1. Bir şeyin, hadisənin baş verməsini şərtləndirən başqa hadisə, şərait. Nöqsanların səbəbi. İşə gəlməməyinizin səbəbi nədir? Hər şeyin səbəbi var.
2. Bais, baiskar, səbəbkar, təqsirkar. [Yaralı:] Səbəbin evi dağılsın.
Gəldilər, camaatı başdan çıxartdılar.
Səriyyə xalanın Qərənfilə müştəri gözü ilə baxmasının əsas səbəbi Bahadur idi.
□ Səbəb olmaq – bais olmaq.
Nə sən fəraqə səbəb olmusan, nə mən bais; Bu dərdə saldı bizi dövri-ruzigar, ey dust!
Bu faciənin yaranmasına Surxay səbəb olmuşdu.
3. Bəhanə, əsas, dəlil. Dava salmaq üçün səbəb axtarır.
□ Səbəb eləmək – əlində bəhanə eləmək, əsas eləmək.
[Güllü] bu kiçik çöpü, nə üçünsə, böyük bir səbəb eləmək istəyirdi.
4.
…səbəbinə şəklində – …sayəsində, …görə, …ucbatından, …hesabına.
[Usta arvadına:] Belə kef! Özü də ayrı adamları [cənnətə] qoymazlar, biz ağanın səbəbinə gedəcəyik…
◊ Bu səbəbə – bu səbəbdən, buna görə, bu üzdən.
Nə səbəb (səbəbə, səbəbdən) – nə üçün, niyə.
Nöqsanımı gördün sənə ixlas də əfzun, Lütfün nə səbəbdən belə, ey məh, kəm olubdur.
…Biz düz adam olsaq, nə səbəbə biz dara düşəndə və ehtiyac məqamında Allahı yada salırıq?
O səbəbə (ki) – ona görə (ki)… Qış fəsli nə qədər gözəl olsa da, yenə də bahar fəslinə bərəkət.
O səbəbə ki, baharda ot bitir və acların dəxi Bakı milyonçularına ehtiyacı olmur.
