STİBİUM
хим. антимоний, сурьма (химический элемент)
Stibium
Stibium və ya sürmə (Sb) — D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 51-ci element.
== Ümumi məlumat ==
Bu elementin coxlu adları var. Onun rusca adı "sürmə" sözü türk mənşəlidir. Sürmə sözü türk dillərindən götürülüb və “qrim, sürtmə” mənasını verir. Stibium (III) sulfidin qara, parıltılı tozu Sb2S3 kosmetik vasitələrdə istifadə olunub. “Sürmələnmək” sözü buradan aydın olur, başqa sözlə qaşları güclü rəngləmək.
Stibium kövrək, çətinəriyən metal parıltılı, gümüşü-ağ maddədir. Elektrik cərəyanını keçirir. Qızdırdıqda havada yanır, bu zaman Sb2O3 əmələ gəlir.
== Alınması ==
2
S
b
2
S
3
+
9
O
2
→
t
o
C
6
S
O
2
↑
+
2
S
b
2
O
3
{\displaystyle {\mathsf {2Sb_{2}S_{3}\ +\ 9O_{2}\ {\xrightarrow {t^{o}C}}\ 6SO_{2}\uparrow +\ 2Sb_{2}O_{3}\ }}}
S
b
2
O
3
+
3
C
→
t
o
C
2
S
b
+
3
C
O
↑
{\displaystyle {\mathsf {Sb_{2}O_{3}\ +\ 3C\ {\xrightarrow {t^{o}C}}\ 2Sb\ +\ 3CO\uparrow }}}
== Fiziki-kimyəvi xassələri ==
Stibiumu ən qeyri-metallik metal hesab etmək olar.