Abdulla Abdullayev (güləşçi)
| Abdulla Abdullayev | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 19 avqust 1932 (91 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Atası | Həsən Abdullayev |
| Fəaliyyət illəri | 1951-ci ildən |
| IMDb | ID0638184 |
Abdulla Həsən oğlu Abdullayev (19 avqust, 1932, Dağıstan, Dərbənd) — dünya şöhrətli pəhləvan, SSRİ çempionu, əməkdar məşqçi, klassik güləş və ağırlıq qaldırma ustası.
İLK HƏYATI VƏ GƏNCLİYİ
Abdulla Həsən oğlu Abdullayev 1932-ci il avqustun19-da Dağıstan MR Dərbənd şəhərində dünyaya gəlmişdir. Anadangəlmə pəhləvan uşaqlığını Qərbi Azərbaycanda-Zəngəzur mahalında keçirmişdir. 1945-1955-ci illərdə Qafan şəhənrində orta məktəbi bitirmiş, idman tədbirlərində heyratəmiz fiziki gücü ilə seçilmişdir. 16 yaşında ikən Aşağı Girətağ yolunda raykom katibinin vilisinin qabağını kəsən yüklü qatırı qucaqlayıb yoldan çıxarır,bundan heyrətlənan katib qolundakı qızıl saatı çıxarıb ona verir.Bu xəbər camaat arasında ildırım sürətilə yayılır. 1951-ci ildə ermənilərin milli ayrı-seçkilik siyasətini göran gənc pəhləvan Qubadlı r-nu idmançıları sırasında Bakıya gəlir, Azərbaycan çempionatında iştirak edir və iki pudluq daş yarışında Azərbaycan SSRİ mütlaq çempionu adına layiq görülür.Elə həmin ayda Azərbaycanin güləş üzrə çempionu olur.
1953-1956-cı illərdə Ukrayna,Kiyev şəhərində Sovet Ordusunda xidmət edən zaman güləş və daş qaldırmaq üzrə spartakiadanın mütləq çempionu olmuş,marşal Çuykov şəxsən ona qızıl saat bağışlamışdır.Maraqlıdır ki, 1954-cü ildə Ordu birinciliyində Abdullaya məğlub olan Ukrayna çempionu Qriqori Qamfil 1955-ci ildə dunya çempionu oldu.
FƏALİYYƏTİ
1956-cı ildə Ordudan tərxis olunan Abdulla pəhləvan Bakiya gəlir və ikiqat dünya çempionu,SSRİ xalq artisti əfsanəvi pəhləvan Sali Süleymanla görüşür və sonradan gənc bahadır ustadın sevimli şagirdi olur. Respublikamızın müxtəlif guşələrində - Ağdam, Füzuli, Kəlbəcər, Cəbrayıl, Qubadlı və Zəngilan rayonlarının stadion,meydanlarında izdihamlı alqışlarla qarşılanırdı.
Gürcüstan və Şimali Qafqazın müxtəlif rayonlarında qastrollardan uğurla qayıdan gənc bahadır "QAFQAZ QARTALI" ləqəbini qazanmışdı. 1956-1960-cı illərdə qocaman Qafqazı qarış-qarış gəzən gənc pəhləvan həm də Azərbaycan çempionu adını qazandı.
Sonradan Ermənistana qayıdan pəhləvan 1960-cı ildə biri beş pudluq, digəri iki pudluq (yəni 112 kq) ağırlığında daşları sağ əli ilə qaldıraraq dünya rekordçusu oldu və sonralar dəfələrlə bunu təkrar edən Abdulla pəhləvan xalq arasında dünya çempionu kimi də ad qazandı.
Ailə quran pəhləvanın üç övladı dünyaya gəldi. Qafan şəhərinə qastrola gələn ağırlıq qaldırmaq üzrə dünya çempionu, erməni əsilli Serqo Ambarsumyan Abdullanı səhnəyə dəvət etdi və fil gövdəli, uzun qolları ilə onu qucaqlayıb yerdən üzmək istədi, lakin Abdulla onu qabaqlayaraq başının üstünə qaldırdı.
1982-1986-cı illərdə daşoynatma üzrə Ermənistan SSRİ mütləq çempionu olmuş, 1985-ci il noyabrın 22-24-də Rusiyanın Lipetsk şəhərində daşoynatma üzrə keçirilən Ümumiittifaq yarışlarında 90 kq çəki dərəcəsində SSRİ çempionu adını qazanmışdır.
Abdulla pəhləvanın şagirdlərindən Zənqəzur mahalında məşhur Teymur Cəfərov, milli qəhrəman Əliyar Əliyev (Qubadlı), Qərib pəhləvan(Cəbrayıldan), oğlu - daşoynatma üzrə 70 kq çəki dərəcəsində SSRİ çempionu, altıqat Ermənistan çempionu Rəşid Abdullayev və başqalarını göstərmək olar.
FƏXRİ ADLARI
- Azərbaycan çempionu,1951,1956,Bakı
- güləş və daşoynatma üzra
SSRİ çempionu, 1985 ,22 noyabr, Lipetskşəhəri
- Ermənistan SSR çtmpionu,1982-1988,Yerevan
- dünya rekordçusu,1960,Yerevan
MƏNBƏLƏR
Sabir Cəlal oğlu Əsədov,"Zəngəzur qartalı"-1998,Bakı,Gənclik nəşriyyatı,İSBN-5-8020-1382-6