Xarəzm vilayəti: Redaktələr arasındakı fərq
k Kateqoriya:Xarəzm vilayəti əlavə olundu HotCat ilə |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
| Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{İnzibati vahid}} |
{{İnzibati vahid}} |
||
'''Xarəzm vilayəti''' — [[Özbəkistan |
'''Xarəzm vilayəti''' — [[Özbəkistan Respublikası]]nın tərkibindəki inzibati vahid. |
||
İnzibati mərkəzi [[Ürgənc (Özbəkistan)|Ürgənc]] şəhəridir. |
|||
== Tarixi == |
|||
Eramızdan əvvəl 8-ci əsrdən. Bölgənin müasir ərazisində əsası Xorazmlılar tərəfindən qoyulmuş Mərkəzi Asiyanın ən qədim dövlətlərindən biri formalaşmışdır. |
|||
Burada həmçinin massagetlər, saclar, apasaklar, oslar, daxlar və s. |
|||
XII əsrdə qüdrətli Orta Asiya dövləti Xorəzmşahlar yarandı. |
|||
Ən böyük çiçəklənməsinə 13-cü əsrin əvvəllərində II Ala ad-Din Məhəmmədin dövründə çatdı. Lakin imperiyanın çiçəklənmə dövrü uzun sürmədi və o, monqolların istilasından düşdü. |
|||
Müasir tarixin dövründə, 1920-ci ilin fevralında Xivə xanlığının varisi kimi Xorəzm Xalq Sovet Respublikası yaradıldı. |
|||
Hökmdar rəsmən taxtdan əl çəkdikdən sonra 1920-ci il aprelin 26-da Birinci Xorazm Qurultayı (Məclis) elan edildi. |
|||
1923-cü il oktyabrın 30-da XNSR 1924-cü ilin payızına qədər, ərazisi Özbəkistan SSR (Xorəzm vilayətinin tərkibində), Türkmənistan SSR və Qaraqalpaq Muxtariyyəti arasında bölünənədək mövcud olmuş Xorəzm Sosialist Sovet Respublikasına çevrildi. Dairə (RSFSR) |
|||
1925-1930 və 1932-1938-ci illərdə Xorəzm rayonu olub, 15 yanvar 1938-ci ildə ayrıca rayon kimi yaradılıb. |
|||
Xorəzm cəbr və alqoritmin banisi Məhəmməd bin Musa Əl Xorəzminin və kürə şəklində yerin xəritəsinin yaradıcısı Əbu Rəyxan Biruninin, eləcə də digər eyni dərəcədə məşhur alim və xadimlərin vətənidir. |
|||
2003-cü ildə rayon Cəloliddin Mənquberdi ordeni ilə təltif edilib. |
|||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
||
08:25, 16 may 2024 tarixindəki versiya
| Xarəzm vilayəti | |
|---|---|
| Xorazm viloyati | |
|
|
|
| Ölkə | |
| İnzibati mərkəz | Ürgənc |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 15 yanvar 1938 |
| Sahəsi |
|
| Hündürlük | 98 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| ISO kodu | UZ-XO |
| Avtomobil nömrəsi | 90 |
| Rəsmi sayt | |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xarəzm vilayəti — Özbəkistan Respublikasının tərkibindəki inzibati vahid. İnzibati mərkəzi Ürgənc şəhəridir.
Tarixi
Eramızdan əvvəl 8-ci əsrdən. Bölgənin müasir ərazisində əsası Xorazmlılar tərəfindən qoyulmuş Mərkəzi Asiyanın ən qədim dövlətlərindən biri formalaşmışdır.
Burada həmçinin massagetlər, saclar, apasaklar, oslar, daxlar və s.
XII əsrdə qüdrətli Orta Asiya dövləti Xorəzmşahlar yarandı.
Ən böyük çiçəklənməsinə 13-cü əsrin əvvəllərində II Ala ad-Din Məhəmmədin dövründə çatdı. Lakin imperiyanın çiçəklənmə dövrü uzun sürmədi və o, monqolların istilasından düşdü.
Müasir tarixin dövründə, 1920-ci ilin fevralında Xivə xanlığının varisi kimi Xorəzm Xalq Sovet Respublikası yaradıldı.
Hökmdar rəsmən taxtdan əl çəkdikdən sonra 1920-ci il aprelin 26-da Birinci Xorazm Qurultayı (Məclis) elan edildi.
1923-cü il oktyabrın 30-da XNSR 1924-cü ilin payızına qədər, ərazisi Özbəkistan SSR (Xorəzm vilayətinin tərkibində), Türkmənistan SSR və Qaraqalpaq Muxtariyyəti arasında bölünənədək mövcud olmuş Xorəzm Sosialist Sovet Respublikasına çevrildi. Dairə (RSFSR)
1925-1930 və 1932-1938-ci illərdə Xorəzm rayonu olub, 15 yanvar 1938-ci ildə ayrıca rayon kimi yaradılıb.
Xorəzm cəbr və alqoritmin banisi Məhəmməd bin Musa Əl Xorəzminin və kürə şəklində yerin xəritəsinin yaradıcısı Əbu Rəyxan Biruninin, eləcə də digər eyni dərəcədə məşhur alim və xadimlərin vətənidir.
2003-cü ildə rayon Cəloliddin Mənquberdi ordeni ilə təltif edilib.
İstinadlar
|
Özbəkistan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
| Özbəkistan vilayətləri | ||
|---|---|---|
| Əndican • Buxara • Fərqanə • Cizak • Xarəzm • Nəməngan • Nəvai • Qaşqadərya • Qaraqalpaqıstan Respublikası • Səmərqənd • Sırdərya • Surxandərya • Daşkənd | ||