Полностью »
  • İRAQLIQ

    is. Uzaqlıq, uzaqda olma. Mənim qanıma girmə, ey pəri, kim; İraqlıqdan gözüm qan ağlar oldu. Kişvəri

    Полностью »
  • İRANLI

    is. və sif. İran əhalisindən olan; İran vətəndaşı, İran təbəəsi

    Полностью »
  • İRANŞÜNAS

    is. [fars.] İranşünaslıq mütəxəssisi

    Полностью »
  • İRANŞÜNASLIQ

    is. İran dilləri və mədəniyyətini öyrənən elmlərin məcmusu; İran filologiyası

    Полностью »
  • İRBİS

    is. zool. Qar bəbiri, pişikkimilər fəsiləsindən məməli yırtıcı heyvan

    Полностью »
  • İRÇAL

    dan. bax riçal. Armud irçalı … indi istədiyin qədər taparsan. Ə.Əbülhəsən

    Полностью »
  • İRÇƏ

    is. məh. Qəlib. Zərgər irçəyi

    Полностью »
  • İRDƏLƏMƏK

    f. məh. Təmizləmək, arıtmaq. Taxılı irdələmək. Meyvəni irdələmək

    Полностью »
  • İRƏLİ

    zərf 1. Hərəkətin istiqamətinə görə qabağa, qabaq tərəfə (geri əksi). İrəli yerimək. İrəliyə addımlamaq

    Полностью »
  • İRƏLİ-GERİ

    zərf 1. Bir tərəfdən o biri tərəfə, bu başdan o başa və əksinə; dalaqabağa. Qaldırıcı maşınların yüz metr hündürlüyündə polad vışkaları … irəli-geri h

    Полностью »
  • İRƏLİCƏ

    zərf Qabaqca, öncə; irəlicədən. İrəlicə kim dedi?

    Полностью »
  • İRƏLİCƏDƏN

    zərf Qabaqcadan, əvvəlcədən. Gəlməyəcəyini irəlicədən bildirdi. İclas gününü irəlicədən bildirmək

    Полностью »
  • İRƏLİDƏKİ

    zərf 1. Qabaqda olan, öndə olan; qabaqdakı, öndəki. İrəlidəki yol. İrəlidəki ev. İrəlidəki adam. – Keşlə yaxınlığında qatarımız dayanmağa məcbur oldu;

    Полностью »
  • İRƏLİDƏN

    zərf 1. Qabaqdan, qabaq tərəfdən, öndən, qarşıdan. İrəlidən bir atlı çıxdı. 2. Qabaqcadan, irəlicədən

    Полностью »
  • İRƏLİKİ

    sif. Qabaqkı, (bundan) əvvəlki, …əvvəl olmuş; keçmiş. İrəliki məqalələrimizdən “Tərəqqi”nin hörmətli oxucuları gördülər ki, əsillərindən o dərəcədə uz

    Полностью »
  • İRƏLİLƏMƏ

    1. “İrəliləmək”dən f.is. 2. İrəliləyiş, yüksəliş, tərəqqi, inkişaf. Xalq ədəbiyyatının dilində də böyük bir irəliləmə görünürdü

    Полностью »
  • İRƏLİLƏMƏK

    f. 1. Qabağa doğru hərəkət etmək, irəli getmək, yerimək. Maşın evə doğru irəliləyirdi. O, yoldaşına tərəf irəlilədi

    Полностью »
  • İRƏLİLƏTMƏ

    “İrəlilətmək”dən f.is

    Полностью »
  • İRƏLİLƏTMƏK

    f. 1. Durduğu yerdən bir qədər qabağa itələmək, qabağa çəkmək. Stulu bir az irəlilətmək. 2. İnkişaf etdirmək, tərəqqisini sürətləndirmək

    Полностью »
  • İRƏLİLƏYİŞ

    is. İrəliləmə, tərəqqi, inkişaf, irəliyə doğru hərəkət, nailiyyət, yüksəliş. Bu tayda isə müqayisəolunmaz dərəcədə böyük irəliləyiş olmuşdur

    Полностью »
  • İRƏLİLİK

    is. Hər hansı bir işdə irəlidə olma, irəlidə getmə; qabaqcıllıq, tərəqqi, inkişaf

    Полностью »
  • İRƏM

    is. [ər.] Şamda, yaxud Yəməndə olduğu rəvayət edilən əfsanəvi bir bağçanın adı olub klassik ədəbiyyatda və folklorda “behişt, cənnət” mənasında işlənm

    Полностью »
  • İRƏMƏ

    is. Yer səthindən azacıq hündür olan yer; təpə, dikdir. İrəmələr, ay irəmələr; Qoynunda kəkliklər mələr

    Полностью »
  • İRƏŞ

    məh. bax anac 1-ci mənada. İrəş toyuq

    Полностью »
  • İRƏŞMƏ

    is. Atın başına bağlanan nazik ip. Bir az gedəndən sonra Süleyman atının irəştini düzəltmək bəhanəsi ilə düşüb geridə qaldı və quldur getdi qabağa

    Полностью »
  • İRƏŞT

    is. Atın başına bağlanan nazik ip. Bir az gedəndən sonra Süleyman atının irəştini düzəltmək bəhanəsi ilə düşüb geridə qaldı və quldur getdi qabağa

    Полностью »
  • İRFAN

    is. [ər.] 1. Bilik, məlumat; oxumaq və zehin işlətmək nəticəsində hasil olan yetkinlik, kamillik. 2. Mədəniyyət, maarif

    Полностью »
  • İRFİDƏ

    is. Açılmış kündəni təndirə yapmaq üçün alət

    Полностью »
  • İRGƏNCİ

    sif. İyrənc

    Полностью »