Avrasiya İqtisadi Komissiyası

Avrasiya İqtisadi Komissiyası (AİK) — Avrasiya İqtisadi İttifaqının (EAEU) (keçmiş Gömrük İttifaqı və Vahid İqtisadi Məkan) daimi fəaliyyət göstərən dövlətlərüstü tənzimləyici orqanı.

O, Rusiya Federasiyası, Belarus Respublikası və Qazaxıstan Respublikası prezidentlərinin qərarı ilə yaradılıb və 18 noyabr 2011-ci il tarixli “Avrasiya İqtisadi Komissiyası haqqında” və “İş qaydaları haqqında” Sazişlər əsasında fəaliyyət göstərir. Avrasiya İqtisadi Komissiyası”. Fəaliyyətə başlama tarixi 2 fevral 2012-ci ildir.

O, Ali Avrasiya İqtisadi Şurasına (AİİK) tabe olan dövlətlərüstü idarəetmə orqanı statusuna malikdir. Komissiyanın qərarları Aİİ, Gömrük İttifaqı və Vahid İqtisadi Məkan^[1] üzv dövlətlərinin ərazisində məcburi qüvvəyə malikdir.

Avrasiya İqtisadi Komissiyasının əsas vəzifəsi Avrasiya İqtisadi İttifaqının, Gömrük İttifaqının və Vahid İqtisadi Məkanın fəaliyyət göstərməsi və inkişafı üçün şəraiti təmin etmək, bu birliklər çərçivəsində inteqrasiya sahəsində təkliflər hazırlamaqdır.

Gərargah — Moskva (Rusiya Federasiyası).

AİK-nın səlahiyyət sahələri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Komissiyanın səlahiyyət sahələri Avrasiya İqtisadi Komissiyası haqqında Əsasnamədə (Avrasiya İqtisadi İttifaqı haqqında Müqaviləyə 1 nömrəli əlavə) təsbit edilmişdir. Gömrük İttifaqı Komissiyasının səlahiyyətləri Avrasiya İqtisadi Komissiyasına verilib. Komissiyanın bir sıra əlavə funksiyaları da var.

Komissiyanın səlahiyyətləri:

• gömrük-tarif və qeyri-tarif tənzimlənməsi;
• gömrük idarəsi;
• texniki tənzimləmə;
• sanitar, baytarlıq və fitosanitar tədbirləri;
• idxal gömrük rüsumlarının qeydiyyatı və bölüşdürülməsi;
• üçüncü ölkələr üçün ticarət rejimlərinin yaradılması;
• xarici və qarşılıqlı ticarətin statistikası;
• makroiqtisadi siyasət;
• rəqabət siyasəti;
• sənaye və kənd təsərrüfatı subsidiyaları;
• enerji siyasəti;
• təbii inhisarlar;
• dövlət və (və ya) bələdiyyə satınalmaları;
• xidmətlərin və investisiyaların qarşılıqlı ticarəti;
• nəqliyyat və nəqliyyat;
• pul siyasəti;
• əqli fəaliyyətin nəticələrinin və malların, işlərin və xidmətlərin fərdiləşdirilməsi vasitələrinin mühafizəsi və mühafizəsi;
• iş miqrasiyası;
• maliyyə bazarları (bank, sığorta, valyuta bazarı, qiymətli kağızlar bazarı) və s.

Komissiya Gömrük İttifaqının və Vahid İqtisadi Məkanın hüquqi bazasını təşkil edən beynəlxalq müqavilələrin icrasını təmin edir. Komissiya həmçinin bu sazişlərin və Ali Avrasiya İqtisadi Şurasının qərarlarının depozitarisi kimi çıxış edir. Komissiya müəyyən edilmiş fəaliyyət istiqamətləri çərçivəsində tərəflər üçün məcburi olan qərarlar və məcburi olmayan tövsiyələr qəbul edə bilər. Komissiyanın büdcəsi tərəflərin kapital qoyuluşları hesabına formalaşır və tərəflərin dövlət başçıları tərəfindən təsdiq edilir.

AİK-nın biznes ictimaiyyəti ilə qarşılıqlı əlaqəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Biznes Şurası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birlik dövlətlərinin işgüzar dairələrinin daimi əlaqələndirici və məsləhət orqanı. Belarus Sənayeçilər və Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Konfederasiyası, Qazaxıstanın “Atameken” Milli Sahibkarlar Palatası, Qırğızıstan Sənayeçilər və Sahibkarlar İttifaqı və Rusiya Federasiyası daxildir. Sənayeçilər və Sahibkarlar.

Biznes Məsləhət Komitəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Birlik ölkələrində biznes mühitinin yaxşılaşdırılması və biznesə həddindən artıq təzyiqin sistemli şəkildə aradan qaldırılması üçün komissiyanın idarə heyətinin nəzdində sahibkarlıq üzrə məsləhət komitəsi yaradılmışdır. Üzvlərinin yarıdan çoxu biznes ictimaiyyətinin nümayəndələridir. Komitənin vəzifəsi biznes və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılmasına kömək etmək, təsərrüfat subyektləri və bazar subyektləri üçün həddindən artıq inzibati təzyiqləri və əsassız xərcləri aradan qaldırmaq, Aİİ-də transsərhəd ticarətin inkişafı üçün əlverişli şərait yaratmaqdır.

“Daxili bazarların fəaliyyəti” portalı[redaktə | mənbəni redaktə et]

“Daxili Bazarların Fəaliyyəti” Portalı Birlik daxilində maneələri müəyyən etmək və aradan qaldırmaq üçün maraqlı tərəflərlə, xüsusən də sahibkarlarla qarşılıqlı informasiya əlaqəsi sistemidir. Bu, maneələr barədə birbaşa Komissiyaya məlumat vermək və müraciətin gedişatını izləmək imkanı verir. İnformasiya portalının yaradılması Birliyin maneəsiz, azadolmasız və məhdudiyyətsiz fəaliyyətinin təmin edilməsi işinə daha çox vətəndaşı cəlb etməyə və bu işin əsas istiqamətlərindən birinin - monitorinq və maneələrin müəyyənləşdirilməsinin həyata keçirilməsini təmin etməyə imkan verib.

İnzibati maneələrin aradan qaldırılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sahibkarlığın təbliği çərçivəsində İttifaq ölkələrində biznes üçün həddindən artıq inzibati maneələrin aradan qaldırılması məqsədilə Komissiya sahibkarlıq subyektlərinin maraqlarına toxunan işlənib hazırlanmış AİK aktlarının layihələrinin səmərəliliyinin ekspertizasını həyata keçirir. 2012-ci ilin oktyabr ayından 2018-ci ilin birinci yarısına qədər komissiyanın 2,5 mindən çox akt layihəsi təhlil edilib. Onların hər doqquzuncusu üçün İttifaq ölkələrində malların, xidmətlərin, kapitalın və işçi qüvvəsinin sərbəst hərəkətinə maneələr yaradan biznesin aparılması üçün inzibati maneələrin və işgüzar dairələrin nümayəndələrinin əsassız xərclərinin aradan qaldırılmasına dair təkliflər formalaşdırılıb. AEK-nin sahibkarlıq fəaliyyəti ilə bağlı qərarlarına sahibkarların iştirakı ilə baxılır.

EAEU ölkələrinin biznes ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə işgüzar dialoq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Biznes dialoqu Avrasiya İqtisadi Komissiyasının ticarət bloku tərəfindən Avrasiya məkanında xarici ticarət və daxili siyasətin ən aktual mövzuları üzrə informasiya mübadiləsi və açıq müzakirələrin aparılması məqsədilə digər blokların departamentlərinin dəvəti ilə rüblük təşkil olunan tədbirdir. Biznes Dialoqunun gündəliyi həm Komissiyanın departamentlərinin, həm də tədbirin əsas iştirakçıları olan Aİİ-nin bilavasitə biznes assosiasiyaları və birliklərinin təklifləri əsasında formalaşır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]