Soçi

Soçi — Rusiya Federasiyasının Krasnodar diyarında şəhər. == Tarixi == Soçi — Rusiya Federasiyasının Krasnodar diyarının şəhəri. Müasir Soçi Krasnodar ölkəsində, Qara dəniz sahillərində kurort şəhəridir. Bu qədim Abaza şəhəri gözəlliyi ilə məşhur olan səfalı Üç Dərə yaylağında yerləşir. 1829-cu ildə Ədirnə sülhü ilə Rusiyaya keçən bu torpaqlar faktiki olaraq 1838-ci ildə Rus dövlətinə daxil olmuş, həmin ildəcə qəsəbəyə Aleksandriysk (rus taxt-tacının vəliəhdi şahzadə Aleksandrın şərəfinə; həmin il onun həddi buluğa- dolması bayram edilirdi) adı verilərək burada rus istehkam-qalası tikilir. O sonra Navaginski keşikçi postu adlanır. Burada kazak hərbi qarovul məntəqəsi yerləşirdi. Kırım müharibəsində Abaza Rusiyanın əlindən çıxsa da, 1864-cü ildə yenidən ələ keçir və Daxovski kazak postu adlanır. Bu şəhər tarixi Abaza torpağında yerləşir və adı yerli xalq olan abazalarla əlaqədardır. Abas~abaz xəzərlərdə və peçeneqlərdə nəsil adı olaraq göstərilir.

Aşe — Krasnodar diyarının Soçi rayonunda yerləşən mikrorayon. Kurort rayonu olan Aşe Lazarevski rayonuna daxildir. Lazarevski isə Soçi kurort-şəhəri ərazisində olan 4 rayondan birirdir. == Coğrafiyası == Mikrorayon Qara dəniz sahilində, eyniadlı Aşe çayının mənsəbində yerləşir. Lazarevski regional mərkəzdən 2 km şimal-qərbdə, Mərkəzi Soçidən 57 km və Krasnodar şəhərindən 133 km cənubda (düz xəttdə) yerləşir. Rayon ərazisindən A-147 "Cubqa-Adler" federal avtomobil yolu və Şimali Qafqaz dəmir yolunun qolu keçir. Şimal-qərbdən Sovet-Kvaje, şimal-şərqdən Şxafit və Tixonovka, şərqdə Mamedov Şel və cənub-şərqdə Lazarevskoye yaşayış məntəqələrinin ərazilər ilə həmsərhəddir. Aşe Qara dəniz sahilinin dağətəyi zonasında dar alçaq bir vadidə yerləşir. Kəndin orta hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 38 metr yüksəklikdədir. Yaxınlıqdakı dağlıq ərazidə dəniz səviyyəsindən 300 metrlik zirvə var.

Blinovo — Krasnodar diyarının Soçi şəhərində mikrorayon. Blinovo mikroroyonu Adler rayonunun ərazisində yerləşir. İmeretin düzənliyinin şimal-qərbində yerləşir. Qara dəniz sahillərindən 3,5 km aralıdadır. == Coğrafiyası == Üç tərəfdən meşə zolağı ilə əhatə olunmuşdur. Meşə zolağı dənizkənarı zonadan federal avtomobil yolu ilə ayrılır. Bu ərazi Kaspiyskaya küçəsi adlanır. Blinovoda iki uşaq bağçası, bir məktəb, sənaye malları və ərzaq mağazaları var. Adler və Soçinin mərkəzinə ictimai nəqliyyatla çatmaq olar. Ərazinin iqlimi əsasən subtropikdir.

Kalinovka — Krasnodar diyarının Soçi şəhərində yerləşən mikrorayon. Kalinovka mikrorayonu Lazarevski rayonuna aiddir. == Coğrafiyası == Lazarevski rayonunun şimal hissəsində, Vodopadnaya və Makopsinka çaylarının qovşağında yerləşir. Lazarevskoye regional mərkəzdən 10 km şimal-qərbdə , Mərkəzi Soçidən 65 km və Krasnodar şəhərindən 133 km cənubda (düz xəttdə) yerləşir. A-147 "Cubga-Adler" federal magistral yolu Kalinovkadan keçir. Şimali Qafqaz dəmiryolunun Krasnodar qolunun ən yaxın stansiyası Sputnikdir. Şimal-qərbdən Vişnyovka və cənub-şərqdə Makopse yaşayış məntəqələrinin əraziləri ilə həmsərhəddir. Kalinovka Qara dəniz sahilinə yaxın meşəli dağətəyi ərazidə yerləşir. Kəndin orta hündürlüyü dəniz səviyyəsindən təxminən 30 metr yüksəklikdədir. Yaxınlıqdakı mütləq yüksəkliklər dəniz səviyyəsindən 250 metr hündürlüyə çatır.

Maçesta — Krasnodar diyarında, Soçi şəhəri ərazisində qəsəbə. Qəsəbə hidrogen-sulfidli bulaqları və onların əsasında yaradılan sanatoriyalarla ilə məşhurdur. == Yerləşməsi == Mikrorayon Xosta rayonunda, Maçesta çayı vadisində yerləşir. == Tarixi == 1934-cü il avqustun 10-da Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin Rəyasət Heyəti ləğv edilmiş Soçi vilayətindən Maçesta kənd sovetini Maçesta kurort kəndi adı ilə yenidən Soçi şəhər sovetinin tərkibinə daxil etdi. Bundan əvvəl Köhnə Maçesta kənd şurası Yeni Maçesta qəsəbəsinə tabe idi və Maçesta kurort kəndi adlandırıldı.10 fevral 1961-ci ildə Adler (keçmiş Soçi) ​​və Lazarevski rayonlarının Soçiyə birləşdirilidi və Soçi şəhərində Mərkəzi Soçi rayonu yaradıldı. 1951-ci ildə yaradılan Xostinski rayonunun sərhədləri 1961-ci il aprelin 7-dən Soçinin mərkəzinə doğru, Vereşaginka çayına qədər genişləndi. Beləliklə, Soçinin Xostinski rayonuı Maçesta mikrorayonunu da öz ərazisinə daxil etdi. == Görməli yerləri == === Köhnə Maçesta === Hidrogen sulfid bulaqlar Köhnə Maçestada yerləşir. Burada görəcəyiniz ilk şey daha çox antik məbədi xatırladan 4 saylı hidropatiya müəssisəsinin monumental binasıdır. Hidrogen-sulfid bulaqları olan mağaralar bir az kənar tərəfdə yerləşir.

Qolovinka (adıq Шэхап) — Krasnodar diyarında, Soçi şəhərində mikrorayon. Soçi kurort şəhərinin Lazarevski rayonuna daxildir. == Coğrafiyası == Qolovinka Şahe çayının mənsəbində, Qara dəniz sahilində yerləşir. Regional mərkəz olan Lazarevskidən 25 km cənub-şərqdə, Soçinin mərkəzindən 43 km şimalda və Krasnodar şəhərindən 250 km cənubda (yolla) yerləşir. Şəhər aşağıdakı yaşayış məntəqələri ilə həmsərhəddir: şimal-qərbdən Qlubokaya Şellə, cənub-şərqdən Malıy Kiçmay ilə, şimal-şərqdən Şaxe və Axintamla, cənub-şərqdə isə Yakornaya Şellə. Qolovinkadan A-147 "Cubqa-Adler" federal avtomobil yolu və Şimali Qafqaz dəmir yolunun qolu keçir. Qolovinka və Lazurnıy Bereq dəmir yolu platformaları var. Kurort Baş Qafqaz silsiləsinin cənub yamacında, düzənlik ərazidə yerləşir. Qolovinkanın orta yüksəkliyi dəniz səviyyəsindən təxminən 30 metrdir. Ən hündür nöqtə 224 metr hündürlüyündə adsız dağdır.

Soçi şəhəri və ya Soçi kurort-şəhər inzibati ərazisi (qeyri rəsmi adı — Böyük Soçi) — şəhər rayonu statusuna malik inzibati quruluş, Rusiya Federasiyasının Krasnodar diyarının ərazisində federal kurort. Soçi regional tabeliyində olan şəhər kateqoriyasına uyğun inzibati-ərazi vahidi. == Coğrafiyası == Soçinin ərazisi Soçi kurort şəhərinin Maqri mikrorayonundan (Şepsi çayının mənsəbindən cənub-şərqdə) Psou çayı boyunca Abxaziya Respublikası ilə dövlət sərhədinə qədər uzanır və ümumi sahəsi 3502 km²-dir. Soçi şəhəri daxilində sərhədləri — 250 km²-dir. Soçi kurort şəhəri bölgəsinin uzunluğu 99 km-dir. Bununla belə, Soçinin bütün uzunluğunu dolama dağ yolu ilə qət etmək üçün əhəmiyyətli dərəcədə daha böyük məsafəni qət etmək lazımdır (təxminən 140 km; yeni körpülərin və tunellərin tikintisi ilə əlaqədar yol əhəmiyyətli dərəcədə azalıb). Rayonun ərazisi 40–60 km məsafədə Baş Qafqaz silsiləsinə qədər dağ dərələrinə uzanan yerlərdə yerləşir. Şəhərin ümumi sahəsinin yalnız 250 km²-də tikinti aparılır. Soçi şəhəri administrasiyasına tabe olan ərazinin sahəsi baxımından Moskvadan 1,4 dəfə böyükdür (2511 km²-ə qarşı 3502 km²) (2012-ci il sərhədləri daxilində). Lakin əhalisi daha azdır.

Soçi Avtodrom (rus. Сочи Автодром) — Rusiyanın Krasnodar diyarının Sirius qəsəbəsindəki avtomobil yarışları üçün yarış treki.Soçi Olimpiya Parkının ərazisindəki İmeretin ovalığında yerləşir. 2014 Qış Olimpiya Oyunlarının Olimpiya parkı ətrafında trek ideyası Sidneydəki Olimpiya parkı ətrafındakı Jil Vilnyov adın avtodromu və Homebush Street Circuit trassasına bənzəyir. İl boyu fəaliyyət göstərir. == Tarixi == 2010-cu il oktyabrın 14-də Rusiya Federasiyası Hökumətinin dəstəyi və Vladimir Putinin iştirakı ilə Soçi şəhərində "Sentr "Omeqa"" və "Formula One Management" (FOM) qrupunun şirkətləri arasında Formula-1 Rusiya Qran-prisi yarışının təşkili ilə bağlı saziş imzalandı. Müqavilə yeddi illik nəzərdə tutulmuşdur və yenilənməsi mümkün idi. 28 oktyabr 2010-cu ildə "Sentr "Omeqa"" şirkəti "Tilke Gmbh & Co. KG" şirkəti ilə trassanın layihələşdirilməsi üçün müqavilə imzaladı. Trassanın tikintisinə federal mənbələrdən 5,8 milyard rubl ayrılıb. Obyektin tikintisi üçün məsul icraçı qismində ""Omeqa" Krasnodar diyarının tikinti kompleksinin texnologiyalarının ötürülməsi mərkəzi" çıxış etdi.17 iyul 2011-ci ildə Rusiyada avtoidmanın populyarlaşdırılması üçün "Formula Soçi 2011" adlı yarış festivalı təşkil edildi, həmin avtoşouda üç Formula 1 komandası iştirak etdi: "Red Bull Racing", "Renault" və "Marussia Virgin Racing".

"Soçi" (rus. Сочи) — eyniadlı şəhəri təmsil edən Rusiya futbol klubu. 4 iyul 2018-ci ildə qurulub. Ev oyunlarını "Fişt" stadionunda keçirir. 2019-cu ilin iyulundan Rusiya Premyer Liqasında çıxış edir. == Tarixi == "Soçi" futbol klubu 4 iyul 2018-ci ildə qurulmuşdur. Klubun yaradılmasından əvvəl "Dinamo Sankt-Peterburq" klubunun Soçi şəhərinə mümkün köçürülməsi ilə bağlı məlumatlar peyda olmuşdur. Bu qərar ona əsaslanırdı ki, Soçi şəhərini təmsil edən peşəkar klub yox idi, halbuki orada futbolun inkişafı üçün əlverişli şərait mövcud idi, eləcə də orada müasir “Fişt” stadionu yerləşirdi. Nəticədə, 2018-ci ilin iyun ayında "Dinamo" faktiki olaraq ləğv olundu və onun oyunçuları və məşqçilər heyəti yeni yaradılmış "Soçi" ilə müqaviləni yenilədilər. Klubun sahibi sahibkar Boris Rotenberq oldu, ilk baş məşqçisi və kapitanı isə Aleksandr Toçilin və Yevgeni Peseqov oldu.

Soçi teleqülləsi - Soçidə , Krasnodar diyarında , Rusiyada yerləşən bir televiziya və yayım qülləsi. 1958 - ci ildə Batareyka dağının cənub yamacında tikilmişdir. Layihə yayım məsafəsi - 3803 km . Hündürlüyü 180 m, təməl hündürlüyü 93 m, antennanın ümumi hündürlüyü isə Qara dəniz səviyyəsindən 273 m dir. == Xarici keçidlər == Soçiyə aid ensiklopediya.

Xosta — Krasnodar diyarının Soçi şəhərində yerləşən mikrorayon. Xostinski rayonunun inzibati mərkəzi. Xost mikrorayonunun mənzilləri Xosta çayının hər iki sahilində yerləşir. Xosta çayı Qara dənizin Tixaya buxtasına tökülür. Yaxınlıqda Vidno burnu yerləşir. "Tapse—Adler" dəmir yol xətti Xosta rayonu ərazisindən keçir. Ərazidə dəmir yol stansiyası var. == Tarixi == 12-ci əsrdə burada Genuya ticarət məntəqəsi Casto yerləşirdi. XV əsrin sonlarında Şimali Qara dəniz bölgəsi Osmanlı imperiyasının tabeliyinə keçdi. Osmanlılar bu bu bölgədə dörd əsrə yaxın hökümranlıq etdilər.

Soçi sazişi, rəsmi olaraq "Gürcüstan–Osetiya münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli prinsipləri haqqında saziş" (rus. Соглашение о принципах мирного урегулирования грузино-осетинского конфликта) və ya Daqomıs sazişləri (gürc. დაგომისის შეთანხმება) — 24 iyun 1992-ci ildə Rusiya Prezidenti Boris Yeltsin və Dövlət Şurasının sədri (Gürcüstanın dövlət başçısı) Eduard Şevardnadze tərəfindən Rusiyanın Soçi şəhərində imzalanmış sənəd. Müqavilənin əsas müddəaları: Qarşı tərəflər atəşi dayandırmağa və silahlı birləşmələrini təmas zonasından çıxarmağa söz verirlər; Rusiya Cənubi Osetiyadan orada yerləşən mühəndis-istehkamçı və helikopter alaylarını çıxarmağı öhdəsinə götürür; Atəşkəs rejiminə, silahlı birləşmələrin çıxarılmasına, özünümüdafiə qüvvələrinin buraxılmasına və təmas zonasında təhlükəsizliyin təmin edilməsinə nəzarəti həyata keçirməli olan Qarışıq Nəzarət Komissiyası (QCC) yaradılır; Birgə Nəzarət Komissiyası hərbi müşahidəçi qruplarına və Qarışıq Sülhməramlı Qüvvəyə tabedir; Tərəflər regionun iqtisadi dirçəlişi və məcburi köçkünlərin geri qayıtması üçün şəraitin yaradılması üzrə dərhal danışıqlara başlamağa söz verirlər. Blokadaların və iqtisadi sanksiyaların tətbiqi qəbuledilməz elan edilir.Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) atəşkəs rejiminə nəzarət etmək və danışıqları asanlaşdırmaq barədə razılığa gəlmişdi. ATƏT gərginlik mənbələrini aradan qaldırmağa, mövcud atəşkəsi dəstəkləməyə və uzunmüddətli uyğunsuzluğu aradan qaldırmaq üçün daha geniş siyasi çərçivəni asanlaşdırmağa çalışmışdır. Müqavilənin müddəaları faktiki olaraq, 2008-ci ilin avqustunda Gürcüstanda baş verən müharibədən sonra öz qüvvələrini itirmiş və bu zaman kobud şəkildə pozulmuşdur.

Qolubıye Dali — Rusiyada, Krasnodar diyarıının Soçi şəhərində mikrorayon. Mikrorayon Adler rayonu ərazisindədir. Mikroroayon Qara dənizə enən dağ yamacında, Xerota və İzvestinski çaylarının su ayrıcında yerləşir. Herota çayının və Qara dənizə enən İzvestinski çayının kiçik bir yamacında yerləşir. Sahildən mikrorayonu Adler stansiyası və Adler vaqon deposu olan dəmir yolu xətti ilə ayrılır. == Tarixi == Bu adın mikrorayona verilməsinin səbəbləri ilə bağlı bir neçə fərziyyə var: Mikrorayonun əsas küçəsi dənizə baxan təpədə yerləşir. Mikrorayon ərazisində yarpaqları mavi rəngə boyanmış və vizual olaraq "mavi məsafə" yaradan mimoza plantasiyaları var idi. Adi insanlarda küçə sadəcə Dal adlanırdı. Mikrorayonda kütləvi inkişaf 1970-ci illərin əvvəllərində başlamış və bu günə qədər davam edir. İlk tikilən ev 18 nömrəli ev olub.

Qolubıye Dali — Rusiyada, Krasnodar diyarıının Soçi şəhərində mikrorayon. Mikrorayon Adler rayonu ərazisindədir. Mikroroayon Qara dənizə enən dağ yamacında, Xerota və İzvestinski çaylarının su ayrıcında yerləşir. Herota çayının və Qara dənizə enən İzvestinski çayının kiçik bir yamacında yerləşir. Sahildən mikrorayonu Adler stansiyası və Adler vaqon deposu olan dəmir yolu xətti ilə ayrılır. == Tarixi == Bu adın mikrorayona verilməsinin səbəbləri ilə bağlı bir neçə fərziyyə var: Mikrorayonun əsas küçəsi dənizə baxan təpədə yerləşir. Mikrorayon ərazisində yarpaqları mavi rəngə boyanmış və vizual olaraq "mavi məsafə" yaradan mimoza plantasiyaları var idi. Adi insanlarda küçə sadəcə Dal adlanırdı. Mikrorayonda kütləvi inkişaf 1970-ci illərin əvvəllərində başlamış və bu günə qədər davam edir. İlk tikilən ev 18 nömrəli ev olub.

Soçi Milli Parkı (rus. Сочинский национальный парк) — Qərbi Qafqazda, Soçi şəhərinin yaxınlığında, Rusiyanın cənubunda yerləşən milli park. Soçi Milli Parkı Rusiyanın ən qədim 2-ci milli parkıdır: 5 aprel 1983-cü ildə təşkil edilmişdir. == Topoqrafiya == Soçi Milli Parkının sahəsi 1.937,37 km2 təşkil edir və Dünya irsi siyahısına salınmış Qərbi Qafqazda yerləşir. Milli park Böyük Soçi bölgəsini əhatə edir. Şimal-şərqdə Şepsi və Maqri çaylarının töküldüyü yerlər arasından — Tuapsinsk rayonu ilə sərhəddən Psau çayı ilə birlikdə Abxaziya ilə sərhədə qədər uzanır. Bu bölgədən Soçi şəhərinə və müxtəlif şəhər və kənd yaşayış məntəqələrinə qədər milli park ərazisində yaşayış məntəqəsi yoxdur. Qafqaz Biosfer Qoruğunun ərazisi burada açıq-aydın nəzərə çarpır. Dərhal şimalında Qafqaz Təbiət Qoruğu yerləşir. == İran bəbiri == 2009-cu ildə milli parkda İran bəbirləri üçün xüsusi mərkəz açılmışdır.

Soçi İmeretinski limanı — Soçi şəhərinin Adler rayonu ərazisində dəniz limanı. Liman Qara dəniz sahilində yerləşir. Olimpiya obyektlərinin tikintisi və Soçi şəhərinin dağ-iqlim kurortu kimi inkişafı məqsədi ilə tikilmişdir. Bu Rusiyada postsovet dövründə yanalma və dalğadan mühafizə strukturlarının vahid kompleksi kimi tikilmiş ilk universal yük limanıdır.Liman İmereti ovalığında, olimpiya obyektlərinin tikintisində lazımi materiallarla, o cümlədən sement, çınqıl, qum və çınqıl kimi inert materiallarla təmin etmək üçün tikilib. Mzımta çayının mənsəbinin yaxınlığındadır. Liman 2012-ci ildə istifadəyə verilib. == Limanın tikintisi == Gələcək limanının sahəsi Mzımtanın mənsəbindəki bir çimərlik idi. Qolubaya küçəsi boyunca yerləşən ərazinin təmiz dənizi suyu həm turistləri, həm də yerli sakinləri cəlb edirdi. Limanın tikintisi əvvəldən dövlət-özəl tərəfdaşlıq əsasında nəzərdə tutulmuşdu. Dövlət tərəfindən sifarişçilər Dəniz və Çay Nəqliyyatı üzrə Federal Agentlik və FSUE "Rosmorport" idi.

Baranovski kənd dairəsi — Krasnodar diyarınının Xostinski rayonu ərazisində yerləşən inzibati-ərazi vahid. İnzibati vahid Soçi rayon ərazisinə daxildir. Baranovski kənd dairəsi Soçi çayı hövzəsini və qismən də Psaxe çayı hövzəsini əhatə edir. Dairəyə həm də şəhər hüdüdlarından kənarda olan kənd yaşayış məntəqələrini də əhatə edir. Baranovski kən dairəsinin ən böyük kəndi Baranovkadır. == Coğrafiyası == Baranovski dairəsi Baş Qafqaz silsiləsi dağlarının yamaclarında, Soçi çayı hövzəsinin orta və yuxarı hissələrində, eləcə də Şaxe çayının yuxarı axarında yerləşir. Şimaldan Adıgey Respublikası ilə həmsərhəddir. Bu sərhəddə həm dairənin, həm də Xostinski rayonun ən yüksək zirvəsi yerləşir — Fişt dağı (2867,7 m). Baranovski kənd dairəsinin mrkəzi hissələrində Amuko (1918,1 m), Böyük Çura (2250,7 м) və s dağlar yerləşir. Böyük Çuranın şimal yamaclarından Şaxe çayı öz başlağıcını götürür.

Soçil Qomes (ing. Xochitl Gomez; 29 aprel 2006, Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ aktrisası. == Həyatı == Qomes 29 aprel 2006-cı ildə Kaliforniya ştatının Los-Anceles şəhərində meksikalı valideynlərin ailəsində anadan olmuşdur. Onun adı — Xóchitl Meksikanın yerli dili olan astek dilində "gül" deməkdir. == Karyerası == Qomes 5 yaşında yerli musiqi videolarında rol almağa başladı. "Dayələr klubu" teleserialında görünməzdən əvvəl "Genetikalaşmış", "Reyvenin evi" və "Sən pisliyin təcəssümüsən" teleseriallarında rol almışdır. Qomes 2019-cu il filmi "Kölgə canavarları" filmindəki roluna görə 2020-ci ildə "Cavan Aktyor Mükafatı" qazandı. Həmin ilin sonunda Qomesin "Doktor Strenc: Dəliliklərin multikainatında" filmində Amerika Çavesi canlandıracağı açıqlandı. == Şəxsi həyatı == Qomes "Black Lives Matter" hərəkatına dəstək olaraq 2017-ci ildə "Qadın marşları"nda iştirak etmişdir.