ÇƏKİLMƏ

1
I
сущ. от глаг. çəkilmək
1. тяга. Barjın yedəklə çəkilməsi тяга баржи буксиром, torun çəkilməsi тяга невода
2. тащение, вытягивание, вытяжка, вытаскивание. Məftilin çəkilməsi вытяжка проволоки
3. дёрганье, выдёргивание, удаление. Dişlərin çəkilməsi выдергивание (удаление) зубов
4. прикрывание, прикрытие (двери)
5. выдвижение (на какую-л. должность)
6. подтягивание, подтяжка. Kəmərin çəkilməsi подтягивание (подтяжка) ремня (пояса), kanatın çəkilməsi подтяжка каната, boltun çəkilməsi подтяжка болта, ehtiyat qüvvənin cəbhəyə yaxın çəkilməsi подгягивание резервов к фронту
7. натягивание, натяжение, натяжка. Kəndirin çəkilməsi натяжение верёвки, simlərin (təllərin) çəkilməsi натягивание струн
8. обтягивание, обтяжка ( чего-л., кого-л. материей)
9. отведение, отвод. Arxa cəbhəyə çəkilmə отведение в тыл, kənara çəkilmə отведение в сторону кем-л., çay məcrasının çəkilməsi отведение русла реки
10. прокладывание, прокладка. Yolların çəkilməsi прокладывание дорог, qaz və su borularının çəkilməsi прокладывание (прокладка) газовых и водопроводных труб, teleqraf kabelinin çəkilməsi прокладка телеграфного кабеля
11. проведение, проводка. Mərzin çəkilməsi проведение межи, telefonun çəkilməsi проведение (проводка, установка) телефона, işığın çəkilməsi проводка электричества, yeraltı keçidin çəkilməsi проводка подземного хода
12. черчение. Planların çəkilməsi черчение планов, xəritələrin çəkilməsi черчение карт, çertyojların çəkilməsi черчение чертежей
13. рисование. Portretlərin çəkilməsi рисование портретов
14. оклеивание, оклейка. Divarlara kağız çəkilməsi оклейка стен обоями
15. впитывание, поглощение (влаги, какой-л. жидкости)
16. курение:
1) втягивание в себя дыма. Papirosun çəkilməsi курение папиросы
2) выгонка, перегонка. Spirtin çəkilməsi курение (выгонка) спирта, qatranın çəkilməsi курение (выгонка) дегтя (смолы)
17. размалывание, размол зерна (в крупу)
18. распил, распиливание (бревна и т.п. ) на доски, рейки и т.п. ; geri çəkilmə: 1. отход; 2. отвод; dara çəkilmə повешение; çarmıxa çəkilmə распятие; qeybə çəkilmə неожиданное исчезновение; adı çəkilmə называние, упоминание чьего-л. имени
2
сущ. от глаг. çəkilmək 2; взвешивание (определение веса кого-л., чего-л. на весах)
3
сущ. отбывание, отбытие. Cəza müddətinin çəkilməsi отбытие срока наказания
4
сущ. от глаг. çəkilmək 3:
1. отход:
1) удаление от какого-л. места
2) отступление
2. уход куда-л. , скрывание
3. рассеивание (тумана, дыма и т.п. )
4. геогр. отлив (периодически повторяющееся понижение уровня моря)
ÇƏKİLLİK
ÇƏKİLMƏK
OBASTAN VİKİ
Qabarma və çəkilmə
Qabarma və çəkilmə (mədd və cəzr) bir göy cisimi üzərində başqa göy cisimlərinin tətbiq etdiyi kütlə çəkilişi qüvvətləri səbəbiylə olan forma pozulmaları deməkdir. Ən çox bilinəni, Ay və Günəşin nisbi mövqelərindəki dəyişmələrin təsiriylə Yer səthində dəniz səviyyəsində ortaya çıxan dövrlü dəyişmələrdir. Bir gündə, müəyyən saatlarda yer üzündəki suların ard-arda alçalma və yüksəlməsinə qabarma-çəkilmə hadisəsi deyilir. Qabarma-çəkilmə hadisəsinin meydana gəlməsi ayın çəkiliş qüvvətidir. Bu çəkiliş qüvvəti; Ay yer kürəsinin ətrafına dolanarkən dəyişik bölgələri təsir edər və uzaqlığa görə dəyişər. Ay yer planetindən uzaqlaşsa çəkiliş qüvvəti azalar, yaxınlaşdıqca çəkiliş qüvvəti artar. Qabarma-çəkilmə hadisəsi okeanlara daha çox təsir edər. Ay yer kürəsi ətrafında dönərkən, yer kürəsinin bir üzü aya daim daha yaxındır. Bu vəziyyətdə aya yaxın yerdəki sular ay tərəfindən özünə doğru çəkilərlər. Bu vaxt qabaran suların arxasında olan boşluqları yanlardan gələn sular doldurar.
Travmatik çəkilmə sindromu
Travmatik çəkilmə sindromu (isv. uppgivenhetssyndrom) Vətənlərini tərk etmək məcburiyyətində qalan yüzlərlə uşaq və böyüklər yatmaq üçün yataqlarına uzanırlar və yataqdan qalxa bilmirlər. Bu sindromlu insanlar hərəkət edə, yeyə, içə, danışa və ya cavab verə bilmirlər. Dünyanın yalnız müəyyən yerlərində yaranan travmatik çəkilmə sindromunun arxasındakı həqiqət tam olaraq bilinmir. Bu sindromlu insanların ümumi ortaq bir cəhəti var. Sindroma tutulan şəxslər zorakılıqla köç etmək məcburiyyətində qalan və bu səbəbdən travma görmüş immiqrantlardır. Onların əksəriyyəti keçmiş SSRİ və Yuqoslaviya ölkələrindən gələrək İsveçə yerləşənlər olub. Ailələri deportasiya edilməklə hədələndiyi zaman bu insanlar komaya girirlər. Sindromdan qurtulmağın yeganə yolu, immiqrantların İsveçdə qalmasına icazə vermək üçün yaşayış icazəsi qərarıdır. Yaşayış icazəsi alan ailələr, uşaqlarına yaşayış icazəsi ilə birlikdə gələn məktubu oxuduqlarında uşaqlar tədricən oyanmaya başlayır.
Qabarma və çəkilmə enerjisi
Qabarma və çəkilmə enerjisi - Qabarma-çəkilmə səbəbi ilə yer dəyişdirən su kütlələrinin sahib olduğu kinetik və ya potensial enerjinin elektrik enerjisinə çevrilməsidir. Qabarma-çəkilmə enerjisini elektrikə çevirmək üçün geniş şəkildə, uyğun olan qoyların ağzının bir anbarla bağlanılaraq, gələn suyun tutulması, çəkilmə sonrasında da yüksəklik fərqindən faydalanılaraq turbinlər vasitəçiliyi ilə elektrik çıxarılması hədəflənər. 24.8 Saatda bir təkrarlanan qabarma-çəkilmə hərəkətləri, nizamlı bir enerji qaynağı olması baxımından maraqlı olmaqla birlikdə, enerji istehsal müddətinin 6-12 saatla məhdud olması bir üstünlüksüz yaratmaqdadır. Suyun potensial enerjisinin %80-ni elektrik enerjisinə çevirə bilən qabarma-çəkilmə enerjisi, günəş enerjisi kimi digər alternativ enerji qaynaqlarına görə daha yüksək bir məhsuldarlığa malikdir.
Qabarma və çəkilmə elektrik stansiyası
Qabarma və çəkilmə elektrik stansiyası(Q və ÇES) - Dəniz və okean suyunun qabarma və çəkilmə enerjisini elektrik enerjisinə çevirən qurğu (obyekt) - qabarma və çəkilmə elektrik stansiyası adlanır.
Mondun çarmıxa çəkilməsi
Mondun çarmıxa çəkilməsi (it. Crocifissione Gavari) — İntibah dövrü İtaliya rəssamı Rafael Santinin 1500–1504-cü illərdə yağlı boya ilə işlədiyi portret. Əsər Rafael Santinin ilk işlərindən hesab olunur. Mondun çarmıxa çəkilməsi əsəri hal-hazırda Böyük Britaniyada London şəhərində saxlanılır.
O Geri Çəkilməlidir (1966)
== Məzmun == İki gənc bir-birini sevir. Qız (Xuraman Hacıyeva) vərəm xəstəliyinə tutulur. Buna baxmayaraq sevgilisi (Namiq Məmmədov) ondan üz döndərmir. Məhəbbət xəstəliyə qalib gəlir, qız tamamilə sağalır. Belə nikbin sonluqla qurtaran elmi-kütləvi film Azərbaycanda əhalinin sağlamlığı üçün görülən profilaktik tədbirlərdən, konkret olaraq vərəm xəstəliyinə qarşı aparılan mübarizədən bəhs edir. == Film haqqında == Film Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin sifarişi ilə çəkilmişdir.
O geri çəkilməlidir (film, 1966)
== Məzmun == İki gənc bir-birini sevir. Qız (Xuraman Hacıyeva) vərəm xəstəliyinə tutulur. Buna baxmayaraq sevgilisi (Namiq Məmmədov) ondan üz döndərmir. Məhəbbət xəstəliyə qalib gəlir, qız tamamilə sağalır. Belə nikbin sonluqla qurtaran elmi-kütləvi film Azərbaycanda əhalinin sağlamlığı üçün görülən profilaktik tədbirlərdən, konkret olaraq vərəm xəstəliyinə qarşı aparılan mübarizədən bəhs edir. == Film haqqında == Film Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin sifarişi ilə çəkilmişdir.
Qabarmalar (və çəkilmələr)
Qabarma və çəkilmə (mədd və cəzr) bir göy cisimi üzərində başqa göy cisimlərinin tətbiq etdiyi kütlə çəkilişi qüvvətləri səbəbiylə olan forma pozulmaları deməkdir. Ən çox bilinəni, Ay və Günəşin nisbi mövqelərindəki dəyişmələrin təsiriylə Yer səthində dəniz səviyyəsində ortaya çıxan dövrlü dəyişmələrdir. Bir gündə, müəyyən saatlarda yer üzündəki suların ard-arda alçalma və yüksəlməsinə qabarma-çəkilmə hadisəsi deyilir. Qabarma-çəkilmə hadisəsinin meydana gəlməsi ayın çəkiliş qüvvətidir. Bu çəkiliş qüvvəti; Ay yer kürəsinin ətrafına dolanarkən dəyişik bölgələri təsir edər və uzaqlığa görə dəyişər. Ay yer planetindən uzaqlaşsa çəkiliş qüvvəti azalar, yaxınlaşdıqca çəkiliş qüvvəti artar. Qabarma-çəkilmə hadisəsi okeanlara daha çox təsir edər. Ay yer kürəsi ətrafında dönərkən, yer kürəsinin bir üzü aya daim daha yaxındır. Bu vəziyyətdə aya yaxın yerdəki sular ay tərəfindən özünə doğru çəkilərlər. Bu vaxt qabaran suların arxasında olan boşluqları yanlardan gələn sular doldurar.
Yamacların çəkilməsi
Yamacların çə­kilməsi – (rus. отступание склонов, ing. back wearing, retreat of slopes, waning of slope) yamacların geri çə­kilməsi, yerdəyişməsi. Bu proses yamacları təşkil edən süxurların əsasən fiziki aşınma nəticəsində aşınmış materialların yamacların ətəklərindən nəql edilməsi sayə­sində baş verir. Bu proses arid və semiarid iqlim şəraitində yerləşən vilayətlərdə kəskin gedir.
İsanın çarmıxa çəkilməsi
İsanın çarmıxa çəkilməsi bizim eranın birinci əsrində baş vermiş tarixi hadisədir. Əhdi-Ətiqdə verilən məlumata görə, xristian inancında Tanrının Oğlu və Məsih kimi qəbul edilən İsa, Ponti Pilatın əmri ilə həbs edilmiş, mühakimə edilmiş və nəhayət çarmıxa çəkilmişdir. İsanın əziyyətləri və çarmıxa çəkilməsi xristian teologiyasında, xilas və bağışlanma nəzəriyyələrinin əsasını təşkil edir. İsanın çarmıxa çəkilməsi dörd kanonik İncildə, Əhdi-Cədid məktublarında, bir neçə tarixi mənbədə və qeyri-xristian mənbələrində əks olunmuş tarixi hadisədir, buna görə də bu hadisənin baş verməsi şübhə doğurmayan faktdır. == Tarixilik == Müasir elmdə İsanın vəftiz edilməsi və çarmıxa çəkilməsi onun həyatı haqqında ən səhih məlumatlar hesab edilir. Məsələn, Ceyms Dann qeyd edir ki, "İsanın həyatından olan bu iki hadisə demək olar ki, bütün tədqiqatçılar tərəfindən qəbul edilir" və razılaşma, həmçinin tarixi faktlar o qədər dəqiqdir ki, bu hadisələrin baş verməsindən şübhə etmək və ya inkar etmək mümkün deyil. Bart Erman qeyd edir ki, İsanın Ponti Pilatın əmri ilə edam edilməsi, onun həyatı haqqında olan ən səhih məlumatdır. Con Dominik Krossan isə qeyd edir ki, İsanın həyatı ilə bağlı heç bir fakt onun çarmıxa çəkilməsi qədər dəqiq deyil. Eddi və Boyd qeyd edir ki, müasir dövrdə qeyri-xristian olan nə varsa İsanın çarmıxa çəkilməsini təsdiq edir. Kreyq Blumberq bildirir ki, tarixi İsanın axtarışında olan əksər tədqiqatçıların İsanın çarmıxa çəkilməsinin tarixi fakt olduğunu mübahisəsiz qəbul edirlər.

Digər lüğətlərdə

выводно́е вяза́ться диссиде́нтствовать затра́вливание зверо... разглаша́ть раскряжёвывать созида́ться лото́к прога́р просто́е рукоположи́ться скаут-ма́стер щади́ться пассаж bootee household portly reverberatory stack-furnace tirocinium аферист воспарить наклёпка пощёлкивать