Çin xenomelesi: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktə
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Sortilegus Çin heyvası səhifəsinin adını Çin xenomelesi olaraq dəyişdi.
Redaktənin izahı yoxdur
 
Sətir 1: Sətir 1:
{{Takson
{{Takson
⚫
| yuxarı takson = Chaenomeles
| adı = [[Çin heyvası]]
| aləmi = Bitkilər
| ranq = növ
| şəkil = Chaenomeles sinensis .jpg
| şəkil məlumat =
| şəkilaltı yazı = Çin heyvası
| fəsilə = [[Gülçiçəkkimilər fəsiləsi ]]
| cins = [[Yapon heyvası cinsi ]]
| növ = '''' Chaenomeles sinensis '''''
| şöbə = [[ Örtülütoxumlular ]]
| sinif = [[İkiləpəlilər]]
⚫
| yuxarı takson = Rosaceae
| ranqı = Növ
| latınca adı = Chaenomeles sinensis
| müəllif =
| sinonim =
| tipik nümayəndə =
| aşağı takson adı =
| aşağı takson =
| arealın xəritəsi =
| arealın xəritəsi haqqında =
| arealın xəritəsinin eni =
| legend sərhədi =
| mühafizə =
| vikinövlər = Chaenomeles sinensis
| vikianbar = Category: Chaenomeles sinensis
| bttsmb =
| ütmx =
| mbmm =
| he =
| geiş1 =
| geiş2 =
| beabs =
}}
}}


'''{{latb|Chaenomeles sinensis}}''' ({{dil-la|Chaenomeles sinensis}}) — {{lataz|Plantae|no}} aləminin {{lataz|Rosales|no}} dəstəsinin {{lataz|Rosaceae|no}} fəsiləsinin {{lataz|Chaenomeles}} cinsinə aid bitki növü.
⚫
==Təbii yayılması==
⚫
Yabanı halda Çində və Yaponiyada bitir.Vətəni Çindir.


⚫
== Təbii yayılması ==
⚫
==Botaniki təsviri==
⚫
Yabanı halda Çində və Yaponiyada bitir. Vətəni Çindir.
Hündürlüyü 1 - 6 m olan yarımhəmişəyaşıl kol və ya kiçik ağacdır. Zoğları tikanlı və ya tikansızdır. Yarpaqları növbəli, dişli, kəsiyində oyuqlu, saplaqları 2 sm-dək uzunluqdadır. Yalançı zoğları
⚫
tökülür. Çiçəkləri iri, diametri 3-4,5 sm, tək və ya 2-6 ədəd qısa salxımlara yığılmışdır. Çox vaxt yarpaqlar əmələ gələnədək açılır. Çiçək tacı çəhrayı, ağ və ya qırmızı rəngli, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş xırda dişli və ya bütöv kasayarpaqlıdır. Hər çiçəkdə 20-50 erkəkcik, beş dişicik vardır. Sütuncuqları bünövrəsində birləşir, yumurtalığı beş yuvalı, aşağıdır. Meyvəsi iri, armudvari və ya almavari formalı, təxminən oturaqdır. Toxumları endospermsiz, qonur rəngli, yuxarı hissəsi uzunsov və ucu biz, alt tərəfi yumrudur. Sentyabr - oktyabr aylarında yetişir. Oduncağı qonur və ya çəhrayı qonur rəngli, seyrək borucuqlu, yaxşı bilinən illik halqalıdır.


⚫
== Botaniki təsviri ==
⚫
==Ekologiyası==
⚫
Hündürlüyü 1-6 m olan yarımhəmişəyaşıl kol və ya kiçik ağacdır. Zoğları tikanlı və ya tikansızdır. Yarpaqları növbəli, dişli, kəsiyində oyuqlu, saplaqları 2 sm-dək uzunluqdadır. Yalançı zoğları tökülür. Çiçəkləri iri, diametri 3-4,5 sm, tək və ya 2-6 ədəd qısa salxımlara yığılmışdır. Çox vaxt yarpaqlar əmələ gələnədək açılır. Çiçək tacı çəhrayı, ağ və ya qırmızı rəngli, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş xırda dişli və ya bütöv kasayarpaqlıdır. Hər çiçəkdə 20-50 erkəkcik, beş dişicik vardır. Sütuncuqları bünövrəsində birləşir, yumurtalığı beş yuvalı, aşağıdır. Meyvəsi iri, armudvari və ya almavari formalı, təxminən oturaqdır. Toxumları endospermsiz, qonur rəngli, yuxarı hissəsi uzunsov və ucu biz, alt tərəfi yumrudur. Sentyabr-oktyabr aylarında yetişir. Oduncağı qonur və ya çəhrayı qonur rəngli, seyrək borucuqlu, yaxşı bilinən illik halqalıdır.
⚫
İşıqsеvəndir, tüstüyə davamlıdır. Humusla zəngin, orta rütubətliliyi olan yüngül gillicəli və gilli-qumlu torpaqlarda yaхşı bitir.

⚫
== Ekologiyası ==
⚫
İşıqsevəndir, tüstüyə davamlıdır. Humusla zəngin, orta rütubətliliyi olan yüngül gillicəli və gilli-qumlu torpaqlarda yaxşı bitir.
==Azərbaycanda yayılması==
== Azərbaycanda yayılması ==
Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.
Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.


==İstifadəsi==
== İstifadəsi ==
Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlər salmaq üçün istifadə oluna bilər. Mеyvələri turş olub, ətlidir. Mürəbbə, kampot, kisеl, jelе və s. hazırlanmasında itsifadə olunur.
Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlər salmaq üçün istifadə oluna bilər. Meyvələri turş olub, ətlidir. Mürəbbə, kampot, kisel, jele və s. hazırlanmasında itsifadə olunur.


== Məlumat mənbəsi ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
#[[Tofiq Məmmədov (botanik)]] "Azərbaycan Dendroflorası IV cild": Bakı: "Elm"-2018. http://dendrologiya.az/?page_id=112 {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20191117193434/http://dendrologiya.az/?page_id=112 |date=2019-11-17 }}
# Azərbaycanın ağac və kolları. Bakı: Azərb.SSR EA-nın nəşriyyatı, 1964, 220 s.
# Əsgərov A.M. Azərbaycanın ali bitkiləri.Azərbaycanın florasının konspekti II cild. Bakı: Elm, 2006,283 s.
# Talıbov T.H.,İbrahimov Ə.Ş.Naxçıvan Muxtar Respublikası florasının taksonomik spektri. Naxçıvan:Əcəmi,2008,350s.
# Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1939, т.1.401с.
# Гроссгейм А.А. Флора Кавказа. Баку: Аз. ФАН, 1962 т.6.378с.
# Дерувья и кустарники СССР.М.Л.: АН СССР, 1960 Т.5.543с.
# "Abşeronun ağac və kolları".Bakı: "Elm və təhsil", 2010.
# "Azərbaycan Dendroflorası IV cild": Bakı: "Elm"-2018.


== Həmçinin bax ==
{{Taksonbar}}
{{Taksonbar}}
[[Kateqoriya:Gülçiçəkkimilər]]

Səhifəsinin 21:13, 31 yanvar 2023 tarixinə olan son versiyası

Çin xenomelesi
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Eudicots
Klad:
Core eudicots
Klad:
Superrosids
Klad:
Rosids
Klad:
Fabids
Dəstə:
Gülçiçəklilər
Fəsilə:
Gülçiçəyikimilər
Yarımfəsilə:
Gavalıkimilər
Triba:
Maleae
Yarımtriba:
Malinae
Cins:
Xenomeles
Növ:
Çin xenomelesi
Beynəlxalq elmi adı

Çin xenomelesi (lat. Chaenomeles sinensis) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin xenomeles cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yabanı halda Çində və Yaponiyada bitir. Vətəni Çindir.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 1-6 m olan yarımhəmişəyaşıl kol və ya kiçik ağacdır. Zoğları tikanlı və ya tikansızdır. Yarpaqları növbəli, dişli, kəsiyində oyuqlu, saplaqları 2 sm-dək uzunluqdadır. Yalançı zoğları tökülür. Çiçəkləri iri, diametri 3-4,5 sm, tək və ya 2-6 ədəd qısa salxımlara yığılmışdır. Çox vaxt yarpaqlar əmələ gələnədək açılır. Çiçək tacı çəhrayı, ağ və ya qırmızı rəngli, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş ləçəklidir. Kasacığı meyvələr əmələ gəldikdə düşür, beş xırda dişli və ya bütöv kasayarpaqlıdır. Hər çiçəkdə 20-50 erkəkcik, beş dişicik vardır. Sütuncuqları bünövrəsində birləşir, yumurtalığı beş yuvalı, aşağıdır. Meyvəsi iri, armudvari və ya almavari formalı, təxminən oturaqdır. Toxumları endospermsiz, qonur rəngli, yuxarı hissəsi uzunsov və ucu biz, alt tərəfi yumrudur. Sentyabr-oktyabr aylarında yetişir. Oduncağı qonur və ya çəhrayı qonur rəngli, seyrək borucuqlu, yaxşı bilinən illik halqalıdır.

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

İşıqsevəndir, tüstüyə davamlıdır. Humusla zəngin, orta rütubətliliyi olan yüngül gillicəli və gilli-qumlu torpaqlarda yaxşı bitir.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlər salmaq üçün istifadə oluna bilər. Meyvələri turş olub, ətlidir. Mürəbbə, kampot, kisel, jele və s. hazırlanmasında itsifadə olunur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Çin_xenomelesi&oldid=6867460"