Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Axmaz
Axmaz göl — Axmaz — Ağdaş rayonunda gol; Axmaz — Mingəçevir Şəhərindən cənubda, Kurun sol sahilində gol; Axmaz — Sabirabad rayonunda gol; Axmaz — Yevlax rayonunda gol.
10-cu əsrin axmaqları(film, 2003)
X əsrin axmaqları — Amitabh Baççan tərəfindən 2003-cü ildə çəkilmiş Hindistan fantastik komediya filmidir. Baş rolda Fəridə Cəlal, Pariş Raval və Gülşən Qrover oynayıb.Bəstəkar Pritam və Salim-Süleymanın bu filmə bəstələdiyi mahnılar özü bir albom olmuşdular. == Məzmun == Mumbay özünü Çindi Çor ( Gülşən Qrover ) adlandıran bədnam oğru qorxusundan yaşayır və təhlükəsizlik və polis qorunmasına heç bir əhəmiyyət vermədən istədiyi zaman və istədiyi şeyi oğurlayır. Ghoshal ( Ashish Vidyarthi ) İmperator Babuşanın ( Gülşən Qroverin də oynadığı ) tacının sərgisini və sonrakı auksionunu elan edərkən , Chindi bu qiymətsiz tacı oğurlamaq niyyətində olduğunu iddia edir və Ghosal bu çətinliyi qəbul edir və xüsusi təhlükəsizlik işçilərini işə götürür. .Çindi oğurluğu həyata keçirir və təhlükəsizlik işçilərindən ikisi Vikram ( Məhəmməd İqbal Xan ) və Ajay ( Anuj Sawhney ) və ortağı John D'Souza ( Paresh Rawal)), şübhəli olmaq və qaçışda olmaq. Bu cinayətdən yaxa qurtarmaq üçün Çindini tutmalı və tacı bərpa etməlidirlər. Təhlükəsizlik işçiləri tərəfindən təqib edilərkən üçlük bir divara çırpılır və 10-cu əsrdə yenidən imperator Babuşanın sarayına aparılır. Üçlülər bir Bollivud filminin çəkilişlərində olduqlarını düşünür və həbs olunana qədər heç bir şeyə ciddi yanaşmırlar. Bədbəxt üçlük bu cinayətdən yaxa qurtarmaq üçün təkcə qaçmaqla yanaşı, tacı da 21-ci əsrdə geri götürməli olduqlarını başa düşür. Yalnız bir möcüzənin 21-ci əsrə qayıda biləcəyini başa düşürlər.
3 axmaq (film, 2009)
"3 axmaq" (ing. 3 idiots) — Hindistan filmi. 2009-cu il Bollivud istehsalıdır. Film Hindistanda ən böyük muhəndis universitetində 3 tələbənin yaşadığı hadisələrdən bəhs edir. Rejissorluğunu Rajkumar Hiraninin etdiyi filmdə həmçinin Əmir Xan,Karina Kapur kimi məşhur aktyorlar da səhnə alıb. Film həmçinin Hindistanda ve dünyada ən cox satılan hind filmidir. == Filmin mövzusu == Hindistanın ən yaxşı mühəndislik məktəbinə başlayan şagirdlərin həyatını qısa olaraq izah edir. Sistemin daim yarış üzərinə qurulduğu, hər kəsin ən yaxşı olmağa çalışdığı bir məktəbdə sistemi dəyişdirməyə çalışan bir şagird və onun ən yaxın 2 yoldaşı. Başlarından keçənlər, həyatdan əslində nə istədikləri. Ranco xarakterinin baş rol oynadığı film dram və komediya növünü ən yaxşı şəkildə bizə çatdırır.
Anna Axmatova
Anna Andreyevna Axmatova (doğ. Qorenko, ilk həyat yoldaşından Qorenko-Qumilyova ;, ayrıldıqdan sonra Axmatova soyadını götürmüşdür, ikinci həyat yoldaşından Axmatova-Şileyko, ayrıldıqdan sonra Axmatova 11 (23) iyun 1889, Odessa, Xerson quberniyası[d][…] – 5 mart 1966[…], Domodedovo, Moskva vilayəti[…]) — SSRİ şairəsi, yazıçı, ədəbiyyatşünas, ədəbi tənqidçi, tərcüməçi, XX əsrin ən məşhur SSRİ şairələrindən biri, rus poeziyasının gümüş əsrin şairəsi. == Həyatı == Anna Andryevna Qorenko (Axmatova) 1889-cu ilin 11 (23) iyununda Odessa şəhəri yaxınlığında Böyük Fontanda dəniz mühəndis-mexanikinin ailəsində anadan olmuşdur. Özü haqqında yazmış olduğu ömür-gün tarixçəsində də məhz bu sözləri deyirdi: === Əsli === Nəsil şərəcəsinə gəlincə, Anna Yeqorovna Motovilova (ərlik soyadı Stoqova, 1817-1863). Anna Axmatovanın ana tərəfdən nənəsi sayılır. Motovilovanın anası Proskovya Fedoseyevna isə Simbirsk şəhərinin zadəganlarından idi. Axmatovlar ailəsində gəzən söz-söhbətlərə görə, guya onlar 1481-ci ildə vəfat etmiş tatar xanı Axmatın nəslindəndir (bunu tarixi mənbələr təsdiq etmir). Axmatovlar knyaz titulunu heç vaxt daşımayıblar. Bir il sonra onların ailəsi həyatının ən gözəl anları yaşadığı Sarskoye Seloya köçür və Axmatova on altı yaşına kimi burada yaşayır. Hər il yayı Streles buxtasının sahilində Sevastopolda keçirən Anna dənizlə dostlaşır.
Axmad Dimyati
Axmad Dimyati (3 dekabr 1938, Cakarta) — İndoneziyalı keçmiş üzgüçü. Axmad Dimyati İndoneziyanı 1960-cı ildə XVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Axmad Dimyati birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 1960-cı ildə qatıldı. O, Romada baş tutan XVII Yay Olimpiya Oyunlarında kişilər 100 m sərbəst stildə, təsnifat mərhələsində iştirak etdi. 59.1 saniyəlik nəticəsi ilə öz cığırında 5-ci yeri tutdu və yarımfinala vəsiqə qazana bilmədi.
Axmaq (film, 1992)
Axmaq — Fyodor Dostoyevskinin "İdiot" romanı əsasında çəkilmiş hind filmi. Rejissoru Mani Kaul olan filmin baş rollarında Şahrux Xan və Ayub Xan-Din yer almışdır. Film 8 oktyabr 1992-ci ildə Nyu-York film festivalında nümayiş etdirilmişdir. Hekayənin bu versiyasında Şahzadə Miskin (Xan-Din) muasir Mumbayda yaşayan, epilepsiya xəstəliyinə tutulmuş şəxs olaraq göstərilir.
Axmaq matı (şahmat)
Axmaq matı – şahmatda ən tez mümkün olan mat növü. 2 gedişə olan bu mata — Axmaq Matı (ing — fool's mate) deylir. Bu mat növü olduqca ağılsızdır və gerçəkləşməsi üçün iki tərəfdən birinin çox pis gedişlər etməsi gərəkdir. Onun üçün də belə bir ad verilmişdir. Hətta yeni başlayan həvəskar oyunçular arasında belə bu cür mata demək olar ki, rast gəlinmir. Axmaq matının olması üçün gedişlər aşağıda göstərilmişdir. 1. f3 e5 2. g4 Qh4 #Bu mat üçün ağların öncə f piyadasını bir, ya da iki dama irəli oynaması gərəkdir. Qaralar daha sonra e piyadasını irəli oynayıb vəzirin yolunu açmalıdır.
Axmat FK
Axmad FK (rus. Республиканский футбольный клуб Ахмат Грозный, Çeç.:футболан клуб Ахмат Соьлжа-ГӀала) — Çeçenistanın paytaxtı Qroznı şəhərini təmsil edən və hazırda Rusiya Premyer Liqasında çıxış edən peşəkar futbol klubu. Klubun adı 1958-2017-ci illərdə ''Terek" olmuşdur . == Tarixi == Klub ilk dəfə 1946-cı ildə Dinamo adı ilə yaranıb . 1948-ci ilə qədər bu ad ilə fəaliyət göstərən klub həmin ildən 1958-ci ilədək Neftyanik adı ilə fəaliyət göstərib . 1958-2017-ci illərdə ''Terek'' adlanan klub 2017-ci ildə Çeçenistan Respublikasının ilk prezdenti Əhməd Kadırovun şərəfinə ''Axmat'' adlandırılıb.
Axmaxi kurqanları
Axmaxi kurqanları — Azərbaycan Respublikasının Ağdərə rayonu ərazisində Xaçınçayın sahilində Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinə aid arxeoloji abidə.. Araçadzor və Ballıqaya arasında yerləşən Axmaxi kurqanları kiçik həcmli olması ilə fərqlənir. Onların kurqanaltı qəbirləri daş qutularla təmsil olunmuşdur. Axmaxidəki 1 №-li kurqanda dörd skelet aşkar olunmuşdur. Onların biri uzanmış, üçü isə oturmuş vəziyyətdə olmuşdur. Axmaxidəki 3 №-li kurqanın qəbir kamerasında 9 insan skeleti aşkar olunmuşdur. Onların biri uzadılmış, səkkizi isə oturmuş vəziyyətdə olmuşdur. Oturmuş vəziyyətdə aşkar olunmuş skeletlərdə zorla öldürmə əlamətlərinə rast gəlinmişdir. == Mənbə == Vəli Baxşəli oğlu Baxşəliyev. Azərbaycan arxeologiyası (Ali məktəb tələbələri üçün vəsait).
Axmaz göl
Axmaz göl və ya Axmazlar (Axmaz) — meandrlaşmış çaylarda (dolamanın) boyun hissəsinin yuyulmasının nəticəsində yatağın düzəlməsi ilə əlaqədar çaydan ayrılıb, köhnə yataqda əmələ gələn gölə deyilir və əsasən aypara formasında olur. Çay yatağının meandrlaşmasının nəticəsində yaranır. Belə ki, gursululuq və ya suyun səviyyəsinin qalxması nəticəsində çay qıvrılmış yatağını dəyişərək özünə qısa yol açır. Nəticədə yataq düz istiqamətdə uzanır. Tədricən qum və lil çayın əvvəlki yatağının girişini qapadır. Meandrlar isə kiçik göllərə çevrilir. Axmazlar bir müddət göl kimi mövcudluğunu qoruyur. Bir müddət sonra göl bataqlığa çevrilir. Daha sonra isə tamamən qururur (şoranlıq). Azərbaycan ərazisində mövcud olan Hacıqabul gölü, Sarısu, Mehmana və Duzdağ gölü axmazdırlar.
Axmazkənd
Osmanlı (?–1954), Axmazkənd — Azərbaycan Respublikasının Sabirabad rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Axmazkənd Əli Bayramlı rayonunda kənd olub. 1954-cu ilə qədər Osmanlı adlanmışdır. Oykonim axmaz (gol, bataqlıq) və kənd sözlərindən düzəlib, kəndin yaxınlığındakı golun adından yaranmışdır.
Bella Axmadulina
Bella (İzabella) Ahatovna Axmadulina (rus. Бе́лла (Изабе́лла) Аха́товна Ахмаду́лина; 10 aprel 1937 – 29 noyabr 2010) — Sovet və Rusiya şairəsi, yazıçı və tərcüməçisi, XX əsrin ikinci yarısında ən böyük rusiya lirik şairələrindən biri. Beynəlxalq PEN Klubunun Rusiya bölməsinin Rus PEN Mərkəzinin icraiyyə komitəsinin və A.S.Puşkin adına Təsviri incəsənət muzeyinin dostları Cəmiyyətinin üzvü, Amerika İncəsənət və Ədəbiyyat Akademiyasının fəxri üzvü. == Həyatı == 19 yaşında Qorki adına Ədəbiyyat institutuna daxil olanda Bella artıq ulduz idi. Hamı onunla tanış olmağa can atırdı. Şairə ətrafındakıları nəinki şeirləri, özünəməxsus oxumaq qaydası ilə və həm də özünə əminliyi ilə heyran edirdi. Nasir və şair Kiril Kovalci Bellanı belə xatırlayırdı: “Sanki qız kim olduğunu və rus poeziyasında nə kimi yer tutduğunu atıq bilirdi”. Bellanın poeziyasının rus ədəbiyyatına daxil olmasına heç kim şübhə eləmirdi, İosif Brodski özü şairəni lermantov-pasternak xəttnin şəksiz varisi sayırdı. Pavel Antokolskiy adlı şair-dramaturq yazırdı: “Salam, Bella adlı möcüzə!”. Məşhur sirk artisti Leonid Yengibarov tez-tez təkrarlayırdı: “Belloçka, bu işıqlı dünyada iki faciəvi kloun var, biri sənsən, biri mən”.
Monqol axmağlığı
Köhnəlmiş tibbi termin olan monqol axmaqlığı və monqolizm, hazırda Daun sindromu kimi tanınan genetik pozğunluqla əlaqəli xüsusi bir psixi çatışmazlıqdır. Bu sindromlu insan üçün köhnəlmiş termin monqol axmaqlığıdır. 21-ci əsrdə bu terminlər artıq tibbi terminologiya kimi istifadə edilmir, Daun sindromluların qəbuledilməz, təhqiredici və yanıltıcı təsviri hesab edilir. Terminoloji dəyişikliyi həm elmi, həm də tibbi ekspertlər , həmçinin Monqolustandan olanlar da daxil olmaqla Asiya mənşəli insanlar tərəfindən aparılmışdır. "Axmaq" termininin özü də oxşar məna və konnotasiya dəyişikliyinə malikdir. == "İdiot" keçmiş termin kimi == "İdiot" termini bu gün tibbi, hüquqi və ya psixiatrik kontekstdə istifadə edilməsə də, bunun əvəzinə axmaq və ya axmaq insan mənasını verir, əvvəllər bu termin həm hüquqi, həm də psixiatrik kontekstlərdə istifadə edilən texniki termin kimi məna daşıyırdı. Əlil şəxsin əqli yaşının iki yaş və ya daha az olduğu hesab edilən dərin əqli qüsur növü. " Moron ", " imbecile " və " cretin " (xristian ikilisi) kimi terminlərlə yanaşı, "idiot" hüquqi, tibbi və psixiatrik kontekstlərdə arxaik təsvirə çevrilmiş, bunun əvəzinə köhnəlmiş və köhnəlmiş hesab edilən təhqiramiz terminə çevrilmişdir. bir dəfə təsvir etmək üçün istifadə edilmişdir. Termin tədricən evfemistik təkamül yaşamış və tədricən başqa terminlərlə əvəzlənmiş "dərin zehni gerilik" ilə əvəz edilmişdir.
X əsrin axmaqları (film, 2003)
X əsrin axmaqları — Amitabh Baççan tərəfindən 2003-cü ildə çəkilmiş Hindistan fantastik komediya filmidir. Baş rolda Fəridə Cəlal, Pariş Raval və Gülşən Qrover oynayıb.Bəstəkar Pritam və Salim-Süleymanın bu filmə bəstələdiyi mahnılar özü bir albom olmuşdular. == Məzmun == Mumbay özünü Çindi Çor ( Gülşən Qrover ) adlandıran bədnam oğru qorxusundan yaşayır və təhlükəsizlik və polis qorunmasına heç bir əhəmiyyət vermədən istədiyi zaman və istədiyi şeyi oğurlayır. Ghoshal ( Ashish Vidyarthi ) İmperator Babuşanın ( Gülşən Qroverin də oynadığı ) tacının sərgisini və sonrakı auksionunu elan edərkən , Chindi bu qiymətsiz tacı oğurlamaq niyyətində olduğunu iddia edir və Ghosal bu çətinliyi qəbul edir və xüsusi təhlükəsizlik işçilərini işə götürür. .Çindi oğurluğu həyata keçirir və təhlükəsizlik işçilərindən ikisi Vikram ( Məhəmməd İqbal Xan ) və Ajay ( Anuj Sawhney ) və ortağı John D'Souza ( Paresh Rawal)), şübhəli olmaq və qaçışda olmaq. Bu cinayətdən yaxa qurtarmaq üçün Çindini tutmalı və tacı bərpa etməlidirlər. Təhlükəsizlik işçiləri tərəfindən təqib edilərkən üçlük bir divara çırpılır və 10-cu əsrdə yenidən imperator Babuşanın sarayına aparılır. Üçlülər bir Bollivud filminin çəkilişlərində olduqlarını düşünür və həbs olunana qədər heç bir şeyə ciddi yanaşmırlar. Bədbəxt üçlük bu cinayətdən yaxa qurtarmaq üçün təkcə qaçmaqla yanaşı, tacı da 21-ci əsrdə geri götürməli olduqlarını başa düşür. Yalnız bir möcüzənin 21-ci əsrə qayıda biləcəyini başa düşürlər.
Alma
Alma (lat. Malus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Ümumi məlumat == Azərbaycanda almanın üç yüzə qədər müxtəlif növü və çeşidi vardır. Bunlardan altmışı sənaye üçün əhəmiyyətlidir. Digər şirəli meyvələrdən almanın üstünlüyü odur ki, onu bütün il boyu saxlayıb istifadə etmək mümkündür. Almanın yetişmə fəsli aşağıdakı kimidir: yay (iyul, avqust), payız (sentyabr, oktyabr), qış (noyabrdan fevral ayına qədər). Eyni sort alma iqlim şəraitindən asılı olaraq yetişmə dövrünü dəyişə bilər. Almanın növündən və sortundan asılı olaraq rəngi, dadı və ətri müxtəlif olur. Almadan təbii halda istifadə etməklə yanaşı, bir sıra qiymətli konservləşdirilmiş məhsullar – kompot, mürəbbə, povidlo, şirə, püre və s. hazırlanır.
Axta
Axta rayonu — Ermənistan SSR-da və Ermənistan Respublikasında inzibati ərazi vahidində rayon olmuşdur. Aşağı Axta — Qərbi Azərbaycan (indiki Ermənistan Respublikası) ərazisində yerləşən şəhər. Yuxarı Axta — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. Axta (Razdan) — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda qəsəbə və rayonun inzibati mərkəzi. Axta (Dərələyəz) — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Paşalı (Əzizbəyov, Vayk) rayonunda kənd.
Daxma
Daxma — Azərbaycanda qədim xalq yaşayış evi. Həmçinin daxmalar digər ərazilərdə də istifadə edilir. == Tərtibatı == Birgözlü, divarları çiy kərpic və möhrəpalçıqdan hörülən daxmanın memarlıq tərtibatı çox sadə idi. Daxma evlərə işıq divarda açılmış dəlikdən, yaxud damdakı bacadan düşürdü. Qapısı təktaylı, damı balıq-beli formasında olurdu. == Yaşayış == Bu cür evləri keçmişdə əsasən, yoxsul kəndlilər tikirdilər. == Mənbə == Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, III cild, səh.
Xama
Xama (ciyə) – qaymağın süd turşusu bakteriyaları ilə emalından alınan süd və yeyinti məhsulu. == Hazırlanması == Yağlılığı 10, 20, 25, 30, 36, 40% olan xamalar hazırlanır. Maya vurulmuş qaymaq soyuducu kamerada 5-8oC-yə qədər soyudulur, sonra isə 12-48 saat yetişdirilir. Separatorda (ayırıcıda) xama birbaşa süddən alınır, bu zaman südün yağlı hissəsi olan xama ayrılır. Xama süd turşusunu qıcqırdan streptokokklar, qaymaq və ətir əmələ gətirici bakteriyaların qarışığından hazırlanan maya ilə yetişdirməklə hazırlanır. Xamanın rəngi ağ, yaxud açıq sarı çalarlı olmalıdır. == Tərkibi == Xamanın tərkibində vitaminlər (xüsusilə, A vitamini), zülallar, üzvi turşular, mineral duzlar, süd şəkəri və s. vardır. == İstifadə == Xama bir çox xörəklərlə yeyilir, xəmirə qatılır. Xamanın pəhriz, kəndli, aşxana, ev, yağlı, həvəskar kimi çeşidləri vardır.
Axa
Alma-Ata
Almatı (qaz. Алматы; 1921-ci ilədək — Vernı, orta əsrlərdə — Almatu) — Qazaxıstanın ən böyük şəhəri və 1927-1997-ci illərdə ölkənin paytaxtı. Əhalisi 2 milyon nəfərdir). Qazaxıstanın cənub şərqində yerləşən Almatı şəhəri, 1854-cü ildə Rusların şərqdə sərhəd qalası olaraq qurduqları şəhərdir və 2020-ci il 1 sentyabr statistikasına əsasən 1.955.080 nəfər əhalisi ilə Orta Asyanın ən inkişaf etmiş beynəlmiləl şəhəridir. Bir çox ticarət mərkəzi, restoranları, otelleri və kazinoları ilə varlı həyat tərzi ilə seçilir. Öncəki adı Alma Ata olan şəhər Alatau Dağları platosunda yerləşir. Bütün Qazaxıstanda olduğu kimi, Almatıda da ana dil qazaxca və ruscadır. Qazaxıstanın 1991-ci ildə Sovet İttifaqından müstəqillik əldə etməsindən sonra, Almatı şəhəri Qərb bazarlarına açılıb, çox sürətli inkişaf etmişdir. Almatı köhnə paytaxt olmasına baxmayaraq (indiki paytaxt Astana şəhəridir), hələ də ölkənin mədəni, iqtisadi və ticarət mərkəzi olaraq qalır. == Təbiəti == Almatı şəhəri qış turizmi üçün ideal yerdir.
Alma-mater
Alma mater (lat. alma mater, hərfi mənada "südverən, mərhəmətli ana") — teoloji və fəlsəfi təhsil verən təhsil müəssisələrinə, universitetlərə tələbələr tərəfindən verilən qədim qeyri-formal adlandırma. Mənəvi qida verən müəssisə olmaları anlamında işlənirdi. Orta əsrlər Avropasında "alma mater" həm də "bakirə Məryəm" kimi başa düşülürdü. Müasir leksikada alma mater, haqqında söhbət gedən şəxsin oxuduğu və ya oxumuş olduğu təhsil müəssisəsi mənasında işlənir. Alma Mater Studiorum (tərc. "tədqiqatları qidalandıran ana") əsası 1088-ci ildə qoyulmuş, Qərbi Avropanın və dünyanın fəaliyyətdə olan ilk və ən qədim ali təhsil müəssisəsi sayılan Bolonya Universitetinin şüarı və orijinal adıdır.
Alma (dəqiqləşdirmə)
Alma — gülçiçəklilər fəsiləsindən bitki cinsi. Alma (meyvə) — meyvəçilikdə əsas yerlərdən birini tutan meyvə. Alma (qəzet) — 2006-cı ildə yaradılmış həftəlik ictimai-siyasi qəzet. Alma (fransız müğənni) — müğənni. Mədəni alma — alma ağacı cinsinə aid bitki növü Çəhrayı alma — mərsinkimilər fəsiləsinin siziqium cinsinə aid bitki növü. == Həmçinin bax == Alma mater — teoloji və fəlsəfi təhsil verən təhsil müəssisələrinə, universitetlərə tələbələr tərəfindən verilən qədim qeyri-formal adlandırma. Alma dolması — almadan hazırlanan dolma. Alma-Ata — Qazaxıstanın ən böyük şəhəri. Alma turşusu və ya oksikəhrəba turşusu — ikiəsaslı oksiturşu. Alma şirəsi, Alma kvası, Alma kompotu, Alma şərbəti – Azərbaycanda qida qəbulundan(əsasən nahar və şam yeməyindən) sonra, toy və ziyafət məclislərində, qonaq qəbul edildikdə və başqa şadyanalıqda, isti günlərdə susuzluğu yatırmaq üçün içilir.
Alma (meyvə)
Alma lat. Malus bitki növünün meyvəsi olub, dünyada mədəni bitki kimi genş şəkildə becərilir. Bitki Orta Asiyada bu gün də bitən yabanı Malus sieversii növündən törəmişdir.
Alma (müğənni)
Alma — gülçiçəklilər fəsiləsindən bitki cinsi. Alma (meyvə) — meyvəçilikdə əsas yerlərdən birini tutan meyvə. Alma (qəzet) — 2006-cı ildə yaradılmış həftəlik ictimai-siyasi qəzet. Alma (fransız müğənni) — müğənni. Mədəni alma — alma ağacı cinsinə aid bitki növü Çəhrayı alma — mərsinkimilər fəsiləsinin siziqium cinsinə aid bitki növü. == Həmçinin bax == Alma mater — teoloji və fəlsəfi təhsil verən təhsil müəssisələrinə, universitetlərə tələbələr tərəfindən verilən qədim qeyri-formal adlandırma. Alma dolması — almadan hazırlanan dolma. Alma-Ata — Qazaxıstanın ən böyük şəhəri. Alma turşusu və ya oksikəhrəba turşusu — ikiəsaslı oksiturşu. Alma şirəsi, Alma kvası, Alma kompotu, Alma şərbəti – Azərbaycanda qida qəbulundan(əsasən nahar və şam yeməyindən) sonra, toy və ziyafət məclislərində, qonaq qəbul edildikdə və başqa şadyanalıqda, isti günlərdə susuzluğu yatırmaq üçün içilir.
Alma Ata
Alma Ata - türk və Mərkəzi Asiya mifologiyalarında xüsusilə qazax əfsanələrində adı çəkilən əfsanəvi övliya. == Xüsusiyyətləri == Bir rəvayətə görə yer üzündə ilk alma ağacını yer üzündə o tikmişdir. Qazaxıstanın paytaxtı Almatının adı buradan gəlir və almalı (və ya almanın yayıldığı yer) deməkdir. Onsuz da bu şəhərin eks adı da Alma Atadır. Yaxın bir zamana qədər də bu şəhərin adı rəsmi olaraq da Alma Ata idi. Almanın varlığı ilk insana qədər uzandığı üçün Alma Ata'nın haradasa ilk insan ilə ortaq bir keçmişin məhsulu olduğu qarşıya sürə bilər. Alma sözcüyü əmr kipinde mənfi quruluşda "Alma!" şəklində də ələ alınsa, almanın qadağan bir meyvə olduğu bir daha aydın olacaq. Lakin bu qadağa o biri dünyaya aid olduğu, bu dünyada isə kənar aləmin tam tərsi bir məntiq etibarlı olduğu üçün ən müqəddəs və ən məşhur ağac ilə meyvəsi almadır. == Türk mifologiyasında alma == Alma, türk və altay xalq inancında və mifologiyasında müqəddəs bir meyvədir. Alma, Olma, Ulma, Ulmo olaraq da deyilər.
Alma Zadiç
Alma Zadiç (bosn. Alma Zadić 24 may 1984, Tuzla, Bosniya və Herseqovina Sosialist Respublikası, Yuqoslaviya[…]) — Avstriyalı hüquqşünas və siyasətçi. Sebastiyan Kurtsun ikinci hökumətdə, 7 yanvar 2020-ci ildən bəri ədliyyə naziri vəzifəsini icra edir. == Həyatının ilkin mərhələsi == 1994-cü ildə Bosniya müharibəsi zamanı Zadiç valideynləri ilə birlikdə Avstriyaya qaçır və Vyanada yerləşirlər. Alma bir müsəlman inanclı olaraq qeydə alınır, ancaq özü hər hansı bir dini mənsubiyyəti rədd edir. Vyana Universitetində hüquq təhsili alır. Sonradan Nyu-Yorkdakı (ABŞ) Kolumbiya Universitetini bitirir. Tələbə ikən Zadiç Vyanadakı Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatında kiçik işçi və Haaqada Keçmiş Yuqoslaviya üçün Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsində təcrübəçi olaraq çalışmışdır. Siyasətdən əvvəl Zadiç Freshfields Bruckhaus Deringer çoxmillətli hüquq firmasının London qərargahında böyük işçi kimi çalışır. == Siyasi karyerası və qalmaqalları == Zadiç Avstriyanın 2019-cu il parlament seçkilərində Avstriya Yaşıllar Partiyasından namizəd olur və Avstriya Milli Məclisinə seçilir.
Alma ağacı
Alma ballıcası
Alma ballıcası (lat. Psylla malı) — buğumayaqlılar tipinin bərabərqanadlılar dəstəsinin psillidlər (ballıcalar) fəsiləsinə aid olan növ. == Xarici quruluşu == Yetkin ballıcanın bir cüt şəffaf qanadları vardır. Baş və döşü sarımtıl-yaşıl, qarıncığı, bığcığı və ayaqları sarıdır. Bığcıqları 10 buğumludur. Bədəninin uzunluğu 2,5 mm-dir. Sürfəsi yastıdır, ayaqları qısadır, bədəni tünd qəhvəyi, gözləri isə kəskin qırmızıdır. Nimfası göyümtül-yaşıldır. Yumurtası uzunsov ovalvari olub, saplaqvaridir, rəngi narıncıdır və uzunluğu 0,4 mm-dir. == Həyat tərzi == Alma ballıcası yumurta mərhələsində qışlayır.
Alma bayramı
Alma bayramı — Azərbaycan ərazisində, əsasən də Quba rayonunda oktyabr ayında, alma yığımının sonunda keçirilən bayram şənliyi. Alma Festivalı (azərb. Alma bayramı) Azərbaycanda hər il məhsul günlərində qeyd olunan bir tətildir. Azərbaycanda meyvə yetişdirmə mərkəzi sayılan Quba şəhərində tətil günlərində alma sortlarını və onlardan müxtəlif məhsulları nümayiş etdirən sərgilər var. == Tarixi == Bu bayram Qubada ilk dəfə 2012-ci ildə keçirilmişdir. == Mahiyyəti == Festivalda ən böyük meyvə, ən ləzzətli alma mürəbbəsi, ən ləzzətli meyvə şirəsi, kompot, cem və ya alma tortu üçün yarışmalar keçirilir. Festival müxtəlif konsertlər, ip gəzənlərin və sənətkarların çıxışları ilə müşayiət olunur.
Alma dolması
== Tərkibi == Qoyun əti-60q, Ərinmiş yağ-10q, Alma-200q, Baş soğan-15q, Şəkər-5q, Üzüm sirkəsi −10q, Zəfəran-0,1 q, Duz-10 q. == Hazırlanma qaydası == Qoyun ətindən qiymə yağda qızardılır, üzərinə şəkər və sirkə əlavə edib hazır vəziyyətə çatdırılır. Orta ölçülü yumru almaların özəyi çıxarılır. Hazırlanmış almaya qiymə doldurulur və azacıq bulyonda bişirilir. Süfrəyə verildikdə üstünə yağda qızardılmış soğan qoyulur.
Alma günü
Alma günü (ing. Apple Day) — Böyük Britaniyada hər il 21 oktyabrda qeyd olunan qeyri-rəsmi bayram.
Alma mater
Alma mater (lat. alma mater, hərfi mənada "südverən, mərhəmətli ana") — teoloji və fəlsəfi təhsil verən təhsil müəssisələrinə, universitetlərə tələbələr tərəfindən verilən qədim qeyri-formal adlandırma. Mənəvi qida verən müəssisə olmaları anlamında işlənirdi. Orta əsrlər Avropasında "alma mater" həm də "bakirə Məryəm" kimi başa düşülürdü. Müasir leksikada alma mater, haqqında söhbət gedən şəxsin oxuduğu və ya oxumuş olduğu təhsil müəssisəsi mənasında işlənir. Alma Mater Studiorum (tərc. "tədqiqatları qidalandıran ana") əsası 1088-ci ildə qoyulmuş, Qərbi Avropanın və dünyanın fəaliyyətdə olan ilk və ən qədim ali təhsil müəssisəsi sayılan Bolonya Universitetinin şüarı və orijinal adıdır.
Alma mənənəsi
Alma mənənəsi (yun. Aphis pomi) — buğumayaqlılar tipinin bərabərqanadlılar dəstəsinin mənənələr fəsiləsinə aid olan növ. Alma ağacını (xüsusilə tingləri və cavan ağacları) zədələyir. Yetkin alma mənənəsi oval formalı və yaşıl rəngli, başı qəhvəyi və ya yaşılımtıl-sarı olur. Payızda mayalanmış dişi mənənələr cavan zoğlarda tumurcuqlara yaxın yumurta qoyur. Yazda tumurcuqlar qabardıqda yumurtalardan çıxmış sürfələr tumurcuqlara, onlar açıldıqda isə tumurcuq yarpaqlarının arasına keçir. Bütün yay ərzində mənənə partenokenez (mayalanmamış yumurtadan rüşeymin inkişaf etməsi) yolla çoxalır və 8—17 nəsil verir. Payızda mənənənin nəslində erkək və dişi fərdlər əmələ gəlir, onlar cütləşir və cavan zoğlar üzərində qışlayan yumurtalar qoyur. == Mübarizə tədbirləri == Alma mənənəsi ilə mübarizədə sayfos, fozolon, karbofos və s. kimyəvi preparatlardan istifadə edilir.
Alma piroqu
Alma piroqu və ya almalı piroq – əsas inqredienti alma olan piroq növü. == Tarix == Ən qədim alma piroqu reseptinə XIV əsrdə İngiltərədə yazılmış "Bişirmə metodu" ("Forme of Cury") kolleksiyasında rast gəlinmişdir. Holland stilində olan ən qədim alma piroqu resepti isə 1514-cü ilə aiddir. == Hazırlanması == Alma piroqunun bişirilməsində un, kərə yağı, marqarin, qatıq, yumurta, qabartma tozu, vanil, alma, darçın, qoz ləpəsi, şəkər tozu və şəkər kirşanı kimi inqredientlərdən istifadə olunur.Alma piroqunun hazırlanması zamanı əvvəlcə kərə yağı, qatıq, yumurta qarışdırılır və alınan qarışığa un əlavə olunaraq xəmir hazırlanır. Piroqun içliyi üçün almadan istifadə olunur. Alma soyularaq rəndələnir və bişirilir. Alma içliyi əvvəlcədən hazırlanan xəmir kütləsinin üzərinə əlavə olunur və sobaya yerləşdirilir.Piroq bişdikdən sonra üzərinə şəkər kirşanı əlavə edilə və dilimlərə bölünə bilər. == Populyar mədəniyyətdə == Alma piroqu ABŞ-nin qeyri-rəsmi simvollarından biridir. İngilis dilində "as American as apple pie" (azərb. alma piroqu qədər amerikalı‎) ifadəsi "tipik amerikalı" mənasında işlədilir.ABŞ-nin Nyu-Meksiko ştatında yerləşən Pay-Taun (ing.
Alma povidlosu
Alma povidlosu — alma püresinin şəkərlə bişirilməsindən alınan qida məhsulu. Alma povidlosundan əsasən qış mövsümündə, səhər yeməyi zamanı istifadə olunur. == Həmçinin bax == Povidlo == Xarici keçid == Повидло из яблок простой рецепт == Mənbə == Əhmədov Ə. 1002 şirniyyat. Bakı, «Gənclik», 2010.
Alçaqboy alma
Alçaqboy alma (lat. Malus pumila) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin alma cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Asiya və Avropada yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Yarpağı tökülən ağacdır. Alçaqboylu almalar Avropada mədəni sortlar üçün peyvənd kimi istifadə edilir. Hündürlüyü təxminən 5 m, düz gövdəli və şaxələnmiş budaqlı kiçik ağacdır. Yaşıl, növbəli yarpaqları saplaqlarda oturaqdır, yarpaq ayaları damarcıqlıdır. Çiçəkləri ikicinsli, çəhrayı və ya ağ rəngli, diametri təxminən 2,5 sm-dir. == Ekologiyası == Mübit torpaqlarda yaxşı bitir. Rütubətsevən, istiyə, soyuğa davamlıdır.
Amma ulusu
Amma ulusu (saxa Амма улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Amma kəndidir. == Coğrafiyası == Mərkəzi Yakutiyanın cənub-şərqində yerləşir. Şimaldan Çurapçı ulusu, şərqdən və cənub-şərqdən Ust-Mayski ulusu ilə, cənubdan və qərbdən Aldan ulusu ilə, şimal-qərbdən Xanqalas və Meqino-Kanqalas ulusları ilə həmsərhəddir. Rayonun sahəsi 29,4 min km²-dir. === Təbii şərait === Amma çayının orta axarında, Prilenski yaylasında yerləşir. Yanvarda orta temperatur −38 … — 42 ° C, iyulda + 16 … + 18 ° C təşkil edir. Yağıntı ildə 200–250 mm-dir. == Tarixi == Ulusun mərkəzi 1652-ci ildə rus kəndli fermerləri tərəfindən Amqinskaya qəsəbəsi olaraq qurulan Ammadır. Saxalıların yerli sakinlərinin əkinçilik mədəniyyətinə qoşulduğu ilk rayonlardan biridir.
Aşağı Axta
Razdan və ya Aşağı Axta — Ermənistan Respublikası ərazisində yerləşən şəhər. Razdan rayonunun mərkəzi. Razdan şəhəri Zəngiçay sahilində yerləşən kiçik şəhərdir. 30.06.1959-cu il tarixindən adı dəyişdirilərək Hrazdan adlandırılıb. 1959-cu ildən respublika tabeli şəhərdir. == Tarixi == Aşağı Axta — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Axta (Razdan) rayonunda kənd. Zəngiçayın yaxınlığında yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.Toponim fərqləndirmə mə'nasını bildirən aşağı sözü ilə padar türk tayfasının bir qolunu təşkil edən axta etnoniminin birləşməsindən əmələ gəlmiş etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 30.VI.1959-cu il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Razdan qoyulmuşdur.