SƏMƏRƏLİLİK

İqtisadi səmərəlilik — insan fəaliyyətinin nəticələrinin, məhsulların və ya xidmətlərin istehsalı ilə əmək və istehsal üçün vəsaitlərin nisbəti ilə müəyyən edilən dəyər. Pol Samuelson və Vilyam Nordhausun tərifinə görə, iqtisadi səmərəlilik faydaları (əmtəə) və xərcləri daim əlaqələndirərək, eyni zamanda rasional davranaraq mövcud resurslardan maksimum dərəcədə potensial fayda əldə etməkdir. Məhsulların istehsalçısı və istehlakçısı öz faydalarını maksimuma çatdırmaqla və xərcləri minimuma endirməklə ən yüksək səmərəliliyə can atırlar. Şirkətlərin səmərəliliyinin etikası aşağıdakıların kombinasiyasını əhatə edir: müştəriləri üçün ən yüksək dəyəri yaratmaq; sahibləri üçün gəlirlilik; işçilər üçün cəlbedici əmək haqqı ilə birlikdə özünüreallaşdırma və böyümə imkanları.

"Zaman puldur, səmərəlilik həyatdır", Çin xalq Respublikasının islahat və açılışının ilk mərhələsində Şençjen Şekou Sənaye Bölgəsinin inşası zamanı irəli sürülmüş təbliğat şüarıdır. Bu şüar 1981-ci ilin martında Şekou İnşaat komandiri-komandanı Yuan Geng tərəfindən irəli sürülmüş və Den Syaopin ilk dəfə 1984-cü ilin yanvarında Şenjen şəhərinə baxış keçirdiyi zaman təsdiqlənmişdir. İslahat və açılışda bu şüar "İdealogiyanın əsarətini qıran ilk bahar gurultusu" olaraq bilinəndən bəri ölkədə yayılmışdır. 1 oktyabr 1984-cü ildə, Çin Xalq Respublikasının qurulmasının 35-ci ildönümü münasibətilə keçirilən milli mərasimdə, şüar Tiananmen Meydanında Şekou Sənaye Bölgəsi tərəfinfən ortaya çıxdı. 1978-ci ilin dekabrında Çin Kommunist Partiyası XI Mərkəzi Komitəsinin Üçüncü Plenar iclasını keçirdi. Den Syaopin partiya sədri və baş nazir Hua Guofengi həqiqi ali lider olaraq dəyişdirərək islahat və açılışa başladı. 31 yanvar 1979-cu ildə Şençjen Şekou Sənaye Bölgəsi rəsmi olaraq quruldu və Çinin xarici dünyaya açılan ilk təcrübə zonası oldu. Yuan Geng, Şekou İnşaat Baş İdarəsinin komandiri vəzifəsində çalışmış və "Şekou Modeli" ni yaratmışdır. 1981-ci ilin mart ayının bir günü, Yuan Geng Honkonqdan Şekouya qayıqla üzdü və gəmiyə 6 şüar yazdı: "Zaman puldur, səmərəlilik həyatdır, müştərilər imperatordur, təhlükəsizlik qanundur, hər şey idarə olunur və hamı məsuliyyət daşıyır" Yuan Geng dərhal şüarın yaxşı olduğunu düşünən China Merchants Group'un idarəedici direktoru Liang Hongkun və China Merchants Information Room'un yapon tərcüməçisi Li Bingshengə göstərdi. Sonrakı sənaye bölgəsi kadr iclasında Yuan Geng əksər iştirakçılar tərəfindən təsdiqlənən bu 6 şüarı oxudu, lakin bəzi iştirakçılar Kommunist Partiyasının müştərilərə "imperator" kimi yanaşdığına qəbul etməyib "müştərilər imperatordurlar" deyilməsinə etiraz etdilər.