ÇİN

ÇİN I is. Rütbə, dərəcə. Kim onu tutsa hökumətdən böyük çin alacaq (C.Bərgüşad).

ÇİN II is. Ölkə. Mələyim, nuri-cəmalın səri afaqa dolub; Atdı bütxanəni Çin əhli, sənə səcdə qılıb (A.Səhhət).

ÇİN III is. Pillə, qat. Axı Püstə xala harada görmüşdü ki, arvad ərdən bir çin yuxarıda otura (Y.Dilbazi).

ÇİN IV is. Taxıl biçmək üçün işlədilən dişli dəryaz. Yazı düzündə qızılsaç zəmilərə yenicə çin çəkiləcəkdi (C.Bərgüşad).

ÇİN V is. Xeyli, çoxlu. [ İmanqulu: ] Allah kömək eləsin, nə deyim... Ancaq qardaş bir çin külfətim var, zarafat deyil (N.Vəzirov).

ÇİN VI is. Doğru, həqiqət. Nə qədər arzu, istək; Çin olacaq bu ildə (Ə.Kürçaylı).

ÇİM
ÇİNLİ
OBASTAN VİKİ
Böyük Çin
Böyük Çin — han çinliləri ilə ticarət və mədəni əlaqələri paylaşan qeyri-rəsmi bir coğrafi ərazi. "Böyük Çin" anlayışı əsasən Şərqi Asiyadakı materik Çini, Honkonq, Makao və Tayvanı əhatə edən bir bölgəni nəzərdə tutur. Bəzi analitiklər Sinqapurda olduğu kimi dünyada yaşayan digər çinli icmaları da əhatə edirlər. Bu termin bəzən "regional çinli icmalar arasında əlaqələri" əhatə etmək məqsədilə ümumiləşdirilmişdir. == İstifadəsi == Çoxmillətli korporasiyalar öz regional qərargahlarını adlandırmaq üçün bu ifadədən tez-tez istifadə edirlər. Məsələn, "Procter & Gamble" şirkəti fəaliyyəti eyni zamanda Honkonq və Tayvanı da əhatə edən Quançjou şəhərindəki regional qərargahını adlandırmaq üçün bu ifadədən istifadə edir. "Apple" şirkəti Şanxay şəhərindəki regional qərargahı üçün bu addan istifadə edir. Kolumbiya Universiteti kimi tədqiqat qurumları və universitetlərdə bölgə üzrə aparılan araşdırmalarda bu termindən istifadə edir.Bu termin tez-tez Tayvanın siyasi statusu ilə bağlı həssaslıqların qarşısını almaq üçün istifadə olunur. == Tarixi == Bu termin uzun müddətdir istifadədir, lakin tarixən fərqli mənalarda istifadə olunmuşdur. 1930-cu illərdə amerikan coğrafiyaşünas Corc Kressi materik Çini əvəzinə, bütün Çin imperiyasına xitab etmək üçün bu ifadədən istifadə etmişdir.
Hind-Çin
Hind-Çin — Asiyanın Cənub-Şərqində yerləşən yarımada, sahəsi 2 mln km² - dir. Yarımadanın ən böyük çayları: Mekonq, İravadi, Saluin, Menam-Çao-Praya. Yarımadada 7 ölkə: Banqladeş, Vyetnam, Kamboca, Laos, Malayziya, Myanma və Tailand vardır. == Etimologiya == Yarımadanın adı avropalıların (fransızların) bura verdiyi addan qaynaqlanır. Belə ki, avropalılar yarımadada həm Çinə, həm də Hindistana aid xüsusiyyətləri birlikdə görürdülər. == İqlimi == Yarımadanın iqlimi subekvatorial musson iqlimidir, yalnız Malakka yarımadasında iqlim ekvatorialdır. Yarımadanın düzənlik hissəsində temperatur ilboyu 20 dərəcədən aşağı düşmür, yazda və yayda temperatur 28-30 dərəcəyə çatır. Dağlarda temperatur 15 dərəcə və daha aşağı düşür. == Təbii sərvətləri == Malakka yarımadasında böyük həcmdə qiymətli metallar olan qalay və volframın ehtiyatları vardır.
Li Çin
Li Çinq (7 mart 1975, Honkonq) — Honq Konqu təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Li Çinq Honq Konqu 2004-cü ildə Afina şəhərində baş tutan XXVIII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 17-ci pillənin, cüt turnirdə isə gümüş medalın sahibi olub. Daha sonra Li Çinq Honq Konqu 2008-ci ildə Pekin şəhərində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 9-cu, Komanda turnirində isə 5-ci pillənin sahibi olub.
Çin (dəqiqləşdirmə)
Çin Şərqi Asiyada bir bölgə.
Çin Ensiklopediyası
Çin Ensiklopediyası (çin. 中国大百科全书; Pinyin:Zhōngguó Dà Bǎikē Quánshū ;Çin Böyük Ensiklopediyası) — Çin dilində ilk böyük-girişli müasir ensiklopediya.
Çin Respublikası
Tayvan və ay rəsmi adı ilə Çin Respublikası (çin. 中華民國, 中华民国 — Zhōnghuá Mínguó, Çjunxua Minqo, ing. Republic of China) – Şərqi Asiyada qismən tanınan dövlət. Qeyri-rəsmi, yerləşdiyi Tayvan adasının adına uyğun olaraq Tayvan adlanır Çin Respublikası çox ölkə tərəfindən tanınmayan, Tayvan adasında yerləşən və əksəriyyətlə bu adanın adı ilə xatırlanan uzaq şərq ölkəsidir. 1912-ci ildə bu günkü Çin Xalq Respublikası torpaqlarında qurulan ölkə Birləşmiş Millətlər Cəmiyyətinin üzvü idi. Tayvan da daxil olmaq üzrə ətraf adalarla birlikdə İkinci Dünya Müharibəsindən sonra sərhədlərini müəyyən etmişdir. 1949-cu ildə Çin Vətəndaş müharibəsində Çin Milli Partiyasının hakimiyyəti itirməsindən sonra ölkə Çin Kommunist Partiyası rəhbərliyinin əlinə keçir. Bunula da Çin Xalq Respublikası qurulur. Çin Milli Partiyasının lideri Chiang Kai Shek Tayvan adasına qaçmalı olur. Çin Respublikasının fəaliyyətinin buradan davam etdiyini dünyaya elan edir.
Çin Səddi
Çin Səddi — Bu nəhəng abidənin əsas materialı dağ süxurları və torpaqdır. Ona kərpicdən üzlük çəkilib. == Ümumi məlumat == Bəşər tarixində gələcək nəsillərə insan əli ilə yaradılmış çox heyrətamiz möcüzələr yadigar qalmışdır. Onlardan biri də çinlilərin yaradan əlləri və bitib-tükənməz əməkləri ilə tikilən Böyük Çin səddidir. Çinlilər bu səddə Çan Çançen deyirlər. Sarı dənizin Lyodun körfəzinin sahillərindən başlayıb, Çinin şimal sərhədləri boyunca uzanan və Qobi səhralarından keçən səddin ümumi uzunluğu 4250 kilometrdən artıqdır. Böyük Çin səddi ilk dəfə e.ə. 221-ci ildə Çin imperatoru Sin Şixuandi tərəfindən cəmi on ilə tikilmişdir. Sonralar bu müdafiə xəttinin tikintisi yüz illərlə davam etdirilərək, təxminən 17000 km uzadılmışdır. Çin imperatorluğunun əsasını qoyan və Çini ən güclü dövlət kimi formalaşdıran imperator Sin Şixuandi bu nəhəng divarı öz dövlətini şimalda yaşayan köçəri xalqların (o zaman Çinin şimalında qədim türklər yaşayırdılar) qəfil hücumlarından qorumaq üçün çəkdirmişdi.
Çin Taybeyi
Çin Taybeyi — Çin Xalq Respublikasında müstəmləkə dövlət olan Tayvanın idman yarışlarında istifadə etdiyi addır. (Taybey həmin dövlətin paytaxtı) Bu ad Tayvanın Çinin tərkib hissəsi olduğuna insanları inandırmaq, həmçinin Tayvan idmançılarına bu ad altında yarışmaq şansı verir. Adın qoyulması həm də iki ölkə arasında gərginliklərin müşahidə olunmaması üçün yaxşı şərait yaratmışdır. Tayvan həm də bu adla Qış və Yay Olimpiya Oyunlarına qatıla bilir, müxtəlif idman yarışlarında o cümlədən komanda idman növlərində iştirak edə bilir. Məsələn, Çin Taybeyi qadın milli voleybol komandası 1990-cu ildə keçirilən voleybol üzrə qadınlararası dünya çempionatının final mərhələsində iştirak etmişdir. Maraq üçün onu da qeyd edək ki, bu ölkə müxtəlif yarışlarda müxtəlif bayraqlardan istifadə edir. Məsələn komandanın Paralimpiya Oyunlarında, Olimpiya oyunlarında və futbol yarışlarında bayraqları fərqlidir. Bir-birinə bənzəyən bu bayraqların hamısı göy, qırmızı ləçəkşəkilli çərçivənin içində fərqli simvollardan ibarətdir. Komandanın ilk ən böyük təcrübəsi 1980 Qış Olimpiya Oyunları olmuşdur. Turnirdə yer alan Çin Taybeyi komandası medal qazana bilməsə də tarixi uğura imza atmışdı.2012 Yay Olimpiya Oyunlarında komanda iki medal qazanaraq çox böyük uğura imza atmışdı.
Çin abeliyası
Çin abeliyası (lat. Abelia chinensis) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin abeliya cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Çindir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 2 m-ə çatan, çoxsaylı, gözəl, qırmızımtıl, sallaq zoğlara malik, zərif, yarım həmşəyaşıl koldur. Yarpaqları tünd-yaşıl, oval-ucu bizdir. Uzun müddət ağ ətirli, zəngvari, qırmızı xətli çiçəkləri budaqların uclarında çiçək qruplarına yığılmışdır. İyuldan oktyabr ayınadək çiçəkləyir. == Ekologiyası == Düz günəşli, işıqlı yerlərdə yaxşı bitir. Yazın əvvəlindən payızadək bol suvarılır. Qışda temperatur kəskin aşağı endikdə yarpaqları tökülməyə başlayır.
Çin aktinidiyası
Çin aktinidiyası — Cənub Şərqi Asiyada bitir.Yarpaqları tökülən kol lianasıdır.Çin aktinidiyasının meyvələri "kivi" kimi tanınmışdır.Tumurcuqları tamamilə və ya bir hissəsi yarpaq yarıqlarında gizlənmişdir.Yarpaqları növbəli,bütöv,kənarları dişlidir,yalançı zoğları yoxdur.Çiçəkləri müxtəlif ölçülü (diametri 1-1,5-dən 3 sm-ədək),yarpaqların qoltuqlarında üç-üç və ya tək yığılmışdır.Çiçəkyanlığı iki və ya 4-5 hissəlidir.Çiçək tacı kasaşəkillidir,ağ,qızılı-sarı və ya narıncı rəngli çiçəkləri olur.Sütuncuqları 8-15 ədəd,sapvari,bünövrəsində bitişik və üstə əyilmişdir.Meyvəsi uzunsov giləmeyvə,sarı-yaşıl və ya açıq-narıncı,yeməlidir. == Ekologiyası == Şaxtayadavamlılığı zəifdir.Minerallarla zəngin torpaqlarda bitir.Qrunt sularına tab gətirmir. == Azərbaycanda yayılması == Lənkəranda,Astarada,Qubada,Zaqatalada,Balakəndə mədəni şəraitdə becərilir. == İstifadəsi == Meyvəsi iyli,turşaşirin,yeməlidir.Tərkibində çoxlu vitamin vardır.Şaquli yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunan sarmaşan bitkidir. == Məlumat mənbəsi == Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015.
Çin alliqatoru
Çin alliqatoru (lat. Alligator sinensis) — iki tanınmış alliqator növündən biridir. Şərqi Asiyada, Çinin Yanszı çayı hövzəsində yayılmışdır. Olduqca nadir növdür, təbiətdə cəmi 200 baş Çin alleqatoru qalmışdır. == Təsvir == Çin alliqatoruı alt çənədə fərqli qara ləkələr olan sarımtıl-boz rənglidir. Qarın açıq boz rəngdədir. Pəncələr qısadır. Barmaqlarının sonucunda dırnaqlar var. Ön ayaqları üzmə membranlarından məhrumdur. Quyruqları uzun, kütləlidir və suda əsas hərəkətverici qüvvədir.
Çin ardıcı
Çin ardıcı (lat. Juniperus chinensis) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin cupressales dəstəsinin sərvkimilər fəsiləsinin ardıc cinsinə aid bitki növü. Şimali-Şərqi Çində, Koreyada, Yaponiyada bitir. Hündürlüyü 20 metrə qədər, sürünən zoğları olan ikievli kol, bəzən ağacdır. Cavan zoğların və qoca budaqların iynəyarpaqları iynəşəkilli, yuxarı budaqlarda qabıqşəkilli, mavi-yaşıldır. Cavan budaqları qonur-qırmızı, yumru-dördhissəli, çox nazikdir. Bitkilər ikievli və ya birevlidir. Çətiri erkək nümunələrin iynəyarpaqları piramida formalı, göyümtül rəngdədir. İynəşəkilli, dişilərdə isə qabıqşəkilli olur. Xırda yarpaqları kütucludur.
Çin azərbaycanlıları
Çin azərbaycanlıları — tarixi Azərbaycandan kənarda yaşayan etnik azərbaycanlıların təşkil etdiyi Azərbaycan diasporunun Çində yaşayan hissəsinin adı. 2013-cü ildə Azərbaycanda keçirilən prezident seçkilərində Azərbaycanın Pekindəki səfirliyində yaradılmış məntəqə üzrə adları seçici siyahısında olan 280 seçicidən 267-si (95 faiz) səsvermədə iştirak etmişdir. == Çin azərbaycanlılarının fəaliyyəti == 2009-cu ildə Çində yaşayan azərbaycanlılar İsrailin apardığı hərbi əməliyyatlar nəticəsində dünyadan təcrid olunmuş fələstinlilər üçün 9 min dollar ianə toplayıb.2012-ci ildə Çində yaşayan azərbaycanlılar Ramil Səfərovun əfv edilməsini qeyd etmək üçün işlədikləri restoranda heç kəsdən hesab almayıb. == Həmçinin bax == Azərbaycan-Çin münasibətləri == İstinadlar == == Xarixi keçidlər == "Diasporanın üzərinə düşən gözəl missiya-səpələnənləri bir yerə yığmaq". İstifadə tarixi: 2015-06-22.
Çin bayramaları
Çin – qədim tarixə və zəngin mədəniyyətə malik ölkədir və öz bayramlarının çoxcəhətli ənənəsi ilə məşhurdur. “Rəsmi bayramlar” Çində Yeni il (bütün ölkədə yanvarın 1-i qeyd olunur), Bahar bayramı (Ay təqvimi ilə Yeni il, bütün ölkədə üç gün qeyd olunur), Beynəlxalq qadınlar günü (8 mart), Zəhmətkeşlərin beynəlxalq həmrəylik günü (1 may), ümumxalq tərəfindən bir gün qeyd olunur, Çin gəncliyi günü (4 may), Uşaqların beynəlxalq müdafiəsi günü (1 iyun), Çin Milli-azadlıq ordusunun yaranması günü (1 avqust), Müəllim günü (10 sentyabr), ümumxalq səviyyədə üç gün qeyd olunan ÇXR Milli bayramıdır (1 oktyabr). Bunlardan əlavə Çində Milli bayramlar geniş qeyd edilir. Cədvəl 5-də bu bayramların adı və keçirilmə tarixi göstərilir. Ümumi bayramlarla yanaşı bir çox milli azlıqlar öz ənənəvi bayramlarını da qoruyub saxlamışdılar. Məsələn, daylarda bu "Su bayramı", monqollarda "Nadom"dur, iyanlar "Məşəl bayramını" qeyd edir, yaotyanlar "Danu bayramını" bayram edir, baylar "Mart bazarı", çjuanlar – mahnı yarışları keçirir, tibetlilər tibet Yeni ilini və "Vanqo" məhsul bayramını, myaotyanlar "Tyaoxua" bayramını keçirirlər. == Çin Yeni ili == thumb|Çində Yeni il bayramı Çin Yeni ili – qış gündönümündən sonra ayın təzə çıxdığı 2-ci gündür. O, yeni tarix hesabı ilə yanvarın üçüncü ongünlüyündən fevralın ikinci ongünlüyünə qədərki günlərin birinə düşür. Sinxay inqilabından sonra (1911-ci il) Çində yeni tarix hesabı tətbiq olunmağa başlanmışdır. Yeni üsulla Yeni ili fərqləndirmək üçün Ay təqvimi ilə Yeni il Bahar bayramı adlandırılmışdır.
Çin bayramları
Çin – qədim tarixə və zəngin mədəniyyətə malik ölkədir və öz bayramlarının çoxcəhətli ənənəsi ilə məşhurdur. “Rəsmi bayramlar” Çində Yeni il (bütün ölkədə yanvarın 1-i qeyd olunur), Bahar bayramı (Ay təqvimi ilə Yeni il, bütün ölkədə üç gün qeyd olunur), Beynəlxalq qadınlar günü (8 mart), Zəhmətkeşlərin beynəlxalq həmrəylik günü (1 may), ümumxalq tərəfindən bir gün qeyd olunur, Çin gəncliyi günü (4 may), Uşaqların beynəlxalq müdafiəsi günü (1 iyun), Çin Milli-azadlıq ordusunun yaranması günü (1 avqust), Müəllim günü (10 sentyabr), ümumxalq səviyyədə üç gün qeyd olunan ÇXR Milli bayramıdır (1 oktyabr). Bunlardan əlavə Çində Milli bayramlar geniş qeyd edilir. Cədvəl 5-də bu bayramların adı və keçirilmə tarixi göstərilir. Ümumi bayramlarla yanaşı bir çox milli azlıqlar öz ənənəvi bayramlarını da qoruyub saxlamışdılar. Məsələn, daylarda bu "Su bayramı", monqollarda "Nadom"dur, iyanlar "Məşəl bayramını" qeyd edir, yaotyanlar "Danu bayramını" bayram edir, baylar "Mart bazarı", çjuanlar – mahnı yarışları keçirir, tibetlilər tibet Yeni ilini və "Vanqo" məhsul bayramını, myaotyanlar "Tyaoxua" bayramını keçirirlər. == Çin Yeni ili == thumb|Çində Yeni il bayramı Çin Yeni ili – qış gündönümündən sonra ayın təzə çıxdığı 2-ci gündür. O, yeni tarix hesabı ilə yanvarın üçüncü ongünlüyündən fevralın ikinci ongünlüyünə qədərki günlərin birinə düşür. Sinxay inqilabından sonra (1911-ci il) Çində yeni tarix hesabı tətbiq olunmağa başlanmışdır. Yeni üsulla Yeni ili fərqləndirmək üçün Ay təqvimi ilə Yeni il Bahar bayramı adlandırılmışdır.
Çin bayrağı
Çin bayrağı — Çinin Dövlət bayrağı.
Çin bağçası
Çin bağçası üç min ildir inkişaf etmiş mənzərəli bağ tərzidir. Buraya həm Çin imperatorlarının və həm də imperator ailəsinin üzvlərinin zövq almaq və təsirləndirmək üçün qurduğu geniş bağları və alimlər, şairlər, keçmiş dövlət məmurları, əsgərlər və tacirlər tərəfindən əks olunmaq və qaçmaq üçün yaradılan bağlar daxildir. İnsanlarla təbiət arasında mövcud olan harmoniyanı ifadə etmək məqsədi daşıyan idealizə olunmuş miniatür mənzərə yaradırdılar. Tipik bir Çin bağçası divarlarla əhatə olunmuşdur və bir və ya daha çox gölməçəni, qaya əsərlərini, ağacları və çiçəkləri və bağ içərisindəki sarma yolları əhatə edir. Quruluşdan quruluşa keçərək ziyarətçilər mənzərə şəkillərinin bir tumurcuğu kimi açaraq diqqətlə tərtib edilmiş bir sıra səhnələrə tamaşa etmək olar. == Tarixi == Ən erkən qeydə alınan Çin bağçaları Şan sülaləsi dövründə (e.ə. 1600–1046) Sarı çay vadisində yaradılmışdır. Bu dövrdən bəri pu, siz və yuan yazıları olan çin simvolu tısbağa qabıqlarında həkk edilmişdir. Şan sülaləsinin məşhur kral bağı, paytaxtı Yinin qərbində Wenwang tərəfdə inşa edilən Teras, Gölet və Ruh Parkı (Lingtai, Lingzhao Lingyou) idi. Başqa bir erkən kral bağı, son Şan hökmdarı Kral Zhou (1075–1046) tərəfindən tikilən Shaqui və ya Kum Təpələri idi.
Çin belamkandası
Adi süsən (lat. Iris domestica) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin süsən cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Himalaydan Yaponiya və Filippinə qədər ərazilərdə yayılmışdır. == Sinonimləri == Belamcanda chinensis (L.) DC. Belamcanda chinensis var. curtata Makino Belamcanda chinensis f. flava Makino Belamcanda chinensis var. taiwanensis S.S.Ying Belamcanda chinensis f. vulgaris Makino Belamcanda flabellata Grey Belamcanda pampaninii H.Lév. Belamcanda punctata Moench Bermudiana guttata Stokes Epidendrum domesticum L. Ferraria crocea Salisb. Gemmingia chinensis (L.) Kuntze Gemmingia chinensis f.
Çin birgözü
Çin birgözü (lat. Ligustrum sinense) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin birgöz cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Çindir. == Botaniki təsviri == 3 m hündürlükdə sıx çətirli, həmişəyaşıl koldur. Çətrinin diametri 2 m-ə qədərdir. Cavan budaqları sarımtıl rəngli, sıx tükcüklüdür. Yarpaqları uzunsov-oval şəkilli, üstdən parlaq, tünd yaşıl, altdan açıq yaşıldır. Kiçik, ağ çiçəkləri ətirli, süpürgə çiçək qrupunda toplanır. == Ekologiyası == May-iyun aylarında çiçək açır, toxumları sentyabr-oktyabr aylarında yetişir. Toxumla, oduncaqlaşmış və yaşıl gövdə qələmləri ilə çoxaldılır.
Çin bəbiri
Çin coğrafiyası
== Çin coğrafiyası == Belə bir fikir mövcuddur ki, ölkənin coğrafi mövqeyi və iqlimi orada yaşayan xalqların xarakteri, adət və ənənələrinin formalaşmasına ciddi təsir edir. Buna görə də, Cinlə maraqlananları başlanğıc üçün onun coğrafiya və iqlimi ilə qısaca tanış etmək istəyirik. == Ərazisi == Sakit okeanın qərb suları ilə yuyulan Çin, Asiyanın şərqində yerləşir. Çinin quru ərazisi 9,6 mln.km2-dir. Çin ərazisi cənubdan şərqə 5,7 min km, şimaldan cənuba isə 3,7 min km uzanır. Çin həmçinin ucsuz-bucaqsız dəniz sərhədlərinə də malikdir. Çinin şərq və cənub-şərq sahillərini Boxay, Sarı, Şimali-Çin və Cənubi Çin dənizləri yuyur. Çinin ərazi sularının ümumi sahəsi 4,73 mln. km2-dir. Çin sahillərində çoxlu adalar vardır ki, bunların ən böyüyü Tayvan və Xaynandır.
Çin dalaqotu
Çin dalaqotu (lat. Chrysosplenium sinicum) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin daşdələnkimilər fəsiləsinin dalaqotu cinsinə aid bitki növü.
Çin dağdağanı
Çin dağdağanı (lat. Celtis sinensis) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin çətənəkimilər fəsiləsinin dağdağan cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Amerika, Çin, Yaponiya, Koreya və Rusiyada təbii halda yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 20 m-ə çatan, oval formalı çətirə malik ağacdır. Yarpaqları yumurtavari, ucu sivri, qaidəsi enli, tünd-yaşıl rəngdədir, üstdən hamar, altdan isə çılpaq olur, torşəkilli damarları aydın görünür. Aprel ayında çiçəkləyir, oktyabrda isə meyvəsi yetişir. Meyvəsi tünd-çəhrayı rəngdədir. Ancaq payızda təzə yığılmış toxumlar vasitəsilə artırılır. == Ekologiyası == Quru, daşlı torpaq şəraitində bitir. == Azərbaycanda yayılması == Böyük Qafqazda rast gəlinir.
Çin dili
Çin dili — Çin-Tibet dil ailəsinə aid bir dil. Dünya əhalisinin təxminən beşdə birinin ana dilidir. Orijinal adı con ven və (中文، Zhōngwén), han ü (汉语/漢語، Hànyǔ) adlanır. Çində dövlət dili və rəsmi dil Mandarin və ya Putonxua adlanır. == Əlifbası == Çin dilinin əlifbası yoxdur. Qədim piktoqramlar əsasında inkişaf etdirilmiş yazı növü zamanla ideoqramlara çevrilmiş və geniş yayılmışdır. Məlum olan bütün ideoqramları əzbərləmək çətin olduğundan 115 əsas literalı əzbərləməklə qalan bütün ideoqramları bu literalların birləşdirilməsi yolu ilə yadda saxlayırlar. Çin lüğətləri literalların xətt sayısına görə tərtib olunur. == Çin dilinin yazılışı == Çin dili iki cür yazılır: 1. Klassik 2.
Çin dominosu
Çin dominosu — Çində və bəzi Asiya ölkələrində yayılmış stolustü oyun. 32 ədəd sümükdən hazırlanmış fiqurdan ibarətdir. Çin dominosunda adi domino fiqurlarında olduğu kimi ayırıcı xətt olmur. Fiqurlar üzərindəki nöqrələr iki rəngdə: ağ və qırmızı rəngdə olurlar. Hər biq fiqurun adı olur.
"Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı
Qızıl çinar — Heydər Əliyev Fondunun 2009-cu ildə təsis etdiyi beynəlxalq mükafat. == Laureatlar == === 2009 === İhsan Doğramacı — ulu öndərin məsləkdaşı və yaxın dostu Əlibaba Məmmədov — xalq artisti Marko Borsotti — BMT-nin Azərbaycandakı sabiq rezident əlaqələndiricisi Rəşad Mahmudov — ürək-damar cərrahı Kşiştof Krayevski — Polşanın Azərbaycandakı səfiri Nərminə Zöhrabova — Bakının Nizami rayonundakı 1 nömrəli uşaq evinin direktoru === 2010 === Arif Babayev — Xalq Artisti Hana Singer — YUNİSEF-in Azərbaycandakı keçmiş nümayəndəsi Tahir Salahov — Xalq Rəssamı === 2011 === Koişiro Matsuura — YUNESKO-nun keçmiş baş direktoru Əbdüləziz bin Osman əl-Tüveycri — İSESKO-nun baş direktoru === 2012 === Kestutis Kudzmanas — Litva Respublikasının Azərbaycandakı səfiri İlham Zəkiyev — ikiqat paralimpiya, üçqat dünya çempionu === 2014 === Teymur Göyçayev — Xalq Artisti Jolt Çutora — Macarıstanın Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Alim Qasımov — Xalq Artisti Natali Qule — Fransa senatoru === 2015 === Erve Mikaelof — tanınmış incəsənət eksperti Ağaxan Abdullayev — xalq artisti === 2017 === Vasim Məmmədəliyev — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, Əməkdar Elm Xadimi === 2018 === Rauf Abdullayev — Azərbaycan Respublikasının Xalq Artisti, Dövlət Mükafatı, "Şöhrət", "Şərəf" və "İstiqlal" ordenləri laureatı Mixail Qusman — Rusiyanın TASS informasiya agentliyinin baş direktorunun birinci müavini, Azərbaycan Respublikasının "Dostluq" və "Şöhrət" ordenləri laureatı Eldar Quliyev — kinorejissor və ssenarist, Azərbaycan Respublikasının Xalq Artisti, "Şöhrət" və "Şərəf" ordenləri laureatı === 2019 === Fuad İbrahimov — Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin dirijoru, Almaniya Münxen Yeni Filarmoniyasının Simfonik Orkestrinin baş dirijoru, Əməkdar artist Zərifə Məmmədova — Daun Sindromlu Uşaqların Reabilitasiya Mərkəzinin direktor müavini == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Qızıl Çinar Beynəlxalq mükafatı — Dr.
"Çinar" rəqs ansamblı
"Çinar" rəqs ansamblı — 1959-cu ildə Nəriman Nərimanov adına Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunda yaradılmış qızlardan ibarət xalq rəqs ansamblı. Ansamblın ilk rəhbəri Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti Əminə Dilbazi olmuşdur. "Çinar" öz səhnə həyatına "Çinar" rəqsi ilə qədəm qoymuşdur. Sonralar ansamblın ifasında "Bənövşə", "Ceyran" rəqsləri yaranmışdır. == Müvəffəqiyyətləri == Yarandığı müddətdən 3 ay sonra Moskva şəhərində keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyündə iştirak etdi. İlk qastrol səfərində müvəffəqiyyət qazanan "Çinar"ı tamaşaçılar "Beryozkanın" kiçik bacısı adlandırırdılar. Ansambl ÜİLKGİ MK-nın Fəxri fərmanı ilə təltif olundu. Moskvadakı müvəffəqiyyətindən sonra "Çinar"a xalq ansamblı adı verildi. Ansamblın fəallarından dördü Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanına, kollektivin bədii rəhbəri Əminə Dilbazi isə Azərbaycan xalq artisti adına layiq görüldü. 1970-ci illərdən başlayaraq "Çinar" həm ölkədə və həm də xaricdə tanınmağa başladı.
2018 Çin Qran-prisi
2018 Çin Qran Prisi—2018-ci ildə keçirilmiş növbəti Çin Qran Prisi. == Çin Qran Prisi üçün təkər seçimi == == Sərbəst yürüşlər == === Birinci sərbəst yürüşlər === Sürücülər sessiyaya Medium və Soft təkərlərlə başlayıblar. UltraSoft təkərlərə keçikdən sonra nəticələr xeyli yaxşılaşıb. Tras əvvəlcə xeyli sürüşkən olub, Lyuis Həmilton,Sebastyan Fettel və Kimi Rəykkönen kimi təcrübəli sürücülər belə səhvlərə yol veriblər.Lyuis Həmilton sessiyanın ortasında göstərdiyi nəticə ilə rəqiblərini xeyli üstələyib – 1:33.999. Britaniyalı sürücü daha yaxşı nəticə göstərə bilərdi, lakin səhvə yol verib və boksa qayıdıb. Kimi Rəykkönen onun nəticəsinə 0.350 saniyə uduzub.Maks Ferstappen və Stoffel Vandorn da səhvə yol verərək çınqıllığa düşüblər, lakin baryerlərlə toqquşmaqdan yayına biliblər. Lyuis Həmilton 1:33.999 Kimi Rəykkönen 1:34.358 Valtteri Bottas 1:34.457 Daniel Rikiardo 1:34.537 Maks Ferstappen 1:34.668 Sebastyan Fettel 1:34.861 Kevin Maqnussen 1:35.178 Karlos Sayns 1:35.616 Roman Qrojan 1:35.718 Niko Hülkenberq 1:35.800 Pyer Qasli 1:36.037 Fernando Alonso 1:36.044 Serxio Peres 1:36.051 Esteban Okon 1:36.351 Sergey Sirotkin 1:36.691 Brendon Hartli 1:36.715 Şarl Lekler 1:36.723 Stoffel Vandorn 1:36.756 Markus Eriksson 1:36.909 Ləns Stroll 1:37.277 === İkinci sərbəst yürüşlər === Sürücülər diqqətlərini bu dəfə uzun məsafələr qət edərək təkərlərin səmərəliliyini yoxlamağa yönəldiblər. Sessiyanın sonunda yağış başlayıb, lakin sürücülər artıq proqramlarını başa çatdırdıqlarından, bokslarına qayıdıblar. Səhər olduğu kimi, bu dəfə də ciddi insident baş verməyib.Lens Stroll 8-ci,Roman Qrojan isə 11-ci döngələrdə trasdan çıxıb, lakin maşınlara zərər dəyməyib. Sona yaxınStoffel Vandorn arxa sağ təkər yaxşı bağlanmadığı üçün dayanmalı olub.
2018 Çin Qran Prisi
2018 Çin Qran Prisi—2018-ci ildə keçirilmiş növbəti Çin Qran Prisi. == Çin Qran Prisi üçün təkər seçimi == == Sərbəst yürüşlər == === Birinci sərbəst yürüşlər === Sürücülər sessiyaya Medium və Soft təkərlərlə başlayıblar. UltraSoft təkərlərə keçikdən sonra nəticələr xeyli yaxşılaşıb. Tras əvvəlcə xeyli sürüşkən olub, Lyuis Həmilton,Sebastyan Fettel və Kimi Rəykkönen kimi təcrübəli sürücülər belə səhvlərə yol veriblər.Lyuis Həmilton sessiyanın ortasında göstərdiyi nəticə ilə rəqiblərini xeyli üstələyib – 1:33.999. Britaniyalı sürücü daha yaxşı nəticə göstərə bilərdi, lakin səhvə yol verib və boksa qayıdıb. Kimi Rəykkönen onun nəticəsinə 0.350 saniyə uduzub.Maks Ferstappen və Stoffel Vandorn da səhvə yol verərək çınqıllığa düşüblər, lakin baryerlərlə toqquşmaqdan yayına biliblər. Lyuis Həmilton 1:33.999 Kimi Rəykkönen 1:34.358 Valtteri Bottas 1:34.457 Daniel Rikiardo 1:34.537 Maks Ferstappen 1:34.668 Sebastyan Fettel 1:34.861 Kevin Maqnussen 1:35.178 Karlos Sayns 1:35.616 Roman Qrojan 1:35.718 Niko Hülkenberq 1:35.800 Pyer Qasli 1:36.037 Fernando Alonso 1:36.044 Serxio Peres 1:36.051 Esteban Okon 1:36.351 Sergey Sirotkin 1:36.691 Brendon Hartli 1:36.715 Şarl Lekler 1:36.723 Stoffel Vandorn 1:36.756 Markus Eriksson 1:36.909 Ləns Stroll 1:37.277 === İkinci sərbəst yürüşlər === Sürücülər diqqətlərini bu dəfə uzun məsafələr qət edərək təkərlərin səmərəliliyini yoxlamağa yönəldiblər. Sessiyanın sonunda yağış başlayıb, lakin sürücülər artıq proqramlarını başa çatdırdıqlarından, bokslarına qayıdıblar. Səhər olduğu kimi, bu dəfə də ciddi insident baş verməyib.Lens Stroll 8-ci,Roman Qrojan isə 11-ci döngələrdə trasdan çıxıb, lakin maşınlara zərər dəyməyib. Sona yaxınStoffel Vandorn arxa sağ təkər yaxşı bağlanmadığı üçün dayanmalı olub.
Azərbaycan-Çin futbol matçlarının siyahısı
== Kişilər ==
Azərbaycan-Çin münasibətləri
Azərbaycan–Çin münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. Çin 27 dekabr 1991-ci ildə Azərbaycanın müstəqilliyini tanımışdır. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin aprel ayının 2-də qurulmuşdur. Çin və Azərbaycan respublikaları arasında möhkəm diplomatik və mədəni əlaqələr mövcuddur. Çin dünyanın ən böyük dövlətlərindən biridir. Dünyanın bütün ölkələri ilə qarşılıqlı surətdə faydalı əməkdaşlıq yaratmaq prinsiplərini rəhbər tutan Azərbaycan Respublikası Çinlə də bütün istiqamətlərdə sıx əlaqələrə malikdir. Azərbaycan Respublikası yarandıqdan sonra onun müstəqilliyini tanıyan ilk ölkələrdən biri də Çin Xalq Respublikası olub. ÇXR 1991-ci il dekabrın 27-də Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini tanıyıb. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci il aprelin 2-də qurulub. 1992-ci ilin avqust ayında ÇXR-in Azərbaycan Respublikasında səfirliyi açılıb.
Azərbaycan çinisi (film, 2000)
Azərbaycan çinisi qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Şahəddin Elxan Mayıloğlu tərəfindən 2000-ci ildə çəkilmişdir. Azərbaycan televiziyasında istehsal edilmişdir. Film əməkdar rəssam Qalib Bağırova həsr olunmuşdur. == Məzmun == Film əməkdar rəssam Qalib Bağırova həsr olunmuşdur.
Azərbaycan–Çin münasibətləri
Azərbaycan–Çin münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Çin Xalq Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. Çin 27 dekabr 1991-ci ildə Azərbaycanın müstəqilliyini tanımışdır. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin aprel ayının 2-də qurulmuşdur. Çin və Azərbaycan respublikaları arasında möhkəm diplomatik və mədəni əlaqələr mövcuddur. Çin dünyanın ən böyük dövlətlərindən biridir. Dünyanın bütün ölkələri ilə qarşılıqlı surətdə faydalı əməkdaşlıq yaratmaq prinsiplərini rəhbər tutan Azərbaycan Respublikası Çinlə də bütün istiqamətlərdə sıx əlaqələrə malikdir. Azərbaycan Respublikası yarandıqdan sonra onun müstəqilliyini tanıyan ilk ölkələrdən biri də Çin Xalq Respublikası olub. ÇXR 1991-ci il dekabrın 27-də Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyini tanıyıb. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci il aprelin 2-də qurulub. 1992-ci ilin avqust ayında ÇXR-in Azərbaycan Respublikasında səfirliyi açılıb.
Ağcayınyarpaq çinar
== Təbii yayılması: == Avropa, Balkan yarımadası, Kiçik Asiyada, həmçinin Şimali Afrikada təbii halda bitir. == Botaniki təsviri: == Hündürlüyü 30-40 m-ə çatan düzgövdəli, geniş çətirli, aşağı budaqları sallanan ağacdır. Gövdəsinin qabığı açıq-yaşıl, iri lövhələr şəklində qopur. Yarpaqların uzunluğu 18-20 sm, eni 15-18 sm-ə qədər olub, beşdilimlidir. Dilimləri enli üçbucaqşəkilli, 1-3 qısa, iti dişli və ya tamkənarlıdır. Saplaqların uzunluğu 3-10 sm-ə çatır. Meyvələri diametri 3 sm-ə qədər olan, meyvə saplağında cüt-cüt yerləşmiş, qılçıqlı başcıqlardır. Toxumları tüklə örtülü, lakin təpə hissəsi konusşəkilli, çılpaqdır. Aprel - may aylarında çiçəkləyir, meyvəsi oktyabr-noyabr aylarında yetişir. == Ekologiyası: == Rütubətsevən, işığa həssas bitkidir.
Aşağı Çinar (Əsədabad)
Aşağı Çinar və ya Çinar Şıx (fars. چنار سفلی‎) - İranın Həmədan ostanının Əsədabad şəhristanının Mərkəzi bəxşinin ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2016-cı ilin məlumatına görə kənddə 3,626 nəfər yaşayır (1,090 ailə).
Aşıq Çingiz Mehdipur
Aşıq Çingiz Mehdipur (28 aprel 1961, Şeyxhüseynli, Şərqi Azərbaycan ostanı) — Dalğa musiqi qrupunun, Rövşən musiqi məktəbinin qurucusu, ilk dəfə aşıq musiqisini, saz havalarını nota köçürən azərbaycanlı aşıq. == Həyatı == 1961-ci ildə Güney Azərbaycanın Qaradağ bölgəsinin Kəleybər şəhərinə bağlı olan Şıx Həsənli kəndində anadan olub. Uşaqlıqdan musiqiyə maraq göstərib və Qaradağın seçilən aşıqlarında olan əmisi, Aşıq Eynullanın yanında, aşıqlığı və qopuz çalmağı öyrənməyə başlayır. 1977-ci ildə Tehrana gedib orada musiqi təhsilini davam etdirir. 1989-cu ildə Təbrizə qayıdandan sonra ustad Yəhya İsmayılzadədən musiqi nəzəriyyəsini öyrənib. == Fəaliyyəti == 1983-cü il də, Tehran Çəng musiqi məktəbində musiqi yazmağa və notları toplamağa başladı. 1990-cı ildə öz Dalğa Musiqi Qrupunu yaradaraq dünyanın bir çox yerində məşhurlaşdı. 1992-ci ildə Rövşən Musiqi Məktəbini qurub qopuz çalmağı öyrətməklə yanaşı "Qopuz məktəbi və onun elmi öyrənməsi" kitabını yazmağa başlayıb. Aşıq Çingiz bu kitabı 2000-ci ildə çap etdirəndən 4 il sonra, Aşıq Havaları adlı kitabını yazıb.Saz havalarını ilk dəfə notlaşdıran Çingiz Mehdipurdur. Müasir saz məktəbinin gec yaranması hər şeydən əvvəl sazı tədqiq edən, notlaşdıran peşəkar musiqiçinin, elmi ədəbiyyatın, elmi-metodik vasitələrin olmamasından irəli gəlirdi.
Banqladeş–Çin münasibətləri
Çin-Banqladeş münasibətləri — Çin Xalq Respublikası və Banqladeş arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. İki ölkə arasında ilk diplomatik əlaqələr 1976-cı ildə qurulmuşdur. == Tariuxi == 1971-ci ildə Çin Banqladeş istiqlal müharibəsi zamanı Pakistanı dəstəkləmişdir. Üstəlik Mukti-bahini partizanlarına qarşı hərbi yardımlarda etmişdir. Benqal separatçılarının əməlləri onun əsas trateji ortağı olan Pakistanın əlehinə idi. Pakistan da Çin-amerikan münasibətlərinin yaxınlaşmasında Çinə dəstək verirdi. Müstəqilliyin ilk illərində Banqladeş Hindistan və SSRİ ilə sıx dostluq münasibərtləri qurmuşdu. Bu baxımdan Çin onun rəqibləri sayılan SSRİ və Hindistanın dostu olacaq ölkəni dəstəkləmirdi. 1972-ci ildə Çin Birləşmiş Millətlər Təşkilatında "veto" hüququndan istifadə edərək Banqladeşin bu təşkilata üzvlüyünü əngəlləmişdir. Bununla belə artıq 1974-cü ildən Çin və Banqladeş iki tərəfli münasibnətlərin qurulması üzərində çalışmağa başlamışlar.
Birinci Hind-Çin müharibəsi
Birinci Hind-Çin müharibəsi (tez-tez «Hind-Çin müharibəsi» adlandırır) — Fransanın Hind-Çində olan müstəmləkələri əldə saxlamaq üçün olan müharibədir. 1946-1954-cü illərdə baş verib. Müharibənin əsas hadisələri Vyetnam ərazisində olub. Orda 2 sentyabr 1945-ci ildə Milli Şüranın seçkilərdə qalibiyyətindən sonra patriotik Vyetmin hərakatı tərəfindən Demokratik Vyetnam Respublikası elan olunmuşdur. Hərbi əməliyyatlar eləcə də Kamboca və Laos ərazisində də gedirdi, lakin burda onlar müharibənin əsas gedişatına təsir göstərmədilər. 1949-cu ildə Fransa öz tərəfindən Vyetnam ərazisində «Vyetnam Dövləti» yaradılmasını elan etdi. Vyetnamın özündə Birinci Hindçin müharibəsi «Müqavimət Müharibəsi» kimi məşhurdu. «Müqavimət Müharibəsi» — 1945-1954-ci illərin fransanın müstəmləkə idarəçiliyinə qarşı olan hərbi-siyasi «Vyetmin» hərakatı əqidəsi altında birləşmiş vyetnam millətçilərin və kommunistlərin müharibəsidir. Fransa öz mübarizəsini ABŞ və Böyük Britaniyanın yerli tərəfkeşlərinin köməyi və dəstəyi ilə aparırdı. Demokratik Vyetnam Respublikası müharibəni Çin və SSSR-in kömək və dəstəyi ilə aparırdı.
Boris Çinkin
Boris Mixayloviç Çinkin (4 (17) noyabr 1916, Bakı – 23 aprel 1977, Lvov) — Aktyor. == Həyatı == Boris Çinkin 1916-cı ildə Bakıda anadan olub. Bakı Dram Teatrı nəzdində Teatr Məktəbində təhsil alıb (1938). Dram Teatrında (1941-1958), Sovet Ordusu Lvov Rus Dram Teatrında (1958-1977) çalışıb. Ukraynanın xalq artisti Boris Çinkin 23 aprel 1977-ci ildə vəfat edib.
Butan–Çin münasibətləri
Çin–Butan münasibətləri — Çin Xalq Respublikası və Butan arasındakı münasibətlər gərgin olmuş və rəsmio diplomatik münasinbətlər qurulmamışdır. Çinlə butan arasında dövlət sərhəddinin uzunluğu 470 km-dir. Onlar arasında mövcud olan ərazi mübahisəsi bir münaqişənin başlanğıcı ola bilər. 1980-ci illərdə bu iki ölkə arasında sərhəd məsələləri, təhlükəsizlik və ikitərəfli gərginliyin azaldılması barədə danışıqlar aparılmışdır. == Tarixi == Btün mövcudluğu dönəmində Butan Tibetlə mədəni, tarixi, dini və iqtisadi əlaqələrə sahib olmuşdur. İki tərəfli münasibətlər Butanın Böyük Britaniya imperiyasının Tibetə hücumu zamanı ingilisləri dəstəkləməsindən sonra pisləşir. 1951-ci ildə Çin Azadlıq ordusunun Tibeti ələ keçirməsindən sonra Butanda gərginlik yaranır.0 Onlar Butanında Çin tərəfindən işğal oluna biləcəyini düşünürlər. İki ölkə arasında dövlət sərhəddi heç zaman rəsmi olmamışdır. Tibetdə 1959-cu ildə kommunizmə qarşı üsyamn və Dalay Lamanın Hindistana qaçması Çinin diqqətləri bu istiqamətə yönləndirməsinə səbəb olmuşdur. Qiymətləndirmələrə əsasən Tibetdən Butana 6 000 insan qaçmışdır.
Böyük Çin aclığı
Böyük Çin aclığı (çin 三年大饑荒) — Çin Xalq Respublikasında 1959-cu ildən 1961-ci ilə kimi dövlət hesablamalarına görə kütləvi aclıqdan 15 milyon insanın öldüyü hadisə. Aclığın qurbanlarının miqdarını qeyri-rəsmi mənbələr fərqli qiymətləndirir. Bəzi mənbələr qurbanların 36 milyona yaxın olduğunu iddia edirlər. Eləcədə Çində bu hadisəni «Üç fəlakətli il» və ya «Üç acı il» adlandırırlar. İndi təhqiqadçılar aclığın inkişafına səbəb təbii fəlakətlərdən yox, ölkədəki sosial-siyasi dəyişiklər səbəb olmuşdur. 1950-ci illərin sonundan Çin Xalq Respublikası böyük sıçrayış siyasətini həyata keçirməyə başladı. Bu siyasət kənd təsərrüfat yönümlü ölkəni aqrar ölkəyə çevirməli idi. Bunun üçün kollektivizasiya kimi üsüllardan istifadə edilirdi. Misal üçün, bitki növlərinin arasında rəqabətin olmaması ideyası tarlalarda kəskin şəkildə əkin miqdarın artırdı, ilk öncə üç dəfə, sonra isə iki dəfə. Əslində isə bu inkişafın və məhsuldarlığın azalmasına gətirib çıxardı.
Böyük Çin səddi
Çin Səddi — Bu nəhəng abidənin əsas materialı dağ süxurları və torpaqdır. Ona kərpicdən üzlük çəkilib. == Ümumi məlumat == Bəşər tarixində gələcək nəsillərə insan əli ilə yaradılmış çox heyrətamiz möcüzələr yadigar qalmışdır. Onlardan biri də çinlilərin yaradan əlləri və bitib-tükənməz əməkləri ilə tikilən Böyük Çin səddidir. Çinlilər bu səddə Çan Çançen deyirlər. Sarı dənizin Lyodun körfəzinin sahillərindən başlayıb, Çinin şimal sərhədləri boyunca uzanan və Qobi səhralarından keçən səddin ümumi uzunluğu 4250 kilometrdən artıqdır. Böyük Çin səddi ilk dəfə e.ə. 221-ci ildə Çin imperatoru Sin Şixuandi tərəfindən cəmi on ilə tikilmişdir. Sonralar bu müdafiə xəttinin tikintisi yüz illərlə davam etdirilərək, təxminən 17000 km uzadılmışdır. Çin imperatorluğunun əsasını qoyan və Çini ən güclü dövlət kimi formalaşdıran imperator Sin Şixuandi bu nəhəng divarı öz dövlətini şimalda yaşayan köçəri xalqların (o zaman Çinin şimalında qədim türklər yaşayırdılar) qəfil hücumlarından qorumaq üçün çəkdirmişdi.
Cilyola Çinkvetti
Cilyola Çinkvetti (it. Gigliola Cinquetti; 20 dekabr 1947, Verona, Veneto) — 1964 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "Non ho l'età" mahnısı ilə İtalyani təmsil edərək qalib gəlmişdir. == Həyatı == Cilyola Çinkvetti 20 dekabr 1947-cü ildə Verona şəhərində anadan olmuşdur.
Cənubi Çin Dənizi
Şimali Natuna Dənizi və ya Cənubi Çin dənizi (malay Laut Nusantara, tay ทะเลจีนใต้, khm. សមុទ្រចិនខាងត្បូង, vyet. Biển Đông, çin. 南海, taqal Dagat Luzon, ind. Laut Natuna Utara) —Sakit okeanında Şərqi Asiya, Hindçin yarımadası ilə Polavan , Luson , Kalimantan və Tayvan adaları arasında yerləşir. Sahəsi 3,537,289 km² ,ən dərin yeri 5560 metr, orta dərinli isə 1024 metr təşkil edir. Temperaturu fevral ayında şimal hissədə 20,5 s,cənubda 27,5 s -dir. Avqust ayında isə həm şimal və cənubda 28-29 s təşmil edir. Yay və payız aylarında bölgə mussonların təsirinə məruz qallır. Mussonlar dönəmində güclü Tayfunlar baş verir.
Cənubi Çin Texnologiya Universiteti
Cənubi Çin Texnologiya Universiteti (çin. 华南理工大学) — Çin Xalq Respublikasının Quançjou şəhərində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == Universitetin əsası 1952-ci ildə qoyulmuşdur.
Cənubi Çin pələngi
Cənubi Çin pələngi (lat. Panthera tigris amoyensis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinin pələng növünə aid heyvan yarımnövü.
Dörd çinar məhəlləsi
Dörd çinar məhəlləsi - Şuşanın XVIII əsrdə salınmış aşağı məhəllələrindən hesab olunan bu məhəllə tarixə qovuşduğundan onun dəqiq yeri haqqında məlumat yoxdur. Belə nəql olunur ki, Dörd çinar məhəlləsi çox kiçik - tərkibində bir neçə ev olduğuna görə zamanla Təzə məhəlləyə birləşmişdir.
Emrah Çinik
Emrah Çinik, (Avqust 30, 1977; Bursa, Türkiyə) Türk saç əkimi cərrahıdır. == Həyatı və karyerası == 1977-ci ildə Bursada atası Mehmet, anası Samie, derzi valideynlərin övladı olaraq dünyaya gəlmişdir. 1996-cı ildə Uludağ Universitetinin tibb fakutesini qazanmış ve 2002 – ci ildə məzun olmuşdur. Bursadakı ali təhsilini tamamladıqdan sonra 2 illik məcburi xidmət üçün Kırıkkaleyə getmişdir. Məcburi xidməti başa vurduqdan sonra o Medikal Estetik həkimi kimi fəaliyyətə başlamışdır. 2007–ci ildə o İstanbula gəlmiş və Cosmedica Saç Əkimi və Plastik Cərrahiyə Mərkəzini açmışdır. 2008–ci ildə Medikal Park Xəstəxanalr qrupunun Sultanqazi şöbəsində Medikal Estetika və Saç əkimi şöbəsinin direktoru kimi işləməyə başlamışdır. Cosmedica klinika həmin xəstəxanın saç əkimi departmanı olaraq fəaliyyət göstərirdi. 2010-cu ildə o Medicana Beynəlxalq Xəstəxanasında Sultanqazidə olduğu kimi Medikal Estetik həkimi və Saç əkimi cərrahı kimi fəaliyyətə başlamışdır. 2011-ci ildə o Medikal Park Xəstəxanalar qrupunun Bahçelievlər şöbəsində öncəki təcrübələrində olduğu kimi eyni sahə - saç əkimi - üzrə işləməyə başlamışdır.
Fransa Hind-Çini
Fransa Hind-Çini (fr. Indochine française, vyet. Đông Dương thuộc Pháp, 東洋屬法, khm. ឥណ្ឌូចិនបារាំង, tay อินโดจีนฝรั่งเศส), Hind-Çin İttifaqı fr. Union indochinoise, çin. 法屬印度支那, tay สหภาพอินโดจีน, vyet. Liên bang Đông Dương, khm. សហភាពឥណ្ឌូចិន, laos ສະຫະພາບອິນໂດຈີນ) və ya Hind-Çin Federasiyası (fr. Fédération indochinoise, vyet. Liên đoàn Đông Dương, khm.

Значение слова в других словарях

автосто́п бестя́гольный ви́нтик малоземе́лье подпека́ть ры́жий типо́граф бананово́з ло́кон панк полинези́йцы прижива́лка срасти́ть Бова пахтоваться explanation Grand Master pantihose supererogatory wrapped колер приуменьшить расщепление свинья элегический