Limit (iqtisadiyyat)

Limit - Hədd, sərhəd, məhdudiyyət, norma və bu kimi bir sıra sinonimləri olan bu termin maliyyə bazarlarında, əsasən, hər hansı bir kəmiyyətə müəyyən məhdudiyyətlər qoyulmasını ifadə edir. Bu baxımdan, aşağıdakıları misal gətirmək olar:

Fond bazarında investorun, müştərinin öz brokerinə bazarda əməliyyat aparmaqla bağlı müəyyənləşdirdiyi ən yüksək və ən aşağı qiymət səviyyəsi. Bu limit brokerə investorun sahib olduğu maliyyə alətləri ilə, bir qayda olaraq, həmin qiymət aralığında alqı-satqı əməliyyatları aparmağa imkan verir.

Valyuta əməliyyatları limiti banka hər hansı xarici valyutada əməliyyat aparmaqla bağlı müəyyənləşdirilmiş hədd. Bu hədd xaricində əməliyyat qeydə alındıqda bank müvafiq institutlar tərəfindən sanksiya və cərimələrə məruz qala bilər.[1]

Dövlət borcunun limiti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bir maliyyə ili ərzində dövlətin daxili və xarici iqtisadi subyektlərdən cəlb etdiyi borc vəsaitlərinin həcminin müvafiq hökumət orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilən yuxarı həddi. Beləliklə, həm daxili, həm də xarici dövlət borcunun limiti ayrı-ayrılıqda müəyyənləşdirilir. Hökumətin müvafiq maliyyə orqanı tərəfindən bilavasitə özünün istifadəsi, yaxud öz adından cəlb edərək istifadəçiyə ötürmək məqsədilə və ya dövlət zəmanəti əsasında alınan kreditlərin həcmi həmin limiti aşa bilməz.[2]

Makro-iqtisadi limitləşdirmə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dövlətin faktiki borc öhdəliklərinin əsas makro-iqtisadi göstəricilərə nisbətinin limitləşdirilməsi. Bu halda dövlət borcu limiti bilavasitə dövlətin iqtisadi təhlükəsizliyinin təmin olunmasına xidmət edir. Müxtəlif iqtisadi nəzəriyyələrdə dövlət borcu limiti ilə bağlı fərqli yanaşmalar mövcuddur. Hal-hazırda aparıcı beynəlxalq maliyyə institutları tərəfindən tövsiyə olunan normalara əsasən xarici dövlət borcunun limiti hesabat ilində

ÜDM-nin 40%-i, əmtəə və xidmətlər ixracının 250%-i, xarici dövlət borcunun ödənişləri üzrə xərclərin məbləği ixracın 25%-i həcminə qədər qənaətbəxş hesab olunur.[3]

Bir qrup ölkələrdə bankın yerləşdirdiyi kredit vəsaitləri ilə bağlı hədd, limit. Bu limitə görə adətən hər hansı müştəri bankın şəxsi vəsaitlərinin 10%-dən çox həcmdə kredit vəsaiti əldə edə bilməz. [4]

  1. "A Stop-Limit order is an instruction to submit a buy or sell limit order when the user-specified stop trigger price is attained or penetrated. The order has two basic components: the stop price and the limit price. When a trade has occurred at or through the stop price, the order becomes executable and enters the market as a limit order, which is an order to buy or sell at a specified price or better. / interactivebrokers.co.uk". 2022-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  2. "The debt limit is the total amount of money that the United States government is authorized to borrow to meet its existing legal obligations, including Social Security and Medicare benefits, military salaries, interest on the national debt, tax refunds, and other payments. The debt limit does not authorize new spending commitments. It simply allows the government to finance existing legal obligations that Congresses and presidents of both parties have made in the past". 2022-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  3. "In Macro economic analysis the "fallacy of composition" is involved, i.e. aggregate economic behaviour is the sum total of the economy of individual activities. But what is true of individuals is not necessarily true to the fiscal entirely. For instance, savings are a private virtue but a public vice. If total savings in the economy increases, they may initiate a depression unless they are invested. Again, if an individual depositor withdraws his money from the bank, there is no risk. But if all depositors simultaneously do this, there will be a run on the banks and the banking system will be affected adversely./ http://www.tutorsonnet.com". 2018-06-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.
  4. "Credit limit refers to the maximum amount of credit a financial institution extends to a client through a line of credit as well as the maximum amount a credit card company allows a borrower to spend on a single card. Lenders usually set credit limits based on information in the application of the person seeking credit./http://www.investopedia.com". 2022-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-28.