Alburi-Lam (çeç. Албар-Лам[1]) Çeçenistan Respublikası ilə sərhəddə Dağıstanın Kazbekovskiy bölgəsindəki dağ zirvəsidir. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik - 2177.0 metr[2][1]. ən yaxın məskunlaşma yerləri: Almak, Burtunay, Kalininaul və indi fəaliyyətə başlamayan Alburi-Otar və Xaniy duk[1][3] Alburi Lamın şərqində hündürlüyü 2294 metr olan Tsanta dağ zirvəsidir, beləliklə Alburi Lam Tsanta silsiləsinin ikinci ən yüksək dağ zirvəsidir[2].
Alburi Lam | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Dağ silsiləsi | Böyük Qafqaz |
Mütləq hündürlüyü | 2.177 m |
Yerləşməsi | |
42°56′19″ şm. e. 46°31′59″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
|
Dağ, adını Çeçen taipası Akköydən (çeç. Ӏаккой) gələn və eyni zamanda Şircha-Evlanın Auxov kəndinin cənubunda yerləşən Alburi-Otar kəndinə sahib olan sahibinin şərəfinə adını aldı. Alburinin mal-qarasını otaran muzdlu bir çoban öldükdə, dağ sahibinin olduğu Almak kəndinə məzar daşı göndərdiyini söyləyirlər. Bu vaxt, Alburi, dağındakı otlaqların cəlb etdiyi ətraf kəndlərdən gələn mal-qara sahibləri ilə tez-tez qarşıdurmalarda olurdu.
Qafqaz müharibəsi zamanı Alburi Şamilin tərəfinə keçən iki oğlu Guraş (çeç. ГӀураш) və Janbyuru (çeç. Жамбуьра) itirdi. Oğullarının ölüm xəbəri analarında göz yaşı və kədər yaratmadı. Əksinə, övladlarının salehlərin ölümü ilə qarşılaşdıqlarına görə sevincini dilə gətirdi. Yalnız üçüncü oğlunun o vaxt uzaqda olması və qardaşları kimi salehlərin ölümünə layiq olmadığı üçün kədərləndi.
Daha sonra İmam Şamil, otlaqlarla əlaqədar qarşıdurmalara son qoyan Alburi dağını qanuniləşdirdi. O vaxtdan bəri dağa Alburi-Lamın adı verilmişdir[1].
A.S.Süleymanovun "Çeçenistan toponimikası" adlı əsərində "Mikrotoponimiya Px'archxoşka" səhifələrində bu dağ belə təsvir edilir Bux ira lam "Sivri dağ" - Phyarchxhoshka kəndlərinin cənubunda yerləşən iti zirvəli, otlaq, alp çəmənlikləri, biçənəkləri olan bir dağ. və Şirça-Evla. Auxilər tərəfindən verilən ad[4].