Soqd vilayəti
 | Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
| Soqd vilayəti | |
|---|---|
| Вилояти Суғд | |
 | |
|
|
|
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Xücənd |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 27 oktyabr 1939 |
| Sahəsi |
|
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| ISO kodu | TJ-SU |
| Telefon kodu | 3422 |
| Poçt indeksi | 735700 |
| Avtomobil nömrəsi | 02РТ |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Sogd vilayəti — (Tacikcə:Суғд) — Tacikistanda vilayət. Ərazisi 26,100 kv.km. Əhalisi 1,870,000 nəfərdir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Soqd adı ilk dəfə müqəddəs “Avesta” kitabında çəkilmişdir.
Bu sözün "müqəddəs", "yanan" və ya "təmiz" mənaları olduğu güman edilir.
Eramızdan əvvəl V əsrdə Orieno (Arian) dağıldıqdan sonra Soqdiana dövlətinin əsası qoyuldu.
Soqd eramızdan əvvəl 6-4-cü əsrlərdə qədim Fars Əhəmənilər dövlətinin tərkibində olmuşdur. e., ən azı II Artakserksin hakimiyyətinə qədər.
Parfiya, Xorəzm və Areia ilə birlikdə Soqd onun 11-ci satraplığına daxil edildi.
Soqd əhalisi gümüşlə xeyli vergi ödəyir, qiymətli daşlarla tədarük edir, fars şahlarının sərəncamına böyük hərbi kontingent verirdi.
Helenistik dövr
Eramızdan əvvəl 329-327-ci illərdə. e. Spitamenin başçılığı ilə Soqd əhalisi (e.ə. 327-ci ildə öldürülmüş) Makedoniyalı İsgəndərə inadla müqavimət göstərirdi.
Həlledici hadisələrdən biri Yunan-Makedoniya qoşunlarının yeddi illik hərbi yürüşdə ilk dəfə məğlubiyyətə uğradığı Politimetus (Zərəfşan çayı) döyüşü idi.
Lakin sonda Soğd üsyanı yatırıldı.
Makedoniyalı İsgəndər Soqdiana və Baktriyanı bir satraplığa birləşdirdi, onun hökmdarı III Filipp Arridaeus təyin edildi.
Bəzi mənbələrə görə, Xucənd Makedoniyalı İskəndər tərəfindən İsgəndəriyyə Esxatu (İsgəndəriyyə Ekstremal) adlandırılmışdır.
Makedoniyalı İskəndərin vəfatından (e.ə. 323-cü il) iki il sonra Triparadisdə bağlanmış müqaviləyə əsasən Soqdiana Baktriya ilə birlikdə satrap Aria (adını dəyişdirərək Drangiana) Stasanorun yanına getdi.
Eramızdan əvvəl 305-ci ildə. e. bu mülklər Selevkilər çarlığı tərəfindən fəth edildi.
III əsrin ortalarında. e.ə e. bu satraplıq Diodot tərəfindən eramızdan əvvəl II əsrə qədər davam edən Yunan-Baqtriya çarlığına çevrildi. e., köçəri tayfalar (skiflər və yueçjilər) tərəfindən zəiflədilmiş və Xorəzmə tabe edildiyi zaman.
Eramızın ilk əsrlərində E. e. Soqdiana Orta Asiyadan Hindistana qədər əraziləri özündə birləşdirən Kuşan krallığının bir hissəsi idi.