Lüğətlərdə axtarış.

On doqquzuncu əsr İngilis fiziki Lord Rayleigh'in (John William Strutt) adını daşıyan Rayleigh səpələnməsi (/ ˈreɪli / RAY-lee), şüalanmanın dalğa uzunluğundan xeyli kiçik hissəciklər tərəfindən işığın və ya digər elektromaqnit şüaların əsasən elastik bir şəkildə səpələnməsidir. Səpələnmə hissəciyinin rezonans tezliyindən (normal dispersiya rejimi) xeyli aşağı olan işıq tezlikləri üçün səpələnmə miqdarı dalğa uzunluğunun dördüncü gücü ilə tərs mütənasibdir. Rayleigh səpələnməsi hissəciklərin elektrik polarizasiyasından qaynaqlanır. Bir işıq dalğasının salınan elektrik sahəsi bir hissəcik içindəki yüklərə təsir göstərir və eyni tezlikdə hərəkət etmələrinə səbəb olur. Bu səbəbdən hissəcik, şüalanmasını dağınıq bir işıq olaraq gördüyümüz kiçik bir radiasiya dipoluna çevrilir. Hissəciklər ayrı atom və ya molekul ola bilər; işığın şəffaf qatı və mayelərdən keçdiyi zaman baş verə bilər, ancaq ən çox qazlarda görülür. Rayleigh'in yer atmosferində günəş işığının səpələnməsi dağınıq səma radiasiyasına səbəb olur ki, bu da gündüzün və alatoranlığın səmanın mavi rənginin, həm də alçaq Günəşin sarımtıldan qırmızımtıl çalarlarının səbəbidir. Günəş işığı da molekulların fırlanma vəziyyətini dəyişdirən və qütbləşmə təsirlərinə səbəb olan Raman dağılmalarına məruz qalır.İşığın dalğa uzunluğu ilə müqayisə oluna bilən və ya daha böyük bir ölçülü hissəciklər tərəfindən səpələnmə, ümumiyyətlə Mie nəzəriyyəsi, ayrı-ayrı dipol yaxınlaşması və digər hesablama üsulları ilə izah olunur. Rayleigh səpələnməsi, işığın dalğa uzunluğuna görə kiçik olan və optik olaraq "yumşaq" olan hissəciklərə aiddir (yəni 1-ə yaxın bir qırılma göstəricisi ilə). Anormal difraksiya nəzəriyyəsi optik cəhətdən yumşaq, lakin daha böyük hissəciklər üçün tətbiq olunur.

Radiasiya — Yer səthinə gəlib çatan günəş radiasiyasının bir hissəsi udulur, digər hissəsi isə əks olunur. Bundan başqa Yer kürəsi özü ətraf atmosferə radiasiya şüalandırır. Atmosfer öz növbəsində Yerdən şüalanan radiasiyanı udaraq özü infraqırmızı radiasiya şüalandırır. == Radiasiya == Radiasiya maddədən fərqlənən materiya formasıdır. Radiasiyanın fərdi halı görünən işıqdır, lakin radiasiya gözlə görünməyən qamma şüası, radiodalğalar, ultrabənövşəyi və infraqırmızı radiasiyalar da aiddir. Onların hamısı birlikdə elektromaqnit spektri formalaşdırır. == Səpələnən radiasiya == Səpələnən radiasiya atmosferdən keçərkən atmosfer qazlarının molekulları və aerozollar tərəfindən səpələnən günəş radiasiyasının bir hissəsinə deyilir. Düz günəş radiasiyasının atmosferdə zəifləməsinin əvəzi səpələnən radiasiyanın hesabına qismən ödənilir. Səpələnən radiasiyanın kəmiyyətinə müxtəlif amillər təsir göstərirlər: günəşin üfüqdən yüksəkliyi, atmosferin şəffaflığı, atmosferdə olan suyun miqdarı və vəziyyəti, yer səthinin albedosu.Düz radiasiya artdıqca səpələnən radiasiya da artır. Lakin ümumi radiasiyada səpələnən radiasiyanın rolu günəşin üfüqdən yüksəkliyi azaldıqca, atmosfer şəffaflığı pisləşdikcə və buludluluq artdıqca artır.

Səpələnmiş ölümlər arasında (ing. In Between Dying) – 2020-ci il istehsalı Azərbaycan dram filmi. Azərbaycan, Meksika və ABŞ-nin birgə istehsalı ilə çəkilən filmin rejissoru Hilal Baydarov, bəstəkarı Kənan Rüstəmlidir. 2020-ci ildə 77-ci Venesiya Film Festivalında nümayiş etdirilərək Qızıl Şir mükafatına namizəd olan ilk Azərbaycan istehsalı film olmuşdur. 2020-ci ilin noyabrında isə Yaponiyada keçirilən Tokyo Filmex film festivalında "Ən yaxşı film" nominasiyasında qalib olmuşdur. == Məzmun == Film Davud adlı gəncin məhəbbət hekayəsindən bəhs edir. Yanlış anlaşılan, narahat həyatına məna və sevgi gətirəcəyinə inanaraq əsl ailəsini axtaran Davud günlərin birində ard-arda gözlənilməz qəzalar yaşayır. Bu qəzalar hər dəfə ölümlə nəticələndiyi zaman gözəgörünməz xatirələr və narahatlıqlar üzə çıxır. == Rollarda == == İstehsal == Rejissor Hilal Baydarov bildirmişdir ki, filmi çəkərkən filmin ssenarisi ilə yaxından tanış deyildi, çünki rejissora görə "nə çəkdiyini bilirsənsə, çəkməyin mənası yoxdur". O, həmçinin film üçün Buddanın hekayəsində də təsirləndiyini əlavə etmişdir.

Səpələnmiş ölümlər arasında (ing. In Between Dying) – 2020-ci il istehsalı Azərbaycan dram filmi. Azərbaycan, Meksika və ABŞ-nin birgə istehsalı ilə çəkilən filmin rejissoru Hilal Baydarov, bəstəkarı Kənan Rüstəmlidir. 2020-ci ildə 77-ci Venesiya Film Festivalında nümayiş etdirilərək Qızıl Şir mükafatına namizəd olan ilk Azərbaycan istehsalı film olmuşdur. 2020-ci ilin noyabrında isə Yaponiyada keçirilən Tokyo Filmex film festivalında "Ən yaxşı film" nominasiyasında qalib olmuşdur. == Məzmun == Film Davud adlı gəncin məhəbbət hekayəsindən bəhs edir. Yanlış anlaşılan, narahat həyatına məna və sevgi gətirəcəyinə inanaraq əsl ailəsini axtaran Davud günlərin birində ard-arda gözlənilməz qəzalar yaşayır. Bu qəzalar hər dəfə ölümlə nəticələndiyi zaman gözəgörünməz xatirələr və narahatlıqlar üzə çıxır. == Rollarda == == İstehsal == Rejissor Hilal Baydarov bildirmişdir ki, filmi çəkərkən filmin ssenarisi ilə yaxından tanış deyildi, çünki rejissora görə "nə çəkdiyini bilirsənsə, çəkməyin mənası yoxdur". O, həmçinin film üçün Buddanın hekayəsində də təsirləndiyini əlavə etmişdir.