Qarabağ astrakantası

Qarabağ astrakantası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Paxlaçiçəklilər Fəsilə: Paxlakimilər Cins: Astrakanta Növ: Qarabağ astrakantası
Beynəlxalq elmi adı
Astracantha karabaghensis Podlech, 1983
Şəklin VikiAnbarda axtarışı EOL   645543

Qarabağ astrakantası (lat. Astracantha karabaghensis) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin astrakanta cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

İlk dəfə Azərbaycanda Qarabağda müşahidə edilmişdir. Naxçıvanda, Şərqi Anadoluda və Şimali-Qərbi İranda yabanı halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 20-30 sm olan, iynəli, yastıqvari, şaxələnmiş, çoxbudaqlı kolcuqdur. Yarpaqların uzunluğu 4-6 sm, xırda yarpaqcıqları 6-9 cüt, 2-6 sm uzunluğunda, 1–2 mm, enində çılpaqdır. Çiçəkləri qoltuq dəstələrdə yerləşir, başcıq çiçək qruplarının diametri 2,5-3,0 sm-dir. Kasacığı uzun tükcüklərlə örtülmüşdür; dişcikləri tükcüklü, borucuqdan uzundur. Çiçək tacı parlaq çəhrayıdır; bayraqcığın lövhəsi qulaqlı deyil, tədricən daralır. İyuldan sentyabradək çiçəkləyir, meyvəsi avqustdan sentyabradək yetişir.

Ekologiyası

İstiyə, quraqlığa davamlıdır. Dağların yuxarı zolağında, dəniz səviyyəsindən 1800–2300 m hündürlükdə, quru, daşlı və gilli yamaclarda, çöllərdə və çəmənlərdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Qarabağ gəvəni Azərbaycanın Kiçik Qafqaz və Naxçıvan Muxtar Respublikamizda dağların aşağı, orta qurşaqlarında, daşlı-kəsəkli və gilli yamaclarda yayılmışdır.

İstifadəsi

Tərkibində qatran vardır. Yaşıllaşdırmada istifadəsi öyrənilməmişdir. Heyvanlar üçün yemlikdir.