Lüğətlərdə axtarış.

Kataloniya (Katalan dili: Catalunya; Aran dili: Catalonha) — İspaniyanın şimal şərqində yerləşən muxtar region. Kataloniyanın Aralıq dənizi boyunca 580 km sahili var. Burada 3 rəsmi dildə danışılır: İspan dili, Katalan dili və Aran dili. Aran dilində Aran vadisində təxminən 7 min nəfər danışır. Bu dil Oksitan dilinin bir ləhcəsidir. 2006-cı ildə aparılan hesablamalara görə Kataloniyada 7 135 000 nəfər yaşayır. Əhalinin təxminən 13%-ni mühacirlər təşkil edir. Son referendumun nəticələrinə görə Kataloniya Avropanın ən muxtar vilayətidir. Kataloniya bu gün əsasən keçmiş Kataloniya Knyazlığına məxsus torpaqlardan ibarətdir. Şimal sərhədlərində Fransa və Andorra, şərqdə qərb və cənub sərhədlərində Aralıq dənizi muxtar bölgələri var.

Kataloniya bayrağı (kat. Senyera) — İspaniyanın bir muxtar regionu olan Kataloniyanın rəsmi bayrağı olaraq istifadə olunur. Beş sarı və dörd qırmızı xətdən ibarətdir. Kataloniya bayrağı, 1933-cü ildə muxtariyyət icma bayrağı kimi təsdiq olunub. 1939-cu ildə Fransisko Franko tərəfindən qadağan edilən bayraq, 1979-cu ildə yenidən Kataloniyanın rəsmi bayrağı oldu.

Kataloniya başlanğıcı — Şahmat termini 1829-cu ildə Kataloniyanın paytaxtı Barselonada keçirilmiş turnirin şərəfinə adlandırılıb. Bu başlanğıcı turnirdə ilk dəfə olaraq qrossmeyester tartakover tətbiq etmişdir.

Meleğilər (kat. Els Segadors) — Kataloniya himni, 1993-cü ildə muxtariyyət icma himni kimi təsdiq olunub. == Katalan dilində himnin sözləri == Catalunya triomfant, tornarà a ser rica i plena. Endarrera aquesta gent tan ufana i tan superba. Bon cop de falç, Bon cop de falç, Defensors de la terra! Bon cop de falç! Ara és hora, segadors. Ara és hora d’estar alerta. Per quan vingui un altre juny esmolem ben bé les eines. Bon cop de falç, Bon cop de falç, Defensors de la terra!

Kataloniya müstəqillik hərəkatı — tarixən törəmiş sosial hərəkat. Hərəkatın məqsədi Kataloniyanın İspaniyadan ayrılmağı və müstəqil bir dövlət olmağıdır. "Mavi" və "qırmızı" versiyası olan Estelada bayrağı onun əsas simvolu olmuşdur. Senyera Estelada, 20-ci əsrin əvvəllərində Kuba və Puerto Rican devrimci bayraqları ilə ənənəvi Katalan Senyera birləşməsidir. O vaxtdan etibarən Estelada bir neçə bayrağı özündə birləşdirdi: Estelada Vermella ilə sol tərəfli Respublikaçılığı təmsil edən bayrağını, daha konservativ hərəkatını təmsil edən Estelada Blava bayrağını və hətta Estelada Blaugrana ilə FC Barcelona-nın Müstəqilliyini dəstəkləyən bayraqlarını birləşdirdi. Katalan Müstəqillik hərəkatı 1922-ci ildə Francesc Macià siyasi partiya Estate Català (Katalan Dövləti) qurduqdan sonra başladı. 1931-ci ildə Estat Català və digər partiyalar Esquerra Republicana de Catalunya (Solçu Kataloniya Respublikası) meydana gətirdi. Macià 1931-ci ildə Katalan Respublikasını elan etdi, sonra ikinci İspaniyanın liderləri ilə danışıqlar aparıldıqdan sonra ispan dövləti daxilində muxtariyyət qəbul etdi.İspan Vətəndaş müharibəsi zamanı General Fransisko Franko 1938-ci ildə Katalan avtonomiyasını ləğv etdi. 1975-ci ildə Franco ölümündən sonra, Katalan siyasi partiyaları müstəqillikdən çox muxtariyyətə yönəlmişdi. kat.

2017 Kataloniya müstəqillik referendumu və ya 1-O — Kataloniya (İspaniyada yerləşən muxtar vilayət) hökuməti tərəfindən 1 oktyabr 2017 tarixində keçirilən referendum. Referendum, İspaniya hakimiyyəti tərəfindən qeyri-qanuni sayılır. == Arxa plan == Pireney yarımadasının qədim sakinləri iberlərlər olub, onları yalnız tədqiqatçılar keltlər, digərləri isə Şimali Afrikadan gələnlər hesab edirdilər. Sivilizasiya İberiyaya şərqdən gəlib və ilk olaraq Aralıq dənizinə təsir edib. Nəticədə Kataloniya adlanan bölgənin tarixi e.ə 575-ci ildə, yunanlar dəniz sahillərində Emporion müstəmləkəsi yaradan zaman başlayıb. Cənubda yerləşən müasir Alikante və Kartaqena liman şəhərləri də həmin vaxtı yaranıb. İberlər və yunanlardan sonra karfagenlər meydana çıxıb. === Kataloniyanın yaradılması === Əfsanəyə görə Barselonanın yaranması Heraklın adıyla bağlıdır. Əslində isə onun əsasını e.ə 237-ci ildə Karfagen sərkərdəsi Haminkar, Hannibalın atası qoyub. Haminkarı hamı Barka (azərb.

Kataloniya yığması (kat. Selecció de futbol de Catalunya) FİFA tərəfindən tanınmayıb. Ancaq UEFA qaydaları katalonlara hər ilin dekabrında yoldaşlıq görüşü keçirməyə icazə verir. Belə ki, Kataloniya yığması son belə oyununu ötən il "Nou Kamp" stadionunda Kolumbiya yığmasına qarşı keçirib və 2:1 hesabı ilə qalib gəlib. Həmin matçda komandanın heyətində Kataloniya təmsilçisi olan "Barselona"nın futbolçuları Karles Puyol, Jerar Pike, Serxio Buskets və Boyan Krkiç də forma geyiniblər. 9 noyabr 2009-cu ildə Yohan Kroyff Kataloniya yığmasının baş məşqçisi təyin olunub.

2017 Kataloniya müstəqillik referendumu və ya 1-O — Kataloniya (İspaniyada yerləşən muxtar vilayət) hökuməti tərəfindən 1 oktyabr 2017 tarixində keçirilən referendum. Referendum, İspaniya hakimiyyəti tərəfindən qeyri-qanuni sayılır. == Arxa plan == Pireney yarımadasının qədim sakinləri iberlərlər olub, onları yalnız tədqiqatçılar keltlər, digərləri isə Şimali Afrikadan gələnlər hesab edirdilər. Sivilizasiya İberiyaya şərqdən gəlib və ilk olaraq Aralıq dənizinə təsir edib. Nəticədə Kataloniya adlanan bölgənin tarixi e.ə 575-ci ildə, yunanlar dəniz sahillərində Emporion müstəmləkəsi yaradan zaman başlayıb. Cənubda yerləşən müasir Alikante və Kartaqena liman şəhərləri də həmin vaxtı yaranıb. İberlər və yunanlardan sonra karfagenlər meydana çıxıb. === Kataloniyanın yaradılması === Əfsanəyə görə Barselonanın yaranması Heraklın adıyla bağlıdır. Əslində isə onun əsasını e.ə 237-ci ildə Karfagen sərkərdəsi Haminkar, Hannibalın atası qoyub. Haminkarı hamı Barka (azərb.

Pataqoniya — Cənubi Amerikanın cənubunda bir bölgə. Argentina və Çili ərazilərində yerləşir. == Tarixi == == Coğrafiyası == == Bitki aləmi == Mütəxəssislər Cənubi Amerika meşələrində dizel yanacağı istehsal edən ağac göbələyi tapıblar. "The Daily Telegraph" qəzetinin verdiyi məlumata görə, bununla da avtomobil yanacağını təbii yolla sintez edən bioloji orqanizm aşkar edilib. "Gliocladium roseum" adlı göbələk Pataqoniya cəngəlliklərində bəzi tropik ağacların gövdəsində yaşayır. O, həyat fəaliyyəti zamanı tərkibinə görə ənənəvi dizel yanacağından fərqlənməyən karbohidrogen istehsal edir. Belə "yaşıl" yanacağı birbaşa avtomobilin yanacaq çəninə doldurmaq mümkündür. Montana Dövlət universitetinin aparıcı bioloqu Qeri Strobel bildirir ki, bu, belə bir maddə istehsal edən yeganə canlıdır. Qəzet qeyd edir ki, amerikalı alimlər ağacdan avtomobil yanacağı almaq üçün texnologiyanın yaradılması üzərində işə başlayıblar.

Kataniya (it. Catania) — İtaliyanın Siciliya muxtar vilayətindəki eyniadlı Kataniya vilayətinin mərkəzidir. Bələdiyyə sərhədləri içindəki əhalisi (30.06.2010 etibarilə) 294.756 nəfər olub əhali baxımından Sicilyanın ikinci böyük bələdiyyəsi, İtaliyanın 10-cu böyük şəhəri və 10-cu sırada olmasına baxmayaraq, bir İtalyan inzibati region mərkəzi olmayan tək böyük əhalisi olan şəhəridir. Metropoliten Katanya bölgəsi üçün əhali 752,895 nəfərdir. İtaliyanın ada şəhərlərindən biri olan Katanyanın Aralıq dənizinə sahilində yerləşir. == Coğrafi mövqe == Katanya şəhəri Siciliya adasının şərqində İyonyen dənizi sahillərində Messina ilə Sırakuza şəhərləri arasında və Etna Dağı vulkanı ətəklərində qurulmuşdur. Şəhərin dərhal ətraflarındakı dəniz sahilləri yanardağ lavalarından və qara bazalt kayalarından heyəti böyük yarları ibarətdir. Lakin şəhərin qurulduğu mövqeyi cənubunda "Simento Çayı" var və bu çay Siciliya adasının ən geniş (2000 hektarı aşan sahədə) mümbit düzənliklərində biri olan və Katanya şəhərinin əhəmiyyətli hissələrinin qurulmuş olduğu Katanya düzənliyində Katanya Körfəzinə yerləşir. Şəhərin limanı və ticarət və sənaye bölgələri bu düzənlikdə çayın ağızına doğru yerləşir. == Tarixi == Katanya şəhərini uzun və çox hadisələrə dolu bir tarixi vardır.

Pataqoniya arxipelaqı (isp. Archipiélago de Patagonia) — Cənubi Amerikanın Sakit Okean sahillərində, Çilinin cənub-qərbində bir sıra adalar qrupunu və minlərlə kiçik ada və qayaları özündə birləşdirən arxipelaq. == Coğrafiyası == Adalar materik məşəllidir. Buradan Sahil Andları keçir. Sahilləri fiordlarla parçalanıb. Bütünlüklə dağlıq relyefə malikdir. Ən hündür nöqtəsi 1341 metr təşkil edir (Santa-İnes a.) Qrupa aşağıdakı arxipelaqlar daxildir: Çiloe arxipelaqı (Archipiélago de Chiloé) Quaitekas arxipelaqı (Guaitecas Archipelago) Çonos arxipelaqı (Chonos Archipelago) Quayaneko arxipelaqı (Guayaneco Archipelago) Kampana arxipelaqı (Campana Archipelago) Marde-de-Dios arxipelaqı (Archipiélago Madre de Dios) Karaleva Adelaida arxipelaqı (Queen Adelaide Archipelago) Ən iri adaları: Çiloe, Vellinqton (ada), Santa-İnes, Maqdalena, Littl Vellinqton, Kampana, Madre-de-Dios. Ən əsas limanı və şəhəri Çiloe adasında yerləşən Ankuddur. İqlimi okeanın təsirinə məruz qaldığından rütubətlidir. İl ərzində 3000 mm yağıntı düşür.

Pataqoniya səhrası (Pataqoniya səhrası və ya Pataqoniya çölü) — qum və daşlıqdan ibarət olan, Cənubi Amerika ərazisində yerləşən səhra. Şimaldan Monte səhrası ilə sərhədlənir. == Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri == Pataqoniya səhrası Atlantik okeanı boyunca 1600 km məsafədə uzanır. Əsasən Pataqoniya platosu ərazisində 600—800 metr hündürlükləri arasında yerləşir. Səhranın cənubu And dağlarının şərq ətəkləri boyunca Argentina ərazisinə qədər uzanır. Səhranın sahəsi 400 000 km² təşkil edir. Bu hissədə Cənubi Amerika ərazisinə hava axını hərəkət edir. Pataqoniya səhrası yeganə səhradır ki, okeanın sahilində olmaqla bərabər materikin şərqində yerləşir. Andlardan başlayan çaylar səhranı yararaq okeana tökülür. Yarımsəhra ərazisi 0 – 2000 m arasında yerləşir.

Kataniya (it. Catania Società Sportiva Dilettantistica)- İtaliya futbol klubu. 1953-1954-cü illərdə klub 1960-1961, 1963-1964, 1964-1965 və 2012-2013-cü illərdə ən yaxşı yer kimi səkkizinci yeri tutaraq, 17 çempionat oynadığı kateqoriyada ilk dəfə İtaliya A Seriyasına yüksəldi. O, Birinci Divizion çempionluğu, İtaliya B Seriyası çempionluğu və altı İtaliya C Seriyası çempionluğu qazanıb.

Pataqoniya və Araukaniya krallığı (fr. Royaume d’Araucanie et de Patagonie; bəzən Yeni Fransa) — Krallıq 1860-ci ildə fransız vəkil və dolandırıcı Oreli-Antuan de Tuman tərəfindən Cənubi Amerikanın cənub hissəsində yaradılmışdılır. Dövlət qısa müddət ərzində müstəqil olmuşdur. Arakuanilərin yaşadığı Çili ərazilərində və indiki Argentinanın cənub ərazilərində yayılmış qəbilə başçılarının birliyi sayəsində meydana gəlmişdir. Dövlətin yaradılmasını zəruri edən Argentina və Çili hökumətlərinin həyata keçirdiyi istilasına qarşı yaradılmışdır. 1860-ci ildə de Tunan Cənubi Amerikanı mapuçe xalqının mübarizəsini yüksək qiymətləndirmişdir. Bu zaman yeri qəbilələrin başçıları de Tunanı kral elan edirlər. De Tunana onları təmsil etmək və avropa ölkələri ilə əlaqə yaratmaq hüququ verilir. 16 noyabr 1860-cı ildə de Tunan rəsmən kral elan edilmişdir. Bir müddət sonra konstitusiya qəbul edilir.