Lüğətlərdə axtarış.

Sulduz

Ulduz — ilk vaxtlardan bəri insan səma ilə maraqlanmış, ulduzları araşdırmaq üçün ilk ciddi addım isə, ilk teleskopu reallaşdıran İtalyan alimi Qalileo Qaliley tərəfindən atılmışdır. Göy hadisələri ilə maraqlanan elm sahəsi də "astronomiya" adı altında inkişaf etmişdir. Göy üzündə görünənlərdən də daha çox ulduz olduğu bilinməkdədir. Gözlə görülənlərin sayı, 8000 qədərdir. Şəkilləri çəkilə bilən ulduzların sayı isə 50000000000 qədərdir. Ayrıca səmada işıq verməyən ulduzlar da vardır ki, bunlar öz günəşləri olan ulduzların ətrafında dönməkdədirlər. Ulduzlar kainatda ən çox yayılmış göy cisimləridir. Kosmik maddənin kütləsinin 98%-i ulduzlara məxsusdur. Ulduzlar Günəşəbənzər obyektlərdir, yəni işıq və istilik enerjisinə malik olan qaz kütlələridir. Ulduzlar kütlə, radius və işıqlıqlarına görə bir-birlərindən ciddi fərqlənirlər.

Adeh (fars. جاشيران‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 218 nəfər yaşayır (36 ailə).

Aminli (fars. امينلو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 99 nəfər yaşayır (25 ailə).

Arena (fars. ارنا‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 259 nəfər yaşayır (47 ailə).

Ağabəyli (fars. اقابيگلو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 384 nəfər yaşayır (97 ailə).

Ağcazivə (fars. اغچه زيوه‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 25 nəfər yaşayır (7 ailə).

Baçanlı (fars. چنلو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 21 nəfər yaşayır (4 ailə).

Caşiran (fars. جاشيران‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 350 nəfər yaşayır (58 ailə).

Dərbənd (fars. دربند‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 208 nəfər yaşayır (44 ailə).

Fərruxzad (fars. فرخ زاد‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,077 nəfər yaşayır (264 ailə).

Gül (fars. گل‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 827 nəfər yaşayır (146 ailə).

Gərdəqit (fars. گرده قيط‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 752 nəfər yaşayır (119 ailə).

Heydərabad (fars. حيدراباد‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə nə qədər əhalinin yaşaması barədə məlumat yoxdur.

Hələbi (fars. حلبي‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 454 nəfər yaşayır (81 ailə).

Həsənli (fars. حسنلو‎, azərb. Həsənli-حسنلی‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Bu kənd çox qədim tarixə malikdir, belə ki kəndin yaxınlığında Mannalar çağına aid olan bir təpə yerləşir. Yerlilər bu təpəni Həsənli təpəsi adlandırırlar. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 1,264 nəfər yaşayır (289 ailə). Kəndin əhalisi şiə müsəlman Qarapapaq türklərinin Canəhmədli tayfasından ibarətdir. Kənd əhalisinə görə Çiyənədən sonra Sulduz bölgəsinın ikinci böyük kəndidir.

Kamus (fars. كاموس‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 78 nəfər yaşayır (18 ailə). Kənd əhalisini kürdlər təşkil edir.

Karvansara (fars. كاروانسرا‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 741 nəfər yaşayır (187 ailə). Kənddə yaşayanlar bütünlüklə azərbaycan türkləri və müsəlmandırlar.

Kuzəgəran (fars. كوزه گران‎, azərb. Gözayran,گؤزآیران‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 603 nəfər yaşayır (142 ailə). Milli tərkibi Azərbaycan türklərindən ibarətdir.

Kəlat (fars. قلات‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 171 nəfər yaşayır (30 ailə).

Lavaşlı (fars. لواشلو‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 96 nəfər yaşayır (23 ailə).

Mamiyənd (fars. مميند‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 788 nəfər yaşayır (136 ailə).

Quyuq (fars. شاوله‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 550 nəfər yaşayır (102 ailə).

Sulduz Qətliamı — 20 aprel, 1979-cu ildə İranın Sulduz şəhərində baş vermiş terror. ==== Şəhərin əhalisi ==== Sulduzun 75 min əhalisinin böyük hissəsi Azərbaycan türküdür, lakin burada az miqdarda kürdlər də yaşayır. Kürdlərin sayının az olmasına baxmayaraq İran hökuməti şəhərin adını kürtcə Nəqədə olaraq dəyişdirib. Kürdlər əhalisinin əsası Azərbaycan türkü olan bu şəhərə tarixdən iddialıdırlar. ==== Qətliama yaradılan şərait ==== Bu qırğın 1979-cu il İran İslam İnqilabı dövrünə təsadüf edir. İranda Şah hakimiyyətnin devrildiyi bir vaxtda ölkədə vəziyyətin gərginləşməsi kürd separatçı terrorçularının Sulduzda qətliam törədərək şəhəri azərbaycanlı əhalidən təmizləmək cəhdinə səbəb oldu. ==== Qətliam və səbəb ==== Kürd terrorçuları siyasi partiya adı altında İran adlanan ölkədə çevrilişdən istifadə edərək, hərbi bazaları qarət edib və ağır-yüngül silahlarla Sulduz (Nəqədə) şəhərində toplanmağa başladılar. Onların məqsədi Azərbaycan torpaqlarının içinə daha çox nüfuz etmək, habelə xuliyavi böyük Kürdüstan üçün işləm olmuşdur. Azərbaycanlıların silahsız olaraq hücuma məruz qalması çox böyük itkiyə səbəb olmuşdu. Kürd terroristlərinin cinayətkarlığı inanılmaz faciələrə səbəb olmuşdur.

Sulduz Mahmud bəy oğlu Rüstəmov — tarixçi, Mirzə Vəli bəy Baharlının nəslindəndir. == Həyatı == Sulduz Mahmud bəy oğlu Rüstəmov 1912-ci ildə anadan olmuşdur. Cabbar bəy Vəlibəyovun açdığı I Baharlı kənd məktəbində oxumuş, ilk təhsilini ondan almışdır. O, Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Tarix fakültəsini bitirmişdir. Sulduz Rüstəmov bir müddət Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyində işləmiş, AEA Respublika Əlyazmalar Fondunda (indiki Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu) elmi işçi (1952-1957), elmi katib (1957-1969) vəzifələrində çalışmışdır. Sulduz Rüstəmov 1969-cu ildə Bakıda vəfat etmişdir. == Elmi fəaliyyəti == Sulduz Rüstəmov Azərbaycan tarixşünaslığında dəyərli araşdırmalar aparmış, əlyazmalar əsasında Azərbaycan tarixini tədqiq etmişdir Sulduz Rüstəmov 50-dən çox elmi əsərin müəllifidir. Onun “Qarabağ tarixinə dair daha bir əsər”, “Bakıxanovun yeni əlyazması”, ""Gülüstani-İrəm"in rus dilinə tərcüməsi haqqında yeni faktlar", "Azərbaycan tarixçisi Mirzə Camalın naməlum bir əlyazması", "Hacı Seyid Əbdülhəmidin "Şəki xanları və onların nəsli" əsərinin yazılma tarixi haqqında", "Gəncə xanlığının tarixçisi Şeyx İbrahim Qüdsi Gəncəvi", "Tarixi sənədlər", "Lənkəran və Talış tarixi haqqında nadir bir əlyazması" və s. əsərləri Azərbaycan tarixşünaslığında qiymətli tədqiqatlar sırasındadır. == İstinadlar == == Mənbə == Əlyazmalar İnstitutu-50.

Bülüldüz — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Bülüldüz kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Kənd Qarabağ silsiləsinin ətəyindədir. Yaşayış məntəqəsi Ayıbazar və keçmiş İpək kəndindən çıxmış ailələrin Bülüldüz adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Toponim haqqında söylənilən fikirlərdən onun "hamar düzənlik" mənasında olduğu anlaşılır. Lakin bu, fitotoponim də ola bilər. Oykonim 1933-cü ildə Bülüldüzü variantında qeydə alınmışdır. 1992-ci ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi sonunda imzalanmış atəşkəs bəyanatına əsasən 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunub. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.

Uludüz — Azərbaycan Respublikasının Laçın rayonu Hoçaz kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Uludüz kəndi dağətəyi ərazidədir. Keçmiş adı Yuxarı Mollalar olmuşdur. Yaşayış məntəqəsi Mollalar kəndindən köçüb gəlmiş ailələrin Uludüz adlı yerdə məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır. Oykonim "böyük düz, böyük ərazi" mənasındadır. 1992-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 1 dekabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir. == İqtisadiyyatı == Əsas təsərrüfatı heyvandarlıq idi.