Xəyali icmalar
Xəyali icmalar— Benedikt Andersonun eyni adlı kitabında milliyətçiliyi izah etmək məqasədi ilə inkişaf edilmiş konsepsiyası.
== Mənşəyi ==
Andersonun izahatına görə, xəyali icmaların formaşmasının səbəbi "çap kapitalizmi" idi. Kapitalist təşəbbüsçülər kitabları və başqa materiallarının tirajını maksimallaşdırmaq məqsədi ilə onları artıq Latın dilində yox, danışıq dillərinə daha yaxın dillərdə buraxırdılar. Bu həmin dillərdə (və ya ləhcələrdə) ümumi diskursları yaradaraq, "milli çap dilləri" əsasında Avropanın ilk milli dövlətlərinin formalşması ilə nəticələnib.
== Kontekst və təsir ==
Özü marksist olan Andersonun firkinə görə, nə marksizmdən, nə də liberalizmdən gələn millətçiliyin izahlarını qəbul etmirdi.Ernest Gellner millətçiliyin meydana çıxmasını Şərqi Avropanın sənayeləşməsinə bağlıyır.Elie Kedonie isə Fransa inqilabı ilə mərkəzi Fransa dövlətinin qurulmasında əməyi olan aydınlama düşüncələrinin millətçiliyin ortaya çıxmasında təsirini göstərir.Anderson isə başqa sahəyə bağlıyır. O, hesab edir ki, Avropa dövlətlərinin okeanın o tayında saldığı müstəmləkələrdə yaşayan diasporada özəlliklə Amerika qitəsində, yeni koloniyalarda yaranan bir anlayışdır.
Hobsbaum və Gellnerdən fərqli olaraq, Andersonun millətçiliyə qarşı pisniyyəti yoxdur və onun fikrincə, millətçilik qloballaşan dünyada köhnəlmiş bir ideya deyil. Anderson millətçilikdə mövcud olan utopik elementi müsbət qiymətləndirir.
== Xülasə ==
Andersona görə ”millət”süni olaraq inşa edilən bir şeydir.1778 və 1838-ci illər arasında Cənubi və Şimali Amerikada ortaya çıxan elit təbəqənin şüurlu şəkildə özlərini bir millət olaraq tanıtdıqlarını və ilk milli-dövlət modellərinin bu şəkildə yarandığını irəli sürür.Buna görə, onsuzda var olan xalq milli-dövlət inşa edə bilməz.”Millətçilik düşüncəsi”,milləti və milli-dövləti birlikdə inşa edər.Anderson,Fransa və Amerika örnəkləri təcrübəsindən millətin yaranmasının necə inkişafını göstərir.Bu ilk dalğa vətəndaş millətçiliyi olaraq adlandırarkən,daha sonra yaranan ikinci dalğa millətçiliyi etnik millətçilik olaraq təsdiqləyir.Anderson millət nəzəriyyəsində yazılı ədəbiyyata və onun yayılmasına mərkəzi bir rol verir. Millətçiliyin inkişafı kitabların sayının artması və mətbəə texnologiyasının inkişafı ilə əlaqəlidir.O,qeyd edirdi ki,bir millətin yaranmasında xalqın qədim dövrlərə bağlanması əhəmiyyət daşıyır,hətta bunu bir zərurət kimi görür.Bu nöqtədə Anthony D Smith dən bəzi anlayışları mənisəmişdir.Millətin yaranışı üçün həqiqi hekayələrdən çox əfsanələrə və fantastik anlayışlara dayanıldığını vurğular.
