ХАЛА

араб, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра 1 ) дидедин вах. 2) рах. жегьил дишегьли, руш. Кьасумахуьр агъадава, Са тӀимил кьван вине кӀан тир. Агъдин перем алай хала, Чаз вун авай кӀвале кӀан тир. Ф. Ашкъидикай ва дердиникай манияр. Ахпа моряк рахана: -Эхь, халаяр Ухшар ава Каспи гьуьлуьн лепейриз - Юмшагъ акваз гъида кьилел балаяр, Фидай чка сал ийида луьтквейриз... А. С. Дишегьли. Хъсан тӀамада авай Сийидбег мехъерик кьуьл ийиз экъечӀда. Пкавулди адавай хабар кьада: - Ваз гьи халадиз эвериз кӀанзава? С. Муслимов. ЦицӀигъ-наме. 3) жувалай яшариз чӀехи дишегьлидихъ галаз рахадайла, ишлемишдай гаф. - Башуьсте, - за Рамиза къалурай зур килодин гираяр терездин хиле эцигна. - Какрас, хала, зур я! Т. А. Мехъер куьтягь тахьанмаз. Эхь. Умуят халадин вилериз фадлай гуьзлемишзавай экв хтана. С. Ярагъви ашукь Уьзден.

* хала-хатур сущ. къанун чӀурна кьилиз акъуддай кӀвалах. Мукьва-яргъадан арада Тежен гьич хала- хатурар. С. С. Гвена. Синоним: хала-хатурвал.

* хала-хатурвал сущ. къанун чӀурна кьилиз акъуддай кӀвалах. И гафар кӀелайла, чи чӀарар риб-риб хьана: рахун манатрикай ваъ, миллиондикай, хала-хатурвиликай физва. К, 1989, 22. XӀӀ. Жюридин членрин арада зун, Али Агъадуллаев, Нариман Мегьамедов, Динара Алиева ва маса машгьур ксар авай. Гьавиляй, хала-хатурвал авачиз чна къиметарни гана. ЛГ, 2004, 26. VӀӀ. Синоним: хала-хатур.

* халад гада \[хва \] сущ. дидедин вахан гада.... чӀала бязи гафарин сочетанияр гьамиша сад хьиз дегиш тежез, чпихъ санлай тайин тир са мана-метлеб аваз ишлемишда. Ахьтин сочетанийрик квай гафар, чеб- чпивай чара авуртӀа ва я абурукай сад дегишарайтӀа, а сочетанидин манадиз еке зиян жеда. Месела: Ада вичин халад хциз кагъаз кхьена. И предложенида халад хва лугьудай гафарихъ санлай са мана ава, чавай абур гъарма кьилди, а предложенидин маса гафарихъ галаз масакӀа, алакъада тваз жедач, а кьве гаф, са гаф хьиз, предложенидин са член жеда. Р. И. Гайдаров ва мсб. Лезги чӀал. педучилище патал учебник. М- кала, 1994, ч. 26. ☼ «Лезги чӀалан орфографиядин словардин» эхиримжи изданида ( кил.: М. М. Г., Р. И. Г., У. А. М. ЛЧЮС, 2001 -й.) халад хва, халад руш. са гаф яз ( халадхва, халадруш ) кхьин кьабулнава. Чи фикирдалди, и словарь акъатдалди кьабулнавай кил.: М. М. Г., Р. И. Г., У. А. М. ЛЧЮС, 1964; Б. Т., М. Г. ЛРС, 1966) къайда ва 2001 - йисан орфографиядин словардин авторрикай сад тир алимдин винидихъ ганвай текстина авай гафар гьахълубур яз гьисабна, халад хва, халад руш, халуд хва, халур руш, мягькем ибараяр яз, кхьин дуьз я.

* халад руш сущ. дидедин вахан руш.

ХАЛ
ХАЛАДИН

Digər lüğətlərdə

букинисти́ческий доброхо́тствовать домостро́й маркси́стско-ле́нинский гримёрша копиро́вка нерастра́ченность обвёртка оплы́в Бездеж скарлат трагедия cantankerous cloudscape depression greenwood gulf petroleum coke rah-rah safety curtain закавказский импортёр кормилиц наедать снежинка