Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Antiparazitar immunitet- Müxtəlif parazitlərlə törədilən invaziyalar zamanı da makroorqanizmdə hüceyrəvi və humoral immunitetin formalaşmasıdır.
Bədənimizin içində immunitet sistemi adı verilən qəribə və bir o qədər də maraqlı müdafiə etmə mexanizmi vardır. İmmunitet sistemi insanoğlunu "mikrob" deyə təyin olunan , infeksiyaya yol aça bilən virus, bakteriya, göbələk və parazit kimi mikroorqanizmlərin zərərverici təsirlərinə qarşı qoruyur. İnsan bədəni ətrafında olan çoxlu sayda mikrobun hücumuna uğrayır və bu orqanizmlər bədənimiz ə girə bilmək üçün məşğul olurlar. Sağlam bir bədən; qarşılaşdığı xəstəlik faktorlarıyla və xarici maddələrlə əksəriyyətlə gizli mübarizə aparır. Mikoblarla mübarizə apara bilmədiyimiz vəziyyətlərdə xəstə olarıq.
İmmunitet sisteminin vəzifəsi də əvvəlcə bu orqanizmlərin bədənə girmələrinə maneə törətmək və ya girərsə bədənə girdikləri yerdə udmaq , yayılmalarını qarşısını almaq ya da gecikdirməkdir. İmmunitet sistemi bu vəzifələrini, həyat müddəti boyunca davam etdirir ancaq bəzi şərtlərdə immunitet sistemi köməyə ehtiyac duya bilər.
Canlılar öldüyü zaman immunitet sistemləri də (digər hər şeylərlə birlikdə) yox olar. Saatlar içərisində bədəni çox müxtəlif bakteriya , parazit və mikrob zəbt edər. Ancaq bunların heç biri immunitet sistemimiz çalışdığı zaman bədənimizə girə bilməz. Amma immunitet sistemimizin pozulduğu və ya yox olduğu nöqtədə bədənimizin müdafiə qapıları sonuna qədər açıq qalar. Bunun nəticəsində də allergiya, artrit, infeksiyalar və ya AIDS kimi bir çox xəstəliyin gündəmə gəldiyi vəziyyətlərlə qarşılaşa bilərik.
Müxtəlif parazitlərlə törədilən invaziyalar zamanı da makroorqanizmdə hüceyrəvi və humoral immunitet formalaşır. Spesifik anticisimlər parazitlərin , xüsusən helmintlərin AAHS mexanizmi ilə məhv olunmasını şərtləndirir. Parazitlərlə birləşmiş spesifik anticisimlər ( İgE və ya İgA) eozinofillər tərəfindən tanınır.Aktivləşmiş eozinofillər deqranulyasiya nəticəsində helmintlərə öldürücü təsir edən bir sıra toksik maddələr ifraz edir.Parazitlər infeksiyalarda müşahidə edilən eozinofiliya (eozinofillərin sayııin artması) bununla əlaqədardır.Törədicilərə qarşı əksər hallarda LTYH formalaşır. Bir çox parazitlərin ( məsələn, malyariya plazmodiumlarının, toksoplazmaların) orqanizdə çoxmərhələli inkişaf sikli olanın antigen quruluşunun dəyişilməsilə müşayiət olunur ki, bu da parazitlərin immunitet amillerinin təsirindən yayınmasını təmin edir.
Beləliklə, infeksion xəstəliklər zamanı orqanizmin törədicilərə qarşı rezistentliyi immunitetin çoxsaylı hüceyrəvi və humoral amilərilə təmin edilir. Müxtəlif infeksion xəstəliklərdə xəstəliyin müxtəlif mərhələlərində orqanizmin reaksiyasına immun mexanizmin çoxsaylı arsenalı cəlb olunur. Şübhəsiz ki, burada protektiv immunitetin formalaşmasında baş tənzimedici rol T- limfositlər sisteminə məxsusdur.Bununla belə, infeksion xəstəliklərdə immun cavabın formalaşmasında T-limfositlərə və çoxsaylı digər köməkçi hüceyrələr də mühüm rol oynayır.