Bern tramvayı: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktə
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
 
(10 istifadəçi tərəfindən edilmiş 37 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
{{redaktə etməyin!}}
{{Tramvay
{{Tramvay
| Adı = Bern tramvayı<br/>Strassenbahn Bern
| Adı = Bern tramvayı<br>Strassenbahn Bern
| Şəkil = Bernmobiel 655.JPG
| Şəkil = Bernmobiel 655.JPG
| Şəklin eni =
| Şəklin eni =
Sətir 14: Sətir 13:
| Şəhər = [[Bern]], [[Vorb]]
| Şəhər = [[Bern]], [[Vorb]]
| Tipi =
| Tipi =
| İstismara verilmə = [[1 oktyabr]] [[1890]] (pnevmatik tramvay), 1902 (elektrik)
| İstismara verilmə = 1 oktyabr 1890 (pnevmatik tramvay), 1902 (elektrik)
| Xəttləri =
| Xəttləri =
| Xəttlərin uzunluğu =
| Xəttlərin uzunluğu =
| Mövqeyi =
| Mövqeyi =
| İstiqamətlər = 3 şəhər marşrutu və 1 şəhərarası
| İstiqamətlər = 4 şəhər marşrutu və 1 şəhərarası
| Stansiyaları =
| Stansiyaları =
| Platformaların sayı =
| Platformaların sayı =
Sətir 30: Sətir 29:
}}
}}
'''Bern tramvayı''' — Bern şəhərinin ictimai nəqliyyat növlərindən biridir. [[Tramvay]] şəbəkəsi üç marşrutdan ibarətdir və Riffelalp tramvayı istisna olmaqla [[İsveçrə]]nin ən kiçik nəqliyyat sistemi sayılır. Bern şəhərinin tramvay və digər ictimai nəqliyyat növləri Barnomobil təşkilatının dəstəyi ilə fəaliyyət göstərir.
'''Bern tramvayı''' — Bern şəhərinin ictimai nəqliyyat növlərindən biridir. [[Tramvay]] şəbəkəsi üç marşrutdan ibarətdir və Riffelalp tramvayı istisna olmaqla [[İsveçrə]]nin ən kiçik nəqliyyat sistemi sayılır. Bern şəhərinin tramvay və digər ictimai nəqliyyat növləri Barnomobil təşkilatının dəstəyi ilə fəaliyyət göstərir.
⚫
==Xəttlər==
⚫
Hal-hazırda Bern tramvayın ümumi uzunluğu 33,449 km-ə bərabər 5 xətti mövcuddur:<ref name="Geschäftsbericht 2011">[http://www.bernmobil.ch/File/unternehmen/gesch%C3%A4ftsberichte/2011/Gesamter%20Gesch%C3%A4ftsbericht%202011%20BERNMOBIL.pdf ''Geschäftsbericht 2010''] (PDF; 2,0&nbsp;MB) auf der [http://www.bernmobil.ch Internetseite von Bernmobil], abgerufen am 2. Dezember 2012.</ref>


⚫
== Xəttlər ==
⚫
Hal-hazırda Bern tramvayın ümumi uzunluğu 33,449 km-ə bərabər 5 xətti mövcuddur:<ref name="Geschäftsbericht 2011">[http://www.bernmobil.ch/File/unternehmen/gesch%C3%A4ftsberichte/2011/Gesamter%20Gesch%C3%A4ftsbericht%202011%20BERNMOBIL.pdf ''Geschäftsbericht 2010''] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150603192550/http://www.bernmobil.ch/File/unternehmen/gesch%C3%A4ftsberichte/2011/Gesamter%20Gesch%C3%A4ftsbericht%202011%20BERNMOBIL.pdf |date=2015-06-03 }} (PDF; 2,0 MB) auf der [http://www.bernmobil.ch Internetseite von Bernmobil] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20010401085926/http://www.bernmobil.ch/ |date=2001-04-01 }}, abgerufen am 2. Dezember 2012.</ref>
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
! Xətt !! Marşrut !! [[Dayanacaq|Stansiyalar]] !! Xəttlərin uzunluğu !! Sürət (vaxtla) !! Növü
! Xətt !! Marşrut !! [[Dayanacaq|Stansiyalar]] !! Xəttlərin uzunluğu !! Sürət (vaxtla) !! Növü
|- align="center"
|- align="center"
| bgcolor=#FFFFFF | <font style="color:#000000"><big>'''3'''</big></font>
| bgcolor=#FFFFFF | <font style="color:#000000"><big>'''3'''</big></font>
| align="left" | [[:de:Bahnhof Bern|Bern DYS]] – [[:de:Weissenbühl|Vayssenbül]]
| align="left" | [[:de:Bahnhof Bern|Bern DYS]] – [[:de:Weissenbühl|Vayssenbül]]
| {{0}}7
| {{0}}7
| {{0}}2,067 km
| {{0}}2,067 km
| 9 / 8 dəqiqə
| 9 / 8 dəqiqə
| Radial xətt
| Radial xətt
|- align="center"
|- align="center"
| bgcolor=#0676FF | <font style="color:#FFFFFF"><big>'''6'''</big></font>
| bgcolor=#0676FF | <font style="color:#FFFFFF"><big>'''6'''</big></font>
| align="left" | Fişermetteli – [[:de:Worb|Vorb]] Dorf
| align="left" | Fişermetteli – [[:de:Worb|Vorb]] Dorf
| 24
| 24
| 13,067 km
| 13,067 km
|
|
| Diametrik xətt
| Diametrik xətt
|- align="center"
|- align="center"
| bgcolor=#E60000 | <font style="color:#FFFFFF"><big>'''7'''</big></font>
| bgcolor=#E60000 | <font style="color:#FFFFFF"><big>'''7'''</big></font>
| align="left" | [[:de:Bümpliz|Bümplits]] – Ostring
| align="left" | [[:de:Bümpliz|Bümplits]] – Ostring
| 23
| 23
| {{0}}8,109 km
| {{0}}8,109 km
|
|
| Diametrik xətt
| Diametrik xətt
Sətir 60: Sətir 59:
| align="left" | [[:de:Bümpliz-Oberbottigen|Fontanlar]] [[:de:Westside (Bern)|Vestsayd]] DYS – Saali
| align="left" | [[:de:Bümpliz-Oberbottigen|Fontanlar]] [[:de:Westside (Bern)|Vestsayd]] DYS – Saali
| 27
| 27
| 10,383 km
| 10,383 km
|
|
| Diametrik xətt
| Diametrik xətt
Sətir 67: Sətir 66:
| align="left" | [[:de:Wabern bei Bern|Vabern]] – [[:de:Wankdorf|Vankdorf]] DYS (dəmir yol stansiyası)
| align="left" | [[:de:Wabern bei Bern|Vabern]] – [[:de:Wankdorf|Vankdorf]] DYS (dəmir yol stansiyası)
| 21
| 21
| {{0}}5,958 km
| {{0}}5,958 km
|
|
| Diametrik xətt
| Diametrik xətt
|}
|}


==Tarix==
== Tarix ==
[[Fayl:TramBern.jpg|thumb|left|200px|Kremsi-yaşıl rəngə boyanmış köhnə tramvaylar Sitqlogge Saat qülləsinin fonunda]]
Bern tramvayı [[1 oktyabr]] [[1890-cı il]]də açılmışdır. Əvvəlcə pnevmatik tramvaylar istifadə olunurdu (yəni sıxılmış hava ilə çalışan tramvaylar). [[1894-cü il]]dən şəhərdə həmçinin buxarlı tramvay fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. [[1902-ci il]]dən etibarən, Bernin bütün tramvay şəbəkəsi elektrifikasiya olunmuşdur<ref>Tarixçələr [[:en:List of town tramway systems in Switzerland|İngilis Vikipediya siyahısından götürülmüşdü]]. Həmçinin bax [[:en:List of town tramway systems#Books]].</ref>.
Bern tramvayı 1 oktyabr 1890-cı ildə açılmışdır. Əvvəlcə pnevmatik tramvaylar istifadə olunurdu (yəni sıxılmış hava ilə çalışan tramvaylar). 1894-cü ildən şəhərdə həmçinin buxarlı tramvay fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. 1902-ci ildən etibarən, Bernin bütün tramvay şəbəkəsi elektrifikasiya olunmuşdur<ref>Tarixçələr [[:en:List of town tramway systems in Switzerland|İngilis Vikipediya siyahısından götürülmüşdü]]. Həmçinin bax [[:en:List of town tramway systems#Books]].</ref>.


Bern erkən dövrdən aşağı əsaslı tramvayların istismarına başlamışdı. Aşağı döşəməli tramvayların ilk seriyası (Be4 / 8, № 731-742 tipli) 1990-cı ildə fəaliyyətə başlamışdır. İkinci seriya artıq Combino tramvayları idi. [[1990-cı il]]in iyun ayının 22-dən iyulun 9-a qədər, tramvayların hərəkəti bütün şəbəkə üzrə təcrübəli sürücülər tərəfidən həyata keçirilmişdir<ref name="ReferenceA">Trams 2000. B.A. Schenk, M.R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-596-2, стр 156</ref>. Sınaq işləri uğurlu hesab edildiyindən, [[2000-ci il]]in noyabr ayında Şəhər Şurası Combino şirkətinin istehsal etdiyi tramvayların alınması barədə qətnamə qəbul etmişdi. Aprel ayında sifarişlər həmçinin Siemens-ə verilmişdi. Combino-nun ilk tramvayları Bern şəhərinə [[2002-ci il]]də gətirilmişdi. Bu tramvayın istismarı [[Milad]]dan iki gün əvvəl, 3 nömrəli marşrutla başladı.
Bern erkən dövrdən aşağı əsaslı tramvayların istismarına başlamışdı. Aşağı döşəməli tramvayların ilk seriyası (Be4 / 8, № 731–742 tipli) 1990-cı ildə fəaliyyətə başlamışdır. İkinci seriya artıq Combino tramvayları idi. 1990-cı ilin iyun ayının 22-dən iyulun 9-a qədər, tramvayların hərəkəti bütün şəbəkə üzrə təcrübəli sürücülər tərəfidən həyata keçirilmişdir<ref name="ReferenceA">Trams 2000. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-596-2, стр 156</ref>. Sınaq işləri uğurlu hesab edildiyindən, 2000-ci ilin noyabr ayında Şəhər Şurası Combino şirkətinin istehsal etdiyi tramvayların alınması barədə qətnamə qəbul etmişdi. Aprel ayında sifarişlər həmçinin Siemens-ə verilmişdi. Combino-nun ilk tramvayları Bern şəhərinə 2002-ci ildə gətirilmişdi. Bu tramvayın istismarı [[Milad]]dan iki gün əvvəl, 3 nömrəli marşrutla başladı. Lakin tezliklə aydın oldu ki, 3 nömrəli marşrutla hərəkət edən yeni tramvay köhnə Kirxenfeldbrükke körpüsü üçün çox ağırdı və buna görə də 2003-cü ilin fevral ayından yeni tramvay artıq 9 nömrəli marşruta keçməyə məcbur olmuşdu. Köhnə körpünün möhkəmləndirmə işləri başa çatdıqdan sonra, Combino tramvayı 1 aprel 2003-cü ildə 3 nömrəli marşruta geri qayıtdı<ref>Trams 2004. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-436-2, стр 149–150</ref>.. Tramvay şirkətinin nümayəndələri tramvayın körpü üzərindən keçən zaman, sərnişinlərdən öz çəkisi haqda məlumat vermələrini xhiş edirdi. Nümayəndələr hesablama zamanı bu məlumatların dəqiqləşdirilməsi üçün lazım olduğunu bildirdilər. Amma əslində bu bildirişlər sadəcə olaraq 1 aprel zarafatı idi<ref name=autogenerated6>Trams 2004. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-436-2, стр 150</ref>.

2000-ci ildə şəhər nəqliyyat şirkəti Bernmobil adlandırılmışdır. Eyni zamanda rebrendinq işləri icra olunmuşdu. Şəhər tramvay, avtobus və trolleybusların kremsi-yaşıl rəngi qırmızı ilə əvəz olunmuşdu. Be 4/8 № 731 seriyalı tramvay yeni rənglə boyanan ilk nəqliyyat vasitələrdən biri idi<ref name=autogenerated3>Trams 2002. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-419-2, стр 157</ref>. Həmçinin layihə çərçivəsində 9 nömrəli marşrut təxminən 3 kilometr məsafəyə (Guisanplatsdan Vankdorf DYS-a kimi) uzadılmışdı<ref name=autogenerated2 />.

== Tramvayların gələcəyi ==
2000-ci ildən Bern tramvay şəbəkəsi qərb istiqamətinə doğru genişləndirilməyə başlanmışdı. Həyata keçirilən layihə "Bern West" adlanır. Layihəyə Bümplits və Fontanlar istiqamətində iki tramvay xəttinin tikintisi ilə start verilmişdi. Son vaxtlara qədər bu sahələr trolleybuslar tərəfindən sakinlərə xidmət göstərdiyi üçün xəttlərin bir çoxu məşğul idi. 2002-ci ildə, pik saatlarda trolleybuslar arasındakı interval sadəcə 90 saniyə təşkil edirdi<ref name=autogenerated4>Trams 2003. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-428-1, стр 152</ref>.

Bern West layihəsi 2003-cü ilin noyabr ayında şəhərdə keçirilən referendumda əhali tərəfindən təsdiq edilmişdir. Amma yeni tramvaylara müxalif yanaşanlar, referendumun kantonal səviyyədə keçirilməsinə nail oldular və burada "əleyhinə" səslərin minimal olmasına baxmayaraq, layihənin bütün əldə etdiyi nəticələr ləğv olundu<ref name=autogenerated7>Trams 2005. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90–6013-446-X, стр 147</ref>.

Şəhər rəsmiləri müxtəlif ictimai qruplarla danışıqlar aparmış və vətəndaşların istəklərinə uyğun olaraq layihədə dəyişikliklər etmişdi. Bern West layihəsinin yeni versiyası 2006-cı ilin noyabr ayında referendumun nəticələrinə əsasən təsdiq edilmişdi. Tikinti işlərinin başlanılması 2008-ci ilin yazına təyin edilmişdi, yeni marşrutlar isə 2010-cu ildə istismara başlamışdı. Yeni nəqliyyat vasitələrinin rahat xidmətini təmin etmək məqsədilə Bernmobil "Combino" şirkətindən 21 yeni tramvay sifariş etmişdi<ref name=autogenerated2>Op de rails, Нидерланды, номер за февраль 2008, стр 66. ISSN 0030–3321</ref>.

== Bern tramvaylarının siyahısı ==
=== Müasir ===
{| class="wikitable"
|-
! !! Növü !! Sayı !! Seriyası !! İnşa edilmə tarixi !! İstehalçı
|-
| [[Fayl:Bern Thunplatz DSC04123.jpg|150px]] || Be 4/10 <br>''[[Tram 2000]]''<br>[[:de:Regionalverkehr Bern-Solothurn|RBS]]-yə məxsusdur|| {{0}}9 || RBS 81–89 || 1987–1988 as Be 4/8, <br>[[:de:Stadler Rail|Stadler]] tərəfindən 2010-cu ilə kimi müqavilə müddəti uzadılmışdı || [[:de:Schindler Waggon|SWP]] / [[:de:Schweizerische Industrie Gesellschaft|SIG]] / [[:de:Asea Brown Boveri|ABB]]
|-
| [[Fayl:Bern Be48 N735.jpg|150px]] || Be 4/8 || 12 || 731–742 || 1989–1990 || [[:de:Ateliers de Constructions Mécaniques de Vevey|Vevey]] / ABB / [[Duewag]]
|-
| [[Fayl:Bernmobiel 755.JPG|150px]] || [[:de:Bernmobil Be 4/6|Be 4/6]] <br>''[[:de:Siemens Combino|Combino]] Advanced'' || {{0}}7 || 753–759 || 2002–2004 || [[:de:Siemens Mobility<!--Rail Systems-->|Siemens]]
|-
| [[Fayl:SVB43wiki.jpg|150px]] || [[:de:Bernmobil Be 6/8|Be 6/8]] <br>''Combino Advanced'' || {{0}}8 || 751, 752, <br>760–765 || 2002–2004 as Be 4/6, <br> müqavilə müddəti 2009-cu ilə kimi uzadılmışdı || Siemens
|-
| [[Fayl:Bernmobil - Combino - 01.jpg|150px]] || Be 6/8 <br>''Combino Classic'' || 21 || 651–671 || 2009–2010 || Siemens
|-
|}

== Muzey ==
Bern Tramvay Muzeyi "Vayssenbül" adlı tarixi depoda yerləşir<ref>Trams 2005. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90–6013-446-X, стр 148</ref>. 2007-ci ildən etibarən muzey ziyarətçilər üçün qapalıdır, lakin ildə bir neçə dəfə köhnə tramvaylarda retro səyahətlər düzənlənir.

== Şəhərlərarası tramvay ==
[[Fayl:RBS tram N85.jpg|thumb|200px|right|Bern şəhərlərarası tramvay vaqonu Vorb stansiyasında.]]
Şəhərdən başqa, Bern (və ətrafına) şəhərlərarası tramvay fəaliyyət göstərir. Şəhərlərarası tramvay xətti rəqəmlə yox, sadə literlə (marşrut G) bildirir. Bernmobil şəhər nəqliyyatı şirkətinin nəzdində fəaliyyət göstərən şəhər tramvayından fərqli olaraq, şəhərlərarası tramvay ''Regionalverkehr Bern-Solothurn'' tərəfindən sakinlərə xidmət göstərir.

Şəhərlərarası xətt Bern şəhərindən başlayır ([[Sitqlogge]]nin yaxınlığında) və daha sonra Vorb şəhərinə gedir. Bu xəttin uzunluğu — təxminən on kilometrdir. Kiçik bir sahədə (Sitqlogge dayanacağından Egghöltsli-yə kimi) şəhərlərarası tramvay şəhər tramvayı kimi eyni relslərdən istifadə edir. Müvafiq olaraq, uzun məsafə qətt edən tramvay dəmir yolunun eyni enindən istifadə edir.

Şəhərlərarası G marşrutunun altı dayanacağı var. Vorb tramvay stansiyasında Bernə aparan yollar, şəhərin şimal hissəsindən keçən dəmir yolu xətti ilə birləşdirilir<ref name=autogenerated2 />.


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinadlar|2}}
{{İstinad siyahısı|2}}

== Xarici keçidlər ==
{{Portal|Bern}}
{{Vikianbar kateqoriyası|Trams in Bern}}
* [http://www.bernmobil.ch Bernmobil] – rəsmi sayt (alman dilində)
* [http://www.dampftram.ch/ Berner Tramway-Gesellschaft] – rəsmi sayt (alman dilində)
* [http://www.trittbrett.ch/tvb/museum.html Tram-Museum Bern] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130125020520/http://www.trittbrett.ch/tvb/museum.html |date=2013-01-25 }} – rəsmi sayt (alman dilində)

[[Kateqoriya:Bern]]
[[Kateqoriya:Tramvaylar]]
[[Kateqoriya:İsveçrədə tramvay nəqliyyatı]]
[[Kateqoriya:İsveçrədə nəqliyyat]]

Səhifəsinin 07:27, 17 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Bern tramvayı
Strassenbahn Bern
Ölkə  İsveçrə
Şəhər Bern, Vorb
İstismara verilmə 1 oktyabr 1890 (pnevmatik tramvay), 1902 (elektrik)
İstiqamətlər

4 şəhər marşrutu və 1 şəhərarası

Saytı

Bernmobil, Regionalverkehr Bern-Solothurn

Tramvay sxemi

Bern tramvayı — Bern şəhərinin ictimai nəqliyyat növlərindən biridir. Tramvay şəbəkəsi üç marşrutdan ibarətdir və Riffelalp tramvayı istisna olmaqla İsveçrənin ən kiçik nəqliyyat sistemi sayılır. Bern şəhərinin tramvay və digər ictimai nəqliyyat növləri Barnomobil təşkilatının dəstəyi ilə fəaliyyət göstərir.

Xəttlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hal-hazırda Bern tramvayın ümumi uzunluğu 33,449 km-ə bərabər 5 xətti mövcuddur:[1]

Xətt Marşrut Stansiyalar Xəttlərin uzunluğu Sürət (vaxtla) Növü
3 Bern DYS – Vayssenbül 07 02,067 km 9 / 8 dəqiqə Radial xətt
6 Fişermetteli – Vorb Dorf 24 13,067 km Diametrik xətt
7 Bümplits – Ostring 23 08,109 km Diametrik xətt
8 Fontanlar Vestsayd DYS – Saali 27 10,383 km Diametrik xətt
9 Vabern – Vankdorf DYS (dəmir yol stansiyası) 21 05,958 km Diametrik xətt

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kremsi-yaşıl rəngə boyanmış köhnə tramvaylar Sitqlogge Saat qülləsinin fonunda

Bern tramvayı 1 oktyabr 1890-cı ildə açılmışdır. Əvvəlcə pnevmatik tramvaylar istifadə olunurdu (yəni sıxılmış hava ilə çalışan tramvaylar). 1894-cü ildən şəhərdə həmçinin buxarlı tramvay fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. 1902-ci ildən etibarən, Bernin bütün tramvay şəbəkəsi elektrifikasiya olunmuşdur[2].

Bern erkən dövrdən aşağı əsaslı tramvayların istismarına başlamışdı. Aşağı döşəməli tramvayların ilk seriyası (Be4 / 8, № 731–742 tipli) 1990-cı ildə fəaliyyətə başlamışdır. İkinci seriya artıq Combino tramvayları idi. 1990-cı ilin iyun ayının 22-dən iyulun 9-a qədər, tramvayların hərəkəti bütün şəbəkə üzrə təcrübəli sürücülər tərəfidən həyata keçirilmişdir[3]. Sınaq işləri uğurlu hesab edildiyindən, 2000-ci ilin noyabr ayında Şəhər Şurası Combino şirkətinin istehsal etdiyi tramvayların alınması barədə qətnamə qəbul etmişdi. Aprel ayında sifarişlər həmçinin Siemens-ə verilmişdi. Combino-nun ilk tramvayları Bern şəhərinə 2002-ci ildə gətirilmişdi. Bu tramvayın istismarı Miladdan iki gün əvvəl, 3 nömrəli marşrutla başladı. Lakin tezliklə aydın oldu ki, 3 nömrəli marşrutla hərəkət edən yeni tramvay köhnə Kirxenfeldbrükke körpüsü üçün çox ağırdı və buna görə də 2003-cü ilin fevral ayından yeni tramvay artıq 9 nömrəli marşruta keçməyə məcbur olmuşdu. Köhnə körpünün möhkəmləndirmə işləri başa çatdıqdan sonra, Combino tramvayı 1 aprel 2003-cü ildə 3 nömrəli marşruta geri qayıtdı[4].. Tramvay şirkətinin nümayəndələri tramvayın körpü üzərindən keçən zaman, sərnişinlərdən öz çəkisi haqda məlumat vermələrini xhiş edirdi. Nümayəndələr hesablama zamanı bu məlumatların dəqiqləşdirilməsi üçün lazım olduğunu bildirdilər. Amma əslində bu bildirişlər sadəcə olaraq 1 aprel zarafatı idi[5].

2000-ci ildə şəhər nəqliyyat şirkəti Bernmobil adlandırılmışdır. Eyni zamanda rebrendinq işləri icra olunmuşdu. Şəhər tramvay, avtobus və trolleybusların kremsi-yaşıl rəngi qırmızı ilə əvəz olunmuşdu. Be 4/8 № 731 seriyalı tramvay yeni rənglə boyanan ilk nəqliyyat vasitələrdən biri idi[6]. Həmçinin layihə çərçivəsində 9 nömrəli marşrut təxminən 3 kilometr məsafəyə (Guisanplatsdan Vankdorf DYS-a kimi) uzadılmışdı[7].

Tramvayların gələcəyi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2000-ci ildən Bern tramvay şəbəkəsi qərb istiqamətinə doğru genişləndirilməyə başlanmışdı. Həyata keçirilən layihə "Bern West" adlanır. Layihəyə Bümplits və Fontanlar istiqamətində iki tramvay xəttinin tikintisi ilə start verilmişdi. Son vaxtlara qədər bu sahələr trolleybuslar tərəfindən sakinlərə xidmət göstərdiyi üçün xəttlərin bir çoxu məşğul idi. 2002-ci ildə, pik saatlarda trolleybuslar arasındakı interval sadəcə 90 saniyə təşkil edirdi[8].

Bern West layihəsi 2003-cü ilin noyabr ayında şəhərdə keçirilən referendumda əhali tərəfindən təsdiq edilmişdir. Amma yeni tramvaylara müxalif yanaşanlar, referendumun kantonal səviyyədə keçirilməsinə nail oldular və burada "əleyhinə" səslərin minimal olmasına baxmayaraq, layihənin bütün əldə etdiyi nəticələr ləğv olundu[9].

Şəhər rəsmiləri müxtəlif ictimai qruplarla danışıqlar aparmış və vətəndaşların istəklərinə uyğun olaraq layihədə dəyişikliklər etmişdi. Bern West layihəsinin yeni versiyası 2006-cı ilin noyabr ayında referendumun nəticələrinə əsasən təsdiq edilmişdi. Tikinti işlərinin başlanılması 2008-ci ilin yazına təyin edilmişdi, yeni marşrutlar isə 2010-cu ildə istismara başlamışdı. Yeni nəqliyyat vasitələrinin rahat xidmətini təmin etmək məqsədilə Bernmobil "Combino" şirkətindən 21 yeni tramvay sifariş etmişdi[7].

Bern tramvaylarının siyahısı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasir[redaktə | mənbəni redaktə et]

Növü Sayı Seriyası İnşa edilmə tarixi İstehalçı
Be 4/10
Tram 2000
RBS-yə məxsusdur		 09 RBS 81–89 1987–1988 as Be 4/8,
Stadler tərəfindən 2010-cu ilə kimi müqavilə müddəti uzadılmışdı		 SWP / SIG / ABB
Be 4/8 12 731–742 1989–1990 Vevey / ABB / Duewag
Be 4/6
Combino Advanced		 07 753–759 2002–2004 Siemens
Be 6/8
Combino Advanced		 08 751, 752,
760–765		 2002–2004 as Be 4/6,
müqavilə müddəti 2009-cu ilə kimi uzadılmışdı		 Siemens
Be 6/8
Combino Classic		 21 651–671 2009–2010 Siemens

Muzey[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bern Tramvay Muzeyi "Vayssenbül" adlı tarixi depoda yerləşir[10]. 2007-ci ildən etibarən muzey ziyarətçilər üçün qapalıdır, lakin ildə bir neçə dəfə köhnə tramvaylarda retro səyahətlər düzənlənir.

Şəhərlərarası tramvay[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bern şəhərlərarası tramvay vaqonu Vorb stansiyasında.

Şəhərdən başqa, Bern (və ətrafına) şəhərlərarası tramvay fəaliyyət göstərir. Şəhərlərarası tramvay xətti rəqəmlə yox, sadə literlə (marşrut G) bildirir. Bernmobil şəhər nəqliyyatı şirkətinin nəzdində fəaliyyət göstərən şəhər tramvayından fərqli olaraq, şəhərlərarası tramvay Regionalverkehr Bern-Solothurn tərəfindən sakinlərə xidmət göstərir.

Şəhərlərarası xətt Bern şəhərindən başlayır (Sitqloggenin yaxınlığında) və daha sonra Vorb şəhərinə gedir. Bu xəttin uzunluğu — təxminən on kilometrdir. Kiçik bir sahədə (Sitqlogge dayanacağından Egghöltsli-yə kimi) şəhərlərarası tramvay şəhər tramvayı kimi eyni relslərdən istifadə edir. Müvafiq olaraq, uzun məsafə qətt edən tramvay dəmir yolunun eyni enindən istifadə edir.

Şəhərlərarası G marşrutunun altı dayanacağı var. Vorb tramvay stansiyasında Bernə aparan yollar, şəhərin şimal hissəsindən keçən dəmir yolu xətti ilə birləşdirilir[7].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Geschäftsbericht 2010 Arxivləşdirilib 2015-06-03 at the Wayback Machine (PDF; 2,0 MB) auf der Internetseite von Bernmobil Arxivləşdirilib 2001-04-01 at the Wayback Machine, abgerufen am 2. Dezember 2012.
  2. ↑ Tarixçələr İngilis Vikipediya siyahısından götürülmüşdü. Həmçinin bax en:List of town tramway systems#Books.
  3. ↑ Trams 2000. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-596-2, стр 156
  4. ↑ Trams 2004. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-436-2, стр 149–150
  5. ↑ Trams 2004. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-436-2, стр 150
  6. ↑ Trams 2002. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-419-2, стр 157
  7. ↑ 1 2 3 Op de rails, Нидерланды, номер за февраль 2008, стр 66. ISSN 0030–3321
  8. ↑ Trams 2003. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90-6013-428-1, стр 152
  9. ↑ Trams 2005. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90–6013-446-X, стр 147
  10. ↑ Trams 2005. B. A. Schenk, M. R. Van den Toorn. издательство De Alk (Нидерланды), ISBN 90–6013-446-X, стр 148

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

П: "Bern" portalı
Vikianbarda Bern tramvayı ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Bern_tramvayı&oldid=7417570"