Xaris Yusupov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çap versiyası artıq dəstəklənmir və render xətaları ola bilər. Zəhmət olmasa brauzerinizi yeniləyin və əvəzinə standart brauzer çap funksiyasından istifadə edin.
Xaris Yusupov
başq. Харис Монасип улы Йосопов
rus. Харис Мунасипович Юсупов
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 24 avqust 1929(1929-08-24)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 7 iyun 2009(2009-06-07) (79 yaşında)
Dəfn yeri
İdman növü idman güləşi

Xaris Münasiboviç Yusupov (başq. Харис Монасип улы Йосопов, rus. Харис Мунасипович Юсупов; 24 avqust 1929, Arkaul[d], Başqırd MSSR – 7 iyun 2009) — sovet və başqırd güləşçisi, Çelyabinskin Cənubi Ural cüdo məktəbinin qurucusu.[1][2]

Həyatı

1958-ci ildə Çelyabinsk Pedaqoji İnstitutunu bitirdi.

1958-60-cı illərdə "Spartak" Könüllü İdman Cəmiyyətinin Başobslovetində məşqçi, Kumertau İES-da bədən tərbiyəsi müəllimi kimi işləmişdir.

1960-cı ildə Çelyabinskdə Ural cüdo məktəbini təsis etdi. 1960-70-ci illərdə Çelyabinsk Ali Aviasiya Məktəbində Bədən tərbiyəsi müəllimi, Dynamo İdman Cəmiyyəti regional şurasının baş məşqçisi (1969-cu ildən kapitanı),

17 il (1969-1988-ci illərdə) SSRİ milli cüdo komandalarının məşqçisi olmuşdur.[3]

1970-73-cü illərdə Omsk Bədən Tərbiyəsi İnstitutunun Çelyabinsk şöbəsinin baş müəllimi kimi çalışmışdır.

1973-cü ildən Çelyabinsk Bədən Tərbiyəsi İnstitutunda işləməyə başlayır, güləş kafedrasının müdiri olur, 1995-ci ildən isə professor adını qazanır.

1969-88-ci illərdə gənclər arasında SSRİ yığma komandalarının məşqçisi idi.

1993-cü ildən X. M. Yusupovun mükafatları uğrunda Çelyabinskdə beynəlxalq cüdo turnirləri keçirilir.

Ural Dövlət Bədən Tərbiyəsi Universitetinin Güləş nəzəriyyəsi və metodologiyası şöbəsinin professor məsləhətçisi olmuşdur.

Nailiyyətləri

  • SSRİ-nin əməkdar məşqçisi (1975),
  • RSFSR-in əməkdar məşqçisi (1969),
  • RSFSR-nin əməkdar bədən tərbiyəsi işçisi (1989),
  • Klassik güləş üzrə SSRİ İdman ustası (1959),
  • Sərbəst güləş üzrə SSRİ İdman ustası (1960),
  • Sambo üzrə SSRİ İdman Ustası (1967),
  • RSFSR-in kureş milli güləşi üzrə idman ustası (1960),
  • Beynəlxalq Cüdo kateqoriyasının hakimi (1975),
  • Ümumittifaq Sambo Kateqoriyasının hakimi (1970),
  • Yunan-Roma (1956) və Sərbəst (1959) güləş növləri üzrə respublika dərəcəli hakim.
  • Milli (1960) və Sərbəst güləş (1958-60) növləri üzrə RSFSR çempionu,
  • Klassik güləş üzrə SSRİ Silahlı Qüvvələrinin çempionu (1953).
  • BMSSR-nin çoxqat çempionu.

Ümumittifaq (1970-85) və Ümumrusiya (1971-ci ildən) cüdo federasiyalarının üzvü.

Kureş güləşi üzrə RSFSR-in ilk çempionu olmuşdur.[4]

Mükafatları və xatirəsi

  • Çelyabinsk şəhərinin fəxri vətəndaşı (2005).
  • "Şərəf" və Salavat Yulayev ordenlərinin kavaleri, Çelyabinsk oblastı qarşısında xidmətə görə nişan almışdır.
  • 8 iyul 2012-ci ildə Xaris Yusupovun 1989-2009-cu illərdə Çelyabinsk şəhərində (Tsvillinqa küçəsi, 36) yaşadığı və işlədiyi evdə onun xatirəsinə lövhə qoyulmuşdur.

İstinadlar

  1. ↑ "Челябинский рабочий — Башкиры". 2013-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-06.
  2. ↑ "Харис Батыр" (PDF). 2016-03-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-08.
  3. ↑ "Федерация дзюдо Челябинской области учебный Центр олимпийской подготовки по дзюдо Основатель дзюдо в Челябинской области". 2022-06-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-08.
  4. ↑ "VI чемпионат мира по борьбе на поясах: интересные факты". 2018-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-08.

Xarici keçidlər

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Xaris_Yusupov&oldid=6690210"