Rootkit
Rootkit kompüter proqramlarının toplusudur, adətən zərərli, kompüterə və ya onun proqram təminatının başqa cür icazə verilməyən sahəsinə (məsələn, icazəsiz istifadəçiyə) girişi təmin etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur və çox vaxt onun mövcudluğunu və ya digər proqram təminatının mövcudluğunu gizlədir. Rootkit termini "root"— "kök" (Unix kimi əməliyyat sistemlərində imtiyazlı hesabın ənənəvi adı) və "kit" sözünün (aləti həyata keçirən proqram komponentlərinə aiddir) birləşməsidir. "Rootkit" termini zərərli proqram təminatı ilə əlaqəsi sayəsində mənfi mənalara malikdir.
Rootkit quraşdırılması avtomatlaşdırıla bilər və ya təcavüzkar root və ya administrator girişi əldə etdikdən sonra onu quraşdıra bilər. Bu girişin əldə edilməsi sistemə birbaşa hücumun nəticəsidir, yəni zəiflikdən (məsələn, imtiyazların artırılması) və ya paroldan (krekinq və ya "fişinq" kimi sosial mühəndislik taktikaları ilə əldə edilir) istifadə edilir. Quraşdırıldıqdan sonra müdaxiləni gizlətmək və imtiyazlı girişi saxlamaq mümkün olur. Sistem üzərində tam nəzarət o deməkdir ki, mövcud proqram təminatı dəyişdirilə bilər, o cümlədən onu aşkar etmək və ya onun qarşısını almaq üçün istifadə oluna bilən proqram təminatı.
Rootkit aşkarlanması çətindir, çünki bir rootkit onu tapmaq üçün nəzərdə tutulmuş proqramı alt-üst edə bilər. Aşkarlama metodlarına alternativ və etibarlı əməliyyat sistemindən istifadə, davranışa əsaslanan metodlar, imza skanı, fərqlərin skan edilməsi və yaddaş boşaltma təhlili daxildir. Silinmə mürəkkəb və ya praktiki olaraq qeyri-mümkün ola bilər, xüsusən də rootkitin nüvədə yerləşdiyi hallarda; əməliyyat sisteminin yenidən qurulması problemin yeganə həlli ola bilər.
Arda (Tolkin)
Árda (kv: /'arda/) — C. R. R. Tolkinin legendariumunda Yer kürəsinin adı, "Üzüklərin hökmdarında" və əlaqəli əsərlərdə bütün qeyd olunan yerləri özündə cəmləşdirən bir dünya, aləm. Faktiki olaraq bu Tolkinin icad etdiyi mifik tarixdə Yer planeti və günəş sistemidir. Ardada bir neçə dəniz və okean, Orta Dünya və Aman qitələri, İkinci Dövrdə mövcud olan nəhəng Númenor adası və Tolkinin qaralamalarında qeyd etdiyi digər torpaqlar yerləşirdi.
== Ümumi məlumat ==
Arda Tolkinın kosmologiyasında Eä kainatının bir hissəsidir. O, Eä-nın qalan hissəsi kimi, Ainur Musiqisi vasitəsilə İlúvatarın övladları yəni elflər və insanlar üçün yaradılmışdır.
Tolkin kosmologiyasında Günəş, Ay, ulduzlar və digər göy cisimləri bu planetin orbitində olduğundan, onlar da Ardanın bir hissəsi hesab olunur, ona görə də Arda bəzən “Günəş sistemi” kimi təxmin edilir. Göy cisimlərsiz bu Planetin özü isə Ambar və ya İmbar adlanır.
Əvvəldən Arda yastı formasında idi, burada yerləşən qitələr nəhəng Ekkaya (kv. Ekkaia) və ya Vaya (kv. Váya; ing.
Con Tolkin
Con Ronald Ruel Tolkin (ing. John Ronald Reuel Tolkien; /dʒɒn ˈrɒnld ˈruːəl ˈtɒlkiːn/; 3 yanvar 1892[…], Blumfonteyn, Azad Oranj Dövləti[…] – 2 sentyabr 1973[…], Bornmut, Dorset[d][…]) — ingilis yazıçısı, linqvisti və filoloqu, "Hobbit və ya oraya və geriyə" povestinin, "Üzüklərin hökmdarı" trilogiyasının və "Silmarillion" romanının müəllifi kimi məşhurdur.
Tolkin 1925–1945-ci illərdə Oksfordda yerləşən Pembrok Kollecində ingilis və anqlosakson dilləri üzrə, 1945–1959-cu illərdə isə ingilis dili və ədəbiyyatı üzrə professor dərəcəsində işləmişdir. Digər məşhur ingilis yazıçısı Klayv Lyuislə birlikdə "İnklinqlər" ədəbi cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. 28 mart 1972-ci ildə kraliça II Elizabet tərəfindən ona Britaniya İmperiyası ordeninin komandoru dərəcəsi verilmişdir.
Tolkinin vəfatından sonra, oğlu Kristofer atasının qeydləri və əlyazmaları əsasında bir neçə əsər, o cümlədən "Silmarillion"u nəşr etdirdi. Bu kitab, "Hobbit" və "Üzüklərin hökmdarı" ilə birlikdə Arda adlı xəyali dünya və onun bir hissəsi olan Orta dünya haqqında nağıllar, şeirlər, hekayələr, süni dillər və ədəbi esselərin toplusunu təşkil edir. 1951–1955-ci illərdə Tolkin bu toplunun böyük hissəsini adlandırmaq üçün "legendarium" (ing. Legendarium) ifadəsini istifadə etmişdi.
İlk kitabı olan "Hobbit"i 1937-ci ildə nəşr etdirir.
C. R. R. Tolkin
Con Ronald Ruel Tolkin (ing. John Ronald Reuel Tolkien; /dʒɒn ˈrɒnld ˈruːəl ˈtɒlkiːn/; 3 yanvar 1892[…], Blumfonteyn, Azad Oranj Dövləti[…] – 2 sentyabr 1973[…], Bornmut, Dorset[d][…]) — ingilis yazıçısı, linqvisti və filoloqu, "Hobbit və ya oraya və geriyə" povestinin, "Üzüklərin hökmdarı" trilogiyasının və "Silmarillion" romanının müəllifi kimi məşhurdur.
Tolkin 1925–1945-ci illərdə Oksfordda yerləşən Pembrok Kollecində ingilis və anqlosakson dilləri üzrə, 1945–1959-cu illərdə isə ingilis dili və ədəbiyyatı üzrə professor dərəcəsində işləmişdir. Digər məşhur ingilis yazıçısı Klayv Lyuislə birlikdə "İnklinqlər" ədəbi cəmiyyətinin üzvü olmuşdur. 28 mart 1972-ci ildə kraliça II Elizabet tərəfindən ona Britaniya İmperiyası ordeninin komandoru dərəcəsi verilmişdir.
Tolkinin vəfatından sonra, oğlu Kristofer atasının qeydləri və əlyazmaları əsasında bir neçə əsər, o cümlədən "Silmarillion"u nəşr etdirdi. Bu kitab, "Hobbit" və "Üzüklərin hökmdarı" ilə birlikdə Arda adlı xəyali dünya və onun bir hissəsi olan Orta dünya haqqında nağıllar, şeirlər, hekayələr, süni dillər və ədəbi esselərin toplusunu təşkil edir. 1951–1955-ci illərdə Tolkin bu toplunun böyük hissəsini adlandırmaq üçün "legendarium" (ing. Legendarium) ifadəsini istifadə etmişdi.
İlk kitabı olan "Hobbit"i 1937-ci ildə nəşr etdirir.