Asiya geologiyası: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 3: Sətir 3:


[[Asiya]]nın müəyyən hissəsi əvvəllər [[Qondvana]] superkontinentinin tərkibində olmuş kembriyəqədərki qabıq bloklarından ibarətdir. Fanerozoyda blokların [[Qondvana]]nın kənarından qopması, onların [[litosfer plitələr]]i ilə birlikdə şimala doğru [[dreyf]]i və toqquşma (kolliziya) prosesində əvvəlcə Lavrasiya, [[Mezozoy]]un ortalarından isə [[Avrasiya]]ya birləşməsi (tektonik akkresiya) baş vermişdir.<ref>{{AME|2|107}}</ref>. Bu zaman qədim okeanlar (Paleoasiya, Paleotetis, Mezotetis və Neotetis) dövri olaraq açılmış və qapanmışdır. Asiyada şimal (Lavrasiya) blokları sırasına qədim Sibir platforması, kembriyaqədərki kişik massivlər, cənub (Qondvana) blokları sırasına isə Hindistan, Ərəbistan, Çin-Koreya, Tarim, Cənubi Çin platformaları, Hind-Çinn, Şimali və Cənubi Tibet və s. qədim massivlər aid edilir.
[[Asiya]]nın müəyyən hissəsi əvvəllər [[Qondvana]] superkontinentinin tərkibində olmuş kembriyəqədərki qabıq bloklarından ibarətdir. Fanerozoyda blokların [[Qondvana]]nın kənarından qopması, onların [[litosfer plitələr]]i ilə birlikdə şimala doğru [[dreyf]]i və toqquşma (kolliziya) prosesində əvvəlcə Lavrasiya, [[Mezozoy]]un ortalarından isə [[Avrasiya]]ya birləşməsi (tektonik akkresiya) baş vermişdir.<ref>{{AME|2|107}}</ref>. Bu zaman qədim okeanlar (Paleoasiya, Paleotetis, Mezotetis və Neotetis) dövri olaraq açılmış və qapanmışdır. Asiyada şimal (Lavrasiya) blokları sırasına qədim Sibir platforması, kembriyaqədərki kişik massivlər, cənub (Qondvana) blokları sırasına isə Hindistan, Ərəbistan, Çin-Koreya, Tarim, Cənubi Çin platformaları, Hind-Çinn, Şimali və Cənubi Tibet və s. qədim massivlər aid edilir. Blokları bir-birindən ayıran Son Proterozoy və Fanerozoy qırışıqlıq sahələri və sistemləri 3 mütəhərrik qurşaq əmələ gətirir: qədim okeanların qapanması zamanı əmələ gəlmiş Ural-Oxot və Aralıq dənizi qurşaqları, həmçinin Asiya ilə Sakit okean sahilində inkişaf edən Qərbi Sakit okean qurşağı.
== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
[[Kateqoriya:Asiya]]
[[Kateqoriya:Asiya]]

15:43, 3 noyabr 2017 tarixindəki versiya

1730-cu ildə İohan Kristof Homann tərəfindən tərtib edilmiş coğrafi xəritə. Asiya ərazisi rəngli göstərilmişdir. Adlar latın dilindədir


Asiyanın müəyyən hissəsi əvvəllər Qondvana superkontinentinin tərkibində olmuş kembriyəqədərki qabıq bloklarından ibarətdir. Fanerozoyda blokların Qondvananın kənarından qopması, onların litosfer plitələri ilə birlikdə şimala doğru dreyfi və toqquşma (kolliziya) prosesində əvvəlcə Lavrasiya, Mezozoyun ortalarından isə Avrasiyaya birləşməsi (tektonik akkresiya) baş vermişdir.[1]. Bu zaman qədim okeanlar (Paleoasiya, Paleotetis, Mezotetis və Neotetis) dövri olaraq açılmış və qapanmışdır. Asiyada şimal (Lavrasiya) blokları sırasına qədim Sibir platforması, kembriyaqədərki kişik massivlər, cənub (Qondvana) blokları sırasına isə Hindistan, Ərəbistan, Çin-Koreya, Tarim, Cənubi Çin platformaları, Hind-Çinn, Şimali və Cənubi Tibet və s. qədim massivlər aid edilir. Blokları bir-birindən ayıran Son Proterozoy və Fanerozoy qırışıqlıq sahələri və sistemləri 3 mütəhərrik qurşaq əmələ gətirir: qədim okeanların qapanması zamanı əmələ gəlmiş Ural-Oxot və Aralıq dənizi qurşaqları, həmçinin Asiya ilə Sakit okean sahilində inkişaf edən Qərbi Sakit okean qurşağı.

İstinadlar

  1. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 2-ci cild: Argentina – Babilik (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2010. səh. 107. ISBN 978-9952-441-05-5.