Qara xaççiçək birəciyi
Bu məqaləyə hansısa kateqoriya əlavə edilməmişdir. Məqaləyə kateqoriyalar əlavə edərək töhfə verə bilərsiz. |
Qara xaççiçək birəciyi | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: ???: Qara xaççiçək birəciyi |
||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
||||||||
|
Quruluşu[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rəngi qara və ya metal parıltısına bənzəyir. Uzunluğu 2–3 mm-dir. Bu birəciklər nəmliyi az olan yerlərdə yaşayırlar.
Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Başqa birəciklərə nisbətən onlar respublikamızda geniş yayılmışdılar və daha çox zərər verirlər. Respublikanın Quba-Xaçmaz, Abşeron, Gəncə-Daşkəsən, Lənkəran-Astara zonalarında daha geniş yayılmışdır.
Qışlaması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan şəraitində onlar erkən fevralın axırı və martın əvvələrində qışlamadan çıxırlar.
Qidalanması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qışlamadan çıxandan sonra əvvəlcə alaq otları, sonra isə mədəni bitkilərlə qidalanırlar. əlavə qidalanma hava şəraitindən asılı olaraq bir aya qədər davam edir.
Nəsilvermə[redaktə | mənbəni redaktə et]
əlavə qidalanmadan sonra yumurtaqoyma və cütləşmə başlayır. Bu proses aprelin ikinci yarısından may ayına qədər davam edir. Məlumatlara əsasən bir dişi fərd 36-40 yumurta qoyur. Iki həftədən sonra yumurtadan sürfələr çıxır. Onlar bitkilərin xırda kökləri ilə qidalanırlar. Sürfələrin inkişafı 14-20 gün davam edir. Puplaşma torpaqda gedir. Qara xaççiçək birəciyi Qafqazda, o cümlədən Azərbaycanda iki nəsil verir.
Zərər vurması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Adətən kələmi, ağ turpu, qırmızı turpu, az miqdarda soğanı, kökü, turşəngi, alaq otlarından isə ən çox vəzərini zədələyir. Məlumatlara əsasən bu birəciklər şəkər çuğunduruna, qatıqotuna, xardala, günəbaxana və s. bitkilərə də zərər verirlər. Yetkin fərdlər yarpaqlarla qidalanaraq dairəvi deşiklər açırlar.[1]
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Səfərova İ.M., Quba-Xaçmaz bölgəsində kələmin zərərvericiləri və başlıca zərərvericilərə qarşı kompleks mübarizə tədbirləri, Gəncə, 2006, s. 77.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
Phyllotreta atra F. Arxivləşdirilib 2012-05-07 at the Wayback Machine
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Səfərova İ.M., Quba-Xaçmaz bölgəsində kələmin zərərvericiləri və başlıca zərərvericilərə qarşı kompleks mübarizə tədbirləri, Gəncə, 2006, s. 77.