фарс, сущ.; -уни, -уна; -ар, -ари, -ара инсандин, гьайвандин беден, як-кӀарабар кӀевнавай винел патан перде.... ада, къуьр алажна, адакай шиш яна; кӀусни амачиз ам тӀуьна; карабар цӀал вигьена; хамуниз кьел яна. Б. Гь. Заз эвера. Нагагь, вун зи тай-туьш тиртӀа, за вун хам якӀувай къакъатдалди гатадай. Гь. С. КӀири-Буба,
* хам алажун гл., ни нин азиятдик кутун, дарвиле тун (агьваллувилин жигьетдай). - Аллагьдин хатур аватӀани, чи кар шариатдин суддиз гуз тахьуй. Ана са сефер чи кар гьатна. КӀвал чӀур хьайибуру чи хам алажна. За вавай тавакъу ийида, и нарудни судда хьуй чи дуван. Гь. Гь. Адетдин къармахра. Синонимар: гардан ягъун, хам хутӀунун, хам тарциз акъудун, хамуна нагъвар тун.
* хам тарциз акъудун гл., ни нин кьин, чан хкудун. Чпи гьа душманрин хамар Акъудна тарциз, Дагъустан. С. С. Дагъустан. Синонимар: гардан ягъун, хам хутӀунун, хам алажун, хамуна нагъвар тун.
* хам хутӀунун гл., ни нин 1) азиятдик кутун. Югъ-къандавай артух ийиз халкьдал налогрин кьадар, ХутӀунзава михьиз лежбер халкьдин хамар. А. Ф. Чинани ана. Ада вичин хуьруьнбурун хам хутӀунна, вири вичиз табий авуна. А. И. Къиргъин. 2) кьин, чан хкудун. Гьан, гьинва Къембер? Гьинва эхир и къурумсах Элдер? Валлагь, за абурун хамар хутӀунда. Гь. М. Гезентидин эхир. Синонимар: гардан ягъун, хам алажун, хам тарциз акъудун, хамуна нагъвар тун.
* хам хуьн гл., ни нин жуван чан хуьн; жавабдарвиликай кьил къакъудун. Алчах касди вичин хам хуьн патал кӀани кьван хаинвилер ийида, абуру намус, гъейрат, гьеле ватанни кваз маса гуда. Къ. М. Дагъларин деринрин булахар. \[Къагьриман\] - За вавай инсаф авун тӀалабни ийизвач. Къад лагьай йисарикай рахайтӀа, бубани стха вуна, хам хуьз жедатӀа лагьана, маса гайиди я. А. М. Къалабулух квай гатфар.
* хамарай акъатун гл. 1) хъел акатун. 2) кьадарсуз куьк хьун.
* хамни кӀарабар хьун гл., вуж лап гзаф яхун хьун. Хипер куьк жезвай жеди, амма зун, ингье, хамни кӀарабар хьанва. Зал алаз атай костюмар куьрс хьанва. Къ. М. Урусатдин цуьк. Синоним: кьуд кӀараб хьун. Антоним: пицӀ вегьин.
* хамуна нагъвар \[самар, ягъалар\] тун гл., ни нин, куьн чан хкудун. Гъутук кваз акъудиз сухвар, Твадай чи хамуна нагъвар. Ви какахьна вилин накъвар, Фидай гьакӀ селлер, Дагъустан. С. С. Дагъустан. - Им ни чӀугунвай къул я. Им тапанди я. Гьа-гьа! Мад большевикри чи кӀаникай яд ракъурзава. Тади ая! Абур ГьинаватӀани вири хъияхъ. ТахьайтӀа, за ви хамуна нагъвар твада. З. Э. Б. А. Къазимегьамед. Синонимар: гардан ягъун: хам алажун, хам тарцяз акъудун.
* хамуна тун гл., ни вуж азарлуди сагъар хъувун патал гьасятда тукӀур гьайвандин хам адал акьалжун. Йикъарикай са юкъуз, гъуьл кӀвалахдилай хкведалди. паб, азарлу хьанва лугьуз, кьаткида ва ада вичин гъуьлуьз лугьуда: "Эгер яру кал тукӀуна, зун адан хамуна тун тавуртӀа, зун сагъ хъжедач. Ф. Бибихатун.
* хамуна (хамуник) ялар тун \[кутун \] гл., ни 1) фурслу хьун, дамахлу хьун. Яваш! Яваш! Хамуна ялар твамир. Чун мад дуьшуьш жеда, ахпа рахада чун! Къ. М. Урусатдин цуьк. Гьикьван туькӀвейд я амалар. Тваз вичин хамуна ялар... С. С. Кьве кӀвачел къекъведай лам. Синонимар: кьама ялар тун, тӀиш цава кьун, дамахарун. 2) хъел кутун.
* хамуниз кьел ягъун гл., ни нин гатун, жаза гун. Заз килиг, эгер вун мад Сулейманан хьендай хъфейтӀа, чна ви хамуниз кьел яда, чир хьухь. Б. А., З. Э. СтӀал Сулейман.
* хамуник ялар кутун кил. хамуна ялар тун.