İrana Tağızadə

İranə Tofiq qızı Tağızadə (7 may 1957, Bakı9 aprel 2023, Bakı) — Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti, Əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrının rejissoru.

İranə Tağızadə
İranə Tofiq qızı Tağızadə
Doğum tarixi 7 may 1957(1957-05-07)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 9 aprel 2023(2023-04-09) (65 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
Milliyyəti Azərbaycanlı
Vətəndaşlığı
Həyat yoldaşı
Atası Tofiq Tağızadə
Fəaliyyəti rejissor
Təhsili
Teatr Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrı
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 2008 "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" fəxri adı — 2013

İranə Tağızadə 7 may 1957-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1976–1981-ci illərdə M. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun dram rejissoru fakültəsində təhsil alıb. İranə Tağızadə 1984-cü ildən Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrında çalışıb.[1]

9 aprel 2023-cü ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir. 10 aprel 2023-cü ildə Ümumşəhər qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.[2]

Tofiq Tağızadənin qızıdır. Firdovsi Atakişiyevin həyat yoldaşıdır.[3]

Quruluş verdiyi tamaşalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrında F. Dostoyevskinin "Karamazov qardaşları", U. Şekspirin "On ikinci gecə", T. Uilyamsın "Arzu tramvayı", Elçinin "Artistin taleyi", "Teleskop, ya yuxuda və reallıqda uçuşlar", M. Kamolettinin "Ah, bu Anna", A. Puşkinin "Çar Soltanın nağılı", R. Şartın "Mənim arvadımın adı Morisdir" və s. bu kimi tamaşalara quruluş verib. Onun Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında hazırladığı Elçinin "Sənətkarın taleyi" quruluşu tamaşaçılar tərəfindən rəğbətlə qarşılanıb.[4][5]

Yaradıcılığı haqqında Elçin qələmə aldığı nekroloqda yazır:[6]

" O, həyatı hiss edirdi, duyurdu, görünməyənləri görməyi bacarırdı və səhnə də onun üçün həyatın bir parçası idi. Onun ən yaxşı tamaşaları yalnız aysberqin görünən hissəsi deyildi və bu tamaşaların qiyməti, uğuru, həmin aysberqin görünməyən hissəni də tamaşaçıya təlqin edə bilməsində idi.

İrana Tağızadə mənim indiyə qədər tanıdığım teatr xadimləri arasında dünyagörüşünün genişliyi, teatra və dramaturgiyaya bələdliyi, yaradıcı mədəniyyəti və səriştəsi ilə seçilən azsaylı sənətkarlardan biri, birincilərdən biri idi.

"

Teatr sahəsindəki xidmətlərinə görə o, 2008-ci ildə Əməkdar incəsənət xadimi,[7] 2013-cü ildə Xalq artisti fəxri adlarına layiq görülüb.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatı — 30 aprel 2014[8] 6 may 2015-ci ildə[9], 6 may 2016[10], 1 may 2017-ci ildə[11], 9 may 2018[12] 10 may 2019[13]

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü idi.[14]

  1. "Таги-Заде Ирана Тофиг гызы, режиссер, Заслуженный Деятель искусств Азербайджана, Народная Артистка Азербайджана". 2023-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-09.
  2. "Xalq artisti İranə Tağızadə dəfn olundu - YENİLƏNİB + FOTO". 2023-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-10.
  3. "Xalq artisti İrana Tağızadə ürək tutmasından vəfat edib — YENİLƏNİB". 2023-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-09.
  4. "Mədəniyyət Nazirliyi İranə Tağızadənin ölümü ilə bağlı nekroloq yayıb". 2023-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-09.
  5. "İranə Tağızadə: ""Rusdrama"nı tərk edirəm"". 2023-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-10.
  6. "İrana Tağızadə həyatı, insanları da elə o cür sevirdi - Xalq yazıçısı Elçin". 2023-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-12.
  7. Səməd Vurğun adına Azərbaycan Dövlət Rus Dram Teatrının 85 illik yubileyi münasibətilə Azərbaycan teatr sənətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə aşağıdakı şəxslərə Azərbaycan Respublikasının fəxri adları verilməsi
  8. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2018-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-30.
  9. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2018-12-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-31.
  10. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2017-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-06.
  11. President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 01.05.2017. 2017-05-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-02.
  12. President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 09.05.2018. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-10.
  13. President.Az. "İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı" (az.). President.az. 10.05.2019. 2019-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
  14. "Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünün verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2023-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-09.