Bulud iyəsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
II. Niveles (müzakirə | töhfələr) (→‎Mənbə: düzenleme using AWB) tərəfindən edilmiş 14:05, 1 dekabr 2016 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç

Bulud iyesi - türk və altay mifologiyasında buludun qoruyucu ruhu. Bulut iyesi və ya Bolıt iyesi olaraq da deyilər. Yağış iyesi ("Yağmur iyesi") yəni yağışın qoruyucu ruhu da buludlara asılıdır. Bundan başqa diqqət çəkici və buludlarla əlaqədar olan iyeler bunlardır. (Bulud iyesiylə əlaqəli olan Ətin "göy gurultusu" sözü Sibirdəki Ətin adlı üstün varlığı / ruhu da ağla gətirir.)

  • Ətin / Eten iyesi: Göy gurultusu ruhu.
  • Ayanga / Ayunga iyesi: Göy gurultusu ruhu.
  • Çakılgan / Çağılgan iyesi: İldırım ruhu.
  • İldırım / Yıldırım iyesi: İldırım ruhu.
  • Şimşək / Şüğşek iyesi: Şimşək ruhu.
  • Yaşın / Yışın iyesi: Şimşək ruhu.

Bulud Qızları adı verilən ruhların da Bulud iyesi ilə əlaqəli olma ehtimalı vardır. Bunlar yeddi qardaşdırlar və çox köhnə zamanlarda yaşayıb ölmüşlər. Saçları dağınıq, gözləri çəpdir. Uzun dırnaklarla və parçalanmış paltarlarla gəzərlər.

Etimologiya

(Bul/Bol) kökündən törəmişdir. Səmada su, buz və ya toz zərrəciklərinin yoğunlaşmasıyla ibarət yığın. Çıxarma, etmə, meydana gətirmə anlayışlarıyla əlaqəlidir. Söz kökü bolluq anlayışını ehtiva edir. Bolluq gətirən deməkdir. Tunqus və mançjur dillərində Bolo kökü səmanı və havanı ifadə etməkdə istifadə edilər.

Mənbə