Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • УДАВ

    удав _(чими уьлквейра жедай гзаф чIехи са гъуьлягъ).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • удав

    ...животными, удушая их своим обвитым вокруг них телом. Крупный удав. Нападение удава. Удав проглотил мышь. Глядеть, как удав (пристально, не отрывая вз

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДАВ

    м zool. boa (tropik ölkələrdə yaşayan çox böyük zəhərsiz ilan)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ƏFİ

    удав

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • удар

    ...дереву. Сила удара. Нанести удар. Уклониться от удара. Удар льдины об устой моста. Звук удара. б) отт., обычно мн.: удары, -ов. Толчкообразные колеба

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДАЛЬ

    ж мн. нет къучагъвал, викIегьвал

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • удаль

    ...бойкостью, ухарством; молодечество. Удаль молодецкая. Матросская удаль. Исполнить танец с удалью. Промчаться с удалью на скакуне.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДАР

    УДАР I м 1. zərbə; 2. vurma, vuruş; удар кулаком yumruqla vurma; удар пульса nəbzin vurması; 3. səs, taqqıltı, cingilti, gurultu; удар колокола zəng s

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЛЬ

    ж мн. нет qoçaqlıq, cəsurluq, igidlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • UDAN

    прил. поглощающий, абсорбирующий. физ. Udan fəza поглощающее пространство

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УДАР

    1. ягъун; удар молота кIашунин (кIутадин) ягъун; удар кулаком гъуталди ягъун. 2. ван; ягъай (ядай); раздавались удары топора якIун (якIв ядай) ване

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • уда

    -ы; уды; ж.; разг. = удочка Закинуть уду. Сделать уду. Рыба попалась на уду. Уда сломалась. - закинуть уду - поймать на уду, удочку - попасться на уду

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УДА

    уст., см. удочка

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДА

    ж (мн. уды) köhn. məh. tilov, qarmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • анаконда

    ...ж. (исп. anaconda) Самая крупная змея сем. удавов; водяной удав (обитает в Южной Америке)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • пушечный удар

    спорт. Сильный, точный (об ударе по мячу)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • угловой удар

    спорт. В футболе: производимый с угла поля.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • свободный удар

    спорт. Удар по мячу (мячом) за нарушение правил игры, во время которого соперник должен находиться на определённом расстоянии от мяча.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • АДАВ

    ам гафунин падежрин формаяр. Кил. АМ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АДАВ,

    АДАВАЙ (чкад. п.) bax ам; адав вугумир ona vermə; адавай къачумир ondan alma.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • BOA

    сущ. зоол. боа, удав (крупная змея); boalar fəsiləsi удавовые

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XƏNCƏRLƏMƏK

    глаг. наносить, нанести удар (удары) кинжалом

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • охлест

    -а; м. Хлёсткий удар; звук такого удара.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • удалый

    -ая, -ое; удал, -а, -о, удалы и удалы., разг.; см. удалой

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • дав

    (-ди, -да, мн. ч. нет) - мерзлота : дав кьун / дав хьун - мёрзнуть (о почве и т. п.).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ДАВ

    (-ди, -да) don, buz; şaxta; дав хьун (дав кьун) buz bağlamaq, donmaq, buzlanmaq; давди ягъун a) don vurmaq, bərk şaxtadan xarab olmaq (kartof, soğan v

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ДАВ

    ...гьавадин къайивилелай кӀеви хьанвай. Гатфари чукӀурна муркӀадин дав къелеяр... А. Къ. Гатфарин сонет. * дав кьун [хьун] гл чӀагун, чӀагай, кӀеви

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДАВ

    ...ятӀани чӀагуниз элкъведай гьал. * дав-дав авун гл., куь дав-дав сесерин ван авун. Са арадлай хьиз и кӀарасдал гатана килиг. Хьайила ваз чир жеда:

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • УДАВИТЬ

    баймишарна (бугъмишарна) кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UDUM-UDUM

    z. ~ içmək to sip slowly, to drink* mouthful by mouthful, to drink* gulp by gulp

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • udum-udum

    udum-udum

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • udum-udum

    нареч. хупӀ-хупӀ, хупӀиз-хупӀиз, тӀимил-тӀимил.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • UDUM-UDUM

    ...Udumlarla, qurtumqurtum, az-az. Tofiq isti çaydan udum-udum içə-içə təəccüblə boylanıb bayıra baxdı. M.Rzaquluzadə.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • udum-udum

    zərf. ~ içmək boire à petites gorgées

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • UDUM-UDUM

    нареч. глотками, глоток за глотком. Suyu udum-udum içmək пить воду глотками

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ZƏRBƏ

    I сущ. удар: 1. сильный толчок, производимый чем-л. с размаху. Balta zərbəsi удар топора (топором), yumruq zərbəsi удар кулака (кулаком), güclü zərbə

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GÜNVURMA

    сущ. солнечный удар. Özünü günvurmadan qorumaq беречься от солнечного удара

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • УДАЧА

    uğur, müvəffəqiyyət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАР

    dəm, buxar, dəm qazı, dəm tutma, buxar tutma, məstlik

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖАС

    1. dəhşət, hövl, qorxu, vahimə, zəhm, faciə; 2. son dərəcə çox, olduqca

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАЧА

    агалкьун; кар туькIуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UDUŞ

    ...İstiqrazda, lotereyada və s.-də udulmuş pul, şey. Uduşların ödənilməsi. Uduş cədvəli. – [Ağaverdi] böyük uduşlar barəsində düşünmürmüş. S.Hüseyn.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDUŞ

    выигрыш

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UDUM

    глоток

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UDMAQ

    1. выиграть; 2. глотать;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • UDLAQ

    глотка

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÜQAB

    is. [ər.] köhn. Qaraquş, qartal. Çığırma, yat, ay ac toyuq, yuxunda çoxca darı gör! Sus, ay yazıq, fəzadəki üqabi-canşikarı gör! M

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UFAQ

    ...bir qadın 12 yaşlı oğlu ilə yaşayırdı. S.S.Axundov. Məhərrəm ufaq zəngi çaldı, otağı sükut bürüdü. H.Nəzərli.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • УГАР

    1. угар, бегьем ккун тавур жуьгьенрин ял (пичина цIун цкIламар, жуьгьенар бегьем ккун тавунамаз, тIимил гум, ял кумаз пич агалайла кIвале гьатдай ял

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • UDMAQ

    ...gəlmək, aparmaq. Nərddə udmaq. Komanda 3:1 hesabı ilə rəqibini uddu. – [Rəsul] gördü ki, bu zalımlar udduqları pullarla kifayətlənməyib, üstəlik yatd

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDUM

    is. Udarkən udlaq əzələlərinin birdəfəlik hərəkəti, udma hərəkəti. Qarı əvvəlcə uşağa xeyli su içirtdi və tapşırdı ki, son udumunu udmayıb ağzında sax

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDMA₂

    “Udmaq2”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDMA₁

    “Udmaq1”dan f.is. Udma prosesi. Udma zamanı boğazda ağrı hiss etmək.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDLAQ

    ...birləşdirən əzələ borusu. Çeynənmiş və ağız suyu ilə islanmış qida udlaq və qida borusu ilə asanlıqla mədəyə ötürülür. “Zoologiya”. Tənəffüs zamanı h

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDEL

    [rus.] tar. 1. Qədim Rusiyada: knyaz və onun ailəsinin ayrı-ayrı üzvlərinə məxsus olan yerlər, torpaqlar, mülklər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UÇAR

    sif. 1. Uçan, təbəxxür edən, başqa hala keçib havaya qarışan. Uçar mayelər. Uçar qaz. 2. Uçan, havada, göylərdə seyr edən. Uçar quşlar. – Uçarda turac

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • UDMAQ

    f. 1. Udlaq əzələlərinin hərəkəti ilə bir şeyi ağız boşluğundan qida borusuna və mədəyə ötürmək. Həbi udmaq. Bütöv tikəni udmaq. – Dəryalar tutdu məni

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • YATAĞAN

    İlan növüdür, (rusca: удав), “gömülgən” də deyirlər. Qumun altında yatdığı üçün belə adlanıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • dava-dava

    zərf. ~ demək chercher le pretexte pour se bagarrer

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • ADAQ-ADAQ

    z. slowly, gradually; adaq-adaq getmək to go* step by step / slowly

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • DAVA-DAVA

    z.: ~ demək to seek* ground for brawl / scandal

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ADAQ-ADAQ

    zərf dan. Yavaş-yavaş, addımaddım.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • adaq-adaq 2021

    adaq-adaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • adaq-adaq

    нареч. рах. ккам-ккам, тта-тта, яваш-яваш.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DAVA-DAVA

    сущ. дяве-дяве (аялар къугъвадай кукӀунрин къугъун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ADAQ-ADAQ

    нареч. 1. шаг за шагом, переставляя ноги 2. медленно, детскими шагами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • dava-dava

    dava-dava

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • quda-quda

    quda-quda

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • DAVA-DAVA

    в сочет.: dava-dava oynamaq играть в войну (о детской игре) ◊ dava-dava demək искать повод для скандала, ссоры

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QUDA-QUDA

    сущ. название игры

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ADAX-ADAX

    ...Ay irəhmətdiyin oğlu, birəz yeyin tərpənsənə, adax-adax havağa gedif gələjəx’səη

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ADAQ-ADAQ

    медленно, детскими, неуверенными шагами

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • DAVA-DAVA

    is. Uşaqların oynadığı vuruşma, döyüşmə oyunu. Dava-dava oynamaq. □ Dava-dava demək (vurmaq) – dava etməyə, vuruşmağa bəhanə axtarmaq; dava etməyə, vu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DUDA

    ...s. yanmasından hasil olan his. Quru qazlardan əsas etibarilə yanacaq kimi, duda istehsalında isə xammal kimi istifadə olunur.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DAVA₂

    is. [ər.] 1. Dərman. Aptekdən dava almaq. – [Nurcahan:] Başına dönüm, həkimbaşı, bu suyu bir baytal verib mənim azarlıma, nəvəmə dava adına… N.Vəzirov

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DAVA₁

    ...söyüşmə; çarpışma, vuruşma. Artıq bu səfər heç bir zor, heç bir dava kar eləmədi. S.Rəhman. □ Dava axtarmaq – heç bir şey üstə dava etməyə çalışmaq,

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BUDAL

    sif. məh. Qoçaq, igid

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BUDAQ

    ...Əsas bir şeydən ayrılan qol, şaxə, xətt, şöbə, hissə, qisim. ◊ Budaq cümlə qram. – tabeli mürəkkəb cümlənin tərkibinə daxil olub, baş (yaxud digər bu

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAT

    ...dünyanın yarısını gəştü güzar edib, altmışdan ziyadə müxtəlif ayin və adat üzrə yaşayan … miləl və əqvam ilə tanış olubdur. F.Köçərli.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAŞ

    ...Dodaqlarında kövrək təbəssüm, gözlərində maraq. – Tez sağal! – dedi, – adaş! R.Rza.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAM

    ...malik olan canlı məxluq; insan, bəşər. Sağlam adam. Bilikli adam. – Suyun lal axanı, adamın yerə baxanı. (Ata. sözü). Nə gözəl adamsan, ey qaşları ya

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAQ

    bax adax.□ Adaq eləmək – bax adaxlamaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAQ

    is. məh. Uşağın ilk addımı, ilk yerişi. □ Adaq durmaq – ayaq üstə durmaq (uşaq haqqında). Adaq yerimək – təzəcə yeriməyə başlamaq.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAB

    ...talib. S.Ə.Şirvani. [Mister Tomas] …müsəlman ölkələrinin həyat və məişətini, adab və ənənələrini … uzun mütaliə və müşahidələr nəticəsində öyrənə bil

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ADAX

    is. Ad, nişan, deyik. Adax günü.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • EDAM

    ...[ər.] Yüksək məhkəmə cəzası üsulu olaraq öldürmə; ölüm cəzası, dar ağacından asma. Edam cəzası. – Qətibənin Fəxrəddinə qarşı hazırladığı sui-qəsd və

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • YATAĞAN

    ...(склонный ко сну). Yatağan uşaq сонливый ребёнок 2 сущ. зоол. удав (крупная неядовитая хищная змея) 3 сущ. истор. ятаган (старинное рубящее и колющее

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ужалить

    ...больно ужалила в руку. б) отт.; разг. Кусать (о змеях) Не бойся, удав ужалить не может. 2) Ранить словами, насмешками, уязвлять чьё-л. самолюбие. Эти

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ƏFİ

    [ər.] сущ. 1. удав (хъипи ранг алай, пудпипӀен кьил квай, гзаф чӀехи зегьерлу гъуьлягъ); 2. пер. хаин, микри; рикӀе буьъуьяр авай, туькьуьл мез авай,

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • УДАВКА

    ж xüs. 1. İlgək (boğmaq üçün); 2. qarmaq (balıq tutmaq üçün)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВИТЬСЯ

    сов. dan. özünü boğmaq, özünü asmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВИТЬ

    сов. 1. boğmaq, boğub öldürmək, basıb öldürmək; 2. tapdalamaq, bərkitmək; döyəcləyib bərkitmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВАТЬСЯ

    несов. bax удаться

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УДАВЛЕННИК

    разг. баймишарна кьейиди; вичи вич асмишна (куьрсна) кьейиди

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВИТЬСЯ

    баймиш хьана кьин; вичи-вич баймишарна кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УДАВАТЬСЯ

    несов., см. удаться

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Uday Çopra
Uday Çopra (5 yanvar 1973, Bombey) — Bollivud aktyoru, prodüseri və rejissor köməkçisi. O mərhum Yaş Çopranın oğlu və Aditya Çopranın qardaşıdır. Atası və qardaşı kimi o da filmlərdə Yash Raj Films şirkətinin adı altında rol alıb və fəaliyyət göstərib. 1994-cü ildə Akşay Kumar, Kacol və Saif Əli Xanın rol aldığı Sevgiylə zarafat etmirlər (Yeh Dillagi) adlı filmdə prodüserlik edən Uday Çopra aktyorluq karyerasında isə "Aşiqlər" filmi ilə debüt etmişdir.
Dav Kameron
Dav Oiviya Kameron (ing. Dove Olivia Cameron), doğum adı: Xloya Selesta Hosterman (ing. Chloe Celeste Hosterman; 15 yanvar 1996, Beynbric-Aylend[d], Vaşinqton, ABŞ) — ABŞ aktrisası və müğənnisi.
Uda körfəzi
Uda körfəzi — Oxot dənizində, Xabarovsk diyarı sahillərində yerləşən körfəz. Sahil xətdinin uzunluğu 100 km, uzunluğu 100 km, eni 83 km, maksimal dərinliyi 36 metr təşkil edir. Qabarmalar günlük xarakter daşıyır. Oktyabrdan iyuna kimi buzla örtülü olur. Körfəzə Uda çayı çayı tökülür. Sahilində Çukiman limanı yerləşir.
ADAU
Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti — Aqrar sektor üçün yüksək ixtisaslı kənd təsərrüfatı mütəxəssisləri hazırlayan Azərbaycan dövlət ali təhsil müəssisəsi. == Tarixi == 1920-ci il noyabrın 13-də Azərbaycan SSR İnqilab Komitəsinin sədri Nəriman Nərimanovun imzaladığı qərarla təsis edilmiş Bakı Politexnik İnstitutunun nəzdində 5 fakültə: neft sənayesi; elektromexaniki; mühəndis-tikinti; kənd təsərrüfatı və iqtisadiyyat fakültələri yaradılmışdır. Kənd təsərrüfatı fakültəsinin yaradılması ilə Azərbaycanda ilk dəfə ali kənd təsərrüfatı mütəxəssislərinin hazırlığına başlanılmışdır. 1929-cu ilədək fəaliyyət göstərmiş kənd təsərrüfatı fakültəsində tədris prosesini təmin etmək üçün o dövrlərdə Cənubi Qafqaza sürgün edilmiş bir qrup rus və digər əcnəbi alimlər cəlb edilmiş, 1924-cü ildə mütəxəssis hazırlığının birinci buraxılışı olmuşdur. Həmin dövrdə ölkəyə çox sayda kənd təsərrüfatı mütəxəssisi tələb olunduğundan kənd təsərrüfatı institutunun yaradılması zərurəti yaranmışdı. Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Sovetinin 1929-cu il 15 may tarixli qərarı ilə Bakıda Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu yaradılmış və bu İnstitut 1931-ci ildə Gəncəyə köçürülmüşdür. Buradakı Zaqafqaziya Pambıqçılıq İnstitutu, Azərbaycan Zoobaytar İnstitutu və Tiflisdəki Hidromeliorasiya İnstitutu Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutu (AKTİ) tərkibinə birləşdirildi. 1950-ci ildə SSRİ Ali və Orta İxtisas Təhsili Nazirliyinin əmri ilə İnstitutun 30 illik yubileyi keçirilidi. SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1979-cu il 16 may tarixli Fərmanı ilə yüksəkixtisaslı mütəxəssis hazırlığında və kənd təsərrüfatı elminin inkişafında xidmətlərinə görə AKTİ "Şərəf nişanı" ordeni ilə təltif olunmuşdur. 1980-ci il dekabrın 16-da Heydər Əliyev Gəncəyə gələrək həmin ordeni Sovetlər İttifaqının rəhbərliyi adından kollektivə təqdim etmişdi.
Adak
Adam
İnsan və ya adam, həmçinin müasir insan (taksonomik adıyla Homo sapiens) — dik duruşa, nisbətən inkişaf etmiş beyinə, mücərrəd düşünmə qabiliyyətinə, danışma (dil istifadə etmə) qabiliyyətinə sahibdir. Bu qabiliyyətləri dünyadakı digər növlərdən fərqli olaraq istifadə məqsədi geniş alətlər istehsalına imkan yaratmışdır. Özünün fərqində olması, rasionallığı və zəkası kimi yüksək səviyədə düşünməsini təmin edən xüsusiyyətlər insanı "insan" edən xüsusiyyətlər olaraq sayılmaqdadır. == Təkamül == === İlk insanabənzər canlı === İnsanın əcdadı ilə əlaqədar çalışmalar daha çox Homo cinsi ətrafında cəmləşsə də, sıxlıqla Australopithecus kimi digər hominid və homininləri də əhatə edir. Fosil qeydlərinə görə anatomik olaraq müasir insan tərifinə uyğun olan ən qədim fosillər 195 000 il əvvələ aiddir və Afrikada tapılıb. Müasir tipdə Homo sapiens altnövünün ilk irqi olan kromanyon insanı isə günümüzdən 50 min il öncə ortaya çıxmışdır. İnsanın təkamülünə dair qəbul görən başlıca iki fərziyyə vardır. Bunların birincisi müasir insanın Afrikada ortaya çıxıb dünyaya yayıldığını önə sürən "tək mənşə" fərziyyəsi, digəri isə fərqli bölgələrdə təkamül edərək müasir insana çevrildiyini önə sürən "çoxlu bölgə " fərziyyəsidir. Müasir insanın və digər insanabənzər meymunların ilk ortaq əcdadı qəbul edilən iki ayaq üzərində dura bilən və gözləri irəli baxan canlının bundan təxminən 6.5 milyon il öncə Afrikada ortaya çıxdığı təxmin edilməkdədir. Bu canlının ağaclardan enib ayaq üstə durmağa başlamasının səbəbinin iqlim dəyişikliyiylə bağlı quraqlıq, qida qıtlığı və köç məcburiyyəti ola biləcəyi düşünülür.
Adaq
Buda
Buda (mac. Buda) - Macarıstan krallığının mərkəzi olmuş tarixi şəhər. Budin şəhərinin yerləşdiyi tarixi yer Budapeşt şəhərindən keçən Dunay çayının cənub tərəfi hesab olunur. Osmanlı imperiyası və Macarıstan krallığı arasında 1526-cı ildə baş vermiş Mohaç döyüşü nəticəsində şəhər Osmanlı imperiyasının nəzarəti altına keçmişdir.
Budva
Budva (mont. Будва, Budva) - Monteneqroda şəhər. Eyniadlı bələdiyyənin mərkəzidir. Əhalisi 10.918 nəfərdir. Adriatik dənizinin sahilində yerləşir.
CUDA
CUDA (ing. Compute Unified Device Architecture — Birləşmiş Cihaz Arxitekturasının Hesablanması) — Nvidia tərəfindən yaradılmış, qrafika emalı üçün paralel hesablama arxitekturasıdır. CUDA, Nvidia GPU-larında hesablama mühərrikidir. GPU-da proqram yazmaq üçün proqramlaşdırma dili kimi C dilinin Nvidia tərəfindən xüsusi olaraq CUDA üçün hazırladığı (genişləndirdiyi) versiyadan istifadə olunur.
Duat
Duat (qibt. Amenthes) Qədim Misir mifologiyasında axirət dünyası. Qədim padşahlıq dövründə Duatın baş tanrısı Anubis sayılırdı, sonrakı dövrlərdə isə onun bir neçə funksiyası tanrı Osirisə keçmişdir. == Dəfn mərasimi == Qədim misirlilər hesab edirdilər ki, insanın ömürü başa çatdıqdan sonra Ba quşu (ruhu) onu tərk etməsi ilə ölüm yetişir. Mumiyalaşdırıldıqdan 70 gündən sonra cəsəd ölməzliyə qovuşmaq üçün emalatxanadan məzara kötürülərək Duata yola salınır. Qədim Misir mifologiyasında məhz 70 gün ərzində İsida, Neftida və Anubis böyük tanrı Osirisin parçalanmış hissələrini taparaq bərpa etmişlər. 70 gün ərzində ölüyə yas tutulur, ağlanılır, qadınlar başlarına kül tökərək ağlaşma qururlar. Cəsəd balzamlanmaq üçün emalatxanaya gətirilir. Burada mumiyalama işi beş nəfər tərəfindən həyata keçirilir. Onların başçısı Anubis maskası geyinir.
Edam
Edam və ya ölüm hökmü, ya da ölüm cəzası — cəza növü kimi insanı həyatdan məhrum etmək. Həm hüquqi, həm cinayət aktı kimi ola bilər. Bir sıra ölkələrdə ölüm hökmü ən ağır cinayətlərə görə cəza növü kimi təyin olunmuş və hələ də qalmaqdadır. Bir sıra ölkələrdə isə o qanunla ləğv edilib. Ölüm hökmünün ən yayılmış növü güllələnmədir. Digər növləri zəhərli iynə vurulması, elektrik stulu, dar ağacı, baş kəsilməsi və daşqalaqdır. == Tarixi == Dünyada hazırda edam cəzaları öncədən planlaşdırılmış cinayətlər, casusluq, vətənə xəyanət, əxlaqsızlıq və s. cinayətlərə görə tətbiq edilir. İslam ölkələrində isə zina, uşaqbazlıq kimi cinayətlərə, həmçinin dinini dəyişənlərə ölüm hökmü kəsilir. İranda parlamentin 2007-ci ildə çıxardığı son qərarla pornoqrafik çəkilişlərlə məşğul olan şəxslər, internetdə erotik və pornoqrafik çəkilişlər yayımlayan şəxslər də edam edilir.
Judas
Judas — amerikalı pop ifaçısı Lady Gaganın Born This Way adlı albomundan 2011-ci ilin aprel ayının 15-də yayımlanmış sinqlı. == Sinql == Judas Lady Gaga-nın qarşıdan gələn ikinci albomu — "Born This Way" albomundan ikinci sinqldır. Sinql dünya səviyyəsində 15 aprel, 2011-ci ildə yayımlanmışdır. Sinqlın yayımlanma tarixi Interscope Records tərəfindən 4 gün əvvəl müəyyəm edilmişdir. Sinqlı Lady Gaga və RedOne tərəfindən yazılmış və istehsal edilmişdir. Judas bir rəqs musiqisidir. Musiqinin mövzusu bir qadın və bir kişinin sevgisində olan xəyanətdən bəhs edir. Judas sinqlı Gaganın daha əvvəlki Poker Face, LoveGame, Bad Romance, Alejandro kimi musiqilərinə bənzəyir və house sinqlda house ritmləri mövcuddur. Sinqlın coveri qara fonda qırmızı hərflə, Impact adlı şriftlə yazılmış dizayndan ibarətdir. Tənqidçilər Judas və Bad Romance sinqlları arasında bir çox oxşarlıqlar görür.
Moav
Moav, Moab və ya Muab (q.yəh. מוֹאָב‎,‏ yun. Μωάβ) — İordaniyanın qərbində, İsrail övladları qohum olan samidilli moavlıların yaşadığı tarixi vilayət. Əhdi-ətiqə görə, onlar İbrahimin qardaşı oğlu Lut və sonuncunun böyük qızının nəslindəndir. İsrail övladları kimi, moavlılar da avtoxton deyildilər. == İqtisadiyyat == Moavdan karvanların hərəkət etdiyi və beynəlxalq ticarətin aparıldığı iki yol keçirdi. Onlar qərbdən keçən "kral yolu" və səhradan keçən şərq yolu. Moav iqtisadi və mədəni cəhətdən sürətlə inkişaf etmişdir.
Odan
Odan (fr. Hodent) — Fransada bələdiyyə , region — İl-de-Frans, departament — Val-d’Uaz, rayon — Pontuaz, kanton — Manö-an-Veksen. Əhalisi — 267 nəfər (1999). Bələdiyyə Paris şəhərinin təxminən 55 km şimal-qərbdə, Serji belediyyənin 25 km şimal-qərbdə yerləşir.
Qdov
Qdov — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Pskov vilayətinə daxildir
Quda
Quda pendiri və ya Xavda pendiri (nid. Goudse kaas) — inək südündən istehsal olunan Niderland pendiridir. Bu sarı pendir salatlarda, tortlarda və s. istifadə olunur. Adını Niderlandın Quda şəhərindən almışdır; amma adı tam qorunulmayıb. Ancaq, Avropa Komissiyası "Quda Hollandiya" adının qorunmalı olduğunu təsdiq etmişdir.
Ədat
Ədat — sözlərin və cümlələrin təsir gücünü artıran köməkçi nitq hissəsi. Ədatlar cümləyə müxtəlif cəhətdən məna incəlikləri verir, ifadənin səlistləşməsinə və fikrin məntiqi qurulmasına xidmət edir. == Ədatların mənaca növləri == === Qüvvətləndirici ədatlar === 'Ən, lap, daha, axı, hətta, artıq, -ca², da, də, ha, düz, bir, ki, necə, nə, belə, olduqca, heç ' ədatları qüvvətləndirici ədatlardır. Məsələn: Lap başımı itirmişəm. Artıq mən belə fikirlə razı deyiləm. Axı o bununla maraqlanırdı? Sən bunu desən belə, heç kəs razı olmayacaq. Bunu mütləq deməlisən ha! Hətta mən də bunu bilmirdim. Düz yanında dayandı.
Adam Rize
Adam Rize (ing. Adam Ries; 1492, Bad-Ştaffelştayn[d], Yuxarı Frankoniya – 30 mart 1559[…], Annaberq-Buxxols[d]) — Alman riyaziyyatçısı və pedaqoqudur; "+" və "-" işarələrindən istifadə etmiş, dərsliklərində vurmanın müasir üsulunu vermişdir.
Adam Sandler
Adam Sendler (ing. Adam Richard Sandler; 9 sentyabr 1966[…], Bruklin, ABŞ) — amerikalı aktyor, komediyaçı, ssenarist və prodüser. == Həyatı == Adam Sendler 9 sentyabr 1966-cı ildə Nyu-Yorkun Bruklin şəhərində anadan olub. Onun valideynləri uşaq bağçası müəlliməsi Cudit və elektrik mühəndisi Stenlidir. Sendlerin əcdadları Rusiyadan mühacir edən yəhudilərdir. O, altı yaşında olarkən Nyu-Hempşirin Mançester şəhərinə köçüb və orada böyüyüb. == Şəxsi həyatı == Adam Sendler 2003-cü ildə Jacqueline "Jackie Titone ilə ailə həyatı qurub. Həyat yoldaşı onunla evləndikdən sonra İudaizm dinini qəbul edib.Onların Sadie (2006) və Sunny (2008) adlı iki qızı var. Sendlerin həyat yoldaşı və uşaqları bəzən onun filmlərində görünür. Onun bacısı oğlu Jared "Piksellər" və "Home Team" filmlərində çəkilib.
Adam Schlesinger
Adam Lyons Schlesinger (31 oktyabr 1967, Manhetten, Nyu-York ştatı və ya Nyu-York, Nyu-York ştatı – 1 aprel 2020) — Amerikalı müğənni-mahnı müəllifi, səs rejissoru, basist, gitaraçı, klaviaturaçı və nağaraçı idi. == Həyat və karyera == Schlesinger, New York şəhərində, Barbara "Bobbi" nin (Bernthal) oğlu, publisist və Stiven Schlesinger'də anadan olub. Manhetten və Montclair, Nyu Cersidə böyüdü və Montclair Liseyində iştirak etdi. Vilyams Kollecindən fəlsəfə üzrə bir bakalavr dərəcəsi almışdır. Üç Emmy Mükafatını, Bir Grammy Mükafatını və ASCAP Pop Musiqi Mükafatını qazandı və Akademiya Mükafatı, Tony Mükafatı və Qızıl Qlobus Mükafatlarına namizəd oldu. Wayne, Ivy və Tinted Windows qruplarının quruluşçu üzvü idi və Brooklyn mərkəzli sinx-pop dueti Fever High üçün əsas mahnı müəllifi və prodüseri idi. Schlesinger Nyu-Cersi ştatının Manhetten və Montclair şəhərində böyüdü. == Ölüm == ABŞ-də COVID-19 pandemiyası zamanı COVID-19-ın gətirdiyi ağırlaşmalara görə öldü.
Adam Sendler
Adam Sendler (ing. Adam Richard Sandler; 9 sentyabr 1966[…], Bruklin, ABŞ) — amerikalı aktyor, komediyaçı, ssenarist və prodüser. == Həyatı == Adam Sendler 9 sentyabr 1966-cı ildə Nyu-Yorkun Bruklin şəhərində anadan olub. Onun valideynləri uşaq bağçası müəlliməsi Cudit və elektrik mühəndisi Stenlidir. Sendlerin əcdadları Rusiyadan mühacir edən yəhudilərdir. O, altı yaşında olarkən Nyu-Hempşirin Mançester şəhərinə köçüb və orada böyüyüb. == Şəxsi həyatı == Adam Sendler 2003-cü ildə Jacqueline "Jackie Titone ilə ailə həyatı qurub. Həyat yoldaşı onunla evləndikdən sonra İudaizm dinini qəbul edib.Onların Sadie (2006) və Sunny (2008) adlı iki qızı var. Sendlerin həyat yoldaşı və uşaqları bəzən onun filmlərində görünür. Onun bacısı oğlu Jared "Piksellər" və "Home Team" filmlərində çəkilib.
Adam stili
Adam stili (və ya Adamesk və "Adam qardaşlarının üslubu") — 18-ci əsrə aid neoklassik interyer dizaynı və memarlıq stili. Şotlandiyalı üç qardaş, Con Adam (1721-1792), Robert Adam (1728-1792) və Ceyms Adam (1732-1794) tərəfindən tətbiq olunmuşdur. Onlardan son ikisi bu sahədə daha məşhur idilər. Adam qardaşları, ilk dəfə olaraq memarlıq və interyer üçün kompleks stil təklif etmişdilər: divarlar, tavanlar, kaminlər, mebellər, çilçıraqlar və xalçalar Adam qardaşları tərəfindən vahid ortaq sxem əsasında hazırlanırdı. Əksər hallarda, səhvən "Adams stili" adı ilə tanınsa da, bu memarlıq və mebel stili üçün düzgün termin "Adam qardaşlarının üslubu"dur (ing. Style of the Adam Brothers). Adam stili 1760-cı illərin sonlarından etibarən 18-ci əsr İngiltərə, Şotlandiya və Rusiyasında ali və orta təbəqəyə aid iqamətgahlarda və İstiqlal müharibəsindən sonra ABŞ-də özünə yer tapdı. Rusiyada bu stil şotland memarı Çarlz Kameron tərəfindən təqdim edilmişdi, ABŞ-də isə Federal stil adı ilə tanınmağa başladı və fərqli xüsusiyyətlər qazandı. 1795-ci ildən etibarən Adam stili Regent stili və fransız ampir stili ilə əvəz olundu. == Təsirlənib == Adam stili əsasən aşağıdakılardan təsirlənmişdir: Qazıntılar zamanı yenicə tapılan Qədim Roma dövrünə aid Pompeya və Herkulanum şəhərlərindəki freskalar və divar rəsmləri; Qazıntılar zamanı tapılan çoxsaylı qara və qırmızı etrusk yunan vazaları; Britaniyada Ceyms Stüart və Nikolas Revetin 1762-ci ildə nəşr olunan "Afina qədimlikləri" kitabından və digər bu kimi nəşrlərdən məlum olan klassik yunan memarlığı.
Adam zəfəranı
Adam zəfəranı (lat. Crocus adami) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin süsənkimilər fəsiləsinin zəfəran cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU B1ab(iii,iv)+2ab(iii). Nadir növdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaqlı yumru-şarvari, yumurtaşəkilli, üzəri, çox sayda dərivari, qəhvəyi örtüklə örtülüdür. Aşağı hissədən halqaşəkilli ayrılmışdır. Yarpaqları 3-7 ədəd çiçəklə bir vaxtda görünür, dar-xətvari, еnində çılpaq çiçəyə bərabərdir. Çiçəkyanlğı bükükdə qızılı-sarı, xarici tərəfdən şırımlı, еrkəkcikləri sarı rəngdə, dişicik ağızcığı narıncı, tozcuqdan hündürdür. == Bioloji, еkoloji və fitosеnoloji xüsusiyyətləri == Çiçəkləmə-mеyvə əmələgətirmə dövrü aprеl-may aylarına təsadüf edir.
Adam Şlesinqer
Adam Lyons Schlesinger (31 oktyabr 1967, Manhetten, Nyu-York ştatı və ya Nyu-York, Nyu-York ştatı – 1 aprel 2020) — Amerikalı müğənni-mahnı müəllifi, səs rejissoru, basist, gitaraçı, klaviaturaçı və nağaraçı idi. == Həyat və karyera == Schlesinger, New York şəhərində, Barbara "Bobbi" nin (Bernthal) oğlu, publisist və Stiven Schlesinger'də anadan olub. Manhetten və Montclair, Nyu Cersidə böyüdü və Montclair Liseyində iştirak etdi. Vilyams Kollecindən fəlsəfə üzrə bir bakalavr dərəcəsi almışdır. Üç Emmy Mükafatını, Bir Grammy Mükafatını və ASCAP Pop Musiqi Mükafatını qazandı və Akademiya Mükafatı, Tony Mükafatı və Qızıl Qlobus Mükafatlarına namizəd oldu. Wayne, Ivy və Tinted Windows qruplarının quruluşçu üzvü idi və Brooklyn mərkəzli sinx-pop dueti Fever High üçün əsas mahnı müəllifi və prodüseri idi. Schlesinger Nyu-Cersi ştatının Manhetten və Montclair şəhərində böyüdü. == Ölüm == ABŞ-də COVID-19 pandemiyası zamanı COVID-19-ın gətirdiyi ağırlaşmalara görə öldü.