Abdullah ibn Abbas: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Bayramliselim Abdullah bin Abbas səhifəsinin adını yönləndirmənin əksinə dəyişərək, Abdullah ibn Abbas adlandırdı
təkmilləşdirmə, yeniləmə
Sətir 1: Sətir 1:
'''Abdullah ibn Abbas ibn Əbdülmüttəlib''' ({{lang-ar|عبدالله بن عباس}}) İslam Peyğəmbəri [[Məhəmməd]]in IV Xәlifә Әli bin Әbu Talibin əmisi [[Abbas bin Əbdülmüttəlib]]in oğlu, [[təfsir]] [[fiqh]] sahəsində çoxlu hədis rəvayət edən etibarlı səhabələrdən biri.
'''Abdullah ibn Abbas ibn Əbdülmüttəlib''' ({{lang-ar|عبدالله بن عباس}}; 68/687-ci ildə vəfat etmişdir) [[Məhəmməd]] peyğəmbərin tanınmış səhabəsi, İslam alimi fəqihi olmuşdur<ref name="AƏ-ES-6">[[Aydın Əlizadə]], [[Elsevər Səmədov]]. '''İslam: Tarix, Fəlsəfə və Hüquq'''. ''Ensiklopedik Lüğət''. [[Bakı]]: "3 saylı Bakı Mətbəəsi" ASC, [[2016]], səh. 6. {{az}}</ref>. Məhəmməd peyğəmbərin əmisi [[Abbas bin Əbdülmüttəlib|Abbasın]] oğlu idi.
Әli bin Әbu Talib tәrәfindәn 656–cı ildә Bәsrә şәhәrinә vali tәyin olunmuş, Cәmәl, Sıffеyn vә Nәhrivan döyüşlәrindә Hz Әlinin ordu komandanı olmuşdur.


Peyğəmbərin Mədinəyə hicrət etməsinə üç il qalmış Məkkədə doğulmuşdur. Məhəmməd peyğəmbərin yanında böyümüş, gənc yaşlarında ondan İslam dinin əsaslarını öyrənmişdir. Hicrətin səkkizinci ilinə qədər, Abdullah ibn Abbas öz ailəsi ilə Məkkədə yaşamışdır<ref name="AƏ-ES-6"/>. Ancaq, şəhərin müsəlmanların əlinə keçməsindən az öncə, onlar da Mədinəyə hicrət etmişdirlər. O, Hüneyn və Taif döyüşlərində, eləcə də, Məkkənin alınmasında iştirak etmişdir. Abdullah ibn Abbas Raşidi xəlifələr dövründə xəlifələrə yaxın olmuş, müsəlmanların Şimali Afrika və Təbəristana yürüşlərində iştirak etmişdir<ref name="AƏ-ES-7">[[Aydın Əlizadə]], [[Elsevər Səmədov]]. '''İslam: Tarix, Fəlsəfə və Hüquq'''. ''Ensiklopedik Lüğət''. [[Bakı]]: "3 saylı Bakı Mətbəəsi" ASC, [[2016]], səh. 6. {{az}}</ref>.
687-ci ildə vəfat etmişdir.

Xəlifə Osmanın vəfatından sonra Abdullah ibn Abbas Əli ibn Əbu Talibi xəlifə kimi tanıyıb, ona dövlət işlərində yaxından köməklik göstərmişdir. Əli onu idarəçilik qabiliyyəti səbəbi ilə Bəsrə şəhərinin başçısı təyin etmişdir. Bu vəzifədə olarkən o, xaricilərin üsyanını yatıra bilsə də, sonra dövlət işlərindən uzaqlaşmış, həyatının sonuna kimi Məkkədə yaşayaraq, elmlə məşğul olmuşdur. Xəlifə Müaviyə öldükdən sonra Abdullah ibn Abbas, Hüseyn ibn Əlini xəlifə Yəzidə qarşı çıxmış kufəlilərin çağırışına uymamağa dəvət etmiş, onun oraya getməsinin məqsədə uyğun olmadığını qeyd etmişdir. Buna baxmayaraq, Hüseyn Kufəyə yollanmış və orada şəhid olmuşdur<ref name="AƏ-ES-7"/>.

Abdullah ibn Abbas fiqh elminin ən mahir bilicisi idi. Hər hansı hökmü verdikdə o, ilk olaraq [[Quran]]a müraciət edirdi. Orada problemin həllini tapmayanda isə o zaman Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoluna, daha sonra onun səhabələrinin həyat nümunələrinə istinad edərək problemləri həll edirdi. Bundan başqa, Abdullah ibn Abbas Quran təfsirçisi kimi də tanınırdı<ref name="AƏ-ES-7"/>.

Abdullah ibn Abbasın elmini, mədəniyyətini və bacarığını müsəlmanların düşmənləri də dəyərləndirmişlər. O, elçi kimi müsəlman ordusunun rəhbərliyi adından Bizansın Şimali Afrika bölgələrinin başçısı Georgiusun yanına göndərilmiş, orada elmi mübahisələrdə iştirak etmişdir. Onu dinləmiş Georgius, Abdullah ibn Abbası ən bilikli ərəb adlandırmışdır. Abdullah ibn Abbas 687-ci ildə 70 yaşında ikən Taifdə vəfat etmişdir<ref name="AƏ-ES-7"/>.

==İstinadlar==
<references/>


[[Kateqoriya:Səhabələr]]
[[Kateqoriya:Səhabələr]]

07:06, 27 may 2016 tarixindəki versiya

Abdullah ibn Abbas ibn Əbdülmüttəlib (ərəb. عبدالله بن عباس‎; 68/687-ci ildə vəfat etmişdir) — Məhəmməd peyğəmbərin tanınmış səhabəsi, İslam alimi və fəqihi olmuşdur[1]. Məhəmməd peyğəmbərin əmisi Abbasın oğlu idi.

Peyğəmbərin Mədinəyə hicrət etməsinə üç il qalmış Məkkədə doğulmuşdur. Məhəmməd peyğəmbərin yanında böyümüş, gənc yaşlarında ondan İslam dinin əsaslarını öyrənmişdir. Hicrətin səkkizinci ilinə qədər, Abdullah ibn Abbas öz ailəsi ilə Məkkədə yaşamışdır[1]. Ancaq, şəhərin müsəlmanların əlinə keçməsindən az öncə, onlar da Mədinəyə hicrət etmişdirlər. O, Hüneyn və Taif döyüşlərində, eləcə də, Məkkənin alınmasında iştirak etmişdir. Abdullah ibn Abbas Raşidi xəlifələr dövründə xəlifələrə yaxın olmuş, müsəlmanların Şimali Afrika və Təbəristana yürüşlərində iştirak etmişdir[2].

Xəlifə Osmanın vəfatından sonra Abdullah ibn Abbas Əli ibn Əbu Talibi xəlifə kimi tanıyıb, ona dövlət işlərində yaxından köməklik göstərmişdir. Əli onu idarəçilik qabiliyyəti səbəbi ilə Bəsrə şəhərinin başçısı təyin etmişdir. Bu vəzifədə olarkən o, xaricilərin üsyanını yatıra bilsə də, sonra dövlət işlərindən uzaqlaşmış, həyatının sonuna kimi Məkkədə yaşayaraq, elmlə məşğul olmuşdur. Xəlifə Müaviyə öldükdən sonra Abdullah ibn Abbas, Hüseyn ibn Əlini xəlifə Yəzidə qarşı çıxmış kufəlilərin çağırışına uymamağa dəvət etmiş, onun oraya getməsinin məqsədə uyğun olmadığını qeyd etmişdir. Buna baxmayaraq, Hüseyn Kufəyə yollanmış və orada şəhid olmuşdur[2].

Abdullah ibn Abbas fiqh elminin ən mahir bilicisi idi. Hər hansı hökmü verdikdə o, ilk olaraq Qurana müraciət edirdi. Orada problemin həllini tapmayanda isə o zaman Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoluna, daha sonra onun səhabələrinin həyat nümunələrinə istinad edərək problemləri həll edirdi. Bundan başqa, Abdullah ibn Abbas Quran təfsirçisi kimi də tanınırdı[2].

Abdullah ibn Abbasın elmini, mədəniyyətini və bacarığını müsəlmanların düşmənləri də dəyərləndirmişlər. O, elçi kimi müsəlman ordusunun rəhbərliyi adından Bizansın Şimali Afrika bölgələrinin başçısı Georgiusun yanına göndərilmiş, orada elmi mübahisələrdə iştirak etmişdir. Onu dinləmiş Georgius, Abdullah ibn Abbası ən bilikli ərəb adlandırmışdır. Abdullah ibn Abbas 687-ci ildə 70 yaşında ikən Taifdə vəfat etmişdir[2].

İstinadlar

  1. 1 2 Aydın Əlizadə, Elsevər Səmədov. İslam: Tarix, Fəlsəfə və Hüquq. Ensiklopedik Lüğət. Bakı: "3 saylı Bakı Mətbəəsi" ASC, 2016, səh. 6.  (az.)
  2. 1 2 3 4 Aydın Əlizadə, Elsevər Səmədov. İslam: Tarix, Fəlsəfə və Hüquq. Ensiklopedik Lüğət. Bakı: "3 saylı Bakı Mətbəəsi" ASC, 2016, səh. 6.  (az.)