Anadolu Qalası (Gözəl Qala olaraq da tanınır) — İstanbulun Anadoluhasarı səmtində, Gögsü Dərəsinin İstanbul Boğazına töküldüyü yerdədir.
Anadolu Hasarı | |
---|---|
41°04′55″ şm. e. 29°04′01″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1393 |
İlk məlumat | 1393 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Anadolu Qalası, 7.000 kvadratmetrlik sahə üzərində, Boğazın ən dar nöqtəsi olan 660 metr məsafədəki bölgəsinə 1395-ci ildə, İldırım Bəyazid tərəfindən inşa edilmişdir. Cenevizlilər, Bizansla birlik olub Qara Dənizdə (Göz, Quba və Amasra-da) koloniyalar qurmuşdular. Bu səbəblə, Boğaz keçidi Cenevizlilər üçün həyati əhəmiyyət daşıyırdı. Eyni vəziyyət Osmanlılar üçün də mövcud idi. Qarşı sahildə, İstanbulun Avropa səmtində yerləşən Rumeli Qala isə, 1451-1452-ci illər arasında II Mehmet tərəfindən bu xarici ölkələrin gəmilərinin keçidlərini nəzarətdə saxlamaq məqsədilə inşa etdirilib. II Mehmed, Rumeli Qalasını tikərkən bu qalaya kənar qala divarlar birləşdirmişdir.
Anadolu Qala, daxili və xarici qala ilə bu qalaların qala divarlarından ibarətdir. İç qala düzbucaq şəkilli dörd mərtəbəli bir qüllədir. İlk tikilişində bir giriş qapısı olmadığı üçün, qülləyə iç qala divarlarına uzanan bir asma körpüdən girilirdi. Üst qatlarına da içəridəki taxta pilləkənlərlə çıxılırdı.
İç qala divarları xarici qalanın şimal-şərq və şimal-qərb guşələrini birləşdirilir. Bu qala divarlar üç metr qalınlığındadır. İç qala divarlarla birləşən kənar qala divarlarının üzərində bir çox kəmər və qala divarları qorumaq üçün tikilmiş üç qala yerləşir. Əsl qalanın qala divarları şərq-qərb istiqamətində 65 mt, Şimal-cənub istiqamətində 80 metr boyunca uzanır. Qala divarların qalınlığı 2.5 metrdir. Xarici qala divarlarda topların yerləşdirildiyi barmaqlıqlar var. Anadolu Hasarının əsl qalasında və iç qala divarlarında, araları xərclə doldurulmuş blok daşlar istifadə edilmişdir.
Anadolu Hasarı İstanbulun fəthindən sonra hərbi əhəmiyyətini itirmiş, ətrafı zamanla bir yaşayış bölgəsi halına gəlmişdir. Bu gün bəzi hissələri viranə olan Anadolu Hasarının ortasından yol keçir.