Tükvari qamçılıca
| Tükvari qamçılıca | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Tükvari qamçılıca |
||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Tükvari qamçılıca (Anogramma leptophylla (L.) Link) — qıjılar sinfinə aid bitki növüdür. [2]
Elmi adı : Anogramma leptopyylla (L.) Link
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN B1 ab(i, ii, iii, iv)+2ab(i, ii, iii, iv). Azərbaycanın nadir növüdür.
Qısa morfoloji təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Birillik bitkidir, 5-20 sm hündürlükdədir. Steril yarpaqları qısa, saplaqlı, böyrəkvari; seqmentləri yelpiy şəkillidir; fertil yarpaqları oval-lansetvari, saplağı qırmızı-qonur, uzun; ikinci sıra seqmentləri pazvari tərc-oval şəkillidir; bəzən bir bitkidə bütövlükdə yarpaqların fertil olması müşahidə olunur; sporların üçşüalıdır. [3]
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Sporlarla çoxalır, sporların yetişmə dövrü may-iyun aylarına təsadüf edir. Aşağı və orta dağlıq qurşağın kölgəli meşə formasiyalarında və qaya çatlarında bitir. Petrofitdir. Dekorativ bitkidir. [3] [4]
Yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Abşeron (Puta stansiyasından 6 km şimal-qərbə doğru, Korgöz dağının qərb yamacında (qaya çatlarında); Lənkəran ovalığı (Nisyaku dağı, Alekseyevka kəndi, əkin sahəsinin kənarları; Astara rayonu, Pensər kəndinin ətrafı). [3] [5][6] [7]
Sayı və tendensiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Tək-tək rast gəlinir, sayı çox azdır. [7]
Məhdudlaşdırıcı amillər
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bitmə şəraitinin, xüsusən meşə sahələrinin qırılması və digər antropogen amillər.
Mühafizə tədbirləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Məlum biotoplar mühafizə edilməli, təbiətdə axtarışı davam etdirilməlidir.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Australian Plant Name Index (ing.).
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri. II nəşr. Bakı-2013.
- ↑ 1 2 3 Флора Азербайджана, 1950
- ↑ Аскеров А.М., 1983
- ↑ Красная книга Азербайджанской ССР, 1989
- ↑ Аскеров А.М., 2001
- ↑ 1 2 Əsgərov A.M., V.N. Kərimov, 2013