UNİVERSİTET

\[lat. universitas-toplu, məcmu\] университет (гзаф факультетар авай кӀелдай чӀехи мектеб); // университетдин.
UNİVERSAM
UNİYA
OBASTAN VİKİ
Universitet
Universitet (lat. Universitas – birgəlik, ümumilik), köhnə mənbələrdə Darülfünun — ali məktəb olub konkret fundamental və tətbiqi sahələr üzrə mütəxəssislərin hazırlanması ilə məşğuldur. Bundan əlavə universitetlərdə elmi işlər də aparılır. Müasir universitetlər elmi pedaqoji vəhdət kimi fəaliyyət göstərirlər, onların nəzdində bir neçə ixtisas üzrə tədris işlərini həyata keçirən fakültələr olur. Universitetlər tədris planlarının hazırlanmasında və həyata keçirilməsində, elmi işlərin aparılmasında sərbəstliyə və akademik dərəcələrin (diplom və doktor dərəcələrinin) verilməsində üstünlüklərə malikdirlər. Azərbaycanda universitetlərin strukturu keçmiş SSRİ-də yaradılmış və bu günə kimi qalmaqdadır. Bu xarici ölkələrdə olanlardan nisbətən fərqlidir. === Antik dövrdə məktəblər === Qədimdə ümumi biliyin və saxlanması və tətbiqi üçün cavabdeh olan, xalqın elitar qrupun təhsili fərdi şəkildə atalar və ya şəxsi muəllimlər tərəfindən yerinə yetirilmişdir. Böyüməkdə olan nəsl elə bir başa iş zamanı öz peşəsinə yiyələnir və lazımı biliklərə sahib olurdular. Məktəb mədəniyyətinin başlanğıcında təsadüf olunan bu hal qədim Misir dövləti üçün xarakterik idi.
Narxoz (universitet)
Narxoz universiteti (qaz. Нархоз университеті) — Qazaxıstanda bir universitet, İqtisadiyyat, iş, maliyyə və hüquq sahələrində təhsil verən Almatı şəhərində. 1963-cü ildə yaradılan, 2016-cı ildən indiki adını daşıyır. Universitetə ​​təlim, tədqiqat mərkəzləri, elmi və təhsil şöbələri, Qazaxıstanın bölgələrindəki 5 nümayəndəlik, iqtisadi kollec daxil olmaqla 4 peşə məktəbi daxildir. == Tarixi == 1963-cü ildə SSRİ Hökümətinin 9 May 1963-cü il tarixli fərmanı ilə Almatı Xalq Təsərrüfatı İnstitutu quruldu. 1991-ci ildə Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin qərarı ilə Almatı Xalq Təsərrüfatı İnstitutu Qazaxıstan Dövlət İqtisad Universitetinə çevrildi. 1993-cü ildə Qazaxıstan Respublikası Prezidentinin Fərmanı ilə KSPEU Qazaxıstan Dövlət İdarəetmə Akademiyasına (KSAU) çevrildi. 1999-cu ildə Astana şəhərində KSAM-ın (indiki Qazaxıstan İqtisadiyyat, Maliyyə və Beynəlxalq Ticarət Universiteti) filialı olan İqtisadiyyat və Maliyyə İnstitutu açıldı. 2000-ci ildə KSAM Qazaxıstanın görkəmli dövlət xadimi, siyasi və ictimai xadimi, mütəfəkkir və iqtisadçı Turar Rıskulovun şərəfinə adlandırıldı. 2001-ci ildə Qazaxıstan Respublikası Hökumətinin Fərmanı ilə Akademiya Turar Rıskulov adına Qazaxıstan İqtisad Universitetinə çevrildi.
Səyyar universitet
Səyyar universitet (pol. Uniwersytet Latający) — üç müxtəlif gizli ali təhsil müəssisəsinin qeyri-rəsmi adı. Bunlardan birincisi 1885-ci ildən 1905-ci ilədək Polşa Çarlığında, o birilər 1977-dən 1981-dək Polşa Xalq Respublikasında fəaliyyət göstərmişdilər. PXR dövründə fəaliyyət göstərən iki müəssisə 1885-ci ildən Polşa Çarlığında fəaliyyət göstərmiş və 1905-ci ildən sonra rəsmi Elmi kursları cəmiyyətinə (pol. Towarzystwo Kursów Naukowych), o da öz növbəsində 1918-ci ildə Azad Polyak Universitetinə çevrilmiş gizli birinci Səyyar universitetlə mənəvi əlaqənin mövcudluğuna iddialıydılar. “Səyyar universitet” adı təhsil müəssisələrinin qanuni yerlərinin olmadığı və tələbələr üçün mühazirələrini daim müxtəlif konspirativ yerlərdə keçirdiklərindən gizli vəziyyətindən irəli gəlirdi.. == Tarix == Belə təhsil müəssisələrinin yaradılmasının məqsədi polşalı gənclərə hakim iqtidarın qoyduğu ideoloji tələb və çərçivələrin nəzarətində olmayan təhsil vermək imkanının yaradılması idi. XIX əsrdə Polşada geniş almanlarşdırma və ruslaşdırma siyasəti aparılırdığından burada əsas diqqət polyak özünüdərkinə aid elmi fənnlərin tədrisinə yetirilirdi . Polşa Çarlığı dövründə Səyyar universitetin yaradılması və təşkili təcrübəsi 1939-1944-cü illərdə alman işğalı zamanı polşalı professor-müəllim heyətinə buna bənzər ali kursların təşkilində yardımçı olmuşdur. İkinci dünya müharibəsi illərində gizli ali kurslar Gizli Polşa dövləti quruluşunun və mülki müqavimətin əsas elementlərindən biri idi.
Azərbaycan Universitet Kolleci
Azərbaycan Ali Təhsil İnstitutu (fars. موسسه آموزش عالی آذرآبادگان‎) və ya Azərbaycan Universitet Kolleci (ing. University College of Azarabadegan) — İranın Urmiya şəhərində özəl biznes məktəbi. Məktəb 2006-cı ildə təsis olunmuşdur.
Bizim Universitet (1969)
Bizim universitet qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Arif Qazıyev tərəfindən 1969-cu ildə çəkilmişdir. Azərbaycan Televiziyasında istehsal edilmişdir. Film Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) 50 illiyinə həsr olunmuşdur. == Məzmun == Film S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) 50 illiyinə, onun tarixinə və müasir həyatına həsr olunmuşdur.
Dublin Universitet Kolleci
Dublin Universitet Kolleci (irl. An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath) — İrlandiyanda, Dublin şəhərində yerləşən və ölkənin ikinci ən böyük ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == Dublin Universitet Kollecinin tarixi 1854-cü ildə yaradılmış İrlandiya Katolik Universiteti ilə bağlıdır. Həmin dövrdə irlandiyalı katoliklərə katolik azadlığından sonra daha yüksək dərəcəli təhsil vermək üçün kardinal Pol Kallenin rəhbərliyi altında universitet yaratmaq ideyası irəli sürülür. XIX əsrdə İrlandiyada konfessional (dini) təhsil məsələsi mübahisəli idi. Katolik məktəblər iyerarxiyası Qoluey, Belfast, Kork şəhərlərində yerləşən "Allahsız kolleclər"ə təsir göstərmək, Dublin Triniti Kollecini katolik alternativi ilə təmin etmək niyyətində idilər. Dublin Triniti Kolleci anqlikan (İngiltərədə protestant dininin bir qolu) yönümlü ali məktəb olsa da, 1780-ci ildən burada katoliklər də təhsil almağa başlayır, lakin universitetin dini sənədində katoliklərin kollecin rəhbər orqanlarında vəzifə tutmasının istisnası haqqında göstəriş öz əksini tapır. 1850-ci ildə İrlandiyanın Törls şəhərində Katolik Universitet yaratmaq haqqında qərar qəbul olunur. Nəticədə, 1854-cü ildə İrlandiyada yeni Katolik Universiteti yaradılır və müqəddəs Con Henri Nyumen universitetin birinci rektoru təyin olunur. Daha sonra universitetin 3 binası fəaliyyətə başlayır: Maykl Flannerinin nəzarəti altında Sent-Patrik və ya Universitet binası, Ceyms Kuinnin rəhbərliyi altında Sent-Lourens və Nyumenin şəxsi nəzarəti altında Sent-Meri binaları.
London Universitet Kolleci
London Universitet Kolleci (ing. University College London) — Londonun mərkəzində, Qover küçəsində (ing. Gower street) yerləşən London Universitetinin ilk və ən iri məktəbi. Əsası 1826-cı ildə qoyulan və London Universiteti adlanan məktəb İngiltərədə yaradılmış üçüncü ali təhsil ocağı hesab olunur. Kollec Britaniyanın "Universitetlərin Rassel Qrupu", "G5" adlanan elit universitetləri sırasına, Avropa Universitetləri Assosiasiyasına və Avropa Tədqiqat Universitetləri Liqasına daxildir. London Universitetinin digər məktəbləri ilə birlikdə, London Universitet Kolleci (LUK) Oksford və Kembric Universitetləri ilə yanaşı "Qızıl üçbucaq" adlı üçlük yaradır. London Universitet Kollecinin ştatına 53 London Kral Cəmiyyəti, 51 Britaniya Akademiyası, 15 Kral Mühəndislik Akademiyası və 117 Tibb Elmləri Akademiyasının üzvləri daxildir. Ali məktəbin keçmiş və indiki tələbələri, fakültə üzvlərindən 29u Nobel mükafatına layiq görülmüşdür (fəxri məzunlar və elmi işçilər nəzərə alınarsa, 40 Nobel mükafatı laureatı). İki məzun və hal-hazırkı fakültə üzvlərindən biri Riyaziyyat üzrə Filds medalına layiq görülmüşlər. Böyük Britaniya universitetləri arasında dövlət büdcəsindən maliyyələşən (araşdırmalara ayrılan büdcə hissəsindən) universitetlərin ilk üçlüyünə daxil olan LUK (UCL) son illərdə ABŞ-nin Yel Universiteti ilə birgə multidisiplinar əməkdaşlığa başlamışdır.
Qarissa Universitet Kolleci
Qarissa Universitet Kolleci (ing. Garissa University College) — Keniyanın Şimal-Şərq əyalətin Qarissa adlı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi.
Universitet bulvarı (Səmərqənd)
Universitet bulvarı (Səmərqənd) (özb. Universitet xiyoboni) — Səmərqənd şəhərinin mərkəzi küçələrindən biri. Əvəlki adları Abramov bulvarı və Maksim Qorki adına bulvar olmuşdur. Küçə Səmərqənd şəhərinin ən tarixi və görməli yerlərindən sayılır. Əsasının qoyulması XIX əsrin sonlarında Səmərqənd şəhərinin Rusiya imperiyası tərəfindən işğalından sonraya təsadüf edir. Bu səbəbdən küçədə əsasən XIX əsr və XX əsr binaları çoxluq təşkil edir. == Yerləşməsi == Universitet Bulvarı Səmərqəndin mərkəzi hissəsində yerləşir. Universitet Bulvarının ortasında hündür ağaclar parkı var. Bu park sayəsində küçə iki hissəyə ayrılır. Bulvar Registan, Bustonsaroy, Şoxrux Mirzo, Mustakillik, Bəxtiyora Həmidov, Abdurahmon Cami, Orzu Mahmudov, Nurabad və Usman Yusupov küçəsləri ilə kəsiçir.
Yeddi Milli Universitet
Yeddi Milli Universitet (yap. 国立七大学) — Yaponiya İmperatorluğu tərəfindən 1877-ci və 1939-cu illərdə yaradılmış 9 universitetdən hazırda Yaponiyada yerləşən 7 universitetə verilən ümumi ad. Digər iki universitetdən 1-i Koreyada, digər 1-i isə Tayvanda yerləşir. == Siyahısı == Hokkaydo Universiteti; Kyoto Universiteti; Kyusyu Universiteti; Naqoya Universiteti; Osaka Universiteti; Tohoku Universiteti; Tokio Universiteti.
Bar-İlan adına Universitet
Bar-İlan adına Universitet (BIU, ivr. ‏אוניברסיטת בר-אילן‏‎) — Ramat-Qanda, İsraildə universitet. 1955-ci ildə yaradılıb və dini sionizm hərəkatının lideri Meir Bar-İlanın şərəfinə adlandırılıb. Universitet dini yəhudi təhsil ilə adi ali təhsili birləşdirmək üçün yaradılıb. == Fakültələr == İudaika Hüquq İctimai elmlər Humanitar elmlər Dəqiq elmlər BiologiyaUniversitetdə pedaqogika, sosial işçilər, biznes və mühəndis məktəbləri vardır. Universitet tərkibində həmçinin fizika, tibbi kimya, riyaziyyat, beyin tədqiqatları, psixloji tədqiqat, iqtisadiyyat, musiqişünaslıq, arxeologiya, yəhudi hüququ (Qalaxa) və nanotexnologiya elmi-tədqiqat institutları vardır.
Ben-Qurion adına universitet
Negevdə Ben-Qurion adına Universitet (ivr. ‏אוניברסיטת בן-גוריון בנגב‏‎; ing. Ben-Gurion University of the Negev, qısaca BGU) — İsrailin Beer-Şeva şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. Kampusları həmçinin Sde-Boker və Eylatda vardır. İsrailin cənubunda bir neçə akademik kolleci himayə edir, məsələn, Pinxas Sapira adına kollec, Beer-Şeva mühəndis kolleci və s. 2010-cu ildə tələbələrin sayı 18 347 idi. == Universitetin tərkibi == Universitet İsrailin ən böyük təhsil və tədqiqat mərkəzlərindən biri sayılır. Universitetin aşağıdakı fakültələri vardır: Təbiət elmləri fakültəsi Mühəndis fakültəsi Humanitar və ictimai elmlər fakültəsi Sağlamlıq və tibb fakültəsi İdarəetmə məktəbi Səhranı öyrənən beyməlxalq institut Dərin təhsil Kraytman məktəbiUniversitetin tərkibində həmçinin aşağıdakı böyük tədqiqat institutları vardır: Neqevedə biobiotexnologiya milli institutu Ceykob Blauşteyn adına səhraları öyrənmə institutu (Albert Kats adına səhraları tədqiqat beynəlxalq məktəbi daxil olmaqla) İsrail və sionizmi öyrənmək üzrə Ben-Qurion tədqiqat institutu.
Bizim universitet (film, 1969)
Bizim universitet qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Arif Qazıyev tərəfindən 1969-cu ildə çəkilmişdir. Azərbaycan Televiziyasında istehsal edilmişdir. Film Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) 50 illiyinə həsr olunmuşdur. == Məzmun == Film S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) 50 illiyinə, onun tarixinə və müasir həyatına həsr olunmuşdur.
Liman Şəhərlərinin Universitet Liqası
Liman Şəhərlərinin Universitet Liqası (ing. Port-City University League və ya qısaca ing. PUL) — dünyanın böyük liman şəhərlərində yerləşən universitetlərin beynəlxalq birliyi. == Tarixi == 2006-cı ildə təsis edilmişdir. İlk ümumi yığıncağı da elə həmin il Yaponiyanın Yokohama şəhərində keçirilmişdir. == Üzvləri == 2014-cü ilin dekabr ayına olan məlumata görə liqaya 12 ölkədən 15 ali məktəb üzvdür.
Qarissa Universitet Kollecinə hücum
Qarissa Universitet Kollecinə hücum (ing. Garissa University College attack) - Keniyanın Şimal-Şərq əyalətinin Qarissa adlı şəhərində baş vermiş silahlı hücum. Terror aktı bölgədə aktiv olan Əş-Şəbab terror təşkilatı tərəfindən Qarissa şəhərində fəaliyyət göstərən Qarissa Universitet Kollecinin tədris binasına təşkil edilmişdir. Hadisə nəticəsində 148 nəfərin həlak olduğu, 78 nəfərin isə yaralandığı açıqlanıb. == Arxa plan == Qarissa şəhəri Keniyanın Şimal-Şərq əyalətinə daxildir və əyalətin mərkəzi şəhəri hesab olunur. Şəhərin Somali sərhəddinə olan məsafəsi təxminən 200 kmdir. Qarissada əyalətin idarə mərkəzləri, hərbi düşərgələr və polis mərkəzləri yerləşir. Əl-Qaidənin Somalidə olan qolu olaraq qəbul edilən Əl-Şahab tərəfindən Keniyanın Somali ilə sərhəd ərazilərindən təşkil edilən intiqam hücumları zamanı son iki il ərzində 200 nəfərdən çox şəxs həlak olmuşdur. Əl-Şahab Keniya hökümətini beynəlxalq güclərlə əlbir olaraq onlara qarşı birləşməkdə günahlandırmaqdadır. Əl-Şahab tərəfindən xüsusi ilə Keniyanın turizm bölgələri hədəf alınır.
The New School (Universitet)
Yeni məktəb (The New School) — Nyu-York şəhərində özəl universitet.
Universitet Prezidentlərinin Beynəlxalq Assosiasiyası
Universitet Prezidentlərinin Beynəlxalq Assosiasiyası (UPBA) ali təhsil müəssisələrinin yüksək vəzifəli icraçılarının daxil olduğu beynəlxalq qurumdur. UPBA 1964-cü ildə Oksfordda yaradılmışdır. Təşkilata üzvlük məhdud olub, regional akkreditasiyaya malik universitetlərin prezidentləri, rektorları və rektor müavinlərinə şamil edilir. Hal-hazırda 316 üzvü var.Qurumun əsas məqsədi ali təhsil müəssisələrinin beynəlxalq missiyalarının və təhsil keyfiyyətini yüksəltməkdir. == Ümumi məlumat == Birlik qeyri-hökumət təşkilatı olaraq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqtisadi və Sosial Şurasında və YUNESKO-da məsləhət hüququna malikdir. Mənzil-qərargahı Nyu-York şəhərində United Nations Plaza-da yerləşir.Hər üç ildən bir universitetlərin rəsmi şəxslərinin iştirakı ilə assosiasiyanın toplantısı keçirilir. == Tarixi == UPBA 1964–cü ildə Amerika Birləşmiş Ştatları, Cənubi Koreya, Puerto-Riko, Filippin və Liberiyadan olan universitet rəhbərlərinin iştirakı ilə yaradılmışdır. Açılış konfransı isə 1965-ci ilin iyun ayında İngiltərənin Oksford şəhərində baş tutmuşdur. == Missiyası == UPBA-nın əsas missiyası bütün dünyada ali təhsilin izlənilməsi, universitet rəhbərləri arasında səmərəli şəbəkənin qurulması, təhsil yolu ilə sülh və beynəlxalq qarşılıqlı anlaşmanın təşviqidir. == Tərəfdaşlıqlar == UPBA Amerika Kollec və Universitetlər Assosiasiyası, Amerika Təhsil Şurası, Birlik Universitetlərinin Assosiasiyası, Asiya və Sakit okean Universitetləri Assosiasiyası, Dünya Sənət və Elm Akademiyası, Avropa Universitetləri Assosiasiyası, Beynəlxalq Universitetlər Assosiasiyası, Birləşmiş Millətlər İctimai İnformasiya Departmenti, Dünya Bankı, YUNESKO, Aralıq dənizi Universitetləri Birliyi və Avstraliya Universitetləri ilə əməkdaşlıq edir.
Universitet başçıları şurası (İsrail)
Universitet başçıları şurası (ivr. ‏ועד ראשי האוניברסיטאות‏‎) — İsraildə universitetlərarası təşkilat. Tərkibinə İsraildə fəaliyyət göstərən yeddi İsrail universiteti daxildir. Şura Israildəki ali təhsil sahəsində bütün ali məktəblər üçün ümumi olan siyasət, təhsil haqqının və müəllimlərin əmək haqqının, abituriyentlərin qəbulunun kriteriyalarının, beynəlxalq elmi əlaqələrin maliyyələşdirilməsinin həddinin müəyyən edilməsi, diplomların tanınması və s. məsələlərlə məşğul olur. Şuraya psixoloji qəbul imtahanları keçirən və 1981-ci ildə yaranan İsrail imtahan və qiymət mərkəzi tabedir. Şura hər kvartalda dərc olunan, şuranın və universitetlərin fəaliyyətini əks etdirən «Akademiya» Arxivləşdirilib 2009-09-15 at the Wayback Machine jurnalı buraxır. Şuranın 2012-ci ildən prezidenti professor Menahem Ben-Sassondur (Qüdsdə Yəhudi Universitetinin prezidenti). == Şuranın sədrləri == prof. İtshaq Apeloyq (Yitzhak Apeloig) (2004—2009) prof.
Vazgen Sarkisyan adına Hərbi Universitet
Vazgen Sarkisyan adına Hərbi Universitet Ermənistan Müdafiə Nazirliyi sistemində fəaliyyət göstərən bir ali təhsil müəssisəsidir. Missiyası sülh və müharibədə müdafiə tapşırıqlarını yerinə yetirməyə qadir zabitləri hazırlamaq və yetişdirməkdir.
"ADA" Universiteti
ADA Universiteti — Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarix == İnformasiya Texnologiyaları Universiteti Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyəti quruculuğu istiqaməti üzrə yüksək hazırlığa malik kadr potensialının formalaşdırılmasını təmin edən ali təhsil müəssisəsi idi. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Sərəncamı ilə 1 fevral 2013-cü ildə yaradılmışdır. İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin və Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının əsasında, 13 yanvar 2014-cü ildə "ADA" Universiteti yaradılması ilə fəaliyyəti başa çatmışdır.Universitetin tarixi 2006-cı ildən başlayır. Belə ki, 2006-cı ilin martında Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində Azərbaycan Diplomatik Akademiyası adı altında ali təhsil müəssisəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının və Azərbaycan Respublikasında İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin əsasında ADA Universiteti yaradılmışdır. Əsas məqsədi diplomatiya, ictimai münasibətlər, biznes, informasiya texnologiyaları və sistem mühəndisliyi üzrə qlobal liderlər hazırlamaqdır. Akademiyanın əsasını qoyan rektor, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirinin müavini və Azərbaycanın ABŞ-dəki sabiq səfiri Hafiz Paşayevdir.2012-ci ildə Bakı şəhərində "Dədə Qorqud" parkı yaxınlığında yerləşən yeni "Green and Smart" kampusuna köçmüşdür. 2009-cu ildən magistr pilləsi, 2011-ci ildən bakalavr pilləsində ali təhsil verir. == Tərkibi == Hazırda, universitetin nəzdində 4 institut fəaliyyət göstərir: İctimai və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu Biznes İnstitutu İnformasiya Texnologiyaları və Mühəndislik İnstitutu Təhsilin İdarə Edilməsi İnstitutuBundan əlavə, 2022/2023-cü tədris ilindən etibarən ADA Universitetinin Qazax Mərkəzi fəaliyyətə başlamışdır.
"Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalı
"Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının dövlət təltifi. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin yaradılmasının 100 illiyi münasibətilə 14 dekabr 2021-ci ildə təsis edilmişdir. == Tarixi və əsasnaməsi == "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalının əsasnaməsi Azərbaycan Respublikasının 2021-ci il 14 dekabr tarixli 428-VIQD nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir. Qanunun tətbiqi isə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 dekabr 2021-ci il tarixli 1530 nömrəli Fərmanı ilə müəyyən edilmişdir."Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə elm, təhsil və pedaqoji kadr hazırlığı sahələrində yüksək nailiyyətlər əldə etmiş, bu sahələrin inkişafına xüsusi töhfə vermiş, sosial-mədəni inkişafda fəal iştirak etmiş Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin əməkdaşları, o cümlədən keçmiş əməkdaşları, məzunları, həmçinin elm, təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində və Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin tərəqqisində xüsusi xidmətləri olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər təltif edilirlər. Medala layiq görülən şəxslər Azərbaycan Respublikasının elm və təhsil naziri tərəfindən təltif edilirlər. "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda, onlardan sonra taxılır. == Təsviri == "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" yubiley medalının təsviri 2021-ci il 14 dekabr tarixli 428-VIQD nömrəli Qanunu ilə təsdiq edilmişdir.Medalın ümumi təsviri "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 illiyi (1921–2021)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, diametri 36 mm olan dairəvi lövhədən ibarətdir. Medalın ön tərəfi Medalın ön tərəfi daxili və xarici çevrələrlə konturlanmışdır. Xarici və daxili çevrələrin arasında yuxarı qövs boyunca tünd göy rəngli fonda "Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti" sözləri, aşağı qövs boyunca "1921–2021" rəqəmləri yazılmışdır. "1921–2021" rəqəmlərindən sol və sağ tərəflərdə yuxarıya doğru uzanan sünbül budaqları, ondan sonra isə səkkizguşəli ulduz təsvir olunmuşdur.
"Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919-2019)" yubiley medalı
"Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il 22 oktyabr tarixli 1687-VQD nömrəli qanunu ilə təsdiq edilmiş medal."Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə elm və təhsil sahələrində yüksək nailiyyətlər əldə etmiş, bu sahələrin inkişafına xüsusi töhfə vermiş, sosial-mədəni inkişafda fəal iştirak etmiş müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) əməkdaşları, veteranları, məzunları, həmçinin elm, təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) tərəqqisində xüsusi xidmətləri olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər təltif edilir. == Təltif edilən şəxslər == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə elm və təhsil sahələrində yüksək nailiyyətlər əldə etmiş, bu sahələrin inkişafına xüsusi töhfə vermiş, sosial-mədəni inkişafda fəal iştirak etmiş müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) əməkdaşları, veteranları, məzunları, həmçinin elm, təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) tərəqqisində xüsusi xidmətləri olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər təltif edilirlər. == Təltif edən orqan == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 23-cü bəndinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il 22 oktyabr tarixli 1687-VQD nömrəli Qanununun tətbiqi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanına əsasən, Azərbaycan Respublikasının Təhsil Naziri tərəfindən təltif edilir. == Taxılma qaydası == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda onlardan sonra taxılır. == Medalın təsviri == === Medalın ümumi təsviri === "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra — medal) bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, diametri 36 mm olan dairəvi lövhədən ibarətdir. === Medalın ön tərəfi === Medalın ön tərəfi iki çevrə ilə konturlanmışdır. Xarici və daxili çevrələrin arasında yuxarı qövs boyunca "BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ" sözləri, aşağı qövs boyunca "1919–2019" sözləri yazılmışdır. Yazıların arasında, sol və sağ tərəflərdə səkkizguşəli ulduz vardır. "1919–2019" sözlərindən sol və sağ tərəflərə doğru qövs boyu sünbüllərdən ibarət çələng yerləşir. Medalın daxili çevrəsinin mərkəzində təhsili simvolizə edən relyefli kitab emblemindən və elmi simvolizə edən relyefli atom təsvirindən ibarət kompozisiya vardır.
"Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" yubiley medalı
"Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il 22 oktyabr tarixli 1687-VQD nömrəli qanunu ilə təsdiq edilmiş medal."Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə elm və təhsil sahələrində yüksək nailiyyətlər əldə etmiş, bu sahələrin inkişafına xüsusi töhfə vermiş, sosial-mədəni inkişafda fəal iştirak etmiş müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) əməkdaşları, veteranları, məzunları, həmçinin elm, təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) tərəqqisində xüsusi xidmətləri olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər təltif edilir. == Təltif edilən şəxslər == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı ilə elm və təhsil sahələrində yüksək nailiyyətlər əldə etmiş, bu sahələrin inkişafına xüsusi töhfə vermiş, sosial-mədəni inkişafda fəal iştirak etmiş müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) əməkdaşları, veteranları, məzunları, həmçinin elm, təhsil və beynəlxalq əməkdaşlıq sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsində və müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) tərəqqisində xüsusi xidmətləri olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları, əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər təltif edilirlər. == Təltif edən orqan == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 23-cü bəndinə uyğun olaraq, Azərbaycan Respublikasının 2019-cu il 22 oktyabr tarixli 1687-VQD nömrəli Qanununun tətbiqi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanına əsasən, Azərbaycan Respublikasının Təhsil Naziri tərəfindən təltif edilir. == Taxılma qaydası == "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı döşün sol tərəfinə, Azərbaycan Respublikasının digər orden və medalları olduqda onlardan sonra taxılır. == Medalın təsviri == === Medalın ümumi təsviri === "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919–2019)" Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (bundan sonra — medal) bürüncdən tökülmüş və qızıl suyuna çəkilmiş, diametri 36 mm olan dairəvi lövhədən ibarətdir. === Medalın ön tərəfi === Medalın ön tərəfi iki çevrə ilə konturlanmışdır. Xarici və daxili çevrələrin arasında yuxarı qövs boyunca "BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ" sözləri, aşağı qövs boyunca "1919–2019" sözləri yazılmışdır. Yazıların arasında, sol və sağ tərəflərdə səkkizguşəli ulduz vardır. "1919–2019" sözlərindən sol və sağ tərəflərə doğru qövs boyu sünbüllərdən ibarət çələng yerləşir. Medalın daxili çevrəsinin mərkəzində təhsili simvolizə edən relyefli kitab emblemindən və elmi simvolizə edən relyefli atom təsvirindən ibarət kompozisiya vardır.
ABŞ universitetləri
Amerika Birləşmiş Ştatlarında universitetlər - ABŞ-də bakalavr və magistr təhsilini nəzərdə tutan tədqiqat yönümlü müəssisələr. Tarixi səbəblərə görə, Boston Kolleci, Dartmut Kolleci, Uilliam və Meri Kolleci kimi bəzi universitetlər "kollec" terminini qoruyub saxlayır. "Universitet" terminindən istifadə edən Qərb Universiteti kimi bəzi institutlar bir neçə bakalavr dərəcəsi verir. Məzun proqramları Fəlsəfə doktoru (Ph.D) kimi müxtəlif doktorantura dərəcələrindən əlavə, İncəsənət magistrı (M.A), Dəqiq elmlər üzrə magistr (M.S), Biznesin idarəsi olunması üzrə magistr (M.B.A) kimi müxtəlif magistr dərəcələri verir. Bəzi universitetlərdə elmi təqdiqatçılar əvəzinə, təcrübə aparan şəxslər tərəfindən təşkil olunmuş çoxlu sayda xüsusi məktəblər var. Misal olaraq, jurnalistika, biznes, tibb məktəbləri, hüquq, baytarlıq, stomatologiya kimi məktəblər buraya daxildir. Univeristetlər digər ölkələrdə fakültələrə bölündüyü halda, Amerikada məktəblər və ya kolleclər kimi müxtəlif bölmələrə ayrılır. Liberal kolleclər antropologiya kimi şöbələrə bölünür, daha böyük univesitetlər isə təbiət elmləri kimi müxtəlif şöbələrə ayrılır. Amerika Birləşmiş Ştatlarında federal hökumət xidmət akademiyaları və işçi kollecləri istisna olmaqla, universitetlərə birbaşa nəzrət etmir, buna baxmayaraq, onlara maliyyə yardımı edir. Ştat universitetlərinin bir hissəsi olan dövlət universitetlərinin əksəriyyəti ştatlar və onların əraziləri tərəfindən idarə olunur.
ADA Universiteti
ADA Universiteti — Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarix == İnformasiya Texnologiyaları Universiteti Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyəti quruculuğu istiqaməti üzrə yüksək hazırlığa malik kadr potensialının formalaşdırılmasını təmin edən ali təhsil müəssisəsi idi. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Sərəncamı ilə 1 fevral 2013-cü ildə yaradılmışdır. İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin və Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının əsasında, 13 yanvar 2014-cü ildə "ADA" Universiteti yaradılması ilə fəaliyyəti başa çatmışdır.Universitetin tarixi 2006-cı ildən başlayır. Belə ki, 2006-cı ilin martında Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində Azərbaycan Diplomatik Akademiyası adı altında ali təhsil müəssisəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının və Azərbaycan Respublikasında İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin əsasında ADA Universiteti yaradılmışdır. Əsas məqsədi diplomatiya, ictimai münasibətlər, biznes, informasiya texnologiyaları və sistem mühəndisliyi üzrə qlobal liderlər hazırlamaqdır. Akademiyanın əsasını qoyan rektor, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirinin müavini və Azərbaycanın ABŞ-dəki sabiq səfiri Hafiz Paşayevdir.2012-ci ildə Bakı şəhərində "Dədə Qorqud" parkı yaxınlığında yerləşən yeni "Green and Smart" kampusuna köçmüşdür. 2009-cu ildən magistr pilləsi, 2011-ci ildən bakalavr pilləsində ali təhsil verir. == Tərkibi == Hazırda, universitetin nəzdində 4 institut fəaliyyət göstərir: İctimai və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu Biznes İnstitutu İnformasiya Texnologiyaları və Mühəndislik İnstitutu Təhsilin İdarə Edilməsi İnstitutuBundan əlavə, 2022/2023-cü tədris ilindən etibarən ADA Universitetinin Qazax Mərkəzi fəaliyyətə başlamışdır.
ADA Universitetinin Dövlət və ictimai münasibətlər fakültəsi
ADA Universiteti — Azərbaycan Respublikasının Bakı şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarix == İnformasiya Texnologiyaları Universiteti Azərbaycan Respublikasında informasiya cəmiyyəti quruculuğu istiqaməti üzrə yüksək hazırlığa malik kadr potensialının formalaşdırılmasını təmin edən ali təhsil müəssisəsi idi. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin Sərəncamı ilə 1 fevral 2013-cü ildə yaradılmışdır. İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin və Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının əsasında, 13 yanvar 2014-cü ildə "ADA" Universiteti yaradılması ilə fəaliyyəti başa çatmışdır.Universitetin tarixi 2006-cı ildən başlayır. Belə ki, 2006-cı ilin martında Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində Azərbaycan Diplomatik Akademiyası adı altında ali təhsil müəssisəsi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Diplomatik Akademiyasının və Azərbaycan Respublikasında İnformasiya Texnologiyaları Universitetinin əsasında ADA Universiteti yaradılmışdır. Əsas məqsədi diplomatiya, ictimai münasibətlər, biznes, informasiya texnologiyaları və sistem mühəndisliyi üzrə qlobal liderlər hazırlamaqdır. Akademiyanın əsasını qoyan rektor, Azərbaycan Xarici İşlər Nazirinin müavini və Azərbaycanın ABŞ-dəki sabiq səfiri Hafiz Paşayevdir.2012-ci ildə Bakı şəhərində "Dədə Qorqud" parkı yaxınlığında yerləşən yeni "Green and Smart" kampusuna köçmüşdür. 2009-cu ildən magistr pilləsi, 2011-ci ildən bakalavr pilləsində ali təhsil verir. == Tərkibi == Hazırda, universitetin nəzdində 4 institut fəaliyyət göstərir: İctimai və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu Biznes İnstitutu İnformasiya Texnologiyaları və Mühəndislik İnstitutu Təhsilin İdarə Edilməsi İnstitutuBundan əlavə, 2022/2023-cü tədris ilindən etibarən ADA Universitetinin Qazax Mərkəzi fəaliyyətə başlamışdır.
Abxaziya Dövlət Universiteti
Abxaziya Dövlət Universiteti (ADU; abx. Аҧсны Аҳәынҭқарратә Университет) — rəsmi olaraq Gürcüstanın Abxaziya Muxtar Respublikasının, de-fakto olaraq müstəqil Abxaziya Respublikasının Suxumi şəhərində yerləşən dövlət universiteti. == Tarixi == Universitet 4 fevral 1932-ci ildə Aqropedaqoji İnstitut olaraq təsis edilmişdir. 1933-cü ildə MŞ Qorki adına Suxumi Dövlət Pedaqoji İnstutu olaraq adlandırılmışdır. 1979-cu ildə Abxaziya Dövlət Universiteti olaraq adlandırılır. 2011-ci ildə Abxaziya Dövlət Universiteti və Urbin Universiteti arasında əməkdaşlıq protokolu imzalanmışdır. == Fakultə və kafedralar == === Fizika-Riyaziyyat fakultəsi === Dekan: Robert Larusiya Riyazi analiz kafedrası Tətbiqi riyaziyyat kafedrası Ümumi fizika kafedrası Suxumi Fizika Texnika İnstitutunun eksperimental fizika kafedrası === Biologiya-Coğrafiya fakultəsi === Dekan: Marina Qoqua Ekologiya və heyvan morfologiyası kafedrası İnsan və heyvan fiziologiyası kafedrası Kimya kafedrası Coğrafiya bölməsi AMA Botanika İnstitutunda Meşə və Botanika Departamenti kafedrası AMA-nın Eksperimental Patoloji və Təbabət İnstitutunun Eksperimental Biologiya və Təbabət İdarəsi kafedrası AMA Hidrofizika İnstitutunda tətbiq olunan Ekologiya İdarəsi kafedrası === Tarix fakultəsi === Dekan: Alik qabeliya Tarix kafedrası Abxaziyanın Arxeologiya və Etnoqologiya kafedrası Rusiya və xarici ölkələrin tarix kafedrası Beynəlxalq münasibətlər tarixinin kafedrası === Filologiya fakultəsi === Dekan: Otar Cicariya Abxaz dili kafedrası Abxaz ədəbiyyatı kafedrası Rus dili kafedrası Rus və xarici ədəbiyyat kafedrası Alman dili kafedrası İngilis dili kafedrası Jurnalistika kafedrası Aktyorluq və Rəssamlıq İncəsənəti kafedrası Abxaz Humanitar Tədqiqatlar İnstitutunda Abxaz Tədqiqatları kafedrası === Hüquq fakultəsi === Dekan: Serqety Smır Dövlət və hüquq kafedra Mülki və prosesual hüquq kafedrası İnzibati hüquq kafedrası === İqtisadiyyat fakultəsi === Dekan: Ozqan Yeva İqtisadi nəzəriyyə kafedrası Mühasibat və audit kafedrası Dövlət İdarəetmə və menecment kafedrası Milli İqtisadiyyat kafedrası Maliyyə və kredit kafedrası === Pedaqoji fakultə === Dekan: Lyudmila Beniya Pedaqogika və İbtidai təhsil metodları kafedrası Təsviri incəsənət kafedrası Bədən tərbiyəsi və idman kafedrası === Aqromühəndis fakultəsi === Dekan: Rozetta Smır Agronom kafedrası Kənd təsərrüfatının mexanikləşdirilməsi kafedrası Elektrikləşdirmə kafedrası === Ümumuniversitet kafedraları === Filologiya və mədəniyyətşünaslıq kafedrası Politalogiya və sosiologiya kafedrası Hərbi kafedra == Universitetin rektorları == Zurab Ançabadze (1979–1984) Aleko Qranamiya (1989-cu ildən) == Tanınmış məzun və əməkdaşları == Vladislav Arcinba Vaja zarandiya Anton Jarkov Aleksandr Jarkov Leonid Rozemlyun == Fəxri professorlar == Rəşid Xuqanov — Adıgey Dövlət Universitetinin rektoru (ADU) == Ünvan == Gürcüstan, Abxaziya Muxtar Respublikası, Suxumi şəhəri, Universitet küçəsi, 1.
Abılay Xan adına Qazaxıstan Beynəlxalq Münasibətlər və Dünya Dilləri Universiteti
Abılay Xan adına Qazaxıstan Beynəlxalq Münasibətlər və Dünya Dilləri Universiteti (qaz. Абылай хан Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті (ҚазХҚжӘТУ)) — Qazaxıstanın ali təhsil müəssisəsi. Xarici dildə və beynəlxalq profildə mütəxəssislər üçün peşə təhsili verir. == Tarixi == Qazaxıstan Dövlət Müəllimlər Xarici Dillər İnstitutu, SSRİ hökumətinin 16 sentyabr 1940-cı il tarixli 1696 saylı qərarı ilə quruldu. 1941-ci ilin yayında institut müəllim qəbul etməyə və tələbələrin ilk qəbuluna hazırlaşmağa başladı. 1941-ci ilin sonunda institutun ilk nizamnaməsi təsdiq edildi, ona görə Qazaxıstan SSR Xalq Təhsil Komissarlığı tərəfindən təsdiqlənən müstəqil bir təhsil və elmi müəssisə idi. İnstitut üç fakültədən (İngilis, Alman, Fransız) ibarət idi, dekanları bu fakültənin aparıcı fənlərindəki professorlar və ya dosentlər arasından namizəd göstərildi və təkliflə Qazaxıstan SSR Xalq Təhsil Komissarlığı tərəfindən təsdiq edildi. institut direktorunun. 1941–1942-ci tədris ilinin qəbulu göstərdi ki, respublikanın digər universitetlərində olduğu kimi İnstitutda da Qazax uyruğundan az sayda tələbə var idi, bununla əlaqədar 1 aprel 1942-ci ildən etibarən qazaxlar üçün dörd aylıq təlim kursları universitetlərdə 330 nəfərlik bir kontingentli qızlar təşkil edildi. Qazaxıstan SSR hökuməti 1944-cü ilin avqust ayında 30 nəfərlik bir şərqlə "Şərq dilləri fakültəsinin təşkili haqqında" bir qərar qəbul etdi.
Adelaida Universiteti
Adelaida Universiteti (ing. University of Adelaide) — Avstraliyanın Cənubi Avstraliya ştatının Adelaida şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi; ölkənin ən aparıcı ali təhsil ocaqlarından biridir. == Tarixi == 1872-ci ildə Cənubi Avstraliya Baptist, Konqreqasional və Presviterian kilsələri orta məktəbi bitirmiş gənclərə ali təhsil vermək üçün Kollec İttifaqı yaradırlar. Həmin il zəngin maldar və mis mədəni sahibi Valter Uotson Hyuz universitet yaradılması məqsədilə o dövr üçün böyük məbləğ hesab edilən 20000 funt-sterlinq yardım edir. Adelaida Universitetinin rəsmi açılışı 1874-cü il noyabrın 6-da baş tutur. Universitetin ilk kansleri hüquqşünas Riçard Hanson, vitse-kansleri isə yepiskop Avqust Şort seçilir. Adelaida Universitetində ilk bakalavr dərəcəsi 1876-cı ildən verilməyə başlanır. Bu universitet 1881-ci ildə Avstraliyada ilk dəfə qız tələbələri qəbul edən ali məktəb olur. Universitetin ilk məzunu da qız olub. Onu adı Edit Emili Dornvell idi.
Adıge Dövlət Universiteti
Adıge Dövlət Universiteti (rus. Адыгейский государственный университет, АГУ) — Rusiya Federasiyasına bağlı Adıge Respublikasının Maykop şəhərində yerləşən universitet. Respublikada aparıcı təhsil və tədqiqat mərkəzidir. == Tarixi == Adıge Dövlət Universiteti 1940-cı ildə ilk olaraq Maykop Müəllimlər İnstitutu kimi yaradılmışdır. 1952-ci ildə Adıge Pedaqoji İnstitutuna çevrilmiş, 1993-cü ildən isə müasir addan istifadə olunur. Universitet 2 institut, 10 fakültə və 52 şöbədən ibarətdir. Burada aşağıdakı ixtisaslar və istiqamətlər üzrə kadr hazırlığı həyata keçirilir: riyaziyyat, fizika, iqtisadiyyat, pedaqogika, filologiya və mədəniyyət, hüquqşünaslıq, tarix və s. Universitetəqədər hazırlıq şöbəsinin, Pedaqoji Kollecin və Respublika Fizika-Riyaziyyat Məktəbinin, eləcə də aspiranturanın köməyi ilə təmin edilir. Universitetdə Təkmilləşdirmə İnstitutu, aspirantura (16 ixtisas üzrə) və doktorantura fəaliyyət göstərir. Universitetdə humanitar və texniki kollec (Maykop), peşə təhsili mərkəzi, Rusiya Elmlər Akademiyasının Kabardin-Balkar Elmi Mərkəzinin Dağ Ərazilərinin Ekologiya İnstitutunun şöbəsi var.
Allahabad Universiteti
Allahabad Universiteti (ing. University of Allahabad, hind इलाहाबाद विश्वविद्यालय) — Hindistanın Uttar Pradeş ştatının Allahabad şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == Universitetin əsası 1887-ci ildə qoyulmuşdur.
Amsterdam Universiteti
Amsterdam Universiteti (nid. Universiteit van Amsterdam) — Niderland Krallığında, Amsterdam şəhərinin mərkəzində yerləşən ali təhsil müəssisəsi, Avropanın ən böyük universitetlərindən və Niderlandın dörd klassik ali təhsil ocaqlarından biri. Beynəlmiləlləşmiş ali məktəb olan Amsterdam Universitetində dərslər ingilis və holland dillərində keçilir. Hərdən Amsterdam Universitetini (AvU) Amsterdamda yerləşən digər universitetlərlə (xüsusi ilə VU — Azad Universitet (nid. Virje Universiteit) səhv salırlar. == Tarixi == Amsterdam Universitetinin sələfi XIV əsrdən fəaliyyət göstərən Athenaeum Illustre (latın dilindən tərcümədə "şöhrətləndirilmiş", "ali Ateney") məktəbi olmuşdur. 1632-ci ildən Amsterdam şəhərində həmin məktəbdə tarix və fəlsəfə, sonradan isə hüquq, ilahiyyat və təbabət elmləri öyrədilir. Kaspar Barlaeus və Cerard Vossius kimi dahi alimlər ilk mühazirələrini bu təhsil ocağında oxuyublar. Həmin dövrün ən məşhur məzunlarından hollandiyalı ilahiyyatçı və alim Kornelis Petrus Tieli qeyd etmək olar. XIX əsrə qədər Ateney çox da böyük olmayan bir təhsil müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərir.
Andorra Universiteti
Andorra Universiteti (kat. Universitat d'Andorra) - Andorranın 1997-ci ildə yaradılmış dövlət universiteti. Olkənin yeganə ali məktəbi. Universitet sisteminə universitetin özü, idarəetmə və informatika məktəbi və onlayn-tədqiqatlar mərkəzi daxildir. Cant-Juliya-Loriya vilayətində yerləşir. 427 tələbəsi, 94 əməkdaşı vardır. Bəzi fakültələrində distans təhsil almaq mümkündür. Universitet Avropa Universitetlər Assosasiyasına, Beynəlxalq Universitetlər Assosasiyasına və Con Luis Vives İnstitutuna daxildir.
Andraşi Budapeşt Universiteti
Andraşi Budapeşt Universiteti (ing. Andrássy University Budapest, mac. Andrássy Gyula Budapesti Német Nyelvű Egyetem, alm. Andrássy Gyula Deutschsprachige Universität Budapest‎) və ya qısaca Andraşi Universiteti yalnız alman dilində fəaliyyət göstərən universitetdir. Ali məktəb Macarıstan, Almaniya və İsveçrə dövlətləri, eləcə də İtaliyanın Trentino-Cənubi Tirol Muxtar Vilayəti, Almaniyanın Bavariya və Baden-Vürtemberq ştatları tərəfindən maliyyələşdirilir. Buna görə də ali məktəb tələbələrinin yarısından çoxuna bir çox xərclərini qarşılayacaq təqaüd verilir. == Universitet haqqında == AUB, Macarıstanın “Milli üstünlük universitetidir” və Evalag (Evaluation Agency Baden-Württemberg) tərəfindən akkreditasiya olunan və xaricdə yerləşən yeganə universitetdir. 25 ölkədən çox ölkədən olan tələbələr, beynəlxalq mübadiləni təmin edir. Tələbələr öz təhsil xərclərini rəsmi təqaüdlərin hesabına qarşılıya bilər. Universitet, Macarıstanın məşhur siyasətçisi, keçmiş Baş naziri və Avstriya-Macarıstanın Xarici işlər naziri olan Düla Andraşinin adını daşıyır.
Andraşi Universiteti
Andraşi Budapeşt Universiteti (ing. Andrássy University Budapest, mac. Andrássy Gyula Budapesti Német Nyelvű Egyetem, alm. Andrássy Gyula Deutschsprachige Universität Budapest‎) və ya qısaca Andraşi Universiteti yalnız alman dilində fəaliyyət göstərən universitetdir. Ali məktəb Macarıstan, Almaniya və İsveçrə dövlətləri, eləcə də İtaliyanın Trentino-Cənubi Tirol Muxtar Vilayəti, Almaniyanın Bavariya və Baden-Vürtemberq ştatları tərəfindən maliyyələşdirilir. Buna görə də ali məktəb tələbələrinin yarısından çoxuna bir çox xərclərini qarşılayacaq təqaüd verilir. == Universitet haqqında == AUB, Macarıstanın “Milli üstünlük universitetidir” və Evalag (Evaluation Agency Baden-Württemberg) tərəfindən akkreditasiya olunan və xaricdə yerləşən yeganə universitetdir. 25 ölkədən çox ölkədən olan tələbələr, beynəlxalq mübadiləni təmin edir. Tələbələr öz təhsil xərclərini rəsmi təqaüdlərin hesabına qarşılıya bilər. Universitet, Macarıstanın məşhur siyasətçisi, keçmiş Baş naziri və Avstriya-Macarıstanın Xarici işlər naziri olan Düla Andraşinin adını daşıyır.
Anqola universitetlərinin siyahısı
Anqola universitetlərinin siyahısı: Aqostine Neto Universiteti, Luanda və Uamboda yerləşən ən böyük dövlət universiteti. Anqola Müstəqil Universiteti (Universidade Independente de Angola), özəl universitet,Luanda. Anqola Katolik Universiteti, kiçik özəl universitet, Luanda. Lusiada University, kiçik özəl Portuqaliya universiteti, Luanda, Benqela və Kabinda (şəhər)da kampusları vardır. Jean Piaget University of Angola, kiçik özəl universitet, Luanda və Benqelada yerləşir.
Antverpen Universiteti
Antverpen Universiteti (nid. Universiteit Antwerpen) — Belçikanın Antverpen şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Xarici əlaqələri == Utrext Şəbəkəsinin üzvüdür. == Məşhur məzunları == Dris Beytart — "Drupal"ın yaradıcısı.
Argentina universitetlərinin siyahısı
Argentina universitetlərinin siyahısı: regionlar və mülkiyyət formasına görə göstərilir.
Ariel Universiteti
Ariel Universiteti (ivr. ‏אוניברסיטת אריאל בשומרון‏‎) — İsrail ali təhsil müəssisəsi. İordan çayının qərb sahilində, Samariyada, Ariel şəhərində yerləşir. 1982-ci ildə kiçik bir kollec kimi yaradlaraq universitet pilləsinə qədər inkişaf yolu keçib. 2014-cü ildə universitetdə 14 min nəfər tələbə təhsil alır və 100 nəfər professor çalışırdı. Universitet kampusunda yəhudilər, ərəblər, dünyəvi və dini təhsil nümayəndələri, ölkə vətəndaşları və xarici ölkələridə yaşayan yəhudi ailələrindən tələbələr təhsil alır. == Həmçinin bax == == Mənbə == Ариэльский университет, официальный сайт на русском языке "Ариэльский университет в Самарии (ing.)". en:Council for Higher Education in Israel. 2014-08-31 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 03 июля 2014.
Assam Universiteti
Assam Universiteti (assam. আসাম বিশ্ববিদ্যালয়) — Hindistanın Assam ştatının Silçar şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == Universitetin əsası 1994-cü ildə qoyulmuşdur.
Astana Tibb Universiteti
Astana Tibb Universiteti — Qazaxıstan SSR Nazirlər Sovetinin 26 oktyabr 1964-cü il tarixli əmri ilə qurulan və Astana şəhərində yerləşən ali təhsil tibb müəssisəsi. Başlanğıcda universitet Tselinoqrad Dövlət Tibb İnstitutu (TDTU) adlandı, 2009-cu ildə Astana Tibb Universiteti adlandırıldı və Qazaxıstandakı tibb universitetləri arasında ilk səhmdar cəmiyyət oldu. == Missiya və hədəfləri == 1964-cü ildə universitet açıldıqdan sonra yalnız universitetin adı dəyişdirilmədi, eyni zamanda ixtisasların sayı da artdı, kredit təhsili texnologiyaları və üç mərhələli təhsil sistemi — bakalavr, magistr, doktorantura, aspirantura, akademik proqramlar tətbiq olundu. Universitetin reytinqi durmadan artır və bir neçə ildir ki, universitet Qazaxıstan Respublikasının üç aparıcı tibb universitetlərindən biridir. Gələcəkdə Astana Tibb Universiteti olmalıdır: Ali, aspirantura və davamlı tibbi təhsil, səhiyyə yenilikləri sistemində liderdir Qabaqcıl Tibbi Texnologiyalar Elmi və Klinik Mərkəzi, İntellektual İnkişaf; Korporativ idarəetmə standartlarının formalaşdırılması və tətbiqi mərkəzi; Elmi, sosial-mədəni, təhsil mühiti və infrastrukturunun formalaşdırılması mərkəzi. Əsas inkişaf prioritetləri: insan resurslarının inkişafı; keyfiyyətli tibbi təhsil vermək; öz klinik bazasının yaradılması; universitet elminin təkmilləşdirilməsi; beynəlxalq təhsil və elmi cəmiyyətə inteqrasiya.Formalaşdırılmış missiyaya əsasən, universitet aşağıdakı hədəfləri müəyyənləşdirdi: Qazaxıstan Respublikasının səhiyyə sistemi üçün rəqabət qabiliyyətli, yenilikçi texnologiyalara, biliklərə və qloballaşma şəraitində yüksək keyfiyyətli və təhlükəsiz tibbi xidmətlər göstərməyi bacaran ahəngdar inkişaf etmiş mütəxəssislərə peşəkar və mənəvi cəhətdən mükəmməl mütəxəssislər hazırlamaq keyfiyyətini təmin etmək dünya birliyinin; Təhsil fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi; Yenilikçi klinik fəaliyyətin təşkili; Tədqiqat işinin təkmilləşdirilməsi; Lisansüstü və davamlı peşə təhsili, güclü bir elmi məktəb, səhiyyə və əczaçılıq sahəsindəki yeniliklərin təkmilləşdirilməsi; Fəaliyyətlərin strateji planlaşdırılmasının inkişafı; Əməliyyatların və maliyyə və aktiv idarəetməsinin gücləndirilməsi; İnformasiya və texnologiyalar mənbəyi olan korporativ etik standartların formalaşdırılması və tətbiqi, elmi, sosial-mədəni, sağlam korporativ mühitin formalaşdırılması, səhiyyə sisteminə inam. Əsas hədəflərə uyğun olaraq Universitetin inkişafının strateji istiqamətləri formalaşdırıldı: Strateji istiqamət: Ali tibb təhsili sahəsində rəhbər vəzifələrin formalaşdırılması "Tibb Universiteti Astana" ASC tərəfindən göstərilən təhsil xidmətlərinin yüksək səviyyədə keyfiyyətinin təmin edilməsi Təhsil xidmətlərinin optimal həcminin və strukturunun təmin edilməsi Təhsil xidmətlərinin göstərilməsinə inteqrasiya olunmuş yanaşmanın təmin edilməsi (sosial aspekt) Strateji istiqamət: Korporativ idarəetmənin səmərəliliyinin artırılması.
Avstraliya Milli Universiteti
Avstraliya Mkjjjjkilli Universiteti (ing. Australian National University) — Avstraliyanın ən nüfuzlu və tanınmış dövlət ali məktəbidir. Avstraliyanın paytaxtı Kanberra şəhərində yerləşir. == Tarixi == II Dünya müharibəsindən sonra Avstraliya dövlətinin rəhbərliyi ölkənin həyatında əhəmiyyətli dəyişiklik etmək, dövlətin imicini formalaşdırmaq, qonşu dövlətlərlə əlaqələri və iqtisadi inkişafı gücləndirmək məqsədilə universitet yaratmaq qərarına gəlir. ölkənin baş naziri Bin Çifli və müharibədən sonra bərpa işləri üzrə nazir vəzifəsində çalışmış J.J. Dedman universitet yaradılması haqqında qanunu parlamentin müzakirəsinə verirlər. Beləliklə, 1 avqust 1946-cı ildə Avstraliya Federal Parlamenti Avstraliya Milli Universitetinin yaradılması haqqında akt qəbul edir və universitet Avstraliyada Federal Parlament tərəfindən yaradılan ilk və yeganə ali məktəb olur. Yarandığı gündən universitetdə Avstraliyanin dünyada tanınmış alimləri - radiolokasiya və nüvə fizikası üzrə layihələrilə lider olan Mark Olifant, penisillinin yaradıcısı ser Hovard Flori, tanınmış tarixçi Keyt Xenkoka, iqtisadçı Herbert Kumbs və s. çalışmağa başlayır. 1949-cu ildə universitetin əsas binası, Con Kertin Tibb Məktəbi və Fizika Elmləri Tədqiqatlar Məktəbi tikilir. Avstraliya Konstitusiyasının yaradıcılarından olmuş Robert Garran 1951-ci ildə Avstraliya Milli Universitetinin ilk fəxri doktorluq dərəcəsinə layiq görülür.
Avstraliya universitetlərinin siyahısı
Ölkədə 2003-cü ildə qəbul edilmiş Ali təhsili dəstək aktına görə üç qrup təhsil xidməti göstərən müəssisə müəyyənləşib. Onların bütün tələbələrinin FEE-HELP-ə hüququ vardır. Ölkədən kənarda fəaliyyət göstərən ali məktəblər Dövlət təhsil, elm və tədris departamentinin nəzarəti altında fəaliyyət göstərir. == Universitetlər == === Milli === Avstraliya Katolik Universitet, Şimali Sidneydə, Stretfilddə, Brisbendə, Kanberrada, Ballaratda və Melburanda. Avstraliyada Notr-Dam Universiteti, Frementldə, Braumda və Sidneydə. === Avstraliya paytaxt ərazisi === Kanberra Universiteti, Kanberra Avstraliya Milli Universiteti, Kanberra === Yeni Cənubi Uels === Carlz Start Universiteti, Betxyorst, Uoqqa-Uoqqa, Olberi, dabbo, Menli, Oranj və Kanberrada kampusları Makuayri Universiteti, Sidney Yeni İngiltərə Universiteti, Armideyldə və s. === Viktoriya === Melburn Universiteti, Melburn (kampus Parkvilldədir) Monaşa Universiteti, Melburnda (Kleyton, Keulfild, bervik, Peninsul, Parkvil), Çörçil (Qippslend), Malayziya, CAR. Kral Melburn texnoloji İnstitutu, Melburn, Bransuik, Bandura,[Hanoy]], Xoşimin (şəhər) və s. === Kvinslend === Bond Universiteti, Qold-Kost Qriffirt Universiteti, Brisbern, Loqan və Qold-Kost Mərkəzi Kvinslend Universiteti, Bandeberq, Qledstoun, Mekey, Rokqempton və Brisbern və s. === Qərbi Avstraliya === Kyörtin Texnoloji Universitet, Perte, Sidney Edit Koun Universiteti, Perte, Banbyüri Merdok Universiteti, Perte və s. universitetlər === Cənubi Avstraliya === Adelaida Universiteti, Adelaida, Arrbrey və Rozuorsi Krenfild Universiteti, Adelaida Flinders Universiteti, Adelaida və s.
Avstriya universitetlərinin siyahısı
Avstriyada bütün universitetlər federal Elm və Nəqliyyat Nazirliyinin tabelindədir. Universitet müəllimləri və əməkdaşları dövlət qulluqçularısayılırlar. Bütün dövlət universitetləri dövlət büdcəsindən maliyyələşirlər və ölkə vətəndaşları üçün ali təhsil pulsuzdur. "Der Spiegel" jurnalının tədqiqatının nəticəsinə görə Avstriya universitetləri Avropa məkanında orta yerlərdədir. Vyana, Zalsburq və Qrats universitetlərinin dörd fakültəsi qitədə ən yaxşı reytinqdədir. Zalsburqda hüquq, Vyanada iqtisadiyyat, Qratsda texniki elmlər yüksək səviyyədə keçilir. Avstriya universitetlərində ümumilikdə 210 min tələbə təhsil alır, onun yarısı — 80 min nəfəri Vyana universitetinin tələbələridir. Tələbələrin 12% xarici tələbələrdir. Almaniya və İtaliyadan olan tələbələr kifayət qədər çoxdur. Universitetlərdə 18 min nəfər müəllim dərs deyir.
Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (universitet)
Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu və ya tam adı Rusiya Federasiyasının Xarici İşlər Nazirliyinin Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (MDBMİ) (rus. Московский государственный институт международных отношений (университет) Министерства иностранных дел Российской Федерации) — Rusiya Federasiyasında beynəlxalq münasibətlər sahəsi üzrə ixtisaslaşmış ali təhsil müəssisəsi. İnstitutun nəzdnində 4 elmi-tədqiqat institutu, 8 fakültə fəaliyyət göstərir. Hazırda 6000 tələbəsi vardır. == Məşhur məzunları == İlham Əliyev — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti. Qasım-Comərd Tokayev — Qazaxıstan Respublikasının 2-ci prezidenti.
Bosniya və Herseqovina Milli və Universitet Kitabxanası
Bosniya və Herseqovina Milli və Universitet Kitabxanası ― Bosniya və Herseqovinanın Sarayevo şəhərində yerləşən əsas kitabxanası. Kitabxananın binasının rəsmi açılışı 20 aprel 1896-cı ildə olmuşdur. 1992-ci il avqustun 25-də kitabxana binası yanır və 700 əlyazma, inkunabula və digər qiymətli ədəbiyyat nümunələri oğurlanır. Bundan sonra binanın təmiri 4 mərhələdə; 1996-1997, 2000-2004, 2012, 2013-cü ildə həyata keçirilir və nəhayət 2014-cü il mayın 9-da restavrasiyadan sonra kitabxananın təmtəraqlı açılış mərasimi baş tutur.
M. Akmulla adına Başqırdıstan Dövlət Pedaqoji Universitet
M. Akmulla adına Başqırdıstan Dövlət Pedaqoji Universiteti (başq. М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты (М. Аҡмулла исемендәге БДПУ)) — dövlət tabeçiliyində olan ali təhsil mərkəzi. Bu günki gündə Başqırdıstan Dövlət Pedaqoji Universiteti 5 institut, 7 fakultə, 43 kafedraya sahibdir.. Başqırdıstan Dövlət Pedaqoji Universiteti öz mövcudluğu dönəmində 40 mindən çox mütəxəsis yetişdirmişdir. Ölkənin 20 ən yaxşı ali təhsil mərkəzlərindən biridir. Universitet «Auditoriya» qəzeti və «Başqırdıstan pedaqoji jurnalı» buraxır. == Tarixi == M. Akmulla adına Başqırdıstan Dövlət Pedaqoji Universitet 9 yanvat 1967-ci ildə instut olaraq təşkil edilmişdir. Ölkədə ilk müəlliklər instutu 1909-cu ildə təşkil edilmişdir. 1919-cu ildə instutu Xalq təhsili instituna çevrilir. Onun tərkibinə daxil idi: sosial-tarix, biologiya-coğrafiya, fizika-riyaziyyat və ədəbiyyat-linqvistik.
N.E. Jukovski adına Milli Aerokosmik Universitet - Xarkov Aviasiya İnstitutu
N.E. Jukovski adına Milli Aerokosmik Universitet və ya Xarkov Aviasiya İnstitutu (ukr. Національний аерокосмічний університет ім. М. Є. Жуковського «Харківський авіаційний інститут») - Ukraynanın aparıcı təhsil müəssisələrindən biridir, hansı ki, aviasiya və kosmik texnikanın tədqiqi və istehsalı sahəsi üzrə mütəxəssisləri hazırlayır. == Tarix == Xarkov Aviasiya İnstitutu 1930-cu ildə yaradılıb. Əvvəlcə onun tərkibinə iki fakültə, təyyarə və motor istehsalı fakültələri, daxil idi. İnstitutun yarandığı zaman onun cəmi 12 müəllim və 69 tələbəsi var idi. Amma institut tez inkişaf edirdi, və artıq 1932-ci ildə, XAİ-nun müəllimləri və tələbə-diplomçuları tərəfindən hazırlanmış - Avropada ilk yığılan şassisinə sahib olan - XAİ-1 sərnişin təyyarəsi havaya qalxdı. 1937-ci ilin noyabrından XAİ-da birinci raketləri layihələşdirən reaktiv qrup işləməyə başladı. 40-cı illərin başlanğıcına yaxın - institutda artıq təxminən 1000 tələbə var idi, eksperimental dizayn bürosu işləyirdi və fəal elmi araşdırmalar aparılırdı. İnstitutun ixtisaslaşması daimi genişlənirdi, yeni fakültələr açılırdı.
Rusiya Federasiyası Xarici İşlər Nazirliyinin Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (universitet)
Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu və ya tam adı Rusiya Federasiyasının Xarici İşlər Nazirliyinin Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (MDBMİ) (rus. Московский государственный институт международных отношений (университет) Министерства иностранных дел Российской Федерации) — Rusiya Federasiyasında beynəlxalq münasibətlər sahəsi üzrə ixtisaslaşmış ali təhsil müəssisəsi. İnstitutun nəzdnində 4 elmi-tədqiqat institutu, 8 fakültə fəaliyyət göstərir. Hazırda 6000 tələbəsi vardır. == Məşhur məzunları == İlham Əliyev — Azərbaycan Respublikasının Prezidenti. Qasım-Comərd Tokayev — Qazaxıstan Respublikasının 2-ci prezidenti.

Digər lüğətlərdə

обеззара́живаться прижа́ть филли́товый алжи́рка все́иваться за троих ингаляцио́нно инди́говый конча́я мокша́не по́длость ссоса́ть хиная́на вчера dowsing-rod exude felonious gypsa hedgehop Lothario sepulchral еженедельный охать секвестровать эпителий