ÖLMƏK

ÖLMƏK İki il keçməmişdi [Məmmədhəsən əminir] anası öldü (C.Məmmədquluzadə); ALLAH (TANRI) RƏHMƏTİNƏ GETMƏK (evf.) Ərz eləyim qulluğuva. Elə ki bizim pıxır qarı Allah rəhmətinə getdi, gördüm ki, dolana bilmirəm (N.Vəzirov); Binəva övrət xiffətindən naxoşluğa düşüb, bir neçə gün yatıb tanrı rəhmətinə getdi (Ə.Haqverdiyev); CANI AĞZINDAN ÇIXMAQ Səlim bəy: Toyuq yiyəsi də bir odun yarmadı böyründən, canı orada ağzından çıxdı (Ə.Haqverdiyev); CANI ÇIXMAQ (dan.) Bir də baxdım ki, bir nəfər qarabağlı xəncəri çəkib soxdu öz qarnına və o saat canı çıxdı (Ə.Haqverdiyev); CANINI ƏZRAYILA TAPŞIRMAQ Qılçaları qurumuş xan başının üstə polis paltosunu hiss etdikdə zəhərçak olub yerə yıxıldı və buradaca canını əzrayıla tapşırdı (Çəmənzəminli); CANINI QURBAN VERMƏK Azərbaycanlı sanitar Əhməd Heydərov adını bilmədiyi komandirin həyatını qoruyaraq öz canını qurban verdi (R.Rza); CANINI TAPŞIRMAQ Gövhərtac bihiss yıxılıb canını tapşırdı (Ə.Haqverdiyev); CANINI TƏSLİM ETMƏK ...İki dəqiqədən sonra canını təslim etdi (A.Şaiq); CƏHƏNNƏMƏ VASİL OLMAQ (vulq.) İkisi də qıl körpüsünün ortasına çatmamış uçub cəhənnəmə vasil oldu (Çəmənzəminli); DÜNYADAN GETMƏK/KÖÇMƏK Köçdü bu dünyadan sevimli Vahid; O, qəzəl mülkünün son hakimiydi (M.Rahim); ƏBƏDİ YUXUYA GETMƏK (evf.) Əbədi yuxuya getdi bir anda; Güllərin üstünə şehlər çiləndi (B.Vahabzadə); GƏBƏRMƏK (vulq., dan.) Qaravənd, Göytəpə, Eyvazxanbəyli... Xındınstan bəylərindən bir çoxu susuz çöllərdə gəbərdi (Ə.Vəliyev); GORBAGOR OLMAQ (loru söz) Padşah: Bu gün-sabah gorbagor olacaq (Anar); HƏLAK OLMAQ Mayor cəbhədə həlak olub (X.Hasilova); HƏMİŞƏLİK (ƏBƏDİ) GÖZLƏRİNİ YUMMAQ (evf.) Bu sözlə köynəyi bağrına basmış, həmişəlik gözlərini yummuşdu (Ə.Haqverdiyev); HƏYATA VİDA ETMƏK (evf.) Dursunun gəncliyinin ən azğın çağında atası Haqverdi bütün sərvətini ona buraxıb, həyata vida etdi (A.Şaiq); HƏYATINI BİTİRMƏK İsmət xanım... ölümün ağır pəncələri altında didilərək dərin bir köks çəkməsi ilə həyatım bitirdi (S.S.Axundov); KEÇİNMƏK Amma o, günahını başa düşməyib xərəkdəcə keçindi (Ç.Hüseynov); KÖÇMƏK Köçdü, heyf oldu, gözəl; Vaqif dəxi düşməz ələ (M.P.Vaqif); QIRILMAQ Süleyman Əfəndi: Hamısı qırıldı, hamısı dağıldı, öz gözümlə gördüm (Ə.Haqverdiyev); MƏHV OLMAQ Berlinin ağzındakı son döyüşlərdən birində qərargahın yanında bomba partladı, binanı uçurub yerlə yeksan etdi, üç zabit məhv oldu... (M.İbrahimov); MƏRHUM OLMAQ Sultan bəy: Mənim də arvadım budur beş ildir ki, mərhum olubdur (Ü.Hacıbəyov); ÖMRÜNÜ BAĞIŞLAMAQ Anası onun iki ay qüssəsini eləyib, axırı bir dərdə mübtəla oldu və ömrünü bağışladı (C.Məmmədquluzadə); ÖMRÜNÜ BAŞA VURMAQ (evf.) Mürvət qarı: Cavanşir isə Rusiyadan, Qafqazdan gəlib ömrünü bizim torpaqda başa vurdu (H.Abbaszadə); ÖMRÜNÜ BİTİRMƏK Şair var ki, ömrünü; Başlamamış bitirdi (Ə.Kərim); RAHATLIĞA GETMƏK (məc.) Mirzə Mahmud: Dirilməkdən ləzzət görmədim. Rahatlığa gedirəm. Mənim ölümümdə heç kəs müqəssir tutulmamalıdır (Çəmənzəminli); RƏHMƏTƏ GETMƏK Malik: Atamın adı Səid idi. Bir neçə ildir ki, rəhmətə gedib (A.Şaiq); TƏLƏF OLMAQ Ürəyimə damıb ki, oğlum tələf olmayıb (S.Rüstəm); VƏFAT ETMƏK/ELƏMƏK Altı ay xəstəxanada yatıb kişi vəfat etdi (M.İbrahimov).

ÖLKƏŞÜNASLIQ
ÖLMƏZ
OBASTAN VİKİ
Ölmək hüququ
Ölmək hüququ — insanın öz həyatını sonlandırmaq və ya könüllü evtanaziyaya məruz qalmaq hüququ haqqında fikirlərə əsaslanan konsepsiya. Bu hüquqa görə, ölümcül xəstəliyi olan və ya yaşamaq arzusunda olmayan şəxslərə öz həyatlarını bitirməsinə, köməkli intihardan istifadə etməsinə və ya ömrü uzatmağa xidmət edən müalicədən imtina etməsinə icazə verilməlidir. Bu qərarı qəbul etmək səlahiyyətinin kimə məxsus olması çox zaman müzakirələrə səbəb olur. Bəzi müəlliflər və filosoflar, eləcə də Devid Benatar insanların həyatın keyfiyyətinə olan baxışlarının, həmçinin həyatın müsbət və mənfi tərəfləri arasındakı tarazlıq haqqında düşüncələrinin olduqca optimist olduğunu düşünür. Ölmək hüququ antinatalizm, kiminsə doğumu ilə əlaqədar təmsilçiliyin olmaması və kiminsə yaşamaq və ya ölmək seçimi ilə bağlı qərar qəbul etmək səlahiyyəti olan şəxsin inkar edilməsi şərtləri kimi hesab edilə bilər. Konsepsiyanın tərəfdarları ölmək hüququnu "bir kəsin bədəni və həyatı onun özünündür" və özünə uyğun gördüyü ilə bağlı sərəncam vermək azadlığı fikri ilə əlaqələndirirlər. Halbuki, irrasional intiharların qarşısını almağa çalışan legitim dövlət marağı bəzən mübahisələrə səbəb olur. Pilpel və Amsel yazır: Hinduizm ölümcül xəstəlikdən əziyyət çəkən və ya həyatda qalmaq üçün arzusu, istəyi və məsuliyyəti olmayan insanların ölmək hüququnu qəbul edir və qeyri-zorakı üsullarla - insanı aclıq həddinə çatdırmaqla ölümə icazə verir. Caynizmdə də eyni praktika var və santara adlanır. Digər dinlərin isə intihara yanaşması fərqlənir: onlar intiharı qınayır və ölmək hüququnu inkar edirlər.

Значение слова в других словарях

гидрометаллурги́ческий до свида́нья крепостна́я обнови́ться водохрани́лище диагности́ческий длинноволо́сый затева́ться и́листый несмолка́емый обстру́гивать передра́ться песнопе́вец разва́л стаж забубённый рейчейдать садизм career energy marble paper дружно неженатый противный фталевый