Təchizatçı

Silhetdən olan benqal balıq satıcısı

Təchizatçı (ing. supplier, vendor, provider) — mal və xidmətləri təmin edən şəxs və ya şirkətdir. Təchizatçı müştəri və ya istehsalçı üçün lazım olan xammalı, məhsulu və ya xidmətləri təqdim edərək onların istehsal və fəaliyyət prosesini dəstəkləyir.[1]

Təchizatçı alqı-satqı müqaviləsinin növlərindən biri olan bağlanmış tədarük müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olaraq sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirir.[2] Təchizat müqaviləsinə uyğun olaraq, təchizatçı istehsal etdiyi və ya satın aldığı malları (və ya xidmətləri) sahibkarlıq fəaliyyətində istifadə etmək və ya şəxsi, ailə ilə bağlı olmayan digər məqsədlər üçün müəyyən edilmiş müddət və ya müddətlərdə alıcıya təhvil verməyi öhdəsinə götürür.[3]

Əsas funksiyaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təchizatçılar müxtəlif sənayelərdə mühüm rol oynayır və onların əsas funksiyaları aşağıdakılardan ibarətdir:

  1. Məhsul təminatı — müştərinin və ya istehsalçının tələblərinə uyğun olaraq məhsul və ya xammal təchiz etmək.
  2. Keyfiyyətə nəzarət — təchizatçılar təmin etdikləri məhsulların keyfiyyətini təmin etməkdən məsuldur. Müştərilərinə çatdırılan məhsulların keyfiyyət standartlarına uyğunluğunu təmin etməlidirlər.[4]
  3. Çatdırılma xidmətləri — çox vaxt təchizatçılar məhsulların vaxtında və təhlükəsiz şəkildə müştəriyə çatdırılmasını təmin edir.
  4. Əlaqələrin idarə edilməsi — təchizatçılar uzunmüddətli iş əlaqələrini qorumaq üçün müştəriləri ilə münasibətlərini düzgün idarə etməlidirlər.
  5. Qiymət təklifləri və razılaşmalar — təchizatçılar məhsul və ya xidmətlərə qiymət təklif edir və müştərilər ilə razılaşma əldə edir.
  6. İnnovasiya və inkişaf — təchizatçılar bazarda rəqabətə davam gətirmək üçün məhsulların keyfiyyətini artırmaq, istehsal proseslərini təkmilləşdirmək və yeni texnologiyaları tətbiq etmək üçün çalışmalıdırlar.[5]

Əsasən, təchizatçılar ya maliyyə sistemində, ya da anbar idarəetmə sistemində izlənilir.[6]

Təchizatçılar tez-tez təchizatçıların uyğunluğu yoxlama siyahıları və ya təchizatçı keyfiyyət auditləri vasitəsilə idarə olunur və bu fəaliyyətlər proqram alətlərindən istifadə etməklə effektiv şəkildə idarə oluna bilər.[7]

“Təchizatçı” tez-tez pərakəndə satışdan başlayaraq istehsalçılara və şəhər təşkilatlarına qədər müxtəlif sahələr üçün istifadə olunan çətir terminidir. Termin adətən yalnız birbaşa satıcıya və ya mallara görə ödənilən təşkilata şamil edilir, əgər birbaşa təchizatçıdan fərqlidirsə, xidmət göstərən ilkin istehsalçıya və ya təşkilata deyil.[8]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Oxford Advanced Learner's Dictionary, Vendor Arxiv surəti 19 may 2023 tarixindən Wayback Machine saytında, accessed on 8 September 2024
  2. ↑ Coution, Philippe. "Vendor vs. Supplier". BizToolCase. 16 July 2022.[ölü keçid]
  3. ↑ Skjott-Larsen, Tage; Philip B. Schary; Juliana H. Mikkola; Herbert Kotzab. Managing the Global Supply Chain. Copenhagen Business School Press DK. 2007. 20. ISBN 978-87-630-0171-7.
  4. ↑ "Difference Between Vendor and Distributor". Diffzy.com. Diffzy.com. 5 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 April 2022.
  5. ↑ Groceries Code Adjudicator, About us Arxiv surəti 13 noyabr 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, accessed on 15 October 2024
  6. ↑ UK Government, Groceries Supply Code of Practice Arxiv surəti 13 noyabr 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, published on 4 August 2009, accessed on 15 October 2024
  7. ↑ Baily, P., Farmer, D., Jessop, D. and Jones, D. (1998), Purchasing Principles and Management, 8th edition, London: Pitman Publishing, pp. 146-147, quoted by Bell, S., in Established Buying Theory, archived on 18 December 2007, accessed on 6 September 2024
  8. ↑ Belser, T., Groceries Code Adjudicator Conference 2024: Suppliers Should Find Their Voice (and Do GSCOP Training) Arxiv surəti 13 noyabr 2024 tarixindən Wayback Machine saytında, Haddleton & Co Ltd., published on 29 October 2024, accessed on 31 October 2024