ÇATMA

1
I
сущ.
1. стропило (опора для устройства кровли – два бруса, соединенные под углом верхними концами и упирающиеся нижними концами в стены)
2. козлы:
1) брусья, жерди с укрепленными наклонно ножками и с настланными сверху досками, служащие опорой, подставкой для чего-л.
2) установление ружей штыками вверх крест-накрест
3) подставка для пилки дров в виде бруса на четырех ножках, сбитых крест-накрест
3. треножник, составленный из трех шестов
II
прил.
1. стропильный. Çatma tiri стропильная балка, çatma ferması стропильная ферма
2. козловой. Çatma kran козловой кран
III
нареч. крест-накрест; в козлы. Tüfəngləri çatma yığmaq:
1) собрать, сложить винтовки крест-накрест
2) составить винтовки в козлы
2
сущ. от глаг. çatmaq 3:
1. доезд, приезд, прибытие. Qatarın çatması haraya прибытие поезда куда
2. догон (равнение с движущимся впереди)
3. достижение какого-л. места, предела:
1) доезд. Sahilə çatma достижение берега, şəhər kənarına çatma достижение окраины города
2) распространение (звуков, слухов и т.п. ). Söz-söhbətin çatması kimə, haraya достижение молвы до кого
3) дожитие (до какого-л. возраста). Yaşının yüzə çatmasına baxmayaraq несмотря на достижение им столетнего возраста, həddi-büluğa çatma достижение совершеннолетия
4) достижение какого-л. уровня, предела (о размере, весе, количестве). Şaxtanın əlli dərəcəyə çatması достижение мороза пятидесяти градусов, yüksək səviyyəyə çatma достижение высокого уровня
5) приобретение, получение желаемого, достижение чего-л. Məqsədə çatma достижение цели, kamilliyə çatma достижение совершенства
4. успевание (прибытие куда-л. вовремя, в срок). Qatara çatma успевание к поезду, axşama yaxın çatma haraya успевание к вечеру куда
5. слияние, соединение (с любимой, возлюбленной)
6. наступление, начало. Axşamın çatması наступление вечера, qışın çatması наступление зимы
7. наличие чего-л. для кого-л. в достаточном количестве (о каком-л. товаре и т.п. )
8. уплата чего-л. к ому- л., получение чего-л. кем-л.какой-л. сумме), причитывание, причитание чего-л. кому-л.
9. постижение, понимание чего-л. Elmin dərinliklərinə çatma постижение глубин науки
10. перен. равнение на кого. Qabaqcıllara çatma равнение на передовиков
3
сущ. от глаг. çatmaq 2; навьючивание:
1. нагрузка вьюками (вьючных домашних животных: лошади, верблюда и т.п. )
2. нагрузка ( какой-л. поклажи куда-л., на кого-л., что-л. )
4
сущ. от глаг. çatmaq 4; разжигание, розжиг, разведение (костра, огня и т.п. )
ÇATLI
ÇATMAQ
OBASTAN VİKİ
Yetkinlik yaşına çatmayanlar
Yetkinlik yaşına çatmayanlar — hüquqda müəyyən yaş həddindən aşağı yaşda olan şəxslər. Həmin yaş həddi hər bir dövlətdə fərqli olan və şəxsin uşaqlıqdan yetkinlik mərhələsinə qədəm qoyduğunu göstərən yetkinlik yaşı ilə müəyyənləşdirilir. Yetkinlik yaşı hər bir yurisdiksiyada və praktikada fərqli olsa da, adətən 18 yaş qəbul edilir. Bəzən "yetkinlik yaşına çatmayanlar" ifadəsi heç də yetkinlik yaşı ilə əlaqələndirilmir. Məsələn, ABŞ-da alkoqollu içkilərin qəbul edilməsinə adətən 21 yaşda icazə verilir. Bu zaman həmin yaş həddinə çatmayan şəxslərə də, hətta onlar ən az 18 yaşda olsalar belə, yetkinlik yaşına çatmayanlar deyilir. Eyni hal siqaret çəkilməsi, cinsi əlaqədə olmaq, nikah yaşı, nəqliyyat vasitəsinin idarə edilməsi, seçkidə iştirakla bağlı qoyulan yaş məhdudiyyətlərinə də aiddir. Yaş həddi əksər yurisdiksiyalarda hər bir hala münasibətdə eyni müəyyən edilmir. Belə ki, cinayət məsuliyyətinə cəlb etmə, məktəbə qəbul, etibarlı müqavilənin bağlanması yaşı bir-birindən fərqlənir. Avstraliya, Hindistan, Braziliya, Xorvatiya və Kolumbiya kimi bir çox ölkələrdə yetkinlik yaşına çatmayanlar dedikdə 18 yaşınadək olan şəxslər başa düşülür.
Çatmadağ
Çatmadağ — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Qəmərli (Artaşat) rayonu ərazisində kənd. == Tarixi == İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Qəmərli (Artaşat) rayonu ərazisində kənd. Kəndin bir adı da Çatmadaş olmuşdur. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Çatma formasında qeyd edilmişdir. Kəndin adının ikinci komponenti dağ//daş sözləri sonralar ixtisar edilərək rəsmi sənədlərdə Çatma formasında işlədilmişdir. == Əhalisi == Kənddə 1873-cü ildə 41 nəfər, 1886-cı ildə 57 nəfər, 1897-ci ildə 162 nəfər, 1904-cü ildə 51 nəfər, 1914-cü ildə 178 nəfər, 1916-cı ildə 190 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1918-ci ildə azərbaycanlılar soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuşdur. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra sağ qalan kənd sakinləri öz yurdlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 29 nəfər, 1926-cı ildə 18 nəfər, 1931-ci ildə 37 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə 1948-1949-cu illərdə azərbaycanlılar zorla Azərbaycana köçürülmüşdür və kənd ləğv edilmişdir.Kənddə 31 nəfər kürd yaşamışdır.

Digər lüğətlərdə

вазомото́ры медя́ный обоснова́ться поца́пать семисот... глаголи́ческий го́г и маго́г пла́менный с мизи́нец сви́нка учаще́ние чем чёрт не шу́тит! шенге́нский буздыхан ashen-grey soil balancing Ormuzd pionium ragging ribby sandshoes ventricose вскормить ненужно профилактический