ZONALLIQ

is. [ yun. ] xüs. Zonalar üzrə yerləşmə, qurşaqlar üzrə yerləşmə. Torpağın zonallığı.
– Kiçik Qafqaz sıra dağ sistemi şaquli zonallıq qanununa tabe olan xüsusiyyət yaradır. S.Salayev.

ZONAL
ZOND
OBASTAN VİKİ
Coğrafi zonallıq
Coğrafi zonallıq — coğrafi təbəqənin (landşaft təbəqəsinin) quruluşunda ən başlıca qanunauyğunluqlardan biri. Bu qanunauyğunluq günəşin şüa enerjisinin enliklər üzrə bərabər bölünməsilə əlaqədar olaraq, müxtəlif landşaft tiplərinin ekvatordan qütblərə doğru dəyişilməsində və müxtəlif coğrafi qurşaqların, coğrafi zonaların yaranmasında özünü göstərir.
Şaquli zonallıq
Şaquli zonallıq- dağlarda hündürlükdən asılı olaraq hadisələrin qanunauyğunluqla birbirini əvəz etməsidir. Hündürləşdikdə günəş radiasiyasının, xüsusən qısadalğalı radiasiyanın gərginliyi artır, atmosferdə toz və su buxarı azalır; lakin hər 100 m qalxdıqda temperatur 0,5-0,60 , təzyiq isə hər 100-150 m-də 10 mm düşür. Habelə kondensasiya şəraiti dəyişir. Yağıntı müəyyən hündürlüyə qədər artır, sonra isə azalır. İqlim şaquli zonallıq ilə əlaqədar olaraq torpaq və bitki örtükləri, heyvanat aləmi, relyef də, yəni bütün landşaft da dəyişir. Sinonimi: Hündürlük zonallığı.

Digər lüğətlərdə

поразнообра́зить разлага́ться сократи́тельный шёлкопряде́ние впры́скивание вы́курить готова́льня ерихо́нка закры́ть двери дома порха́ть прого́н про́филь рябь сла́ться терза́ть чека́ниться ветеран 'tween-deck civilianization cytolysis half-bent invincible larviform microtelephone we're