İspaniyada islam — İslam ərəb əmirləri, o cümlədən slavyan mənşəli əsir muzdlular tərəfindən idarə olunan orta əsr İspaniyası Əl-Əndəlus torpaqlarında aparıcı dinlərdən biri idi. Müasir İspaniya ərazisində İslam dininin çiçəkləndiyi dövrlərdə elm və mədəniyyətin nisbətən yüksək inkişaf səviyyəsi olmuşdur. İslam o qədər nüfuzlu oldu ki, bir çox İbero-Romalılar İslamı qəbul etdilər. Feodal parçalanması və vətəndaş qarşıdurması, ərəblər və bərbərlər arasında Əndəlusun zəifləməsinə səbəb oldu. İspaniyanın cənubundakı sonuncu İslam dövləti Qranada Əmirliyi yalnız 1492-ci ildə süqut etdi. Xristianların fəth etdiyi torpaqlarda xeyli sayda müsəlman qalmışdı. Bir çox müsəlman rəsmi olaraq xristianlığı qəbul edirdi. Müsəlmanlar müasir İspaniya xalqlarının həyatında, məişətində, mədəniyyətində, adət-ənənələrində mühüm izlər qoyublar. 20-ci əsrin sonundan bəri Şimali Afrikadan, xüsusən Mərakeşdən yarım milyondan çox insan da ölkəyə köçüb. Qanuni və qeyri-qanuni immiqrantlar arasında çoxlu aktiv islamçılar var.[1][2]
İspaniyada islam | |
---|---|
Əsas regionlar | |
Mütləq tezliklərdə: Kataloniya, Andalusiya, Madrid İcması, Valensiya İcması, Mursiya Bölgəsi | |
Dinlər | |
Çoxluq Sünni İslam ilə böyük Əhmədiyyə və Şiə azlıqlar | |
Dillər | |
Əsas: İspan dili, Ərəb, Berber dilləri |
Son dövürlərdə İspaniyaya Mərakeş, Suriya, Livan, İraq, Banqladeş, Hindistan və Pakistandan çoxlu sayda mühacirlər axın edir. Bu prosesin təsiri ilə İslam dini intensiv şəkildə yayılır.[3] Bu gün İspaniyada bir milyondan çox müsəlman yaşayır, onların böyük əksəriyyəti mühacirlər və onların övladlarıdır. Təxminən 20.000 ilə 50.000 ispan İslamı qəbul etdi və onların əksəriyyəti Əndəlüsdə yaşayır.[4] Mavrların 1492-ci ildə İspaniyadan qovulmasından sonra İspaniyada ilk məscid 1982-ci ildə tikilmişdir.[5]