İri Buynuzlu koronavirus
 | Bu məqalə qaralama halındadır. |
| Virus təsnifatı | |
|---|---|
| Üst aləm: | Viruslar |
| Aləm: | Riboviria |
| Alt aləm: | Incertae sedis |
| Şöbəüstü: | Nidovirales |
| Yarımşöbə: | Koronaviruslar |
| Sinifüstü: | Betakoronavirus |
| Sinif: | Betakoronavirus 1 |
| Virus: | İri Buynuzlu koronavirus |
| Suşlar [1] | |
| İri Buynuzlu koronavirus Mebus | |
İri Buynuzlu koronavirus (BCV və ya BCoV) — Koronaviruslar ailəsinə məxsus virus. Bükülmüş, qapalı və RNT virusları ilə əhatələnmiş səthi var. İnfeksiya dana enteritinə və buzovlarda enzootik sətəlcəm kompleksinə səbəb olur. Yetkin İri Buynuzlularda qış dizenteriyasına da səbəb olur. Virusun transmissiyası tənəffüs yolları vasitəsilə üfüq edir. Transmissiya üfüqi ötürməylə və ya nəcisli oral yoluna daxil olaraq tənəffüs yollarını yoluxdurur.
Klinik əlamətlər və diaqnoz[redaktə | mənbəni redaktə et]
İnfeksiya normal olaraq bir həftədən üç aya qədər olan buzovlarda baş verir. Klinik əlamətlərə diareya, susuzluq, depressiya, çəkinin azalması və anoreksiya daxildir. Dana burnunda tənəffüs yoluxucu burun axıntısında seroz çıxara bilər. Klinik əlamətləri orta bakteriya infeksiyası ilə daha da pisləşə bilər.
Yetkinlərdə infeksiya normal subklinik şəraitdə keçir amma qış dizenteriyası istisnadır çünki qış aylarında ev heyvanlarına da təsir edir. Klinik əlamətlərə diareya da daxildir və süd məhsuldarlığının əhəmiyyətli dərəcədə azalması qış dizenteriya xəstəliyində müşahidə olunur.
Əvvəlki klinik əlamətlərə əsaslanaraq ola biləcək bir diaqnoz qoyula bilər. Bir enterik koronavirus infeksiyasının qəti diaqnozu bir nəcis və ya toxuma nümunəsində elektron mikroskopiya və ya bir ELISA apararaq əldə edilir. Tənəffüs xəstəliyində, diaqnoz burun yollarında floresan antikor testi apararaq təsdiqlənir - bu viral antijeni müəyyənləşdirir.
Hemagglutinasiya inhibe testi koronavirusun süzülməsini təyin etmək üçün istifadə edilə bilər.
Müalicə və nəzarət[redaktə | mənbəni redaktə et]
Heyvanlara simptomatik müalicə edilir. Xəstəliyi peyvənd (Peyvəndin adı ATCvet kod QI02) aşılamaqla nəzarət etmək olar, çünki bu, kolostrumda virusa qarşı antikor təmin edir. Yenidoğulmuş buzovlarda lazımi dərəcədə ağuz qəbulunu təmin etmək, müvafiq gigiyena metodlarından istifadə və evin havalandırılması kimi əlavə idarəetmə amilləri xəstəlik hallarını azaldır.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ de Groot, R.J; və b. "ICTV 9th Report (2011) New Coronaviridae". International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) (ingilis). 2009. 23 January 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 January 2020.
