Zenfira Ağayeva

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Vikipediyada bu soyadlı müxtəlif adamlar haqqında məqalələr var, bax: Ağayeva.
Zenfira Ağayeva
Zenfira Rza qızl Ağayeva
200px
200px
Doğum tarixi (77 yaş)
Doğum yeri Səbail rayonu, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ→
Azərbaycan Azərbaycan
Elm sahəsi kimya
Elmi dərəcəsi kimya elmləri doktoru (2013)
Elmi adı baş elmi işçi (2014)
İş yerləri Akademik M.F.Nağıyev adına Kataliz və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutu

Ağayeva Zenfira Rza qızı (26 avqust 1946, Bakı) — Azərbaycan alimi, kimya elmləri doktoru (2013), AMEA-nın baş elmi işçisi (2014).[1]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zenfira Ağayeva 26 avqust 1946-ci ildə Bakı Şəhərinin Səbail rayonunda anadan olmuşdur. 1965-ci ildə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun Kimya-texnologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1965-ci ildə həmçinin Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Neft Kimya Prosesləri İnstitutunda işləməyə başlamışdır. 1971-ci ildə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunun kimya-texnologiya fakültəsini müvəffəqiyyətlə bitirmiş, 1975-ci ildə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Kimya İnstitutunda işə qəbul olunmuşdur.

1991-cü ildə namizədlik, 2013-ci ildə isə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. 2014-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Kataliz və Qeyri-Üzvi Kimya İnstitutunun 4 saylı Laboratoriya müdir müavini təyin olunmuşdur. 28.12. 2020-ci ildən həmin Laboratoriyaya müdir vəzifəsinə təsdiq edilmişdir.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azot və kükürd tərkibli üzvi maddələrin neft-mədən avadanlıqlarını korroziyadan qoruduğunu, asfalt-qatran-parafin cökmə proseslərinə və mikroorqanizmlərin inkşaflna təsir etdiyini araşdırmışdır. Neft və gaz yataqlarının işlənməsində və istismarında ətraf mühitin mühafizəsi üçün profilaktik tədbirlərin təşkilinə kompleks yanaşmanı, neft-kimya istehsalı prosesində zəhərli tullantıların: turşqudron, şlam və tələ yağı əsasında çoxfunksiyalı reagentin alınma texnologiyasını hazırlamışdir. Sənaye sınaqları zamanı təyin etmişdir ki, o çox­funksiyalı reagent kimi təsir göstərir, qazma məhlullarının sürtgü xassərini yaxşılaşdırır.

Seolitlərin və müxtəlif yataqlardan olan təbii bentonitlərin məqsədyönlü modifikasiyası əsasinda alınmış praktiki əhəmiyyətli sorbentlərin xüsusiyyətləri tədqiq olunmuş və çirkab sularının zəhərli maddələrdən təmizlənməsində istifadə edilmişdir. İlk dəfə nadir səpələnmiş və radioaktiv elementlərin Azərbaycannın bütün həmçinin Tükmənistanın və Qroznının bir neçə yataqlarında neft-lay suyu-çöküntü süxuru sistemində ardıcıl şəkildə paylanması, miqrasiyası və toplanmasının qanuna uygunluqları öyrənilmişdir.

Elmi əsərlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Агаева З.Р. Ингибирующие свойства сульфамидов на основе формальдегидной конденсации алкилфенолов // Практика противокоррозионной защиты, М.2010,№3(57), с.33-37.
  2. Агаева З.Р, Иманова Н.А, Мамедова С.Г. и др. Изучение формирования защитных слоев на металле при адсорбции нитропроизводных минеральных масел. //Фундаментальные и прикладные проблемы науки, М.2011,с.302-309.
  3. Sh. Naseri , A.İ.Yagubov , A.Alemi, Z.R.Agayeva , V.A.İsmailova , A. Fallahzadeh Abarghueeb. Using of modified nanoclay on bleaching treatment of the neutralized soybean oil// Azərbaycan Kimya Jurnalı, 2015, №3, səh.124-129
  4. Агаева.З.Р, Н.А.Иманова, Ягубов А.И. С.Г. Мамедова, Г.К.Садыхова. Поверхностно активные свойства некоторых азотсодержащих соединений в условиях нефтедобычи// Нефтехимия и нефтепереработка, М., 2017,№7,36-39.
  5. Z.R.Agayeva, E.E.Cabarov, A.I.Yaqubov, R.N.Mehdiyeva, N.b.Fakhatova, A.M.Gasimova.Radioactivity deqree from different bentonits //Azerbaycan chemical journal, 2018, № 3, p.99-102
  6. Агаева З.Р., Р.Н.Мехтиева, Дж.А.Нагиев, А.И.Ягубов //Закономерности распределения радиоактивных элементов в природных алюмосиликатах. Journal of Radiation Researches,Vol.5,№2,Baku,2018,p.407-414
  7. Агаева З.Р, А.М.Кашкай, О.Т.Касаикина //Окисление этилбензола в микрогенных системах, образованных добавками цетилтриметил аммоний бромида с ацетиленом Со. Журнал «Химия и химическая технология», Россия, Иваново,2019,т.62, вып.5,с.38-44
  8. Агаева З.Р., А. Кашкай, С.Гаджие-ва //Экологический анализ некоторых антропогенных факторов загрязнения биосферы //монография.Баку-2018. Стр.320
  9. Агаева З.Р. //Адсорбция поверхностно-активных веществ на металлах//монография.Баку-2019. Стр.150
  10. Z.R.Agayeva, A.I.Yaqubov, Sb.Naseri, N.A.Imanova, K.J.Haciyeva,N.H.Gasanova //Study of quantitative-structure equilibratinq interaction of indexes retention of monomethylalkanes in fossie fuels by multiplelinearreqression and vector//Theoretical Foundation of Chemical Engineering, 2019,vol.53,№6p.p.1099-1105
  11. Z.R.Agayeva,Mammadova B.G., Kazimova E.M.,Talibli I.A.,Efendiyeva S.G.,Shabanova Ch.M//Bentonit gillərin boz-qonur torpaglarında kənd təsərüfat bitkilərinin boy artımına və ekoloji durumuna təsirinnin tədqiqi/Azerbaycan chemical journal, 2020, №1, p.82-86
  12. Агаева З.Р., Иманова Н.А., Меликова И.Б., Джабаров Э.Э., Асадова И.Б., Азизова А.Н //Очистка отработанных масел модифицированными сорбентами смектитовой породы //Химическая промышленность сегодня Москва,2020,№5,с.64-69
  13. З.Р. Агаева, Н.А. Иманова, С.Г. Мамедова, Л.М. Мамедова, А.И. Ягубов //Очистка отработанных масел модифицированными сорбентами смектитовой породы /Химическая промышленность, Сант-Петербург,2020, №3,152-158
  14. З.Р. Агаева, Н.А. Иманова, И.А. Талыблы,С.К. Бехбутова, Н.Г. Гасанова. Э.М.Кязимовa //Утилизация токсичных компонентов отработанных масел сорбентами алюмосиликатной природы /Нефтепереработка и нефтехимия,Москва,2020, №6,с.37-40
  15. З.Р.Агаева, А.М.Кашкай, С.К. Бехбутова, КязимоваЭ.М. //Кинетическая модель раз-ложения гидропероксида, катализированного полифенолсульфидом /Химическая промышленность, Сант-Петербург,2020, №6,301-306
  16. З.Р.Агаева, Б.Г.Мамедова, А.М.Кашкай, С.К.Бехбутова, С.М.Байрамова, Н.Б Фархатова // Восстановление эколого-минерологического состояния загрязенных земель глинистыми сорбентами Химическая промышленность, Сант-Петербург,2021,№1.33-38
  17. З.Р.Агаева Mammadova B.G., Kazimova E.M.. Talibli I.A., Efendiyeva S.G., Shabanova Ch.M //Bentonit gillərin boz-qonur torpaglarında kənd təsərüfat bitkilərinin boy artımına və ekoloji durumuna təsirinnin tədqiqi/ Azerbaycan chemical journal, 2020, №1, p.82-86
  18. Агаева З.Р., Иманова Н.А., Меликова И.Б., Джабаров Э.Э., Асадова И.Б., Азизова А.Н. //Очистка отработанных масел модифицированными сорбентами смектитовой породы/Химическая промышленность сегодня Москва,2020,№5,с.64-69
  19. З.Р.Агаева, Н.А.Иманова, С.Г.Мамедова, Л.М.Мамедова, А.И.Ягубов //Очистка отработанных масел модифицирован-ными сорбентами смек-титовой породы /Химическая промышленность, Сант-Петербург,2020, №3,152-158
  20. З.Р.Агаева, А.М.Кашкай, С.К. Бехбутова, Э.М. Кязимова //Кинетическая модель раз-ложения гидропероксида, катализированного полифенолсульфидом /Химическая промышленность, Сант-Петербург,2020, №6,301-306
  21. З.Р.Агаева, Б.Г.Мамедова, А.М.Кашкай, С.К.Бехбутова, С.М.Байрамова, Н.Б Фархатова //Восстановление эколого-минерологического состояния загрязенных земель глинистыми сорбентами /Химическая промышленность, Сант-Петербург,2021,№1.33-38
  22. Z.R.Agayeva, B.G.Mammadova, Ş.Naseri, E.E.Cabarov, S.G.Mammadova, C.M.Şabanova, H.L..Rəfiyeva //Изучение взаимного действия фосфорорсодержащих удобрений и глинистых минералов алюмосиликатного типа на продуктивность сельскохозяйственной продукции экологическое состояние буро-коричневых почв /Azerbaycan chemical journal, 2021, №2, p.63-69
  23. Z.R.Agayeva , E.M.Kazimova , H.L..Rəfiyeva, S.S.Bayramova, Y.B.Gahramanova, Kh.N.Ilyasdova //The use of aluminoosilikate clays as sorbents in the puirification of media from heavy metal ions /Azerbaycan chemical journal, 2022, №2, p.100-107
  24. Z.R.Agayeva, H.Rəfiyeva, E. Cabarov, S.Bayramova, L. Abdullayeva //Key trends of integrated innovation-driven scientification technological development of mining regions/Multi-authored monograph.Universitas Publishing Petroshany,Romania, 2023, p.696
  25. Z.R.Agayeva, A.M.Gashkay, S.Bayramova, Kh.N.Ilyasdova //Ecological assessment of biosphere safety/monograph, Universitas Publishing Petroshany,Romania, 2023
  26. Zenfira R. Agayeva, Chimnaz M. Shabanova, Hijran L. Rafiyeva, Elnaz M. Kazimova //Modeling the process of ecological recovery Of oil-contaminated substances/Журнал нефтепереработка и нефтехимия»,2023/vol.24,№3,p.p.397-409

Təltiflər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Ən yaxşı vətənpərvər tədqiqatçı Alim Qızıl medalı (2016).

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ "Zenfira Rza qızı Ağayeva" (az.). science.gov.az. 2017. 2021-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-06.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Zenfira_Ağayeva&oldid=7445284"